De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 20 maart pagina 4

20 maart 1937 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

/N FRANCO'S HOOfDKWARTO We zijn verloren.'.,, Onze Spanjaard is naar den vijand overgeloopen en hij heeft het woordenboek meegenomen!" (Vendredi, Parijs) \ De controle op het zenden van vrijwilligers gaat in. (Birmingham Gazette) 1 D;e Morokkoonsche winterjos zag er toch zoo De non-intervent/e-comm/'ss/e of> stop. lekker uit! (Canard Enchaïné. Parijs) (II Travaso del Ie Idee, Rome) Ik kan er niets aan doen, baas als de ruin nu toch de hik heeft.'... f Dublin Oplnlon) \A/1 £"¥" l l dat U de kosten voor Zlekenhuisverpleging W ld l U en operatie kunt verzekeren bij de ?? Verg. voor Ziekenhuisver pleging in de Ned. Herv. Diaconessen Inrichting? Inlichtingen Kantoor der Vereenfging Overtoom 283 (Diaconessenhuis)Tel.82002-80202 /i * Spanje voor de Spanjaarden HET is verheugend, dat het interna tionale vlootcordon thans definitief om Spanje is gelegd. Hoewel erdoor het verzet der fascistische mogendheden gecnerlei luchtcontróle is, zal het voortaan toch buitengewoon moeilijk zijn, voor welk land ook. om tegen het gegeven woord in, wapenen of manschappen naar Spanje te smokkelen. Maar Mussolini heeft er zich van verzekerd, dat alvorens hij de controle toeliet, een groot fascis tisch Italiaansch leger van tusschen de 70.000 en 100.000 man in Spanje gereed stond om de rebellen te helpen. Acht dagen, nadat de Italiaansche regeering besloten had, dat er geen ,,vrijwilligers" meer naar Spanje mochten gaan, landden daar nog 10.000 Italianen. En volgens een bericht uit Gibraltar, bereikte ook den 6den Maart nog een scheepslading Cadiz. De Spaansche militie heeft thans te doen met dit zeer geoefende leger van invallende buitenlanders. Voor Mussolini is dit een goede belegging. Want generaal Franco heeft hem verzekerd, dat de rebellen ,,noch de vriendelijke Italiaan sche hand, die hun op «en gevaarlijk oogenblik werd toe gestoken, noch het hart dat naast hen geklopt had in de zware oorlogsdagen ooit zouden verge ten." Franco Evenwel, de non-interventie-commissie heeft ook beloofd zoo spoedig mogelijk" het vraagstuk van het terugtrekken van alle buitenlanders die direct of indirect aan den oorlog deelnamen te zullen over wegen. Dit voorstel kwam oorspronkelijk van Jtaliëzelf en van Duitschland. Toch verklaarden deze landen, toen deze zaak een veertien dagen geleden voor het eerst in de non-interventie-commissie ter sprake kwam, dat hierover niet gesproken kon worden, zonder dat de vraag van het Spaansche goud, dat door de Spaansche regeering naar het buitenland was ge zonden, eveneens te sprake kwam. Deze goudkwestie is natuurlijk een afzonderlijk vraagstuk, dat op het eerste gezicht al heel weinig met de non-interventie te maken heeft. Verder moet men in het oog houden, dat, toen Duitschland en Italiëhun voorstel deden, zij met geen woord van het Spaansche goud gerept hebben. Er was, noch is, eenig verband. Integendeel, de Duitsche regeering ,,hechtte speciaal" aan de'voorstellen tot het- terugtrekken van alle soldaten en , .agitators", en beschreef dit als ,,de beste oplossing". De Italiaansche regeering meende dat ,,een doeltreffende noninterveritie-politiek een herstel van den toestand van Augustus 1936 (toen er nog maar heel weinig Italiaansche infanteristen n Spanje waren) met zich mee moest brengen. De Engelsche regeering moest de eerste de beste gelegenheid aan grijpen, om de fascistische mogendheden te herinneren aan hun eigen voorstellen en, aangemoedigd door de bereidheid van de regeering van Valencia om ook de werkelijke vrijwilligers aan haar kant terug te laten keeren, aandrang uit te oefenen op het spoedig tot stand komen van een overeenkomst tot het terug trekken van alle niet-Spanjaarden uit den oorlog. Een non-interventie controle, die loo.ooo Italianen in Spanje laat, is een even groote bespotting van het begrip non-interventie, als het nalaten van elke controle op de > nakoming tot nu toe. (Manchester Guardian) Waarborgen gewenscht DE fout der non-interventie->overeenkomsten is, dat zij niet voorzien in hét geval van overtreding. Verbodsbe palingen zonder sanctie zijn krachteloos. Voor Frankrijk en Engeland zal niet te ontkomen zijn aan de noodzakelijkheid om de overeenkomsten, als zij ze willen bestendigen, aan te vullen. Wordt de overeenkomst ten voordeel e van een der beide partijen geschonden, dan zal de consequentie moeten zijn. dat aan de andere partij een grooter voordeel wordt toegestaan. Zendende fascistische staten 1000 strijders naar Franco, dan zullen democratische staten het dubbele aantal aan de regeering moeten toestaan. Gaan tien vliegtuigen uit Italiëof Duitschland naar de rebellen, dan mogen er twintig naar de regeering vertrekken. De/e be paling moet wederkeerig zijn. Het is niet téontkennen, dat een voor stel, om de overeenkomst met een be paling van dezen aard aan te vullen, een ernstige stap is. Het voorstel kan door de fascistische staten worden verstaan als een ultimatum. Maar het behoeft dit karakter niet te dragen. De regeeringen der groote democratische staten hebben verantwoordelijkheidsgevoel en beleid genoeg om het te doen zijn, wat het wezen moet: een uiterste poging om de stipte naleving van gesloten overeenkomsten te verzekeren. (Ir. J. W. Albarda in Het Volk) De nieuwe vorm van oorlog NAUWELIJKS was Europa bekomen van den eersten schok, dien de Spaan sche burgeroorlog het had gegeven, of sinis tere voorteekenen vertoonden zich, dat een dergelijk lot den laatstovergebleven democratischen staat in Midden-Europa bedreigde: Tsjecho-Slowakije. Reeds maanden werden er valsche geruchten verspreid, dat er in dat land Russische vliegterreinen werden gebouwd en on danks alle officieele ontkenningen en verslagen van onpartijdige bezoekers, werden zij met vasthoudendheid herhaald. Als men zich bede'hkt, dat in de aller eerste dagen van den Spaanschen oorlog Italiaansche vliegtuigen, die slechts en kele dagen tevoren uit het verband van de Italiaansche luchtvloot waren losge maakt, er op betrapt werden de opstan delingen te helpen, en dat de val van Malaga in de Italiaansche pers als groote overwinning der Italiaansche troepen werd aangekondigd, wekt het geen ver wondering, dat de vrees toegenomen is, dat in de toekomst aanvallen zich zullen voordoen in den vorm van interventie in een burgeroorlog. Als men hierbij voegt, dat fascisme en communisme ideologieën zijn, die met de wapenen -weerstaan moeten worden, wordt de toestand in Europa steeds bedenkelijker. Om een hypothetisch geval te nemen: als om een of ander de Oekraïnsche minderheid in verzet kwam tegen de Poolsche regeering, zou dit voor Rusland een schoone ge legenheid zijn, om door het verleenen van gewapenden bijstand aan de opstande lingen dit gebied in zijn eigen macht te brengen. Er zou geen formeele oorlogs verklaring plaats hebben of zelfs geen agressie volgens de geijkte interpretatie, maar het zou toch een algemeene uit barsting in Oost-Europa ten gevolge hebben. Dit eene hypothetische geval kan natuurlijk met alle ontevreden minder heden binnen de grenzen van de kleinere Europeesche staten, die banden hebben met een of anderen grooten buurman, vermeerderd worden. De gevallen zijn hypothetisch, maar de vrees ervoor is zeer wezenlijk. Spanje is een les en Europa is ook nog niet de politieke crisis vergeten, die het gevolg was van den moord op Dóllfuss in Weenen en de onmiddellijk daarop gevolgde mobilisatie van Italiaansche troepen aan den Brennerpas. Op dezelfde wijze is ook Dantzig d bron van veel onzekerheid. Interne troebelen zouden daar ook actief in grijpen van Duitschland of Polen ten gevolge kunnen hebben, welke de volken gemeenschap ontzet maar onvoorbereid zou vinden. Genève moet in deze dingen een veel overwegender rol gaan spelen. Zoodra tot non-interventiepolitiek werd besloten, was het duidelijk, dat haar volledige werking een streng politie-toezicht van de Spaansche wateren en landsgrenzen door een internationale weeraacht vereischte. Nu is eindelijk na maanden van onzekerheid een toezicht ad hoc gefor meerd. De mogelijkheid van een burger oorlog elders is heelemaal niet uitgesloten, en het kan zeer wel zijn, dat in het belang van den vrede wederom een non-interventieTpolitiek noodig is. Is het dan niet hoog tijd, dat de Volkenbond plannen gereed heeft voor de organisatie van een internationale politiemacht om in derge lijke gevallen te kunnen optreden? (The New Comntonwealth, Londen PAG. «DE GROENE Ne. 3120 Rlcbtlijnen voor net Italtaanaob koloniaal beleid DE taak, welke Italiëwenscht te ver volgen in 2tjn Rijk is dezelfde als die der Romeinsche traditie, welke Caesar aan het hoofd van een handjevol man schappen in staat heeft gesteld Galliëen Brittanniëte veroveren. Deze taak is politiek en steeds tegelijk met het zwaard te werk te gaan: ,,De onderworpenen sparen en de hoogmoedigen bestrijden" is gemakkelijk gezegd maar oneindig veel moeilijker toe te passen met zoo een ijzeren consequentie en onbuigzame ener gie, als maarschalk Graziani dat in Abessyniëheeft gedaan. Tegenover minderwaardige en barbaarsche volken als de Abessijnen zou het vruchteloos en gevaarlijk zijn, ons gezag op een andere basis te vestigen, en vooral, te gelooven dat systematisch toegepaste goedertierenheid begrepen zou worden en tot ons gezag in Abessyniëbij zou dragen.' Elke waarschuwing moet on middellijk gevolgd worden door krachtsvertoon, op de meest strenge wijze toe gepast. En het gaat er niet alleen om, om kracht te toonen: zij moet gebruikt worden. Men moet aan de onderworpen volken het tastbare gevoel geven van het onvermijdelijk karakter van den bliksem, die het slechte gras verzengt en het tot in den wortel vernietigt. Onder de ,,goeie" Italianen, begon zich reeds daags na de verovering van AddisAbeba de zienswijze te verspreiden, dat alles nu afgeloopen was en dat men thans met de inboorlingen moest ,,samen werken". Wij hebben ons sterk tegen deze beschouwingen verzet, welke alleen maar kunnen voorkomen bij menschen, die de koloniën slechts uit romans kennen. Een volk van hooge beschaving, waaraan de taak is opgelegd een onme telijk koloniaal gebied tot bloei te brengen, mag niet hopen op samenwerking" met de inboorlingen. Het moet slechts bevelen geven om een nieuwe orde te scheppen en voor alles te vuur en te zwaard alle pogingen tot weerstand uitroeien, hoe bescheiden ze ook zijn. (Regime Fascista, Cremona) Het voorbeeld blijft werken...'. DE hertog van Windsor leeft nu halfverbannen in Oostenrijk, maar zijn schaduw hangt nog steeds over de Ko ninklijke familie. En inderdaad heeft het nieuwe konings paar besloten om te bewijzen dat zij niet minder belangstellen in de misdeelden dan Edward VIII, vier Zondagen voor de kroningsplechtigheid te besteden aan het bezoeken van de armenwijken van Londen. (Today, New York) Kronlng»koorta OOK de honden mogen niet verstoken blijven van de Kroningsvreugden. Van welke grootte of ras zij ook 2ijn, . allen kunnen uitgerust worden in een keurig jasje van rood-wit-en-blauw. Een volledige uitrusting is reeds verkrijgbaar voor een halve guinea (ruim f 5,?) en bestaat uit een leeren halsband, en een lange lijn, waarin de drie kleuren sma kelijk verwerkt zijn met stevige sluitingen. (Jane Grey in The Star, Londen) Kerkelijke crltiek op de kronings feesten DE aandacht van talloozen wordt langs vele wegen gericht op de kroningsfeesten. Wij zien, dat groote sommen gelds beschikbaar worden gesteld en we bemerken met hoeveel gemak gelden worden gevraagd en gegeven, wanneer het dit nationale feest betreft. Maar tegelijkertijd zien wij, dat bij de hulpverleening aan de vele werkloozen in Engeland een viste lijn, een constructief plan ontbrek'en. De tegenstelling tussphen rijkdom en armoede zal duidelijker worden, indien men toestaat, dat de kroningsfeesten in zoo dure schittering gevierd worden, terwijl aan den anderen kant geduld wordt, dat men de werkloozen blijft verwaarloozen en de noodlijdende districten in hun toestand laat. De gePAO. 7 DE GROENE No. 3120 A Hertog van Wtndsor wone burger weigert te gelooven, dat het laten voortduren van de werkloosheid in tijden als deze te verdedigen is. (De bisschop van Chichester in de Church Times) Booaevelt recntabof en bet Hoogcte GeM Koosevelt I EN heeft Roosevelt soms be schuldigd van ge brek aan moed bij het uitvechten van conflicten. Maar de ze beschuldiging is zeker niet toepasse lijk op zijn houding m de campagne voor de hervorming van het Hoogste Ge rechtshof. Het is natuurlijk waar, dat hij als handig politicus de moeite narn om de gunstigste gelegenheid voor de bekendmaking van zijn standpunt te kiezen. Maar hij wist zeer goed, dat hij door deze houding een veel grooter verzet opriep, dan hij ooit gevonden had. Ten tijde van de verkiezingen was de oppositie zoowel scherp als luidruchtig, maar zij bleef beperkt tot een betrekkelijk klein deel der publieke opinie. Thans vindt hij personen tegenover zich van bijna elke politieke kleur en uit alle streken des lands. Feitelijk hebben zelfs zijn eigenlijke tegenstanders, de Republikeinen en conservatieven, zich stil kunnen houden en alle protesten aan de vooruitstrevenden en radicalen over kunnen laten. De president is echter niet in het minst afgeschrikt, en hij heeft geen enkel teeken gegeven, van terug te willen krabbelen of op zijn oorspronkelijken eisch iets te willen laten afdingen. In meer dan n redevoering heeft hij zijn zaak met kracht en duidelijkheid verdedigd. Hij doet geen poging, zich te verschuilen achter het argument van den hoogen leeftijd der Amerikaansche rechters; hij erkent stilzwijgend, dat dit maar een opportuniteitsargument is. Zijn standpunt is, dat de Vereenigde Staten voor een ,,stille crisis" staan, en dat de volksver tegenwoordiging, noch de President, hoewel zij beiden het vertrouwen van het volk hebben, maatregelen kunnen nemen tegen armoede op economische instabili teit, omdat het Hoogste Gerechtshof zijn arresten wenscht te blijven baseeren, niet op de Constitutie, maar op hun particu liere politieke overtuiging. Hij kan tot staving van deze bewering met stijgend effect afwijkende meeningen van de minderheid der rechters citeeren. De huidige stand van zaken is zoo, dat naar het schijnt,, evenals bij de verkiezingen, de meerderheid der zwijgende kiezers het . met hem eens zijn. Inderdaad is het moeilijk te ontkennen dat zijn standpunt logisch zeer sterk is, en de oppositie ontkent dit dan ook niet. Maar de Ameri kaansche politici zijn altijd zeldzaam afkeerig geweest om het democratisch beginsel te erkehnen, dat, wanneer het volk duidelijk zijn wil heeft laten kennen, deze ook uitgevoerd mag worden, eri de uitkomst van de huidige canipagne zal tot het laatste oogenblik twijfelachtig blijven. (The Economist, Londen) Solide affaire , TER gelegenheid van het honderd jarig bestaan van ons huis, hebben wij besloten voor het eerst n dag uit verkoop te houden. Wij raden onze clientèle ten zeerste aan van deze buiten gewoon zeldzame gelegenheid gebruik te maken, aangezien de volgende gelegen heid eerst in 2037 zal plaats vinden. BRIGG & SONS, St, James. Parapluies en gros en en détail. (Kleine annonce in The Times, Londen) De studie van vreemde talea In de SowJet-ITnle Rectificatie IN ons vorig nummer plaatsten wij een berichtje waaruit bleek dat in SowjetRusland per jaar 23000 personen in hun vrijen tijd aan schriftelijke talencursussen deelnemen. In het opschrift blijkt een fout te zijn,geslopen: dit getal wil zeggen i op de ruim 7000 inwoners; niet een op de 70.000. De kleine caricaturon in den tekst zijn uit ,,Marianne". HOE AMERIKA ONS ZIET In Amerika is het den laatsten tijd eenlje nulen voorgekomen dat meisjes vin 12, 13 jaar werden uitgehuwelijkt. In de p«n \t hierover veel te doen geweest; men wit verbodsbepalingen uitlokken. Al weer zoo'/i kinderhuwelijk! (Washington Post) Moeder Europa: Als mijn dijk het maar houdt!" (Richmond Times Dispatch) ,0 Ceorge, je hebt het stomme dier overreden!" (Passing Show, Londen)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl