Historisch Archief 1877-1940
PEREZ
AMSTERDAM
BO b/h Koningsplein
'??GRATEKHAGE ? UTRECHT
Perzisch Tapyt geeft
aan de omgeving.
SINGEL
Amerika roept UI
Reisduur afhankelijk van het VaCOntiereizen per
Cunard White Star naar
Noord Amerika
verblijf aldaar. Rondreizen, in
dien per Queen Mary", reeds
binnen 14 dagen mogelijk.
Programma's en plaatsbespre
king bij de Generaal Agenten
Passagebureau van Hoyman & Schuurman1» Scheepsagentuur N.V.
Rokin 8 O, Amsterdam en de rei s b u r e a u x
EEN NUTTIGE WENK!
Wat zijn zooal de klachten In ««n tuin? Vele open plekken In het tras. Appelboom geeft niet veel.
De Lljutterhaif li niet dik jenoef, enz., enz. U zoudt wel tuimelt willen zeven. Dat jeeft rommel.
Is onhygiënisch en brengt onkruid in den tuin, Kunstmest dan? Maar hoeveel, hoe en wat? Welnu
een baaltje FEXKA van 3 kj doet reeds wonderen, kost slechts f 1.45 franco huls (2baalt|esf 2.50)
en vervangt een kar stalmest. Gebruiksaanwijzing op ieder baaltje. Benoodlgd : 70 gr. per M*, U kunt
dus xelf uitrekenen hoeveel noodig is voor de begroeide oppervlakte van Uw tuin.
Prijzen voor grootere hoevee Rieden. Ongefrankeerd ; 10 kg ? 2.90; 25 kg ? 5.90; 50 kg ? 10.40 : 100 kg
? 18.40. Voelt U er iets voor? Vraag een proefbaaltje van 3 kg a ? 1.45. Dank U!
PENKA HANDELSONDERNEMING
v.h. DORDRECIITSCHE KUXSTMESTHAXDEL AFDEEI^IXG PENKA
van Alkemailelaon 428 Den Bang Giro $£61186
LAHDKRUMEft
Een
LANDKRU1SER hoeft meer vrij
vloeroppervlak en meer bergruimte
dan elke andere Nederlandsehe
aanhangwagen, is dus beter bewoon
baar.
Bovendien een electriseh gelascht
stalen kruisframe en hydraulische
remmen voor veiligheid.
Ir. D. A. BONHOF, Haarlem
Julianalaan 295, Tel. 11781
ALTIJD ACHTERAAN..
TOCH AAN DE SPITS!
VEILING ATELIER LOUIS APOL
Schilderijen, Teekeningen, Werken van andere Meesters
(KLINKENBERG, SCHELFHOUT). Antieke en Moderne Meube
len. Een oud Vlaamsen wandtapijt, Porselein, Glas, Boeken enz.
Veiling op dinsdag 4 en woensdag 5 mei 1937
telkens des morgens halfelf, onder directie van den kunsthandel
JACK NIEKERK en ten overstaan van de deurwaarders
Grondel en Van Koetsveld in de Koninklijke Kunstzaal
KLEYKAMP, Oude Scheveningsche weg 17, 's-GRAVENHAGE
KIJKDAGENt l, 2 en 3 mei van 10 tot 4 uur
Degeillustr. catalogus is ad f 0.50 verkrijgb. aan de veilingzaal en bijden
kunsthandel Jack Niekerk, Heerengr. 437, A'dam C., girorekening 54549
'iillliiiiitiiiilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii niHiiiiiiininiitiiiiiiiiiiiniiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiitiiiniiii
ISJT DEGESIE.
JA. ? "^Sir- "" ^*u. ? ''*"??' ***'? 'Tft-
'.. ?"*** -?-.-?*?' ???r--*v.- ??** -.. .ifr*m*i.**.,'~*yr .'-r-'-.i-o
diénog: steed§- DE *GROENEt met lést:?
Dat houdt U niet lang meer uit. Abonneer U liever NU!
BON
ADMINISTRATIE DE GROENE"
KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDAM
Pwtjlro 72880 ? Gemeente Giro G 1000 . Telefoon 37964
Mijne Meeren,
Wilt U mij als abonnéop De Groene Inschrijven?
Ik zend U f 6.- voor het abonnement van l juni
af en verzoek U mij het blad in Mei gratis te zenden.
Naam: :
Straat:..... .-. '. N r.
Woonplaats:
n.4.37 Handteekening: ,
Abonnementen kunnen M allen tijde ingaan, doch slechts bij het
f/i hel ecg dei
Tbomas Mann over Spanje
DE interventie in Spanje wordt
voortgezet met een cynisme, zoo
als men het kort geleden nog niet
denkbaar zou hebben geacht.
Wat zich thans in Spanje al maanden
lang afspeelt, is het meest beschamende
en schandelijkste feit uit de geschiedenis
van deze dagen.
Een groep van generaals zijn, zich in
dienst stellende der vroegere machtheb
bers, die het land exploiteerden en het
volk onderdrukten, in opstand gekomen
tegen de regeering, en lijden al heel gauw
een echec.
Als de wettige regeering van het land
evenwel de rebellie nagenoeg meester is
geworden, verschijnen vreemde machten
ten tooneele, die, vijandig als zij staan
tegenover de vrijheids-idee, de opstande
lingen komen voorzien van materiaal en
fondsen, van formidabele troepen-con
tingenten en van geweldige hoeveelheden
levensmiddelen.
Tengevolge hiervan laait de strijd
opnieuw op. Op het volk, dat met den
moed der wanhoop vecht voor zijn vrij
heid en menschenrecht, worden troepen
losgelaten, gerecruteerd uit het eigen
koloniale gebied. Buitenlandsche
boml ardements-vliegtuigen verwoesten heele
steden. Honderden vrouwen en kinderen
worden gedood. En allen die daaraan
debet zijn noemen zich nationalisten".
Voor al deze laagheden beroept men
zich op God en op ,,de Orde".
Vandaag den dag staat het zelfbe
schikkingsrecht der volkeren in de
geheele wereld officieel in hoog aanzien.
Het valt misschien moeilijk aan te
geven, wat het Spaansche volk op dit
oogenblik precies wenscht. Maar met
zekerheid kan men vaststellen wat het
getoond heeft niet te willen. Franco wil
het niet.
Intusschen hebben de mogendheden,
die belang hebben bij de vernietiging der
vrijheid, de rebellen-regeering als de
eenige wettige regeering in Spanje
erkend.
Juist zij die in eigen land herhaaldelijk
de bewijzen leveren van zekere gevoelig
heid tegenover verraad", helpen den
Spaanschen verrader, die zijn land aan
buitenlandsche machten uitlevert.
De vreemde ,,nationalisten" wenden
alle denkbare pogingen aan, om de macht
in handen te spelen van hun Spaanschen
collega, die niet hecht aan de onafhan
kelijkheid van zijn land en die verklaard
heeft, liever tweederden van het Spaan
sche volk te laten afslachten, dan eeu
triomf van het ,,marxisme" of van een
nieuwe, rechtvaardiger orde toe te laten.
(Thomas Mann in ,,Lo Motttagne
Magique" '
Maar Franco is een gentleman
GENERAAL
Franco is geen
reactionair. En hij
verschilt in de meest
denkbare mate van
den fascist met hoor
nen en bokspooten,
zooals die door onze
schreeuwers van
links wordt geschil
derd. Hij is een
|«=-^i*-w-»H^^WS!ÈS^¥J?!!
VV / . - - .,,,' ... T"**11' ',?.. .# f.;
-1 . *.*'*.??
(J, L. Garvin iwThe Observer, Londen)
De vriend der zeeroovers
De stem der Engelsche oppositie
TEN slotte heeft Baldwin, al heeft hij
geweigerd generaal Franco's recht
te erkennen tof het aanhouden van
Engelsche schepen en het afkondigen van
een blokkade, gezegd, dat de regeering
die schepen aanried, niet te trachten de
blokkade te verbreken; dat komt .neer
op het, verzekeren van het succes der
blokkade. Want feitelijk werd bijna alle
voedsel in Bibao uit Engeland
inge1 voerd. Voor de zooveelste maal heeft
het respect, dat Engeland verklaart te
hebben voorde non-interventie, een groote
steun beteekend voor de zaak der op
standelingen. De verknochtheid aan de
zaak der non-interventie leidt thans tot
het toelaten van de uithongering van een
Baskische stad door een vloot die
Engeland niet als oorlogvoerende partij
erkent. En dat terwille van een respect
voor de heilige territoriale souvereiniteit
die in dit geval toch aan de Basken zelf
toekomt.
Op deze wijze hoopt men de armzalig
heid der Engelsche politiek te verdoezelen.
Als er werkelijk mijnen liggen voor de
reede van Bilbao, heeft de regeering
goed gedaan de Engelsche schepen te
waarschuwen, daar zelfs de ,,Hood"
hen daar niet tegen kan beschermen.
Maar het is vreemd, dat men nooit van
deze mijnen heeft hooren spreken, voor
dat Franco zijn dreigementen tegen de
Engelsche schepen had uitgesproken.
Daarentegen heeft Baldwin geen woord
van waarschuwing geuit tegen hen, die
de Britsche schepen moeilijkheden in de
weg zouden willen leggen bij hun recht
matige vaart. Zonder blozen heeft Bald
win de Britsche schepen aanbevolen g;en
melk meer aan de uitgehongerde Basken
te brengen, omdat Spaansche zeeroovers
gezegd hebben, dat zij het niet zouden toe
laten.
(News Chronicle, Londen)
Veranderlng op til in Roemenie?
DE nauwere betrekkingen tusschen
Tsjechoslowakije en Roemenië, die
gegroeid zijn tijdens het bezoek van den
Roemeenschen premier Tatarescu aan
Praag, zijn door drie belangrijke gebeur
tenissen nog versterkt. In de eerste plaats
is er de natuurlijke reactie op het ver
drag, dat Joegoslaviëmet Italiëheeft
gesloten. In de tweede plaats de
hereeniging van de zoo lang verdeelde
Roemeensche boerenpartij onder leiding van
Mihalache, welke het eenige bruikbare
alternatief vormt voor de huidige
Roemeensche regeering en welke de vroegere
minister van Buitenlandsche Zaken
Titulescu steunt; dit beteekent een grooten
druk op de regeering om de beruchte
fascistische Ijzeren Garde aan te pakken.
In de derde plaats is er deze week de
plotselinge slag, indirect maar vernie
tigend, tegen de Ijzeren Garde gevallen
in den vorm van den afstand, welke
'sKonings broer Prins Nicolaas gedaan heeft
van zijn titels en inspecteurgeneraalschap
van .het leger, op den min of meer
onwaarschijnlijken grond van zijn
morganatisch huweliik.De ex-prinsen zijn vrouw
moeten in ballingschap gaan. Daar hij
nauwe relaties had met de Ijzeren Garde
en in feite haar vertegenwoordiger was
aan het Hof en in het leger, heeft dit feit
grootere politieke beteekenis, dan in de
groote pers tot uiting is gekomen. Want
met een Titülescu welgezinde Boeren
partij en met een zich afwenden van
Tatarescu en zijn regeering van
Joegoslaviëen Italië, en den eersten werkelijken
slag tegen de Ijzeren Garde, wordt het
lang besproken Russisch-Roemeensche
verdrag een reëele mogelijkheid. Titüles
cu is verleden herfst gevallen, omdat hij
een voorstander was van deze politiek.
Nu bericht men, dat Tatarescu's regee
ring, die hem omver
wierp, bereid is zoo
wel een verdrag tot
wederzijdscl-en bij
stand met Rusland
aan te gaan op het
voorbeeld van het
?'Tdiariséu \'
idrag, ais n Zwarte.
Zee verdrag, dat Rus
land, Roemenië, Tur
kije en Bulgarije omvat. Deze geleidelijke
omvorming van, Oost-Europa is voor een
groot deel te danken aan
Stojadinowitsch's sprong in het Italiaansche
kielzog. Zij kan zoowel in Midden-Europa
als in het oostelijke Middellandsche Zee
gebied groote vredeskrachten wekken.
(The Economist, Londen)
Naar het einde van Metaxas'
dictatnnrr
ER is in Europa een dictatuur, die
dikwijls, behalve door hen die, er
onder moeten leven, vergeten wordt".
Generaal Metaxas regeert nu bijna negen
maanden in Griekenland, waarbij hij zoo
goed mogelijk de voetstappen drukt van
zijn Duitsche meesters.Indezentijdheeft
hij zich met de snelheid en volledigheid
PAG. 6 DE GROENE No.3115
PAG. 18 DE nROEMK
van een waar autocraat de algemeene
afkeer van het Grieksche volk verwor
ven, en terwijl hij reeds lang den steun
verloren had van de royalistische partij,
loopt hij thans ook gevaar den steun van
den koning zelf te verliezen. In de hoop
hierop hebben de politieke partijen zich
zoolang rustig gehouden, want men
meent, dat koning George nog steeds
kan rekenen op den trouw van het leger.
Sinds den oorlog heeft Griekenland reeds
te dikwijls pijnlijk geleden onder de
noodzaak zich te moeten bevrijden van
een ongewenschte regeering, en indien er
al het algemeene verlangen is van het
regime van Metaxas bevrijd te raken,
Iet algemeene verlangen is ook, dat dit
zoo rustig mogelijk zal gebeuren. Onge
lukkigerwijze hebben de politieke par
tijen in het laatste jaar hun meeste
leiders verloren. De bekendste zijn ge
storven; andere leven in ballingschap of
zelfs in de gevangenis. Toch is de positie
van een dictatuur zonder ófwel de steun
van een volkspartij, óf de absolute
betrouwbaarheid van de gewapende
macht, altijd onzeker, en dit is dan ook
met die van Metaxas het geval. Het is
uitermate waarschijnlijk, dat als de
koning zou besluiten, hem bij de
eerste de beste gelegenheid te ontslaan
ert de Engelsche en Fransche regeeringen
daaraan hun moreelen steun gaven, de
generaal even gemakkelijk verdwijnen
zou als hij gekomen was. Ongelukki
gerwijze schijnt de Britsche regeering
voorkeur, indien al eenige, te hebben
voor den huidigen
toestand en het kan
zijn dat koning
George min of meer
terecht vreest, dat
net al te laat voor
hem is om zich zijn
democratische prin
cipes te herinneren»
Maar het Grieksche
volk heeft zich al
eens van de monar
chie ontdaan ter ver
krijging van zi_ i
vrijheid, en het kan genoodzaakt worden
dit te herhalen, als de koning niet snel
een besluit neemt.
Koning George van
Griekenland
(Manchester Guardian)
Zeus redivivus ?
DE nieuw-heidensche beweging in
Duitschland en Hongarije heeft ook ve
le aanhangers in Griekenland ge vonden. Zij
verklaren, dat hun land niet eer haar
oude grodtheid terug zal kunnen winnen,
voordat het teruggekeerd is tot den gods
dienst der vaderen van voor meer dan
2000 jaar. Hun aanvoerder is 'een zekere
Astiriosis, wiens activiteit een tamelijk
welwillend oor vindt bij de regeering.
Daarentegen heeft de orthodoxe geeste
lijkheid, die dezen priester van Zeus als
een gevaarlijk vijand beschouwt, hem
voor een kerkelijke rechtbank gedaagd
i
(Magyar Lap, Moravska Ostrava)
Vijf tegen vier
DE Wagner-wet betreffende de Ar
beidsverhoudingen werd twee jaar
gelden in de Vereemgde Staten aangeno
men, maar zij is practisch zonder uit
werking gebleven,pmdat iedereen over
tuigd was^^at^gpBaor.-hot EEocjgste Ge^
?rechtshof onw.ettig vferklaaf d zou woraenT*,
Het Hoï'héft haar thans echter toegepaste
in een sarie vonnissen over zaken, welke''
verschillende takken van industrie be-~
treffen. De belangrijkste beslissingen
werden gegeven door vijf der rechters
met vier stemmen tegen, waarbij de
ommezwaai van rechter Roberts weer
eens den doorslag gaf. De tegenstanders
van President Roosevelt's voorstel tot
herziening van het Hoogste Gerechtshof
beweren nu, dat deze hervorming geheel
overbodig is, nu het Hof getoond heeft
zich te whlen schikken naar de openbare
meening. Maar het is nauwelijks aanne
melijk dat de president in het zicht van
nog vele andere moeilijke processen dit
standpunt zal overnemen; natuurlijk is
het mogelijk, dat hij een compromis aan
vaardt, maar het ziet er uit, of hij in staat
zal zijn den Senaat tot alles te krijgen wat
hij wil. De Amerikaansche arbeiders
beweging, althans het Comitévoor
Industrieele Organisatie, juicht natuurlijk
PAG. 7 DE GROENE No. 3125
en maakt zich klaar voor een grooten
strijd met Henry Ford, die nog steeds
verkondigt, dat alle vakvereenigingen
misdadigers zijn, en dat hij er nooit, nooit
iets mee-te maken wil hebben. Maar het
C.I.O. is nog niet klaar voor den aanval
op Ford. Ondertusschen gaat het na de
overwinning bij Chrysler door met
kleinere successen, in afwachting van den
grooten komenden strijd met het Fordisme.
(The New Statesman and Nation, Londen)
Franklln I
Roosevt
EEN kroon voor
Roosevelt", dat
is de strijdkreet van
den royalistischen"
bond, die dezer da
gen in de Vereenigd
Staten is opgericht
om de monarchie te
grondvesten ten gun
ste van den
tegenwoordigen bewoner
van het Witte Huis.
De studenten van Yale hebben deze
,,grap" op touw gezet, maar waren zelf
de eersten die doodverbaasd waren, toen
zij merkten, dat hun klucht aanhangers
vonden, die haar au serieux namen.
Hoe het zij, de studenten propageeren
de dringende noodzaak van een
onmiddelijke kroning van ,,Koning Franklin"
en ,,Koningin Eleonore" te Washington.
Bovendien stellen zij voor, de stad Was
hington om te doopen en haar op den dag
der troonsbestijging van den nieuwen
koning de naam Franklin te geven .om
dat van daaruit Koning Franklin iste
ons land regeert, die door de groote belang
stelling, die hij in het laatste halve jaar
voor de privé-aangelegenheden van de
Britsche monarchie heeft getoond, bewe
zen heeft voor het koningschap te voelen.''
(Deroit-Times)
Zwart en wit in Amerika
PRESIDENT Roosevelt heeft onlangs
een opvallende, of liever zelfs, een
revolutionaire daad verricht. Voor het
eerst in de geschiedenis der Vereenigd
Staten zal een neger als rechter in het
federale gerechtshof van Virginia zitting
hebben. Tot nu toe waren er slechts hier
en daar soms zwarte kantonrechters in de
negerkwartieren van Chicago, New-York
en in het district Columbia, maar nog
nooit heeft een neger als rechter gezeten
over blanken. De nieuwe rechter mr.
William Hastie, is 32 jaar oud en een zeer
bekwaam advocaat.
Toch verdient het vermelding, dat de
meerderheid van de bevolking in Virginia
uit negers bestaat.
(Time, New-York)
Groene soldaten
MAJOOR A. S. Hooper, die na een
lang verblijf in Mongoliëonlangs in
Europa is teruggekeerd heeft een inte
ressante mededeeling aan de pers ver
strekt: ,,Voor een paar maanden, toen de
Japansche troepen een aanval deden op
enkele grensstreken van Mongolië, hebben
de Mongoliërs zich verdedigd met vlieg
tuigen en gassen van Russische herkomst.
Een eigenschap van deze gassen was,
dat zij niet doodelijk waren, maar langen
tijd de hersenen der slachtoffers
verj&wjfr&ï^%yefl^£^%w^iw£.n d? :*
huiöTeen groene kleur, plletföo"gëntpik
is'Jiet, krijgsbedrijf in-^antsjoeryi* ge*- -?"
.-.SiftÖifid. maar''Öj^"-Japansche Ge'nejfele
Staf durft de groen-geworden soldaten
niet naar Japan terug te zenden, uit
vrees dat er onder de bevolking een paniek
zal ontstaan en daaruit een golf van rede
loos pacificisme zal voortkomen."
(Magyarorszag, Boedapest)
DE Rijkskamer voor Beeldende Kunst'
heeft bepaald dat ingevolge de
wenschen van het Bureau voor Rassenpolitiek
der N.S.D.A.P. op afbeeldingen uit het
Duitsche gezinsleven in de zuivere en toe
gepaste'grafische kunst slechts Duitsche
gezinnen met ten minste vier, kinderen
behooren te worden afgebeeld.
(Deutsche Informalionen)
De kleine caricaturen in den tekst zijn
uit ..Marianne"
En het werd fente, en wér ging zij uit om te^zoo/en
(Glasgow Record)
*i
fl
De commissie kiest de schilderijen uit voor de a.s. tentoonstelling. (Maar n ding staat
bij voorbaat vast, n.l. dat het kleintje in den hoek zal worden OPGEHANGEN.)
(South Wales Echo, Gardiff)
^$^r"~
.
,S/nds d/e ,/uf u/t Hollywood hier zijn. geweest droomt z?j .flfty'd ,y£n SeX-aftpeol.* * .
-»-:-W-v.' ?*%»','' ?:m,-~^ ?«??'?^?«- ' (Lustige. Bitter, ^«/lljn
Leidscheplein
v/h Trianon
savoi
Restaurant - Café~ Bar -'Cabaret
Het Russisch-Restaurant is de meest origineele
gelegenheid om te dineeren in Amsterdam
UITGEBREID CABARET-PROGRAMMA
Orkest Davidovska Orkest Honsbeek