Historisch Archief 1877-1940
.^»-,
»
'rouwen
vrouwenleven
'i 1
\
H'J
r
REVOLUTIE DER MOEDERS
Een poging tot opruiing
TOEN 99 jaar
geleden onze
huwelijkswet
geving tot stand
kwam vond men het
vanzel f sprekend, dat
alle gezag over het
gezin en dus ook de
ouderlijke macht bij
den man en vader
berustte. Maar mis
schien waren er toen
al vrouwen die dat
gek vonden en zeker
waren er vrouwen,
die daar de nadeelen van hadden te
dragen. Wie het niet trof met haar
echtgenoot was wettelijk meteen aan
de heidenen overgeleverd.
Toen langzamerhand de pijlers waar
op de afhankelijkheid van de vrouw
rustte, ondermijnd waren zij was
niet dommer, niet lichtzinniger en
zelfs door haar taaiheid niet zwakker
dan de geschoolde, ernstige en ge
spierde man toen vond men dat
men toch maar niet zoo ronduit kon
uitspreken, dat de vrouw niets over
DE OUDERLIJKE MACHT
,.. werd aanvankelijk toegekend
aan en uitgeoefend door den vader
allén;
... werd vervolgens toegekend aan
beide ouders, maar uitgeoefend
door den vader allén;
... zal straks worden toegekend
aan en uitgeoefend door beide
ouders maar bij verschil van
meening beslist de vader allén!
Ziehier den vooruitgang, in 99
jaren op dit punt bereikt.
haar kinderen te
zeggen had. Temeer
daar men haar taak
als verzorgster van
haar kinderen graag
als veel belangrijker
en veel verhevener
wilde zien dan het
werk, dat zij in de
maatschappij kon
verrichten en waar
voor zij eenigszins
inopportuun had be
wezen niet die on
geschiktheid en die
minderwaardigheid te bezitten, die men
aanvankelijk had kunnen meenen vast
stellen. Dus werd bij een wetswijziging,
met enkele andere bepalingen, nadruk
kelijk neergelegd, dat de ouderlijke
macht aan beide ouders was, alleen
de uitoefening ervan werd aan den
vader voorbehouden.
De ouderlijke macht als Ding an
sich stond voortaan in zijn museum
kastje geflankeerd door het portrret
van meneer n dat van mevrouw.
Werd het echter uit de vitrine gehaald
om practisch gebruikt te worden bij de
opvoeding van kinderen, dan kwam het
als het ware door een noodlottig
toeval alleen in de handen van
meneer.
In feite veranderde er dus niets voor
de moeder en daar men verder als voor
heen doorging met haar taak als op
voedster hél hoog te stellen en de
vrouw doorging met heel duidelijk te.
bewijzen, dat zij niet als een hulp
behoevend en minderwaardig wezen
kon worden beschouwd, bleef het gek
dat de moeder wettelijk niets over haar
kinderen te zeggen had.
Als laatste trouvaille komt nu in het
zoo juist ingediende wetsvoorstel tot
wijziging van de Kinderwetten het
voorstel: de ouderlijke macht is aan de
beide ouders, de uitoefening van de
ouderlijke macht is aan de beide ouders,
maar.... in het eenige geval dat de
wet practische beteekenis heeft, na
melijk als de ouders het niet eens zijn,
dan beslist de vader!
Als nu nog een oud raadsheer ons
in gemoede komt vertellen, dat ons
huwelijksrecht wel voor de vrouw heel
vervelende bepalingen kent, maar dat
dat niet zoo erg is, omdat het
meerendeel der huwelijken niet met de wet in
aanraking komt, ja dan vraag ik mij
af of het niet tijd wordt voor een re
volutionaire daad.
Er is iets met die mannen op dit
UITERLIJKHEDEN"
De kleur bruin heeft zich van ouds' geleend voor reiskleeren,
zoodat dit mantelpak met losse cape, in een rossige stof
vervaardigd, met een lichtere, hazeinootkleurige rok, zoowel
cfüc als practisch is. Zonder de cape is het een zeer vlotte
tailleur, die ook in de stad uitstekend dienst kan doen.
De blouse van wit en grijs taffeta met het eenvoudige,
maar moeilijke" voor stuk is van C r eed, de man wiens
modellen het ideaal zijn van alle vrouwen, die houden van
streng zakelijk en toch Fransch. /-*?. /.
«i*
*«",.
gebied. Misschien zal bijvoorbeeld later
uitgemaakt worden, dat het ontwerpen
van huwelijkswetgevingen een typisch
vrouwelijk arbeidsveld is, waarop man
nen eigenlijk onbevoegd zijn, misschien
zullen nog andere dingen blijken,
maar zóó gaat het niet langer !
Schrijfster van deze opruiende rege
len is zooals alle rechtsgeleerden
natuurlijk al hebben ontdekt geen
jurist. Zij kan dus niet vlugweg eenige
fraaie wettelijke verbeteringen uit de
mouw schudden, maar twee
practische voorstellen heeft zij toch te doen.
Er zijn al landen, waar de ouderlijke
macht werkelijk aan de beide ouders is
toegekend, zonder dat dit, voor zoover
bekend, aanleiding heeft gegeven tot
die sombere tafreelen, die onze
Nederlandsche juristen daarvan verwachten.
Als wij dus zelf niet een doeltreffende
regeling van de ouderlijke macht kun
nen ontwerpen, dan zouden wij goed
doen, na te gaan hoe dit elders is
uitgepuzzled. En ten tweede, als het
buitenlandsche voorbeeld werkelijk niet
voor Nederland geschikt is, omdat
Nederlanders zoo'n heel andere soort
menschen zijn dan welk ras ook,
laten wij dan eens een tijd hebben, dat
de ouderlijke macht gjeheel aan de
moeder is. Wie weet hoe gauw ons in
dat geval een oplossing invalt om de
helft ervan aan den vader terug te
geven! DESDBMONIA
Aanleg en
Psychotechniek
AANLEG, zoo leert men ons, is
een aangeboren speciale neiging,
een geestelijke erfenis dus. Zoo
iets als in het jonge eendje, dat ook
zonder moeders leiding op een gegeven
oogenblik te water gaat, of in het
poesje, dat plotseling een poging tot
muizen j acht waagt. Moeten we nu
aannemen, dat in de vrouwelijke baby
zoo'n aandrift voor huishoudelijke
bezigheid sluimert? Interessante bij
zonderheden hierover zouden misschien
te verkrijgen zijn door de medewerking
van leidsters van kleuterklassen, in het
bijzonder daar, waar het leerprogram
huishoudelijke werkjes omvat en waar
aan de kleintjes een zekere mate van
zelfstandigheid en vrijheid gelaten
wordt, zooals in de Montessorischool.
Zou daar blijken, dat de meisjes
voor dat soort werk meer liefhebberij
of geschiktheid toonen, dan de jon
getjes? Moeders hebben me wel ver
teld, dat haar zoontje .even graag als.
haar dochtertje hielp tafeldekken,
afwasschen, pudding roeren. Ook dat
broer zoo dol was op zusjes poppen en.
er stilletjes van door ging, den 'tuin
in, met den poppen wagen. Maar we
weten wel, dat dergelijke pleziertjes
door de ouders of andere huisgenooten
als niet passend voor jongens worden
afgekeurd of verboden. En dat de
angst, door de grooten te worden uit
gelachen, den kleinen schooljongen
al gauw helpt zich met bravour boven
dat flauwe meisjesgedpe te stellen.
Hebt u wel eens geprobeerd het vage
denkbeeld: aanleg voor de huishou
ding" in zakelijken vorm uit te druk
ken, zoodat er houvast aan komt?
Zoo ja, dan bent u met mij eens, dat
zoo'n begaafdheidscomplex niet in n
mensch verwacht kan worden, be
gaafdheid dan opgevat in de juiste
beteekenis van geestelijk vermogen bij
de geboorte meegegeven. Men denke
slechts aan de heterogene compo-,
nenten van een huishouding: koken
en zeil wrijven; fijngoed wasschen en
stoep dweilen; een kamerdag logisch
nni
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
DE zeer actieve International
Federation of Business and
Professional Women is met volle
kracht bezig te voldoen aan het van
den Volkenbond uitgegane verzoek,
gegevens te verschaffen over den
politieken, burgerlijken en
economischen status der vrouw. In alle
landen worden gegevens verzameld,
' die moeten dienen als aanvulling en
misschien als correctie op de
offic'ieele antwoorden der regeeringen.
/N Amerika zelf wordt den leden
van deze vereeniging allen
werkende vrouwen in details ge
vraagd wat haar gezinsverhoudingen
zijn. Hiermee wordt een intensieve
enquête ingezet naast het zeer exten
sieve onderzoek, dat zoo juist is
beëindigd door het Women's Bureau
en waarvan rapport werd uitge
bracht aan den Minister van Arbeid,
Miss Frances Perkins.
uitkomsten hiervan
bevestigden die van alle voorgaande
onderzoekingen op dit gebied. Van
de drie driekwart mitlioen gehuwde
vrouwen (of gehuwd geweest), die
volgens de telling van 1930 in een
beroep werkzaam waren, had het
meerendeel een of meer personen te
haren laste; n millioen vrouwen
stond aan het hoofd van gezinnen
waarvan het mannelijk gezinshoofd
ontbrak.
* EN merkwaardig jubileum viert
?E* de Fransche Sociétédes Gens
de Lettres, die honderd jaar oud
wordt en tevens voor het eerst een
vrouw tot presidente krijgt, de be
kende schrijfster en feministe
Mme Camille Marbo. Er waren wel
enkele leden, die meenden dat het
mis zou gaan indien dit jaar van
officieele ontvangsten en feestelijk
heden een vrouw de leiding zou
moeten nemen, maar de uitmuntende
diensten die Mme Marbo de ver
eeniging reeds bewezen had maakten
dat deze bezorgdheid niet door de
meerderheid werd gedeeld.
E Afrikaansche vrouwen zijn
met recht trotsch op haar parle
mentslid mevrouw Malherbe, die be
werkstelligd heeft dat voor het eerst
een uitvoerig en betrouwbaar onder
zoek zal worden ingesteld naar de
ondervoeding. De
vrouwenvereenigingen gaven reeds geruimen tijd
hun aandacht aan dit voor
ZuidAfrika zeer belangrijke vraagstuk.
JN een heel oude Temps" van
?L precies vijftig jaar geleden kan
men lezen: Het waagstuk van de
vrouwelijke doctoren wórdt merkelijk
ernstig; er zijn er nu reeds acht".
Qetukkigt dat, nu er in Frankrijk
eenige duizenden vrouwelijke artsen
zijn, de Temps dit probleem niet
meer zoo ernstig opneemt/
huishouding
der gezinstaak
in elkaar zetten en strijken; menschen
van allerlei slag aan de deur te woord
staan; boodschappen, ook die buiten
de eigen denksfeer, correct overbren
gen ; het voedsel kiezen en toebereiden
overeenkomstig de wetenschappelijke
inzichten van den dag; technisch
ingewikkelde machines bedienen, zie
ken in huis, kinderen en ouden van
dagen verzorgen; met kennis van
waren inkoopen doen; huishoudgeld
administreeren; enz. Wat een veel
zijdigheid van verstand, karakter en ,
temperament wordt er in de huisvrouw,
of haar hulp, verondersteld ! En nu heb
ik nog niet eens gesproken van de kwa
liteiten, die een goede echtgenoote en
moeder kenmerken.
Een huisvrouw Van veel ervaring
verklaarde onlangs nog nooit een meisje
te hebben getroffen, dat tegelijk be
kwaam was in koken en in werken. Ik
geloof, dat onze meisjes, empirisch en
globaal, in te deelen zijn in drie groe
pen. In de eerste worden dan onder
gebracht de meisjes, die alle huishoude
lijke werkjes in hun eenvoudigen vorm
wel kunnen aanleer en, maar die steeds
behoefte hebben aan leiding zoodra de
zaakjes wat ingewikkeld woeden. Zij
zijn de ideale hulp voor de bekwame
en zelf dirigeerende huisvrouw. Komen
dergelijke meisjes tot zelfstandigheid,
dan zullen zij met zekere hand haar
wagentje besturen langs de diepe sporen
van gewoonten, vijandig zich plaatsend
tegenover alles wat daar buiten ligt. ,
De tweede groep omvat degenen, die
door nadenken haar kennis en kunde
aan de omstandigheden weten aan te
gassen. Deze zijn op haar plaats in de
huishouding van gesticht of inrichting,
/ maar ook van het gezin, waar de vrouw,
om welke reden dan ook, niet de volle
dige zorg voor haar 'huishouding kan
nemen. Een derde groep, is denkbaar,
gevormd door meisjes, die een uitge
sproken aanleg in andere richting
bezitten (kunst, intellectueelen arbeid)
en die zich daardoor niet op huishoude
lijk werk, kunnen concentreeren.
DP ftROFNF N*. lltt
BINNEN een jaar tijds werden in ons
land twee tentoonstellingen van
psycho-techniek gehouden. Op beide
getuigde een breede bezoekersstroom
van een algemeene belangstelling voor
de apparaten en testvoorbeelden, waar
mede nog onbekende lichamelijke en
geestelijke eigenschappen van een
proefpersoon aan het licht worden ge
bracht.
Waarom zijn er nog geen projecten
voor proefonderzoek in de speciaal
vrouwelijke richting, zoodat ontraden
kan worden costuumnaaister te worden
aan wie oog voor lijn of kleur ont
breekt ? Of verpleegster aan wie karak
ter of temperament verhindert zich
in anderer leed voldoende te verdiepen ?
En ondanks den orkaan, dien ik daar
over verwachten moet, vraag ik bovenal
waarom we nog geen pogingen zien
voor onderzoek naar den omvang en
de richting van den aanleg voor de
huishouding. In het gezin is vaak de
huiselijke sfeer onaangenaam geladen
door een niet op de goede plaats terecht
gekomen hulp. Menigmaal is de diepe
oorzaak van mislukt huwelijksgeluk
of van het afdwalen van een kind te
zoeken in een verkeerde leiding der
huishouding. Hoeveel nut of genoegen
had niet gekocht kunnen worden voor
wat noodeloos door den gootsteen of
met den vuilniswagen verdween!
Jaren van zoeken en werken hebben
het Nijverheidsonderwijs ,voor Meisjes
in Nederland gemaakt tot een samen
stel, waarop we trotsch mogen zijn.
Dat was de eerste stap op den goeden
weg. De volgende zou kunnen zijn het
verkrijgen van gegevens, om onze
meisjes met zakelijk advies te helpen
bij de keus van een passenden werk
kring. Het initiatief daartoe zal van
de vrouwen moeten uitgaan. Geen be
zwaar. Nederland heeft energieke en
ontwikkelde vrouwen genoeg, in staat
contact te brengen tusschen het onder
wijs en de laboratoria voor psycholo
gisch, karakterologisch en psycho
technisch onderzoek. Deze taak zal
vooral op de jonge generatie rusten,
want de weg naar het doelpunt van
practische resultaten zal blijken niet
zonder hindernissen te zijn.
H. M. S. J. DE HOLL
Oud-Directrice eener Huishoud'schoei
GISPEN s
BRANDVRIJE LADENKASTEN
?
Op Dinsdag 20 April 1937 werd onder leidingvan het Proefstation
voor Bouwmaterialen Koning en Bienfait" te Amsterdam een
brandvrije Gispenkast aan een vuurproef onderworpen. Geduren
de een uur stond de kast in een loeiende vuurzee en nadat die ge
doofd wasen de kast geopend kon worden, kwam de inho.ud,die uit
kostbare" papieren bestond, volmaakt ongedeerd te voorschijn
Deze kasten zijn voorzien van een visuele
sluitveiligheid en betekenen het allernieuw
ste op het gebied van veilige berging
Wij nodigen U uit tot een bezoek aan onze Amsterdamse
toonkamer, waar l-, 2- en 4-ladige kasten staan tentoongesteld
GISPEN
Leidsche
straat 27
AMSTERDAM
Alle zwakke en aange
taste plaatsen van Uw
gebit worden overdekt
door een nieuwe laag
glazuur, wanneer U
GLAZUROL gebruikt.
*n wonderbaarlijk mid~.
del. Absoluut reinigend
en deirnfecteerendl
Koolzuurhowdend en brui
send l Vraagt
Uw tandarts!
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
VERKRIJGBAAR BIJ DE VOORAAN.
STAANDE ZAKEN IN DEN LANDE.
(Aurlcheereti beter dan stoomen)
AMSTERDA*
ZfMUROMFAD W «O», - TIL. M13I ? »2W»
FA F. SINEMUS
20 (.?Idschttstreae 22
AMSTERDAM C
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
VANAF. .... Fl. 8.5
PRIMA COUPE EN AFWERKING
EIQBN ATELIER
AUG. UILKEMA
OPRUIMING ||f|
GAAT DOOR JU
Reguliersbreestraat y U
VERLOVINC5 EN
TROUWRINGEN
Gouden ringen
Armbanden ? Kettingen
Brillanten