Historisch Archief 1877-1940
rouwen en vrouwenleven
WAAR DE WERELD OP WACHT
Oriëntatie"conferentie over de
problemen van meisjeS'Studie
HET bleek al dadelijk dat de
conferentie een succes zou wor
den. Buiten een park van
autootjes van allerlei leeftijden, binnen
een druk geroezemoes van stemmen,
een geaffaireerd heen en weer loopen,
dat na een paar slagen op een zeer
bassige gong ten slotte een gezamen
lijke intocht wordt in een groote zaal
die ze met haar honderddertigen
geheel vullen.
Ernstig, aandachtig, critisch, zeer
gevoelig voor humor, gewild of onge
wild, luisteren deze menschen
,,menschen" in den zeer specialen zin van
andere meisjes studenten" naar
wat er gezegd wordt over de pro
blemen, van haar studie.
Het was vooral de individueele kant
van deze vraagstukken, die den eersten
dag werd aangesneden. Wel had
Mej. Dr. A. Hillen gesproken over
studie en maatschappij, waarbij zij
o.m. de gelijkheid releveerde, die de
Roomsen Katholieke kerk steeds
tusschen mannen en vrouwen betracht
had; de hoogste waardeering die zij
kan toekennen, de heiligverklaring,
is immers onpartijdig aan mannen en
aan zeer veel vrouwen te beurt
gevallen. Een inzicht, dat de inleidster
voor het eerst duidelijk werd, toen zij
na een bezoek aan de Protestantsche
Westminster Abbey, de Westminster
Cathedral betrad, die tot haar eigen
religie behoort en waar aan alle kanten
de beelden van vrouwen de bijdrage
van het vrouwelijk geslacht aan de
ontwikkeling der kerk in herinnering
brachten.
Hierna kwam echter het vraagstuk
huwelijk en wetenschap ter sprake,
dat verder de gemoederen zou bezig
houden. Dr. Hillen verdedigde het
bekende R. K. standpunt dat de ge
huwde vrouw zich slechts dan aan.
beroepsarbeid of aan wetenschappe
lijke interessen mag wijden indien alle
haar ,,plichten van staat", d.w.z. alle
rechten die het gezin op haar heeft,
vervuld zijn.
's Avonds na een van die
oorverdoovende maaltijden, waarvoor in
teressante conferenties berucht zijn
beantwoordden drie nog actief
studeerende menschen" de vraag: Wat
hebben wij aan onze studie? ,,Het
haalt je uit je zelf", vond Hes van
Hall, toekomstige theologe uit Am
sterdam, het verlost je van het di
lettantisme, als je tenminste ontsnapt
aan het gevaar van amateurig stu
deer en. Je komt in contact met het
beste dat er op het gebied van je vak
gepresteerd wordt, dat verdiept en
verruimt, maar het is niet altijd aan
genaam, want de menschen om je
heen vinden al die geleerdheid dikwijls
maar zoo zoo en in ieder geval zijn
er maar heel weinigen met wie je
kunt spreken over de belevingen van
je studie."
Meisjes zijn ambivalente wezens,
die uitkijken naar een reddenden
ridder als de kans om voor het examen
te zakken groot wordt", was de stelling
van Mej. Janssens, Leidsch studente
in de letteren. Zoolang we niet leeren
om dezen dubbelen aanleg tot een har
monische oplossing te brengen, zoolang
zullen we niet veel bereiken en zoo lang
hebben de oudere feministen niets aan
ons. Maar wel zouden die vurige
voorgangsters goed doen te begrijpen
dat dit ? de tegenstelling
huwelijkwetenschap ons groote probleem is,
zooals zij het hare hadden in de enkele
verkrijging van rechten.
Uiterst laconiek met dien dwazen
humor die een van de voorrechten van
studenten, mannelijke en gelukkig ook
vrouwelijke, is vertelde Wendela
Waller dat ze na het gymnasium niet
wist wat ze wilde, wat ze kon, hoe de
wereld eruit zag, dat ze met een middel
matig verstand de studie in de rechten
koos, omdat die kort was en een goed
begin voor een ruim arbeidsveld, en
dat ze lid van de U.V.S.V. werd omdat
haar zuster dat ook geweest was. Naar
haar oordeel was het studentenleven
buitengewoon nuttig voor een mensen,
de studie daarentegen voor een vrouw
zóó abstract, zooveel boeken, dat zij
DE FOTO'S
Boven: Debat in de pauze.
Onder: Bespreking van actueele vra
gen. Dr. A. Hillen vertelt dat vrouwen
vaak heilig verklaard worden.
Foto'* Eva'Besnx
op deze wijze niet haar maximum
productiviteit kon bereiken.
Hierna volgde wat niet anders be
schreven kan worden dan een uitvoerig
debat, waarbij zeer hooggestemde
idealen en practisch inzicht elkaar
afwisselden. Ook Mevrouw Prof.
Hazewinkel sprak veel over wat de vrouw
niet kon, wat ze wel kon, haalde
vrouwen uit de oudheid en moderne
enquêtes aan, ging zelfs terug tot den
ooievaar en kwam tot een opwekkende
en optimistische conclusie.
Het verlossende woord werd ten
slotte door Dr. Marian Tellegen ge
sproken. Statig, streng, volkomen
rustig en zakelijk, vertelt ze wat
wetenschappelijk geschoolde vrouwen
in de maatschappij kunnen brengen.
Koel, bijna koud klinkt haar stem,
maar ademloos toegehoord, omdat
juist dit heldere betoog deze jonge
wetenschappelijke vrouwen geeft wat
ze zoeken, een duidelijk begrip wat
haar roeping is. De werkelijkheid te
brengen achter het abstracte schema
dat de mannen ontwerpen, schema's,
noodzakelijk voor eiken vooruitgang,
maar in den letterlijken zin levensge
vaarlijk als vergeten wordt w«uur ze
voor staan. Steunregeling, niet alleen
een systeem van kaarten, stempels en
guldens, maar ook voor vaders en
moeders en kinderen eten en onderdak
en kleeren of geen kleeren. Bewape
ning, niet een technisch volmaakte
indeeling van mannen, wapens, vlieg
tuigen, maar gewoon dood en de af
schuwelijkste verwondingen voor men
schen en kinderen. Met voorbeelden
geeft Dr. Teilegen aan hoe de vrouw
zelf geefster van het leven indien
zij voldoende kennis heeft, dit begrip
van de levende werkelijkheid kan
brengen op allerlei plaatsen waar de
maatschappij er behoefte aan heeft en
op zoodanige manier, dat haar invloed
voor den man aanvaardbaar is.
Meer dan alle verheven idealen maken
deze aan de praktijk getoetste ervarin
gen indruk. Na de voordracht, die
misschien een half uur duurde, dringt
zich een dichte drom van menschen
om de spreekster heen. Niet
edelaardiger, hoogstaander, gevoeliger dan
een man", heeft deze zoo juist van
haar gezegd. Maar dan toch wel zeer
toegankelijk voor een duidelijke be
schrijving van haar plichten!
Op den Zondagavond kweet Mr.
Frida Katz zich meesterlijk van de taak
alles nog eens te zeggen, wat eigenlijk
al gezegd was, maar nu opgenomen in
een ruimer verband, zoodat voor kleine
en groote conflicten in een wijder
perspectief, moedige, persoonlijke en
moderne oplossingen konden worden
gezien.
Daarna moet worden opgebroken,
auto's worden meer of minder vlot
vol geladen en gestart, koplampen
verlichten boomen en koffertjes dra
gende vrouwen. Om den grooten haard
binnen nestelt/zich een kring van
nablijfsters, die nu starend in de
vlammen, een van die wonderlijke
geestelijke verteringsprocessen begin
nen, die een mensch levenslang kunnen
bijblijven.
Het presidium van de conferentie
was toevertrouwd aan Mevrouw
Patijnvan Citters. Zij sprak als studente,
zelf huisvrouw en moeder; toch had zij
den toon van de studente volkomen
bewaard. Haar eigen wetenschappelijke
ontwikkeling bleef onvoltooid; desal
niettemin leek zij ons een levend voor
beeld van wat de vrouw aan haar
studie kan hebben. Uit haar zakelijke
en tactvolle leiding, uit haar heele
houding bleken de scherpte van geest
en het ruime begrip, die de studie de
vrouw kan geven en.... waar 'de
wereld op wacht.
W. H. P. v. D. G.
PAG. 12 01 GROENE No.ua*
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
land hooge verwachtingen koestert.
E eerste winkelier, die het in
Amsterdam van het midden der
19e eeuw gewaagd had een vrouw als
winkel juf f rouw aan te nemen, werd
door de dames geboycot omdat hij een
vrouw had geplaatst in een publieke
positie".
TN Letland is onlangs het vijf
* entwintig jarig bestaan gevierd
van een bekende uitgeverij, die
onder leiding staat van een vrouw,
mtvrouw Emilia Benjamin. Een
der bekendste Letsche couranten,
de Jaunakes Zinas, wordt o.m.
door dit huis uitgegeven. Mevrouw
Benjamin vindt ondanks haar
drukken werkkring nog den tijd
zich actief met de vrowenbeweging
in te laten, waarvan zij voor haar
E Finsche vrouwen hebben in
een brochure Status of Women
in Finland" een beknopt overzicht
gegeven over haar aandeel in de
landsregeering, dat juridisch begon
met het kerkelijk kiesrecht, in 1758
aan de weduwen en ongehuwde
vrouwen toegekend. In Finland,
thans in vele opzichten een femi
nistisch paradijs, zijn van de iuo
studenten 40 meisjes (bij ons onge
veer 10), zijn doktoren en vooral
tandartsen overwegend vrouwelijk en
wordt in het algemeen aan de deel
name van de vrouw ook van de
gehuwde aan het economisch of
maatschappelijk leven geen enkele
beperking opgelegd.
Amusement met boeken
W
rlJ wonen op een eiland.
Misschien woont u niet op
een eiland, tenzij dan op een
van geestelijke isolatie, doch dit is mo
menteel te moeilijk.
Wij wonen dus op een echt eiland
met een zoo tamelijke communicatie
naar den overkant. Nu ondervinden
ook wij natuurlijk, omdat ons gebied
rijk is aan natuurschoon, de voordeelen
van het hebben van logé's.
Het is betrekkelijk een heele reis
voor je er bent, bovendien is iedereen
tot op zekere hoogte welkom een
en ander impliceert dat de gasten er
altijd een nacht aan vastknoopen, zoo
niet meer. De vraag, die wij thans in
dit proza willen behandelen luidt: Wat
is nu het meest geschikte amusement,
wanneer de weersomstandigheden niet
naar het gevarieerd natuurschoon van
ons eiland lokken?
Mijn vrouw en ik bridgen niet, om
dat wij beiden een
onderbewustzijnsvrees hebben dat dit het zekere begin
van het eind van ons op dit eiland zal
beduiden.
Welnu, wij durven te verklaren dat
hét werkelijk goede amusement is....
voorlezen.
De onmiddellijk in het oogspringende
voordeelen zijn:
i. kwaadspreken over afwezige der
den is uitgesloten, Want voor anderen
bestemde brieven worden niet voor
gelezen;
2. berhaupt conversatie maken is
ini.EEN RECEPT VAN DE BROEME,,,,,,,,,,,,,?immuun
f Riz a la frangaise \
f S*\NLANGS te Parijs zijnde
| *~* zocht ik mijn Franschen vriend i
l en keukenmeester op. Ik vond hem I
| op een doorsiepeld atelier bij een f
= half uite kachel waarop een
pan| netje rijst stond uit te drogen. |
J Vons-rappelez-vous les jours d'an- |
f'ran, toen ik voor u ook r ijst kookte? l
% Die rijst goed gaar, vermengd met
i ?,...»,?tnelk, suiker en vanille. \
s warme
\ Daardoor 'n eierdooier aangelengd in l
| melk en wat geraspte citroen- of |
\sinaasappelschil. Het wit er goedl
\dooreengemengd tot 't luchtig werd l
| a/5 de Fransche geest en dan.... l
\gingt gij bij den slager op den hoek |
| ijs halen. Daarin werd ons product f
i m een vorm neergezet en 't deed u |
l denken aan u zelf komende uit f
| Parijs en terug in uw land, 't werd |
| afgekoeld. I
| En dan werd er fluks wat choco-\
| lade gemaakt, door een paar reepen i
J te smelten. Deze chocolade werd warm l
i over de afgekoelde gestorte rijst ge- |
l goten. |
| Dit was voor ons allen het hoogte- |
l punt van een feestmaaltijd. |
f En ik verweet hem als altijd : l
f Vous tes un gourmet incorrigible. i
riiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiMiiiiiMiimiiiiiHiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiii
PAG. 13 DE GROENE No. 1134
niet noodig, bovendien niet mogelijk
ook, als de voorlezer een normaal ont
wikkeld eergevoel heeft.
Nu spreekt het vanzelf dat dit amu
sement staat en valt met de lectuur.
Welnu, van een sinds jaren van
week-end-wee uitgebalanceerd reper
toire willen wij u thans mededeeling
doen.
Wij gaan hierbij van de praemisse
uit dat ook bij u de heer des huizes
voorleest, omdat de vrouw thee schenkt
of welletjes breit. Dit brengt ten onzent
met zich dat, gezien des huisheeren
prononciatie-talenten ter zake van
vreemde talen, het voorlezen beperkt
wordt tot Nederlandsen en Duitsch,
doch deze beide dan ook volmaakt en
luidde.
ZAL Jos wat voorlezen?" vraagt
mijn vrouw, als het bezoek ten
derde male heeft getracht uit te
visschen in welke salarisschaal mijn
jaarbelooning is gerubriceerd.
Ik sta op en grijp blindelings in onze
boekenkast.
Wat grijp ik?
Als de mannelijke helft van de gas
ten in militairen dienst is geweest neem
ik zonder aarzelen Theo Tijssen's on
volprezen Egeltje", en lees achtereen
volgens voor Egeltje" en De Pet
ten".
Wanneer de gasten bedaard zijn volgt
als toetje: Vader vertelt",
Privaatles" en De Clubs".
De gast heeft al genoteerd dat het bij
Van Dishoeck is uitgegeven. Opgemerkt
wordt voor ach ter docht i gen dat de ge
noemde novellen alle op een litteraire
hoogte staan die noch Het Grijze Kind
laat staan Het Taaie Ongerief ooit be
reikten .
Nu moeten we even rust hebben.
Dus een gedicht.
Maar dat kondig ik zoo niet aan. Ik
zal daar m'n eigen glazen ingooien.
Ik maak een vies, smakkend geluid
en dan roept m'n vrouw:
HèJos, nu 's iets dat rijmt."
Uit het gamma van Bilderdijk tot
Engelman kies ik onvervaard Han G.
Hoekstra. In een jaar van
litterairf inancieelen overmoed ben ik eens op
de Vrije Bladen geabonneerd geweest,
en de bundel gedichten Dubbelspoor"
is het eenige Sonderheft" dat ik niet
heb weggesmeten. Deze is met het
bedrag voor een heelen jaargang echter
niet te duur betaald.
't Is meer een vers," zeg ik nog ter
verontschuldiging.
De gasten slikken nu alles, na
Thijssen's Clubs, waarvan ze voortdu
rend in zichzelf deR laatsten regel her
halen.
En ik lees: Voorbarige wensen":
Als ik een zoon krijg, Heer,
maak hemeen vlotte jongen,
(Zie vervolg pag. 14)
... WIE EENMAAL LUX TOILET ZEEP
HEEFT GEBRUIKT, WIL NOOIT EEN
ANDERE TOILETZEEP MEER HEBBEN,
WANT LUX TOILET ZEEP IS
'DE ZACHTSTE, GEURIGSTE
SCHOONHEIDSZEEP, DIE ER IS.
MEVROUW J. A. K., UTRECHT
?w
Bovtxtloondt btoordeling
il aulhenlifk in ligt voor
itdtrtrn by ons ttr image.
Muteumpark 1. Rotterdam
Waarom ontvangen wij zoveel mede
delingen van een dergelijke strekking?
Omdat duizenden en duizenden
verbruiksters van Lux Toilet Zeep verrukt
zijn over de heilzame werking op de
huid, de delicate geur en het over
vloedige, zachte schuim. Zij zouden
Lux Toilet Zeep voor geen geld meer
willen missen. Ook U kunt het volste
vertrouwen stellen in Lux Toilet Zeep.
Ons streven.de ideale zeepte bereiden
voor de verzorging van het gelaat ter
voorkoming van een vermoeide huid, is,
volgens het oordeel van talloze
verbruiksters, schitterend geslaagd. En...ondanks
al haar goede eigenschappen kost dit
flinke stuk Lux Toilet Zeep slechts! 24 et.
LUX TOILET ZEEP
^tW
..12
2CT
O DE BONNETER
AMSTERDAM
Kalverstraat - RoUin
DEN WAAG
Croenmar»l<t- Buitenhof
.
, Een jeugdige
lijnVOOP leden figuur
BUSTEHOUDER
van zijden tulle, laat de rug geheel
vrij, ideale zomerdracht voor (T/5
sport- en avondkleeding **J
CEINTUUR
van prima Lastexweefsel, steunt het
figuur en laat volkomen "1/175
bewegingsvrijheid ... l i" . .
?ZICHTZENDINGEN FRANCO
i
f
r