De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 15 mei pagina 10

15 mei 1937 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

?l V - M :uur berming i Berken langs de randvofiei aan de fmbosch DE KOE BIJ DE HORENS DOOR Gedeputeerde Staten van Gelderland wordt aan de Staten dier Provincie voorgesteld om, behoudens Koninklijke goedkeuring, vast te stellen de volgende verordening. Artikel i i. Het is verboden anders dan voor agrarische doeleinden bestemde ge bouwen te plaatsen in een gedeelte eener gemeente, hetwelk met het oog op zijn beteekenis voor het natuur- of landschapsschoon of vóór de weten schap door Gedeputeerde Staten als natuurmonument is aangewezen. 2. Tot zulk een aanwijzing gaan Gedeputeerde Staten niet over dan na overleg met B. en W. der betrokken gemeente en na verloop van een door eerstgenoemd College te bepalen ter mijn, waarbinnen belanghebbenden bezwaren tegen de aanwijzing bij dat College kunnen inbrengen. Die termijn is tenminste dertig dagen lang en begint te loopen daags na het verschijnen van het nieuwsblad, waarin Gedeputeerde Staten hun voornemen tot aanwijzing hebben openbaar gemaakt. Het be sluit tot aanwijzing wordt in het Provinciaal blad opgenomen. 3. Gedeputeerde Staten kunnen van het in lid i gestelde verbod al dan niet voorwaardelijk ontheffing verleenen. Artikels Het in artikel i lid i gestelde ver bod geldt niet het bouwen op gronden, ten aanzien waarvan een goedgekeurd uitbreidingsplan, als bedoeld in art. 36 der Woningwet van kracht is. Dan volgen eenige strafbepalingen. Gedeputeerden geven vervolgens een uitvoerige toelichting, waarvan het slot luidt: ,,Met betrekking tot de vraag, in hoe ver van hoogerhand maatregelen van bescherming der natuur naast de Bosch wet 1922 en de Natuurschoonwet 1928 te verwachten zijn, zij opgemerkt, dat, ofschoon reeds in de Troonrede van 1928 een Natuurbeschermingswet is aangekondigd, een ontwerp tot dus ver niet is ingediend. Wij achten het niet verantwoord, op zulk een wet langer te blijven wachten en middelerwijl steeds meer land schappen aan den huizenvloed ten offer te laten vallen. Gelet op wat reeds onherstelbaar ver woest is, is het thans de hoogste tijd, verdere vernietiging zooveel mogelijk tegen te gaan. Daarom veroorloven wij ons U met nadruk te raden, tot vaststelling der aangeboden ontwerpverordening te be sluiten." l NDERDAAD, wij. kunnen niet langer l wachten, geen dag en geen nacht. Het verluidt, dat de nieuwe Natuurschoon wet kant en klaar gedrukt en wel in den Haag ter indiening gereed ligt, maar hoe lang zal het nog duren, eer zij in de Kamers is behandeld en aange nomen en eer zij van kracht wordt? En inmiddels raakt het bewonderens waardig natuurschoon van ons uniek Nederland al meer en meer in ver drukking en worden wij en ons nage slacht beroofd van de vermeerdering van kennis, de verdieping van levens besef, de verhooging van levensgenot, die uitgaan van de gevoelvolle en in telligente beschouwing van ons land schap. In dit opzicht is de Veluwe van on schatbare waarde. Ook wordt dit land schap wel gewaardeerd. Maar wie de ONZE PRIJSVRAAG Veluwe gekend heeft vijftig jaar ge leden, aanschouwt met angst en droe fenis, wat er thans van is geworden, en met ontzetting, wat men thans bezig is er van te maken. Weliswaar hebben Natuurmonumenten het Geldersen Landschap, het Staatsboschbeheer en de Hooge Veluwe reeds een groot gebied beveiligd, maar daar buiten liggen nog landschappen van hooge waarde en waarvan de ondergang de heele Veluwe van zijn werkelijke be teekenis berooft. Het zal een treurig oogenblik zijn, wanneer we moeten zeggen: de aardigheid is er af." Het voornaamste gevaar ligt in de ongebreidelde bebouwing. Daarnaast komt dan gebrek aan overleg bij het ondernemen en uitvoeren van werkverschaffingsbezigheden. Dat overleg echter is stellig wel te verkrijgen, maar voor de beperking en regeling van de bebouwing schiet ons tegenwoordig wettelijk apparaat te kort, Nu hebben Gedeputeerden van Gel derland kort en kloek de eenige maat regel voorgesteld, die in de tegenwoor dige omstandigheden onze mooiste provincie kan redden. Het geldt toch niet alleen de Veluwe maar ook de Achterhoek, de Betuwe, het Nijmeegsche, het land van Maas en Waal, waar overal nog belangrijk natuurschoon bedreigd wordt. De maatregel komt hier op neer, dat bepaalde gebieden worden aangewezen als natuurmonument en daardoor niet onttrokken worden aan hun tegen woordige bestemming, maar onder worpen aan een bepaling, die ongewenschte bebouwing kan voorkomen. Heel ingrijpend is die bepaling dus nog niet, maar zij vormt toch een zeer te waardeeren veiligheidsklep. Nu kan men wel beweren dat het eigendomsrecht en het bestemmingsrecht worden aangetast, maar Gede puteerden voeren in hun Toelichting terecht aan, dat een dergelijke aan tasting in het algemeen belang vol komen toelaatbaar is en in andere gevallen dan ook dikwijls genoeg ge schiedt. De aanwijzing tot natuur monument zal dan ook niet licht vaardig kunnen geschieden. Ik kan mij ook heel goed voorstellen, dat sommige eigenaars hun landgoederen vrijwil lig als natuurmonument zullen willen laten klasseeren, om ze te behoeden voor nog weer andere gevaren, dan die ongebreidelde bebouwing, waar het thans hoofdzakelijk om gaat. Ons ,,provincialisme" heeft toch ook wel zijn goede zijde. Eenige jaren geleden heeft Zuid-Holland een goed initiatief genomen: de Plassenverordening, een bescheiden stapje in de goede richting. Brabant werkt heel aardig met streekplannen en nu komt Gelderland met deze flinke daad, die meteen een goede vooroefening op levert voor de groote manoeuvres, die we in de Nieuwe Kamer zullen aan schouwen, wanneer daar binnenkort de echte" Natuurbeschermingswet ? in behandeling komt. DR. JAC. P. THIJSSE BARON VON MÜ'NCHHAUSEN ftiftimiiiiiiitiiiiifiiimiiiiHimimiiiitmi iiHirtiniimmnM ZOO ZIJN ONZE MANIEREN Handel A Co. TyTANNEER we iemand wil\A/ ten bewegen tot het af ge v m * * van een eigendom, hetzij goederen of geld, een handteekening of een volmacht, dan beginnen we hem bevreesd te maken. Wanneer we zijn stem willen heb ben voor de verkiezingen, dan ver zekeren we hem dat alles verkeerd gaat, dat wij een onbeschermd, karak terloos n diep-gezonken volk zijn; en als hij zich dan erg onbehagelijk voelt, bieden we hem de reddende hand in ruil voor zijn mandaat. Als het er om gaat hem een patentgeneesmiddel tegen griep te verkoopen, dan schrijven we: De griep loert als een tijger. Zal zij ook u bespringen?" Als we het door mannen verdiende geld, via hun vrouwen, in ruil begeeren voor schoonheidsmiddelen, dan maken we haar doodsbenauwd en stel len bekend dat zij verouderen en ge rimpeld en onaantrekkelijk worden. Automobieltypes worden elk jaar gewijzigd om mannen de vrees aan te jagen dat hun wagen verouderd is en onbruikbaar en onver toonbaar. Wanneer we weten dat iemand ons iets komt vragen, dus eerst- bangmaken, dan keeren we het middel tegen hemzelf door hem langen tijd in een ledige wachtkamer te laten doorbrengen, opdat hij bevreesd zat worden in de eenzaamheid en dus verzwakt in zijn argumen teer i n j. En groote mannen dezer aarde nemen plaats op hooge zetels, achter indrukwekkende schrijftafels en in somptueuse vertrekken, teneinde schrikaanjagend en daardoor mach tig en heerschend te kunnen zijn. Mode-'en andere etalages hebben geen ander doel dan de vrees te wek ken dat iets van al dat schoons ons zou kunnen ontgaan, of dat een medemensch het zou kunnen verwervsn en aldus indrukwekkender of aan trekkelijker zou zijn dan wij zelf. Zoo gaan wij door het leven in angst en vrees. En het bangmaken noemt men; handel. CONSERVATOR itntniiiiiiniiti over den leugen MÜNCHHAUSEN leeft nog; en over onzen lezers bleek de Miinchhausensche geest nog vaardig te kunnen worden, als het er om ging, een oordeel uit te spreken, over het in Amerika uitgevonden toestel, dat re gistreert of iemand, die er mee onder zocht wordt, de waarheid spreekt, dan wel liegt. Wat zou baron von M nchhausen er over gezegd hebben? Volgens R. v. d. B. TE A. zou hij het een naam geven: een kastje, dat den vereerenden, maar toch j nis ten naam van baronmeter droeg. Op dit kastje bevond zich een indeeling, links vermeldend waarheid, rechts een vreemd woord leugen". Op beleefd verzoek vertelde ik toen n van mijn avonturen, hoe ik den graaf van Frankenstein had gered uit een moeras, door zoo snel om hem heen te galopeeren, dat de vonken die van de hoeven van mijn paard af vlogen het moeras hadden leeggekookt. Toen wij den graaf aan den kant hadden gelegd, bleek. .. edoch ik slaagde er niet in mijn verhaal te vol tooien, met een geweldigen slag sloeg de wijzer ter linkerzijde uit het apparaat en zoo bleek het toestel op mijn graad van waarheidsliefde niet geconstrueerd te zijn." J. M. TE N. componeert een verhaal over het verblijf des barons aan het hof van den Sultan van Leugen saxen", waar de heerscher, veront rust door de toenemende leugenachtig heid van zijn onderdanen, een toestel volgens het principe-Jut liet construeeren, pickupveritas geheeten, waar mee de bevolking onderzocht werd. Daarbij bleek, dat zelfs kinderen en gekken geen waarheid meer spraken, welke sfeer de baron den rug toekeerde. Volgens G. H. H. TE V. zou de be faamde snoever antwoorden: Mijn bekende bescheidenheid heeft mij tot op heden weerhouden, wereld kundig te maken, dat de leugen-regis trator een uitvinding van mij is." In dien geest antwoorden vele Münchhausens (Ir. G. L. B. TE 's G.; Mr. Dr. 't H. B. TE V., P. A. B. TB R). En als velen schrijven, dat het toestel bij de verhalen van den snoever onbewogen blijft, zoodat daarmee de waarheid er van Vastgesteld werd, ontbreekt het hun aan de fantasie van hun voorganger, die toch immers van zulk een feit een geweldig verhaal zou gemaakt hebben. Daarom komt T. N. TE K. dichter bij de waarheid"; Ik was nauwelijks genezen van mijn ontmoeting met het Loch-Nessmonster ziethier mijn litteekens! of ik stak naar Amerika over om kennis te maken met de nieupe waarheidsmachine. HoeWel ik weet, dat niemand ter wereld aan mijn waarheidsliefde twijfelde, besloot ik toch mij aan een experiment te onderwerpen." C. B. TE U., die een ingewikkelde technische installatie ontwerpt, doet den baron zeggen: ,,Om te meer zeker heid te hebben verzon ik daarna een kleine leugen, hetgeen mij de grootste zei/overwinning kostte" Uitzonderlijk behandelt Tj. H. v. R. V. TE B. het gegeven: een uitvoerige psycho-physische beschouwing over leugen, waarheid en moraal heeft tot conclusie: Leve de vrijheid! Kiest von Münchhausen!" Een aardige oplossing vindt F. DE V. TE B. door Münchhausen zijn nederlaag bij het toestel te doen erkennen: het toestel heeft mij overtuigd; ik be.n een leugenaar, ff et verbijstert me, daar ik toch slechts feiten verhaalde, met hél mijn ziel en al mijn zinnen beleefd. Maar de machine gelooft mij niet, niemand gelooft mij dus. Zelfs PAG, II DE GROENE Ne. 3128 registrator de kinderen, die altoos met gloeiende ooren luisterden naar mij, luisterennu lie ver naar het zoemen van mechaniekjes". De'eerste prijs Winnaar is H. W. TB A. Mijne Heeren van De Groene! Er is veel veranderd, sedert ik heenging: in deze ecu» van tech niek meent men, dat alleen de machine zaligmakend is. Nu heeft men weer een machine uitgevonden, die moet aantoonen, of iemand de waarheid spreekt! Verachtelijke de cadente nazaten. In mijn tijd hadden de menschen oogen in hun hoofd en ik wit U wel vertellen, hoe ik leugenaars placht te ontmaskeren. Ik zette den verdachte op een zoo juist afgevuurde kanonskogel. De baan had ik zoo berekend, dat de vegel in een leege vuurmond terecht kwam, waarin een lading kruit van te voren was aangestampt. Door den schok ontplofte dit, de kogel met verdachte werd teruggeslingerd, en deze was dan zoo geschokt dat hij, aangezien de waarheid in het midden pleegt te liggen, bij het midden der twee kogelbanen waar ik, staande op een hooge trap, hem opving, een be kentenis aflegde, gebroken en vol komen uit zijn evenwicht geslagen. Probatum est! V. MüNCHHAUSËN De tweede prijs Den tweeden prijs won H. TER M. TE 's G. Eigenlijk houd ik niet van Amerikanen, omdat zij dikwijls zoo opsnijden, maar toen onlangs president Roosevelt mij te logeeren vroeg heb ik gemeend, zijn uitnodi ging te moeten aannemen, te meer daar zijn neef Teddy een oude jachtvrind van mij is geweest. Toen wij eens samen door Broadway wandelden, zagen wij in een winkel den pas uitgevonden leugen registrator staan. Eerlijk gezegd heb ik niet veel op met moderne uit vindingen, omdat de fantasie van het tegenwoordige geslacht vrij poover is; maar op verzoek van den presi dent, liet ik mij door het toestel ktaren. Na een uitvoerig onderzoek kwam daaruit een strookje carton voor den dag, waarop gedrukt was : geheet betrouwbaar. Hoewel dit resultaat mij niet verbaasde, deed het mi j toch genoegen dat het apparaat zoo betrouwbaar werkte en ik complimenteerde mijn gastheer met het succes van zijn landgenoot, die het had bedacht. U kunt riet met een centimeter nameten, na l x. na v^/ n *-* ti*Mi^-*« ???"-??--. ? 10 x of na 25 x wasschen .... dit hemd krimpt niet. ? * l ITT.. | \J rf%l_/|IM4**~»«»TW**»*''«-"-??- --- r m. Want er is iets hijzonders mee gebeurd. Het is -ge»VM»HVx»»-'B*-'*v---| ^ _ sanforiseerd. d.w.z., dat de stol door een bijzondere bewerking immuun gemaakt is voor krimpen. DE NIEUWE OPGAVE Het a " * looze artikeltje /"V* een zetterij zijn, door een *** defect aan de zetmachine alle letters a" onbruikbaar geworden. De redactie besluit desondanks het blad toch te doen verschijnen dan maar zonder a" 's. Hoe luidt nu het 100 woorden bevattende artikeltje, waarin de redac tie den lezers hiervan kennis geeft. Inzendingen uiterlijk Maandag 31 Mei. Verslag en prijstoeket;ning in. het nummer van Zaterdag S Juni. MG. l» DE GROENE Ne. 3128 Altijd dezelfde goede pasvorm. Boorden en manchetten altij'd dezelfde wijdte, mouwen dezelfde lengte als toen het nieuw was. Het gesanforiseercle overhemd .... het hemd dat altijd zit nis nieuw! GESANFORISEERD OVERHEMD met vasten boord. Oxfordweefsel, in blauw, beige, grijs n groen of EngeUche popeline in jaspékleuren met ingeweven satijnstreep 4.50. Idem Engelsche Twill, in effen kleuren BAD-PISTYAN UNIEK BfJ RHEUMATIEK 30.000 menschen stroomen jaarlijks naar de unieke zwavelmodderbronnen van BadPlstyan in TsjechoslowakUe, teneinde genezing te vinden voor hun rheumatiek-ischtas of Jicht. Steeds weer blijkt, dat zU tenslotte te Pistyan vinden, datgene, waaraan zij al Jarenlang wanhoopten, herstel! Daar ligt ook. Uw kans, te Pistyan in het roman tische Waagdal. Tegen de warme .vulkanische Pistyan-modder zal oolc XJw aandoening niet bestand blijken en ... het ia er bar goedkoop. Hotel met volledig pension vanaf f. 2.30: inclusief modderkuur, dokterskosten enz. vanaf f. 4.60 per dag. Retour Nederlandsche .grens ? Pistyan circa f. 82... Vliegretour Amsterdam / Pistyan f. 95.-. Na de kuur 3 dagen GRATIS reizen door het wondermooie Tatra-Gcbergte inclusief gratis verblijf in de unieke Tatra-hotels, ter kennismaking met schitterende Tatra-landschap. Alle inlichtingen vrijblijvend bU: j» J% ATTMf DINTON - Amsterdam (C.) - Prinsengracht 415. il R AT 15 \ r ...V.» J*-»*:

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl