De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 29 mei pagina 4

29 mei 1937 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

i A*?/ De reffeeria£«wl«*ellnff la Spanje N \denopstand in Barcelona was er een wisseling van personenin de Spaan* sche regeering noodig. Er was vecj critiek op Caballero. omdat deze ouder wordende man moei te had tot een beslui* te komen, langzaan.! was geworden en weinig tosgankelijk voor anderen, maar toch het ministerie van Oorlog in eigen hand wilde houden. Aangezien hij bouwde op een politieki n Opperst* n Oorlogsraad en geen voldoende bekwame generale staf had, was het resultaat, dat er nauwlijks van een gecentraliseerd commando sprake was. En daar hij stond op het behouden van zoowel dit belangrijke ministerie als het premierschap, leidde dit ten slotte tot zijn verdwijning. Het nieuwe ministerie onder Dr. Negrin (een gematigd socialist, van beroep een bioloog) zal bïginnen eenheid en besluitvaardigheid in het legercommando tot stand te brengen. Laat ons hopen, dat dit nog op tijd zal zijn om Bilbao te redden. Prieto, die als minister van luchtvaart go?d bevallen is, zou een goed minister zijn voor de geheele defensie. In de tweede plaats bsteekent het nieuwe ministerie een uitdrukkelijke ruk naai de gematigd heid. Da anarchisten en C.N.T. ver dwijnen geheel en de liberale republi keinen krijgen naar verhouding een grooter aantal posten te bezetten. Men zegt, dat de Cortes weer bijeengeroepen zal worden, om op het democratisch en pari m^ntair karakter der republiek na druk te leggen. En het is zelfs mogelijk, dat er eenige voorzichtige stappen gedaan zullen worden tot herstc l van de openbare uito3fening van d n Katholiek' n gods dienst. Dat de communisten in deze ontwikki ling een leidende rol spelen, zal niemand verbazen die de werkelijke ver houdingen in Spanje kent. (New Statesman and Nation, Londen) De veiligheid van TsjechoHET congres der socialistische partij in Tsjecho-Slowakije. dat maar eens in de drie jaar' plaats heeft, is j.l. Pinksteren bijeen gekomen. En het heeft zich geopenbaard als ten ware inter nationale antifascistische demonstratie. De afgevaardigden uit Roemeniëen Joegoslaviëkwamen^ ondanks hun regee ringen, de waarlijke gezindheid van hun volk tot uiting brengen, die nog steeds verknocht is aan de Kleine Entente en steeds hoopt op een nauw*, n band met de democratieën van het Westen. De Labourleider Attlee legde een op zienbarende verklaring af, dat de onaf hankelijkheid van Tsjecho-Slowakije gehandhaafd moet blijven, hetgeen toonde welk een gewicht men in Engeland thans hecht aan de Midden-Europeesche vraag stukken en aan het land, dat een voorpost der democratie ia temidden van een fascistisch en reactionnair buurschap. Het schijnt overigens, dat een overval van Hitler-Duitschland thans minder gevreesd behoeft te worden, dan het vorige jaar. En waarom? Omdat de volksfrontregeering in Frankrijk te ken nen heeft gegeven, dat Frankrijk iedere schending van een land, waarvan het de integriteit bij verdrag heeft gegaran deerd. als een schending van haar eigen grondgebied zou beschouwen. Telkens wanneer de democratie zich krachtig en vastbesloten toont, trekt het fascisme zich terug. Maar willen alle Fransche diplomaten b. v. wel. dat het fascisme zich terugtrekt? (Vendredi, Parijs) Kweedscne adrertentie IK heb een landarbeider noodig. Wel1 iswaar bezit ik geen piano en geef ik geen dansonderricht.enwilik mij er zelfs nitt tos verbinden mijn medewerker drie maal per dag wildbraad aan te bieden: Maar hij kan wel rekenen op die overvloedige maaltijden, een goed bed en een fatsoenlijk loon. Wie een koe van een gramofoon kan onderscheiden en niet bang is om vijf uur op te staan, die kom», en ik beloof hem niet als lid van het gezin, maar nog veel beter te behandelen. Brieven etc. (Adv. in Svttiika Landshygden.Malmö) Deeaseli Kroninffftjvbtlenm DIJ het aan het bewind komen van ?^ de eerste socialistische regeering in- Denemarken, waren bepaalde elemen ten in de omgeving des Konings zeer ongerust. Als de socialisten de macht hadden, zouden zij dan ook niet den Troon omverwerpen....? Het ergste verwachtend, stelde n der intimi van den Koning hem de volgende vraag: ,.Zou Uwe Majesteit zich niet slecht op Haar gemak voelen met een socialistisch ministerie?" Maar de koning was van een geheel andere meening: ,,Waarom zou ik?" antwoordde hij, ,,zijn de socia listen niet de vertegenwoordigers der werkende klasse? En hoor ik als koning niet ook tot de werkers van mijn land? Daarom zie ik niet in, waarom een op rechte samenwerking met welke socialis tische regeering ook, mij ooit zou hin deren." De koning beschikt over een groot aantal kast* elen en paleizen, waar hij met een onveranderlijke regelmaat van tijd tot tijd verblijft. Elk dezer gebouwen heeft zijn eigen sociale functie, in dezen zin. dat de koning, die zeer gastvrij en waarlijk democratisch is, maar de sociale vooroordrelen van anderen ontziet, zijn gasten indeelt naar de kast eden, waar hij ze ontvangt. Zoo ontvangt hij op Amalienberg déstaatslieden, hooge ambtenaren en hun families; in Sorgenfri zijn vrienden en verwanten, onafhankelijk van rang en plaats; in Marsaliborg de dignitarissen uit de provincie; in Frederiksborg de leden der hooge aristocratie en op zijn kastf f l in Skagen de burgerij en vooral de bohème". Kan ik het helpen, als de verschillende menschen en klassen niet met elkaar willen omgaan? Het meeste wat ik kan doen is deze eigenaardigheden van hun groepskarakterrespecteeren....' (Politiken, Kopenhagen) Gewetensvraag MOETEN wij in ons eigen huis op staan, wanncc- wij het ,,God save the King" door da radio hooren? Wat doen anderen in dit geval ? (Sunday Craphic, Londen) Toeval of opzetr BIJ de nabeschouwingen op de Engelsche kroning duikt een kleine aardigheid op. In tegenstelling tot de Italiaansche Pers heeft de Duitsche een zeer uitvoerige berichtgeving over de feestelijkheden gegeven, waarheen trouwens ook een bijzondere delegatie was gezonden onder leiding van maar schalk Von Blomberg. Men verrmldde zelfs hoe de verschillende personen in de Westminster-Abbey hadden gezeten. Zoo kon men in de Deutsche Allgemeine Zeitung van 13 Mei lezen: ,,tegenover hem zat Generalfi Idmarschall von Blom berg op den derdtn zetel tusschen den Zuid-Amerikaan Sefior Julfan Besteiro enz " Daar de uitnoodigingen en aanduidingen bij het kroningsfeest vol gens naties en niet volgens werilddeelen plaats hadden, is de vage aanduiding ,,Zuidamerikaan" als buurman van den Duitschen opperbevelhebber, dezen of genen lezer misschien reeds opgeval len. Nog meer verwonderd zulk n de kenners van de pers-usances geweest zijn. want het spreekt vanzelf, dat de Engelsche hofmaarschalk aan de persvertegenwoordigers gastenlijsten heeft verstrekt, die met een nauwkeurigheid, de groote gebeurtenis waardig, waren opgesteld; vergissingen of punten van onzekerheid waren dus uitgesloten. Als men een en ander nazoekt in andere lijsten, zooals b.v. die in de Times van ii Mei, wordt de zaak duidelijk. Want Don Julian Besteiro is een. volkomen Europeaan en vertegenwoordigde als eerste gedelegeerde een volkomen Europeésche rfegeering, namelijk de Spaansche van Valencia, de roode". Of de Engelschen, die van een grapje houden en reeds bij de begrafenis van George V, Von Neurath en Litwinoff naast elkaar hebben laten wandelen, zich ook ditmaal weer een kleine ondeugendheid geper mitteerd hebben, of dat de buurschap van Besteiro en Von Blomberg het gevolg c/e* tveie/tl Von Ribbentrop van het blinde alfabet was, is niet duidelijk. Maar wel is het duidelijk, dat het feit, dat de ervaren Engelsche hofhouding het ,,roode" Spanje letterlijk op een lijn stelde met den Maarschalk des Rijks, de zoete kinderen thuis onbekend moest blijven. (Das Nette Tageluch, Parijs) Ton Ribbentropplana HET is kenmer kend, dat de Duitsche ambas sade in Londen uit noodigingen ver stuurt in het Duitsch in een zeer moeilijk leesbaar Gothisch lettertype. Het ge rucht gaat, dat het gezantschap van Irak in het Iraqui heeft geantwoord. Ik hoop, dat op een goeden dag een goed overzicht van Ribbentrop's avonturen in Engeland zal worden ge schreven. Hij is de effectrijkste aller an t i-nazi-propagandisten. Het volgende verhaal werd mij verteld door een oog getuige : Aan een diner had een energieke en openhartige dame, die dicht in de buurt van Ribbentrop zat, gezegd: Ex cellentie, ik geloof, dat u de slechtste ambassadeur bent, die Duitschland ooit naar Engeland heeft gezonden. U hebt geen gevoel voor humor." Ribbentrop antwoordde: ,,Ik verzeker U, dat U het mis hebt. Ik heb een buitengewoon gevoel voor humor. En daar ben ik heel trotsch op. U zou mij en den Führer" eens in Brechtesgaden moeten zien, terwijl wij samen over den grond rollen van het lachen, als een van ons beiden een grap vertelt." (Critic in The New States man and Nation, Londen) Kerk en Staat in Dultschland IN de kringen van de Belijdenisbewe ging groeit de overtuiging, dat de Staat niet meer bereid is, de kerkelijke verkic ingen te doen plaats vinden als aangekondigd was. Hoewel er nog geen definitieve beslissing is genomen, stem men alle jongere berichten hierin overc: n, dat deze verkiezing niet zal door gaan. Het Propaganda-ministerie is over tuigd, dat er een verkiezing ,,gemaakt" zou kunnen worden, dat aan het nationaalsocialisme een meerderheid zou kunnen verschaffen in de Duitsch-Evangelische Kerk. Maar in weerwil hiervan zijn de leiders van den Staat toch verontrust door den overgroot en toeloop bij vergade ringen van de Belijdeniskerk. Uit alle deelen van Duitschland, vooral uit Sileziëen Oost-Pruissen hebben een groot aantal berichten de geheime politie, het propaganda-ministerie en het mini sterie voor kerkelijke zaken bereikt, die bevestigen, dat de vergaderingen van de Belijdenisbeweging een groot en zelfs een ongedacht succes hebben. En dat, ondanks alle mogelijke zichtbare en onzichtbare vormen van terreurmiddelen, gebruikt door den Staat. In de laatste paar wekt n zijn staat en partij begonnen samenkomsten te organiseeren, waar de partijleden geacht worden te komen, steeds op hetzelfde uur waarop vergade ringen van de Belijdenisbeweging plaats hebben. Er zijn ook S.A. oefeningen voor luchtbeschërming georganiseerd om de menschen van de belijdenisbijeenkomsten weg te houden. Deze pogingen zijn overal mislukt, de of f iciee Ie bijeenkom st'n werden geboycot, terwijl de bijeen komsten de r Belijdeniskerk ovt rvol waren. De autoritt iten zijn er ook zeer van onder den indruk, dat kort na de aan kondiging van de verkiezingen, er een soort van ..tenheidsfront" is ontstaan van een gróót aantal kerkelijke leiders uit het geheele land tegen de terroris tische maatregelen van <UH Staat. Dit eenheidsfront, dat zelfs de gematigde Duitsch-Christelijke bisschoppen omvat, heeft verzet aangeteekend tegen de staatsvoorschriften voor de verkiezingen. (Manchesier Guardian) mjk*blaacbop Httller over een nieuwe religie E Rijksbisschop rekende af met een aantal verkeerde voorstellingen, die z.i. in het huidige Duitschland nog be staan. In de eerste plaats is het verkeerd, om aan te nemen, dat er een God in den hemel bestaat, God en goed hebben de zelfde beteekenis. De mensen draagt echter het goede in zijn hart, en God beteekent het willen van al het goede. Ook van de beteekenis van Christus heeft men zich volgens den Rijksbisschop een verkeerde voorstelling gemaakt. Niet liefde en medelijden vervulden Hem. doch verbitterde haat tegen het Joden dom. Christus is als held gestorven. Nooit heeft hij eraan gedacht een Kerk te stichten. Deze Kerk is een vreemd lichaam in het Arische Duitschland. Daarom ook is de verkiezing der algemeene synode geen religieuse aangelegen heid. Aan den Staat behoort het lichaam, aan de Kerk behoort de ziel. Aan onze kinderen mag de Joodsche aard niet meer worden onderwezen en daarom wijst de Rijksbisschop, ondanks de mee ning van eenige religieuze persoonlijk heden, het Oude Testament af. Met de SopCt., die het huidige Chris tendom afwijzen, aldus de Rijksbisschop wil ik een nieuwe Duitsche Kerk op bouwen. Bij de benoeming der geeste lijken moet vanzelfsprekend de Ari rparagraaf worden toegepast. De zending onder de heidenen wijs ik van de hand, omdat Chineezen, Joden e.a., ondanks hun bekeering, toch het karakter, dat met hun ras overeenkomt, behouden. (Algemein Evangelisch Luthersch Kirchenzeitung) Journalistiek duel EEN klein plaatsje in Californiëme* hcogstens 2500 inwoners, Alturas ge naamd, is het tooneel geweest van een merkwaardig drama, welks helden twee journalisten zijn: Harry French, de hoofdredacteur van de ,,P3aydealer en Modoc County News" en Claude L. McCracken, directeur van de ,,Modoc Mail". Al eenige jaren was er een heftige strijd tusschen de twee collega's, welke dateerde van den dag, dat McCracken zijn dagblad gesticht had, dat dadelijk 'een ernstig concurrent was gebleken voor het weekblad, dat reeds 40 jaar door de familie French werd uitgegeven. Eerst waren het tamelijk banale kwaadsprekerijtjes over en weer. Zoo maakte McCracken zich in de kolommen van zijn ..Mail" vroolijk over de familie French. bij wie wegens wanbetaling het electrisch licht in huis was afgesneden, De redactie van de ..Playdealer" antwoordde met een verhaal over de arrestatie van den heer en mevrouw McCracken wegens handel in verdoovende middelen. Daarop publi ceerde McCracken een lijst van alle men schen met den naam French, die voor met name genoemde misdaden veroordeeld waren. Tot wanhoop gebracht meende Freni h, dat een dergelijke beleediging niet meer met inkt schoongewasschen kon worden. Daarvoor was bloed noodig l Op een avond begaf hij zich, voorzien van een revolver, naar het huis van zijn gehaten concurrent, die aan den maaltijd zat met twee van zijn medewerksters, en loste vijf schoten op hem. Daarna ging hij zich bij de politie ' aangeven. Ondertusschen stond McCrac ken, die doodelijk gewond was. er op om Op zijn ziekbed een dramatisch verslag te dicteeren van den aanslag, waarvan bij het slachtoffer was geworden, bestemd voor de Associated Press" en de United Press". Het genoegen, zijn laatste artikel te kunnen lezen, werd hem echter niet ge gund. Terwijl de krantecjongens in de straten van alle Amerikaansche steden de titel der sensationeele reportage Hoe ik vennoord werd" uitschreeuwden, be zweek de schrijver aan zijn verwondingen. (Time, tiew-York) De caricaturen in den tekst zijn uit Marianne" ? ? ? door H htU aooi en «m«t«rd«m UI l n V6 rZO rfifl II fif v&n voorst ? bu»«um ? metrweg 22 ? tel. 3100 D O bloembollen planton HOLLYWOOD'S NIEUWSTE SUPER FILM Charles Laughton in The great Dane" (De groote Deen) naar het meesterwerk Hamlet" van W. Shakespeare Hamlet, prins van Denemarken (Charlet Laughton) is uit zijn humeur. Hij is zeer gereserveerd tegen de koningin, zijn moeder (Bette Davis) en tegen zijn oom, den koning (Warren Witliam) en geeft er de voorkeur aan, zijn tijd door te brengen tusschen de schedels op het kerkhof. (r Uit een gesprek met den geest van zijn vader (George^ 'Arliss) verneemt hij, dat de vorige koning werd vermoord door zijn oom. Hij i$ zelfs grof tegen het meisje zijner keuze, de lief tallige Ophelia (Myrna Loy) die in den vijver springt. T Hij zweert wraak en organiseert een revue. Dit gaat den koning vervelen en hij spreekt met Laertes (Warner Baxter) af, dat Hamlet gedood moet worden. Laertes, die een vergiftigd rapier heeft, daagt Hamlet tot een duel uit. Hamlet is een zoo geweldig schermer, dat hij Laertes verslaat, niettegenstaande het ver. giftiede rapier en even KUS Ze beginnen en den koning en diverse hovelingen. De koningin neemt vergif en Hamlet's toekomst gloort. 13 PAO. t DB GROENE No.lIM ' ?»; Ib? i Ondertusschen is Ophelia gered door haar vader Polonius (Charlet Butteruiorth) dit het gelukkig paar zijn zegen geeft. (The New Yorkerl -'. -!?'.'"*?' ?' 'Vvt'v' n'*'-V"'- *-'.'"~.?' 7-*'.«'j ??'»?*''^'T'***-*' 'i'r"\"'' ' *. .-i?>1?, !W~a-*

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl