Historisch Archief 1877-1940
J.
1
4
Tourisme
Tr^TT"1 TPüT""* TTfc /^ITT^ Ik T TtkT
DE BERGEN IN
voor gezonden en zieken
HET is een vreemde tijd waarin
wij leven. En er zijn weinig
gebieden, waar dit zoo tot
uiting komt als in het internationale
vreemdelingenverkeer. Want terwijl
vele nuttige of aangename dingen des
levens door de gewijzigde en slechter
geworden economische omstandig
heden onmogelijk gemaakt zijn, is er
n ding, dat er eigenlijk van geprofi
teerd heeft: het tourisme. Er is nu vrij
wel 'geen land, dat zich niet heeft aan
gepast aan de gerezen bezwaren bij het
vacantie-reizend publiek.
En alle groote touristenlanden of zij,
die daarvoor willen doorgaan, hebben
er toe moeten overgaan, voor die
speciale soort reizigers aparte condi
ties, aparte arrangementen in te
voeren. Zoo vinden we spoorweg
kortingen, al of niet gebonden aan
speciale bepalingen omtrent den duur
van het verblijf, vinden we reducties
op den benzineprijs, vinden we in
Zwitserland bovendien een hotelplan,
dat nog vele andere voordeden regelt.
Dit zijn alle voor een oprecht lief
hebber van het tourisme even zoo vele
verblijdende verschijnselen. En het
feit, dat Hopla-treinen en dergelijke
nu reeds zoo vele landgenooten ver
voeren, die op deze wijze op comfor
tabele en niet overdreven-dure wijze
van andere landen, andere volken,
andere klimaten en andere weers
omstandigheden leeren genieten, stemt
tot vreugde. Maar ook als we even af
zien van de luchtiger genoegens en
van de gewoon-menschelijke verlan
gens naar een heerlijke vacantie",
treedt er een omstandigheid naar
voren, die ons bij eenig nadenken nog
verheugenswaardiger dan de vorige
dunkt: dat thans ook de niet-gezonde,
de zieke of zwakke mensch eerder in
staat is, zich daarheen te begeven,
waar genezing of verlichting is
voor zijn kwaal. En daarvoor is het
niet noodig, dat hij onherbergzame
oorden opzoekt, of dat hij, om di
kosten, zich bepaalt tot obscure
plaatsjes; maar juist de bijzondere
toestand van de vreemdelingenindustrie
?U
maakt het hem mogelijk, die plaatsen
op te zoeken, waarvan hij van hooren
zeggen of uit ervaring, of uit Baedekers
en andere touristische hulpmiddelen
weet, dat zij bijzonder met
natuurschoon gezegend zijn, en het laatste"
aan comfort vertegenwoordigen. Onder
de 250 geneeskrachtige bronnen die
b.v. Zwitserland herbergt zal ook de
meest verwende kuurder wel zijn
lievelingsplaats kunnen kiezen. En,
wat belangrijker is, voor vrijwel alle,
door bronkuren te genezen afwijkingen,
is daarbij de juiste bron, het juiste
water van de juiste samenstelling met
de verlangde temperatuur te vinden.
OM nu een indruk te geven van
deze menigvuldige bronnenrij is
het voldoende, er enkele uit naar voren
te halen. Zoo is in het Unterengadin
op 1250 M. hoogte
Tarasp-SchulsVulpera te vinden, dat het eenige
koolzuurbad in de Alpen bezit.
Behalve dat, zijn er nog 14 verschil
lende bronnen voor drink- en
badkuren. En hier doet zich, evenals trou
wens op eenige andere punten in de
Alpine wereld, de gelukkige omstan
digheid voor, dat zich aan de gun
stige werking der bron de versterken
de en dat niet in de laatste plaats op
psychisch gebied invloed van het
verkwikkend alpenklimaat en de hoog
tezon paart.
Ragaz, aan de poorten van
Graubünden, met de beroemde
Taminaschlucht, is een ander voorbeeld van
zulk een bevoorrechte plaats. De ge
weldige waterrijkdom der bronnen in de
Tamina-schlucht maakt het mogelijk,
dat alle behandelingen in het
stroomende bronwater geschieden en dat ook
het groote Thermal-zwembad steeds
over waterverversching beschikt.
Het rheumatiekbad par excellence
is Baden bij Zürich. De bronnenrijkdom
is zeer groot. Op de Badeplatz, tooneel
van wereldsche promenades, ont
springen er vele en zelfs tot in enkele
groote hotels toe welt het genees
krachtige water omhoog. Reeds in de
middeleeuwen was het plaatsje om
zijn baden bekend, en in tal van
Jhoekjes is er voor den belangstellende
{Iveel schoons te zien.
j) Het langste seizoen heeft Rheinfelden
f (van Maart tot October).
Hoofd^bestanddeel der kuur vormen de
zout?jbaden; maar .een belangrijk nevendeel
|,zijn de drinkkuren in de nieuwe
drink'hal aan den Rijn.
; De laatste jaren is het gebied van toe
passing der baden zeer uitgebreid;
mediIsche onderzoekingen en de verkregen
"resultaten hebben daartoe geleid.
Leukerbad, in Wallis, op 1400 M.,
heeft de heete radioactieve gipsbronnen
op een temperatuur van 51°. Hier
is natuurlijk de hoogtezon, de
geheele ijle atmosfeer van het hoog
gebergte een belangrijker factor tot
de genezing.
Het is een geluk, dat door de speciale
maatregelen van het Zwitsersche
vreemdelingenverkeer deze baden voor
een wijder publiek ontsloten zijn.
Zoo wordt het velen mogelijk, te
genieten van de heerlijke bergnatuur en
zijn gezondheidwekkende kracht. C. S.
DE NIEUWE PRIJSVRAAG
Het a"'looze artikeltje
Herhaling der opgave
OP een zetterij ziji\, door een
defect aan de zet machine alle
letters ,,a" onbruikbaar geworden.
De redactie besluit desondanks het
blad toch te doen verschijnen, dan
maar zonder a" 's.
Hoe luidt nu het 100 woorden
bevattende artikeltje, waarin de redac
tie den lezers hieraan kennis gesft?
Inzendingen uiterlijk Maandag 31
Mei. Verslag en prijstoeket;ning
in het nummer van Zaterdag
5 Juni.
BOEKEN
uit het verleden
Veiling van het Internationaal
Antiquariaat Menno Hertzberger,
Amsterdam
HET Internationaal Antiquariaat
(Menno Hertzberger)
te]Amsterdam, veilt van 31 Mei tot'3 Juni in
de veilingzaal op de Keizersgracht 610
de bibliotheken van Prof. Dr.
Gustave Cohen te Parijs, een eerste ge
deelte van het antiquariaat van Halle
te München, de bibliotheek van wijlen
den heer" P. F. Baruch en doubletten
van een Universiteitsbibliotheek.
Wanneer wij den catalogus, die 1611
nummers bevat, doorbladeren en ons
bij het vermelden van den inhoud be
perken, wijzen wij in de allereerste
plaats op de vele zeldzame werken
van de 150?18e eeuw, die in welhaast
iedere rubriek voorkomen. Daarnaast
zijn er interessante werken uit de
i ge en 20e eeuw, zoowel onder de
rubrieken topographie, geschiedenis n
letterkunde, als onder die der geïllus
treerde boeken en kunst.
Speciaal te vermelden zijn de
luxedrukken, waarin o.a. de Heuvelpers
van S. H. de Roos en die van de
Kunerapers en de Zilverdistel. Deze laatste
twee zijn van de handpers van Mr.
van Rooyen.
De rubriek Talen en letterkunde"
is uitgebreid, wat niet te verwonde
ren is, gezien de namen der inzenders.
De kijkdagen van 29?31 Mei zullen
den geïnteresseerden een goed beeld
geve.n van de collectie.
Nog vermelden wij vele autographen,
waaronder van Michiel Adriaansz de
Ruyter, Willem van Nassau, Granvelle,
Philips II en vele ministers onder
Napoleon. En tenslotte het burge
meester-exemplaar van Kaspar 'van
Baerle's Intocht van Maria de Medicis,
te Amsterdam, in de Nederlandsche
uitgave, vertaald door Joost van den
Vondel. ? . '
Met deze veiling sluit dit antiquariaat
zijn activiteit op veilinggebied voor
het zomer seizoen. Voor het najaar
worden in den catalogus reeds vei
lingen van boeken, teekeningen en
prenten vermeld.
BIJ DE FOTO'S
Links boven: De Tamina-schlucht bij
Bod Ragay, Linksonder: Een overzicht
over de mooi gelegen plaats
ToraspSchufs-Vu/pero. Rechts onder: Boden,
bij Zürich, de oudste badplaats van
Zwitserland. In het midden: Het bad
Rheinfelden bij Bazel; overzicht van
het brongebouw aan den Rijn.
SCHEVENINGEN begint
IEDER jaar, op een middag in Mei,
ontvangt Mevrouw Scheveningen
haar vriendelijke vrienden van de
pers. En zoo zat, in het parelemoeren
licht dat van de zee kwam binnen
gestroomd en dat alle blocnotes en
lorgnetten in den gloed van zijn
liefde zette, de crème van verslaand
's-Gravenhage rond de theepotten van
het Kurhaus geschaard en luisterde,
voorzoover de thee en de cake, de
cocktail en het veelsoortige zoutje het
toelieten, naar de vertoogen van de
heeren Polis en Adama Zijlstra
(om zoo te zeggen de paps en de mams
van de Exploitatie Maatschappij Sche
veningen) te luisteren. Twee aardige
heeren die de Martini en de Bronx
deden serveeren door aardige kellners,
welke er een hareng sur canapéen
een amandeltje bij gedaan hadden
om ons, vereeuwigers der vluchtige
actualiteit, op ons gemak te zetten.
En de heeren vertelden in beurtzang:
Scheveningen verhoogt de prijzen
niet (ondanks de devaluatie), Scheve
ningen gaat voor wat 't biedt
n van de minst-dure badplaatsen
ter wereld worden.
Wat zegt u", riep de heer Polis
uit bijvoorbeeld van ons
Kurzaalabonnement? U krijgt er ruim honderd
voorstellingen voor, het kost vijf en
twintig gulden en dat is dus zoowat
20 cent per artistieke gebeurtenis. Dit
seizoen: Escudero, Mengelberg, Lehar,
Tino Rossi, Gigli, Durigo, van Tulder,
Gieseking, Pembaur, Lamond,
Smeterlin, Casadesus, Andriessen, van Tulder,
Vincent.... en noemt u er mij .rnaar
een stuk of tachtig op voor twee
dubbeltjes per stuk.
,,Is dat niet geweldig? vroeg
mr. Adama Zijlstra genoegelijk glim
lachend.
De pers nam een Martini-Dry en
vond het geweldig.
Het is ook geweldig. Biedt Biarritz
wat Scheveningen biedt? Kan Le
Tonquet hier tegen op? Neen, dat
kunnen zij niet.
,,En we krijgen warme Zeebaden !"
zei mr. Polis. Vragend en verwonderd
bleef de pers in een bitterbal steken.
..Warme Zeebaden?" vroeg een heer
en hij hield zijn blocnote in den aan
slag was datte?"
Binnenbaden" verduidelijkte mr.
Polis en een zucht van begrijpen ging
hoorbaar door het rood-met-crème
zaaltje. ? De zee zal warm worden
opgediend door dr. Roes, den badarts;
een nieuwigheid voor Scheveningen
en zelfs voor de héle Noord-Zeekust.
En wanneer u nu wilt overwegen dat
we hier n van de breedste stranden
hebben en een krachtigen golfslag en
.dat men elders vooral in Zwitser
land groote waarde hecht aan een
kuur in Scheveningen na ernstige
ziekten en operaties, voor scrophulose
en voor kindertherapie....
Dan. begrijpt een kind dat onze
badplaats meer en meer ook voor
deze bedoeling in trek komt," viel
een heer met een blonde snor en een
sigaar den heer Polis vriendelijk in de
rede.
Enfin, het was een leerzame pers
conferentie. Ieder jaar wordt die
gehouden en ieder jaar leeren wij weer
dat er ai maar nieuws onder de
Scheveningsche zon is.
Het Grand-Hotel bijvoorbeeld, 'n
ouwetje dat vernieuwing behoefde
is duchtig opgeknapt en gemoderni
seerd en het Palais de Danse Select
als1 de Witte en dat wil wat zeggen l
? krijgt een hél nieuwe entree op het
Gevers Deynootplein. Marmeren trap
pen, roode loopers, portiers in blauw
en goud.... wie zou daar niet willen
steppen en rumbaaien?
Het wordt weer goed op Scheve
ningen. Alle vermaak gaat zich er
samentrekken. Alle hotels staan
keurigin-het-nieuw te wachten op de vele
gasten die zeker komen zullen.
Wel eens gehoord van Benny Carter,
de King of Swing Music? Komt in
het Palais de Danse I En Davids
gaat in het Kurhaus Cabaret samen
werken met Louis Gimberg.
En de bars en de dancings (spreek
uit: denzings) en het Solarium, het
luiste paradijs op aarde boven de zee
en onder den gloeienden hemel, be
reiden zich met vreugde op de vreugde
voor.
Kortom: te veel om op te noemen"
noteerde de heer met de blonde snor
en nam een slokje Manhattan-Sweet.
Absoluut elck wat wils" schreef
een aardige man en hij hapte in een
toast j e met zalm.
En de vertegenwoordiger van De
Groene, die naast mr. Polis zat,
hief zijn vierde oude klare op en zei:
meneer Polis, daar gaat u; dat
Scheveningen moge groeien en bloeien;
dat er vél gasten mogen komen en
dat het heerlijk weer zal zijn!"
Toen was de persconferentie ten
einde. Maar we bleven nog wat na
praten en de versnaperingen bleven,
om zoo te zeggen, niet van de lucht.
En toen de heer van De Groene op
eigen gelegenheid en achter een eigen
versnapering nog een beetje zitten
bleef op Scheveningen en een
rondwandeling maakte en alles bekeek
, dat mooie, breede, ruime, witte
Scheveningen en overwoog wit er
allemaal te doen zal zijn van den zomer,
toen overwoog hij: laat ze het in het
buitenland maar eens na doen.
Wér geven ze behoudens het
gokje zooveel en zooveel goeds
als hier?
Hulde! E.
Over varen
DE mensch anno 1937 heeft ver
scheidene protesten tegen de
cultuur. Eén er van is het
varen. Op het water valt ook de antithese
asfalt- contra bodemcultuur weg, om
de eenvoudige rede, dat beider wortels
op het vormlooze en variabele element
geen vat kunnen krijgen.
Wij hebben, met weinige uitzonde
ringen, geen vaar-literatuur, zooals we
ook geen voetbal-litteratuur hebben.
Dat er in een land iets veel gebeurt,
is geen reden, dat het ook cultureel een
neerslag vindt. Meestal is dat maar
goed ook. Maar voor het varen is het
jammer.
Het is ook nauwelijks begrijpelijk.
Het ligt toch voor de hand,'dat elk
mensch met een greintje gevoel,
elegisch wordt, of op zijn minst episch,
als hij als licht- ol volmatroos, .als
dek- of hutpassagier de oceanen
bevaart; en volkomen onbegrijpelijk
is het, zoo er al geen gedichten op de
zee zijn geschreven, dat er geen
poëmen bestaan over de menu's aan
boord.
Het is waar: er is een varend
schrijver geweest, die de kern van het
varen, het rusteloos zwerven heeft
geraakt. Het is waar, wij hebben ook
een varend dichter onder onze nationale
poëten; en hïj heeft ook over varen
gedicht; maar dat was
luxe-cabinepoëzie, en smaakte niet naar zout,
maar naar badzout!
Het zij zoo: dit gedeelte van ons
nationaal bestaan blijve litterair on
beschreven; maar niet onbeoefend.
Daarom is het verheugend, dat er
een aardige handleiding »s verschenen
over het varen, door H. C. A. van
Kampen en Piet Marée (Leopold, Den
Haag), dat alles wat er bij varen te
pas komt, van zwemmen tot en met
zeereizen, behandelt. Een mooi boek
werk, uitgegeven met alle verleidings
kunst, die het boekbedrijf thans eigen
is. H. F.
,\
cteQUenkorf
^^IH^^ t' . «* ? ?* rvp^ A & A
AMSTERDAM
MtllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIMIIIII
llllllllllllttlllllllMlllllllllllllllltlllllllllllllllllillllllintlllUI
DE HELFT
behoeft U slechts te betalen voor 7 maanden
D E G ROE NE
wanneer U zich thans opgeeft als abonné.
U verschaft zich daardoor elke week belang
wekkende politieke en economische be
schouwingen. Elke week een veelomvattende
kunstrubriek. Elke week artikelen voor
vrouwen, natuurliefhebbers en schakers.
Elke week De Kleine Krant, een boeiend
verhaal en vele andere luchtige rubrieken.
DE GROENE
van 1 Juni af F 5.?voor 7 maanden
BON
ADMINISTRATIE DÉGROENE"
KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDAM
Pettglro 72880 ? GmiMnta Giro G 1000 . T«ldóon 379M
PAO. IS M GROENE N* 1130
Mijne Heeren,
Wilt U mij als abonnéop De Groene inschrijven?
Ik zend U f.5.- voor het abonnement van l Juni af.
Naam: ?. :. - -..:
Straat: N r.....
Woonplaats:
H andteeken i ng:
~
i!
f
l
2WJ7
**»?
* ??**!?/.?"',
^
>V/'.'