Historisch Archief 1877-1940
s,..
. ___. T*^
1
l
l
DE GROENE AMSTERDAMMER
Opgericht m 1877 ONAFHANKELIJK WEEKBLAD VOOR NEDERLAND *'? lMr*an8 "o. 3132
Redactie: Mr. R. H. DIJKSTRA, Mr. M. KANN.
Mr. N. J. C. M. KAPPEYNE VAN DE COPPELLO,
TH. MOUSSAULT en Mr. W. VERKADE
Red. en administr.: Keizersgracht 355, Amsterdam C.
Telefoon 37964 - Postglro 72880 ? Gem. giro G 1000
De abonnementsprijs bedraagt f 10.?per jaar.
Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch alleen tegen het einde van een jaargang worden opgezegd.
VREESACHTIGE DEMOCRATIE
Mr. M. Kann
Engeland en de Bpaansche
IN dezen winter is nog het navolgende mogelijk
geweest: toen een interventie van Duitschland
en Italiëmaar voornamelijk van Duitsch
land in Marokko stond te gebeuren, werd van
Franschen kant (met steun van Engeland) te
kennen gegeven, dat men dit niet zou dulden en dat
men, indien het voornemen toch uitgevoerd zou
worden, daartegen een directe militaire actie zou
ondernemen. Het entrevue tusschen Delbos en den
Duitschen gezant te Parijs is een historisch gesprek
geweest. Van Duitsche zijde werd te kennen gegeven,
dat het volstrekt niet in de bedoeling had gelegen,
om in Marokko vasten voet te krijgen.... Later is
bekend geworden, dat men het te Berlijn tenslotte
niet op een werkelijken Europeeschen oorlog heeft
willen laten aankomen. Twintig treinen met Duit
sche soldaten, die reeds via den Brenner in Itali
waren aangekomen, werden gestopt en n voor
n terug-gecommandeerd. Het besluit van Londen
en Parijs om zoonoodig een Europeeschen oorlog te
riskeeren, had tot gevolg dat de oorlog werd ver
meden.
JUNI 1937: Alle omtrent Spanje getroffen rege
lingen staan opnieuw op losse schroeven na de
incidenten Ibiza?Deutschland en Almeria. Met
voorzichtig tasten en zoeken en formuleeren van
schoonklinkende declaraties, wordt een
conflictvandaag-of-morgen met de fascistische mogend
heden nog vermeden. Maar de consequentie, dat een
bepaalde houding oorlog zou beteekenen, wordt niet
aanvaard. Dat heeft intusschen slechts tot gevolg,
dat het gevaar des te grooter wordt. Italiëheeft de
gelegenheid aangegrepen, om zich voorloopig even
eens aan de controle-verplichtingen te onttrekken en
zoo althans de faze uit den weg te gaan, die nu
aanbrak: de besprekingen over het terugroepen der
vrijwilligers. Als het Duitsche incident zich niet
had voorgedaan, dan had men wel naar een ander
middel gegrepen om de zaak op.de lange baan te
schuiven. Maar nu dit er eenmaal was, was de
gelegenheid te mooi om er geen gebruik van te
maken. Men kon weer vierkant tegen den door
Engeland uitgeoefenden zachten drang in
gaan.
Dat in de allereerste plaats Engeland de toon
aangevende factor is, behoeft geen nader betoog.
Het is dit althans voor de buitenwacht, voor die
buitenlandsche" mogendheden, die óf wel neutraal
staan tegenover het Spaansche conflict, óf de
regeeringspartij zonder , eenig voorbehoud wel
gezind zijn. En dan kan men slechts tot deze con
clusie komen: behoudens in het zooeven genoemde
geval-Marokko, blijkt dat onder Engelsche leiding
steevast de politiek gevolgd wordt om het risico van
verscherping van het conflict te vermijden. Dat dit
daarom nog geen veilige methode is, merkte ik reeds
op. Maar er is nog een andere factor dan Engelands
wil om tot haast iederen prijs een conflict uit den
weg te gaan. En dat is het officieele Spanje zelf.
Laat ons eens deze hypothese opstellen: wat zou
er gebeuren wanneer de regeering van Valencia,
eventueel na aanhangig maken van de zaak te
Genève en met een korten tijd van beraad om te
zien wat er te Genève zou worden gedaan wat
zou er gebeuren wanneer de Spaanscfce regeering
in het voor de hand liggende geval dat er vanwege
den Volkenbond niets zou worden gedaan, kalmweg
aan Italiëen Duitschland den oorlog verklaarde?
Dit zou tot een openlijken krijg van de fascistische
staten leiden, in plaats van een vermomden. Frank
rijk, Engeland en Rusland zouden zich dan zeer
zeker genoodzaakt zien te intervenieeren. Een
Europeesche oorlog zou dreigen zonder; eenigen
twijfel l Maar wat zou dat de Spaansche regeering
kunnen schelen? Hebben de officieele vertegen
woordigers van het Spaansche volk de volkeren van
Europa meer lief dan het hunne, dat zij hun de
verschrikkingen van een wereldoorlog willen be
sparen en derhalve bereid zijn de kans op te offeren
om behoorlijke hulp te krijgen om de fascistische
indringers bij den kraag te grijpen en het land uit
te zetten? En hebben wij niet juist in het kort
verleden gezien, hoe heilzaam dit dreigement met
een Europeeschen oorlog wezen kan?.
Het is deze vraag, die de kern vormt van een
voortreffelijk boekje van Albert Heiman dat dezer
dagen onder de titel De Sphirue van Spanje" bij
Nijgh en Van Ditmar is verschenen. Men vindt
daarin het Spaansche raadsel historisch en psycho
logisch toegelicht. Maar dan ook in de eerste plaats
van Spaansch standpunt bekeken. In zekeren zin
zelfs: enkel van Spaansch standpunt. De vraag,
waarom het de Spaansche regeering aan den
noodigen moed en eensgezindheid ontbreekt om door een
paar flinke zetten Europa voor de consequentie te
plaatsen, wil ik hier dan ook niet beantwoorden.
Men vindt haar voldoende in dit boek uiteengezet.
Zij blijkt in hoofdzaak een afspiegeling te zijn van
de besluiten of besluiteloosheid van het
democratische buitenland".
WAARMEE wij intusschen op den rol van
Engeland zijn teruggekomen.
Er is meer dan n reden voor de weifelende
wijze waarop Eden zich tegenover Mussolini
verweert. Allereerst is daar de befaamde Engelsche
publieke opinie", de spiegel der democratische
gedachte. Menige Europeesche mogendheid kan in
bepaalde situaties met militair ingrijpen dreigen
de Britsche regeering kan dat niet, of zij moet
zich geheel en al verzekerd weten van den steun
van het volk. Daarbij komt, dat geen volk
pacifistischer denkt, dan het Engelsche. Zelfs
onpractischpacifistisch a la Lansbury.
Verder is de Engelsche publieke opinie de Spaan
sche regeering volstrekt niet welgezind geweest.
Het mag zijn, dat groot-kapitalistische handels
belangen daarbij van invloed zijn geweest. Wijn
en erts-export zijn voor een deel in Engelsche
handen. Maar sentimenteele overwegingen zijn van
nog meer belang geweest. En de zeer radicale koers,
die de regeering van Madrid in haar nood aan
vankelijk bevaren heeft, is er ongetwijfeld oorzaak
van geweest, dat in het begin, de partij der opstan
delingen op zekere sympathie van een groot deel der
Engelschen kon rekenen, terwijl de Britsche
regeering die zeer wel wist wat er gebeurde
zich neutraal hield en de legaten bleef erken
nen.
In kringen, die met officieele instanties contact
hielden of die, door welke oorzaak dan ook, een
wijder horizont in hét oog hielden, dan enkel die van
het Vereenigd Koninkrijk, rijpte reeds zeer spoedig
het inzicht, dat door Franco, en nog meer door
Franco's vreemde hulptroepen, de belangen van
PAC. 2 DE GROENE.No.3132
Spel en ernst
EEN koor van sentimenteel medelijden is
opgegaan over de arme N.S.B, die zoo ge
hoond is met haar nederlaag. Het sentiment»
wacht-maar tot-na-den-26sten-Mei"heef t echter
te sterk ui t N. S. B.-kr ing gesproken, dan dat men
zich een zeker leedvermaak-uit-opluchting niet
zou kunnen begrijpen. Met dat al behoort de
democratie juist haar suprematie te bewijzen
door een grootmoediger houding na de victorie
dan de dictatuur, wier overwinningen echter nog
wel ernstiger rouwkaarten in omloop hebben
gebracht, dan de gefungeerde welke kleine
het Britsche Rijk bedreigd werden. Vandaar de
plotselinge moed toen Marokko, de overkant" van
Gibraltar, bedreigd werd. Men maakte in Engeland
zelf niet te veel drukte. Eden liet Delbos het kar
weitje opknappen. Maar hij wist, dat zoonoodig
de groote Engelsche publieke opinie direct gemobili
seerd kon worden inzake de Straat van Gibraltar.
Marokko scheen dichter bij het hart van het Brit
sche Rijk te liggen, dan Spanje.
Langzamerhand kwam er een kentering in de
publieke opinie. Waren aanvankelijk de
arbeidersen linksche" bladen pro-Madrid geweest, de
Daily Herald, de News Chronicle en de Manchester
Guardian later werd de geheele serieuze pers meer
of minder uitgesproken pro-legaal. Slechts de
sensatie-kranten, de boulevard-bladen, in handen
van de met het fascisme coquetteerende heeren
Beaverbrook en Rothermere bleven voorloopig
nog pro-Franco. Maar zelfs hier deed zich een
kentering gelden. De caricaturist Low, niet gewoon
zich aan de tendens van zijn uitgevers te binden,
maakte van de evenementen met den sportieven
Potato-Jones gebruik om de halfhartigheid der
Britsche politiek in een schril daglicht te stellen.
Dit had een zoodanig succes, dat de pro-fasdstische
bezweringen der redacteuren-van-het-woord van
zelf ophielden. Er was niemand meer, die niet
inzag, dat Franco voor Engeland een veel reëeler
gevaar vormde dan de locale verschijnselen van
anarchie waartegen de Spaansche regeering
blijkbaar zelf wel was opgewassen. Maar ook hier
speelden tenslotte overwegingen van sentiment den
belangrijksten rol: Guernica en Almeria hebben in het
Engelsche volk een overtuiging gevestigd, die voor
eerst niet meer aan het wankelen is te brengen.
Het kan vandaag-den-dag niet meer zoo moeilijk
zijn een actieve Engelsche politiek te voeren. De
ruggesteun, waarvan het Foreign Office nooit zeker
was dat het er staat op kon maken, is nu naar alle
waarschijnlijkheid wel verzekerd. Niettemin ver
andert de Engelsche politiek niet.
ZEKER, het is buiten kijf, dat Eden, na Almeria,
den Duitschen gezant flink onder handen heeft
genomen. Maar daarmee veranderde in wezen de
Engelsche politiek nog niet. Het is geen bewijs van
koersverandering om bij gelegenheid flink op te
treden, wanneer het slechts de bedoeling blijkt om
excessen tegen te gaan en niet om nu voorgoed
verandering te brengen in den geheel en al
onbevredigenden toestand. Edens forsche woorden
waren tot Duitschland gericht. Dat was, incidenteel,
ook juist. Maar zij hadden tot Italiëgericht moeten
worden, hetgeen in ruimen zin juist geweest ware,
al had de argumentatie wellicht niet zoozeer voor
de hand gelegen en al had de langzaam tot besef
komende Engelsche openbare meening zich wellicht
niet direct gerealiseerd dat in dit conflict Italiëin
de eerste plaats het gevaar vormde.
Niets gebeurt echter tengevolge van n enkele
oorzaak. Men zou dwalen, wanneer men de lijd
zaamheid van de Engelsche politiek uitsluitend toe
schreef aan het feit, dat Londen niet durft optre
den", tenzij het de procuratie heeft (of weet, dat
ieder oogenblik te kunnen erlangen) om zoo noodig
tot dadelijkheden over te gaan. Maar zit er in die
langzaamheid niet ook opzet?
Londen, met zijn oude relaties met den Spaanschen
groothandel en groot-industrie, weet dat die onder
nemers en groot-grondbezitters, die aan Franco'*
kant stonden de overgroote meerderheid geen
moed meer in de zaak hebben. Ook zij weten, dat
Franco's ware kans verkeken is en dat een over
winning, die een deel der oude anti-republikeinsche
conjunctuurparasieten hier te lande hebben
verspreid.
De Padvinderij houdt u jeugdig
WELKE kwade geest veroorzaakt in de
Padvinderij toch telkenmale, dat belang
rijke leiders op belangrijke oogenblikken zich
meenen te moeten terugtrekken ? Als dit bij de
welpen voorkwam zou men zeggen:
kwajongenswerk".
Nu heet het ,,interne moeilijkheden". Maar
de indruk op buitenstanders is dezelfde.
tHiiniiimummiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiniiiiiiiiiiittiiiii
nnitniiiHiiiiiiiiitiiiiiiiiinimiii
machthebbers weer in 't zadel brengt, na de eerste
dagen nog slechts met hulp van buitenaf bereikt
kon worden. In de afdoendheid van deze hulp
gelooven zij echter niet meer, evenmin in de onbaat
zuchtigheid der behulpzamen. Dat deel van Spanje,
dat achter Franco staat, is voorzoover het
Spaansch is moedeloos. Maar tegelijkertijd zóó
wraakzuchtig en zóó bloeddorstig, dat het den oorlog
niet uit eigen beweging wil opgeven. Met welk een
geringe gewichtsverschuiving op de balans der
interventie zou de partij-Franco niet tot stopzetting
van den burgeroorlog gedwongen kunnen worden !
Zou het Groot-Brittanniëdan niet mogelijk zijn
dat te doen? Een gewichtsverschuiving, niet door
praten, maar door handelen, te bewerkstelligen. Niet
door het doen van al of niet discutabele chimerische
voorstellen nopens het terugroepen der vrijwilligers,
maar b.v, door het overnemen van de door Italianen
en Duitschers in de steek gelaten controle. En door
een volledige afsluiting daarna.
Dat dit mogelijk zou zijn, ligt zóó voor de hand,
dat er nog een of meer argumenten moéten bestaan
om desniettemin een politiek van lijdzaamheid te
continueeren. Enkele dezer argumenten zie ik in
de politiek, die zich speciaal tegenover Italiëdoor
Olympisch geduld kenteekent. Geduld is niet het
juiste woord: door een opzettelijk dralen. Gelooft
Londen Italiëgrooter schade toe te brengen door
het tot een voortdurenden staat van half op oorlogs
voet gemobiliseerd zijn te dwingen, dan door het
morgen kort n goed voor een besluit te plaatsen:
meeloopen of vernietigd worden ? Ik meen ja!
Mussolini is sinds lang den Engelschen een doorn
in 't oog. Maar zij zien een zekerder onschadelijk
maken in een politiek van financieel doodbloeden,
dan in een strategie van voor de consequentie stellen.
Nu immers heeft de Duce geen enkele mogelijkheid,
zich te herstellen van de schade van den
Abessijnschen oorlog, terwijl dat toch in financieel opzicht
zoo noodig is. En, voor de feiten gesteld, zou Musso
lini Franco en zijn eigen Iberische aspiraties wellicht
onmiddellijk désavoueeren.
Fraai is dit niet. Spanje bloedt er bij dood. Maar
dat dat de realiteit is, wisten wij reeds.
HET kan dus zijn, dat de belangen van het
Britsche Rijk met deze half-hartige politiek
gediend worden, of er althans niet door worden
geschaad. Natuurlijk vloeien er uit een toestand
van spanning gevaren voor. Nieuwe incidenten, die
slecht afloopen of waarbij men de zaken niet in
de hand heeft kunnen zich voordoen. Maar
andere gevaren, koloniale (islamitische) worden
vermeden. Een politiek, echter, die de zaken zóó
beziet, ziet te eng. Zij ziet het heil van het Britsche
Rijk als iets zelfstandigs, als iets mét een mogelijk
eigen leven. Dat is het echter niet meer. De
Europeesche vrede is niet alleen ondeelbaar zij is ook
geketend aan de democratische gedachte, die
immers de eenige waarborg beteekent voor een
oprecht streven naar vrede.
In laatste instantie gaat het om den strijd van de
democratie tegen het fascisme. Deze strijd kan nooit
met talmen, nooit niet zijden handschoentjes
worden uitgevochten. Wij hebben dat zelf hiti ge
zien. Vreesachtige democratie zou ten doode zijn
opgeschreven. Men moet willen vechten om te
kunnen winnen.
cnampacjne
kruq brui
i f /?. /? /
queue
AAN WELKE TORSIE IS DB AS ROME-BBRLIJN
onderhevig? Dergelijke torsies, waarmee
men in alle snelloopende machines rekening
moet houden en de machines van fascisme en
nationaal-socialisme pulseeren hevig kunnen
tenslotte tot onverwachte breuken aanleiding geven.
Welke technicus en welke automobilist kent deze
gevaren niet? Hoe weinig deze gelijkenis op zich
zelf ook bewijst, in de politiek gaat zij echter óók op.
De as Rome-Berlijn is vaak aan plotseling op
tredende torsies onderhevig, die de kans op scheuren
en scheurtjes volstrekt niet denkbeeldig doen
zijn.
Mussolini voelde dat het, wat zijn vergezochte
doeleinden in Spanje betreft, uiteindelijk mis moest
gaan. Engeland liet Franco wel zijn gang gaan,
maar slechts tot op zekere hoogte. De kans op een
Romeinsch Imperium scheen, althans in het Westen
van de Middellandsche Zee, voorgoed verkeken.
Toen kwam het incident met de Deutschland. Men
kan de ontwikkeling der gebeurtenissen sindsdien
slechts zóó interpreteeren, dat Mussolini de gelegen
heid aangreep om tot een gezamenlijk
DuitschItaliaansch optreden te komen hetgeen vóór
zooverre gelukte als Duitschland wilde of dorst gaan.
Niet verder. Na het bombardement van Almeria,
kreeg Duitschland van Engeland een scherpe waar
schuwing te hoor en. Een tot hiertoe en niet verder".
Aan Von Blomberg, die intusschen te Rome was
aangeland, Waren bereids voorstellen gedaan om
tot een militair bondgenootschap tusschen Itali
en Duitschland te geraken. Dit vergemakkelijkte
Slechts het pleit voor de leiders van den Rijksweer
die in Berchtesgaden en Berlijn op matiging aan
drongen en op ontzien van Engeland. In andere
omstandigheden hadden Italiaansche militaire pro
posities waarschijnlijk niet dien invloed gehad.
Maar de gebeurtenissen op het gevechtsterrein in
Spanje schijnen nu juist den Duitschers geen bijster
hoogen dunk van de militaire prestaties der
Italianen te hebben bijgebracht. Zoodat men te
Berlijn tot een dubbel besluit kwam: alles na te
laten wat door Londen als een provocatie zou
kunnen worden opgevat en niets te doen wat van
het potentieel bondgenootschap met Italiëtot een
actueel bondgenootschap zóVt maken. Men wilde
zich niet door de eigen beethoofden in een afgrond
laten meesleepen. Dan ook niet door de Italianen.
Intusschen werd Von Blomberg te Rome met
huldebewijzen overstelpt. Waarom ook niet? Men
kan zich, in verwachting op komende dingen, met
het mindere tevreden stellen. En men deed Von
Blomberg als goed vriend uitgeleide op zijn verderen
informatieven naar den Balkan.
DE DICTATUUR-STATEN SCHIJNEN DOOR DE
omstandigheden wel tot grooter voorzichtigheid
veroordeeld te zijn. De anderen zijn sterker ge
worden. En het fascisme werd zienderoogen minder
populair. Het neigt ten ondergang. Belgiëen Neder
land toonden het. De verbeterde economische om
standigheden zijn daaraan niet onschuldig. Ook
werd dat duidelijk in Japan, waar de militaire
regeering, die na haar parlementsontbinding zoozeer
de kous op den kop gekregen heeft bij de verkiezingen,
tenslotte onder den druk der openbare meening
het veld moest ruimen. Er kwam een kabinet van
nationale concentratie tot stand onder Koyone, met
den beproefden Hirota als minister van
buitenlandsche zaken. .
Ware de Spaansche kwestie er niet het lijkt
wel alsof men zich zoozeer heeft ingepraat dat dit
conflict nu gelocaüseerd is, dat men vergeten
schijnt te hebben, hoe snel hier ieder oogenblik
een wereldbrand uit kan ontstaan ware de
Spaansche kwestie er niet, dan zouden wij zeggen
dat wij weer den tijd van zomersche rust tegemoet
gaan, die wij in vroeger jaren omstreeks dezen tijd
prezen en tegelijk verfoeiden, den komkommertijd !
Te Londen en New York houdt het groote publiek
zich niet meer in de eerste plaats met zuiver politieke
kwesties bezig. Het goudvraagstuk is the topic of
the day. Zal het Pond, zal wellicht de Dollar in
koers gaan stijgen ? Ieder oogenblik schijnt zich te
dien opzichte weer eenige angst van de beurs meester
te maken, ondanks de meest formeele tegenspraken
van Roosevelt en Morgenthau, en dezer dagen ook
van Sir John Simon, die voor het eerst van zijn
ministerieele leven als kanselier van de schatkist
optrad. Immers zij allen verklaarden, dat men niet
aan een wijziging der bestaande muntverhoudingen
dacht en dat men het Drie-mogendheden-accoord,
waarbij de bestaande valuta-verhoudingen en dus
ook den goudprijs was vastgelegd, gestand zou doen.
PAG. 3 DE GROENE Ne.3132
NIETTEMIN KOMT NU JUIST DB BEKENDE
Zweedsche expert Professor Gustave Kassei
verklaren, dat men vroeg of laat wel tot een
verDaging van den goudprijs zal moeten komen, dus
tot een muntcorrectie, waarbij de waarde van de
voornaamste valuta's wordt geapprecieerd. .Dit hoeft
niet vandaag of morgen het geval te zijn. En men
zal ook niet kunnen ontkennen dat steeds wél met
deze mogelijkheid rekening is gehouden. De goud
waarde van den Dollar is binnen zeer wijde grenzen
vastgesteld. Die van het Pond, wettelijk, zelfs in
het geheel niet.
Maar daarom gaat het niet. Want deze vast
stelling is, zooal niet willekeurig, dan toch opzettelijk,
Een taxatie van de goudswaarde die de munt, gezien
de vrije ontwikkeling van den goudprijs, behoort
te hebben. Na de depreciatie van het Pond die
door devaluatie van den Dollar gevolgd werd
steeg de prijs van het goud. Regelrecht tengevolge
daarvan. Verschillende goudmijnen, die niet meer
op productieve wijze konden werken, vonden door
de hoogere prijzen nieuw emplooi. Sindsdien heeft
een hausse van alle prijzen ingezet, die zich ten
slotte zal voortplanten als een verhooging van loon
peil en levenspeil, en dus tot een verhooging der
productieprijzen in het algemeen. Het zit hem
niet in de denominatie, niet in de hoeveelheid geld
die men voor een bepaalde hoeveelheid goud kan
krijgen, maar in de hoeveelheid goederen-en-arbeid
die men voor een kilo goud kan koopen.
IN BELGIËHEEFT MEN MAAR NAUWELIJKS EEN
regeeringscrisis kunnen voorkomen. Het
KabinetVan Zeeland moge al uitermate groote verdiensten
hebben op sociaal en economisch gebied, de twee
volken, die elkaar binnen het Belgische staatsver
band zoo slecht kunnen verdragen, zijn door econo
mische maatregelen alleen niet tot samenwerking
te brengen. De regeering heeft zeer terecht willen
beginnen met een ouden doorn te trekken uit het
Vlaamsche vleesch, door amnestie te verleenen aan
de Vlaamsche activisten in den oorlogstijd. Alles
scheen soepel te zullen verloopen, tot eenige on
voorzichtige of zelfs provoceerende ? woorden
van de op zich zelf onbelangrijke figuur dr. Borms,
de knuppel in het liberale, Brusselsche en Waalsche
hoenderhok wierpen, met het gevolg dat er aan
het breede amnestiegebaar zwaar geknabbeld werd
en er van breedheid en eenstemmigheid niets meer
overbleef. In de Kamer is het ontwerp er met
kleine meerderheid doorgesleept, maar in den Senaat
scheen het zeer te zullen gaan spannen; zoodat
ernstig overwogen is Van Zeeland maar eerst zijn
reis naar Amerika te laten maken, voor hij de
risico liep te vallen. De laatste dagen schijnen
echter de liberale hoofden in den schoot gelégd en
de overige in den Senaat met gunstig gevolg geteld
te zijn, zoodat Van Zeeland de behandeling dezer
pijnlijke kwestie voor zijn vertrek nog wel wagen
kan. Maar het blijft tóch een jammerlijke uitkomst
van de goede bedoelingen der Belgische regeering.
DR. COLIJN BLIJFT PUZZLEN OVER HET
KABINETSprobleem. Het is geen eenvoudige zaak. De
neigingen van den formateur zelf gaan uit naar de
breede basis" waarop ook het afgetreden ministerie
stond, niet in het minst omdat hij van de linkerzijde
meer steun verwachtte voor een
conservatief-economische aanpassingspolitiek, waar echter velen in
Katholieken en Christelijk-Historischen 'kring
schoon genoeg van hebben. Maar mede ook om dien
reden stuit dit streven op grooten weerstand in de
kringen der rechterzijde. Om naar den vorm toe
tégeven en in feite zijn zin te krijgen, kan dr. Colijn
zich bij zijn officieele besprekingen zuiver tot de
fractieleiders der rechterzijde bepaald hebben, en
tegelijk gepoogd hebben toch de belangrijkste
linksche" persoonlijkheden uit het huidige mini
sterie te behouden. Als dit de opzet is geweest, heeft
mr. Oud op zijn partijfeest in Leeuwarden duidelijk
laten weten, dat hij hiervoor niet te vangen was. En
terecht, want niet alleen zou hij zijn partij hiermee
in groote moeilijkheden hebben gebracht, maar
bovendien is het allerminst in het nationaal
(Slot op volgende pagina)
Hoe word ik snel bruin?
Door AMILDA-zonnebruincrême krijgen
Uw gelaat, armen en hals direct een gezond,
sportief bruine teint, die tevens volkomen
beschermt tegen zonnebrand.
Flacon 90 et. Tube 60 et, Doos 50 en 25 et.
1-1
15-t..'
10 UK unUtINt NO. JU l
.
't.
warm water installatie en op aen acmergrona oe Koe/Kost