^';:x. .f ?: meden»» h«tei t*r pia»tee. AM. A nn nnnnti HO«*I ATI*AWTA H.V. H« meden»» h«tei t*r pia»tee. . A Kt* l llllllKN eomteft. Centree! verwarmd. Wmrm «n koud stroomend weter. logte* met **" ft-»-ftJ**m*i* uitbreid om».|t f 8.5O. Volledlf pension f4.- p. d. Dl r. F. UHRS l ADKIUCAA -.- rtJUICTQEi/CKI Sonsbeek, Zijpendal, Warnsborn, Marlëndaal, WoU| ARNHEM en VJMS l KEKEN h0un| Westerbouwlnc, Doorwerth, Rosendaal, IBMkhnlserbosschen, Hawtiau. Posbank. Zljpenberf . Middachter Allee, Sprongen, Strandbaden. Hotel- «n Penslonflds en Boekje Mooi Arnhem fratls op aanvrafe V.V.V., Arnhem. n ft («ft 1 1 milll PoitdtnDaldtr. P.nmlon DS BREMHEUVEL. Tt 1.1556 Bllthoytn.G*!. KIINI.HpnIJIJIN temidden d. bossehen (2 H.A. tlf . f r.). All» eomf. Zomer- tn wlnterverbl. LJUWUII »H UVIIl R>uwlcoitdl««t.P«n$lonf8.BO-f4.50.Voorl»nI«ry<rbl.tp>c.voorw. («OOI) Pen.lon 'T M ATTHIJS3ENHOUT". V6or»el»>en f JB.5O. Selioen f 3.- «n f 3.965. Modern comfort. T.l.foon 441. Protp. op eanvrafe. Ook 2 vrl|e «em. huisjes t» huur per week en per maand. IEtllQQIIIUI Hotel NIKUW-BÏJBSUM". B*«tmnr»i»t. Penilon-Prl|s l D %J 9 9 %J m f 4_f 5" All* comfort. Telef. 3813. Unfer verblijf bl)z. voorwaarden^! Gratis gids en Inl Bureau V.V.V. DOORN HOTEL CECIL", telef. 138. Komt U toch nu in de voortijd naar buiten. Heerlijk prachtig in het bosch gelegen. C. LAMMERS v. tOORENBURG. Str. koud- en warm water. Vraagt prospectus. VACANTIEOORD HEIDEBAD EPE Hulsle» ? Tenten - Zwemmen - Paardrijden - Cantlne . Winkel. Huisjes f 7.5O?f 4O per week. Comfortabele tenten f 3-f 81 per week. Pension vanaf f 8. VRAAGT PROSPECTUS Pens. AWWA'B OOR». Tel.26d.enn.berelkb.Geren.h.Str.w. op alle k- M«L comf. Rust gel. te mldd. v. d. bostenen enkele min. v. h. dorp. Tennltb. Gt|. vr|J p-n§f 3> Prolp op Mnvr D|r. busverb. m. NIJmeien V, u. dlentt. X"> ? l l BsPaVI HOTEIj DE Ij A POSTE, Tel. 6. Elpl. X A VIER VAN WERSCHfjjll Ift |%| LEPAOE. 32 kamers. Penslonprljs f3.-. Badkamers, stroomend water. ^* ^^ mmm ^" Ganfe vrij. Feestzalen voor 400 personen. Gerenommeerde keuken. * IHCCLSUM.DOORWERTH Hotel Klein Zwitserland" fel. temldd. van 5 H.A. elf .bossehen onfer. l natuunch.. tennlsb.. iwem-en rl|sport, centr. verw.. w. enjt-jtr. w., far., tel.j_Rjinjcyjnj63jd._ejMi._ber.)_| HIIVFRSUM TROMPENBERG'S PALACE HOTEL ? Mi- W t.r%W^m THefOT01i y>41 (g njnrn) ? Btatlg*. tarieven l HflIITHEM i^LV HOTEL VAN DE WEIJER """ * HL"I \««/ Str. water. Gar. vrl|. Geren, keuken. Gr. tuin. BUI. prijzen. Prosp. op unvr. l II II OLIENOOT Hottl Pemlon *t H 1 1 1 N Hl l n ^ l candverstulvlnien. Gezelllc Interieur. Str. water. Op v*ra. mod. vej. dieet, l IWL.VMI\SI\\J l et fun$ . Reit. Gir. Prosp. op unvr. Tel. Hlerden4. (Da< en nacht). Aan het Peolsehe boten, hel en l l ^nd. Unf verD|. ttnm. r«d. Bondshotel A.N.W.B. l M. AELLEN LUSSENBURG. 1/nnTllf 1 1 1/ 'T H¥l.M5TrjrR. Tel. 814, HARSKAMP. 5 H.A. elfen dennenbottehen. KIIIIIWIJIV ^0 kamen, «roomend water, eleetr. licht, badkamer. Alle comfort. Pension. ****** ' >f IJI* pr. f 8.75 f 4.7JÏp. d. Boxen-fanf. vrij. Bonda-paardenit.. A.N.W.B..Hotel. MIDDELBURG HOTEL DU COMMERCE. Telefoon 94. Modern comfort. ? Pension van af f 4.-. KIMIÜCPCCT Kampeercentrum,.SAXENHEIM" 11 U H O l LL l Tef( doorverb. 14 - Vierhbuten - Bev. sinds 1925 60 H.A. oppervlakte. Huisjes, woonwagens, kamers en tenten voor families en groepen. Eigen winkel voor levensbehoeften. Zwembad In de nabijheid. Plaats voor kam peer-aanhangwagens. Temidden der mooiste bossehen. Meest sportief, aangenaam, goedkoop en bevredlglngschenkend vacantieverblijf. Vr. prospectus. Hotel MABIKXBOOM. Tel. 481. Groesbeekschewef. Mod. eomf. Gr. kindertuln m. kinderbed. Tennltbsnen. Mtnefe. Pension v. f8.KO-f4.50. Week,?,j fft.so?f7.50. Sehltt. felefen b. Mariënbosch. Goede verbinding m. centr. PUTTEN (VELUWE) HOTEL-PENSION BOSCHZ.CHT Café-Restaurant. Tel. 20. Mooi en rustig gelegen bij de bossehen aan den Harderwijkerstraatweg. Gezellig zitje In den tuin. Pension ged. vóór- en naseizoen v.a. f2.50, van 15 Juli tot 31 Aug. f2.50 tot f3.50. Logies met ontbijt f2.?. Koffletafel f 0.75. Diner f 1.25. Restaurant den geheelen ,dag. Me|. M. J. VALKEN RFRfi FM RAI <5ÜHM£££21 Hotel G ROOT BERG en DAL PERU EU U M i. Moo,?en ho0f8t f.iegen. Pension v. a. f 5. Week-end f 10 - 112. niCTFDWIIIf Bosch-Restaurant GROOT SPEYCK l UlOlClAffIJlX Eldorado v. Oisterwijk. Meest bezocht zomeroord ter plaatse, l rtlOTrnilflIlS Hotel Pensilon BO8CHBAWD - Telefoon 87. IIINI I*KWIJK Rustlf felefen onmiddellijk bij bossehen en vennen. Modern comfort. UJV> ? i-IA f f UIA volledlf pension f3.75-f4.X5. J. ROMPEL nncTCDDCCi/ ?"? "«»? .S0"6^ hrtdti &**&*' *«»»||*I|«h-1»*»»* ?«» UU O l tK D111\ - ....*»>«? demeenttmke_p»rten enjeawtemlp. Bureau V. V. Anneitraet 9. Tol. 5912 ? Bureeu Gemee Tel. 5541 Uf^TPI Centrum rad. Modtrn comfort. Clubhottl MUI CL *?,,,. K.N.A.C.,A.N.W.B.,AJU.ONDON Eeni* vesloten hotel te* plsuttee. bU VCLP Hotel BOZENDAAI*. Tel. 3715 (def «n mdit berelkbeer). Hoog «n nittlf felefen Inde boetenen. Modern comfort. Centr. verw. Germfe, Elf «n tennisbaan. Protp.OpMBfraff. «"? ^ j j f\f^ n ? Hotel Pension v. d. GARDE Tel. 24. Grootste en meest mod. ^i. . Hl. JJ..JK L hotelpenilon ter plaatse. 60 bedden. Alle comfort proip. op aanvrafe. +*-+*** ^«r ?*?»- Vr" BondshoMl A.N.W.B. Dlrectlt M. W. v. d. GARDE vh. Chef Krasnapolikr. VALKENBURG YU SCHAEPKENS VAN ST. FIJT BJ Vni*l*l.llWllM \k/ wgttr. 10.000 M» «uln. 10.000 M' boom|tmrd.P»rkeerterr. . en itr.vrtj VFI P PARKHOTEL. Alle modern comfort. Lift. Kamers met privél V C L. r badkamer. Boxen-garage. Centraal verwarmd. Prospectus op aanvrage, l HOTEL.PENSION-RESTAURANT DE MALLEJAN Telefoon "z. (Daf en nacht). Eerste en oudste huls ter plaatse. Aangenaam en rustlf felefen. Het Bosehhotel van de Veluwe. Dé«eieienheid voor uitstapjes. 48 kamen. Stroomend warm en koudwater. Centr. verwarming. Badkamers. Boxengarages. A.N.W.B. Bondshotel en paardenstal. Penilonprljzen (min. 4 da|en). Vóór- en naseizoen f 3.50?f 4.?. Juli en Aufustu» f 3.75.?f 4.50. Vraagt prospectus. Eigen.: f. W. DICKMANN VIERHOÜTEN [hm] Telefoon 2. (Dac en nacht). Eerste en ouditi W l IQQINOPN Strandhotel OOSTERHUIS. Tel. 103. Ruime terr. Pr. V LIOOI klU LH gei. t/0. de baden. Vóór- en naseizoen f4.-. Hoogseizoen f S.-. IIITFRPM MAM Het centrum van het Zuiden Prosp. op aanvrage J^,«MT K?B «H G«he«' nieuwe directie VUQHT DIJ P B H BiOSCIl , __?^ WITTEM (L) HOTEL KNOPS-SMEETS Stroomend water. 13 mooie kamen. Garaf e vrij. Terras en f roote f ezelllf e tuin. IAI/M l~lll"Tr Fauille-peuBlon DE BUUNDERKAMP", Telef. 885. Wil l r H r/T Zeer rustlf en zonnlf felefen midden In het botch. Bondshotel A.N.W.B. fgu>-1 ? ??-«-?? Prwpeetw op aanvraaf. Garafe. Penslonprljs f 3.--f4.-. Elfen. B. EVERS tlllltS . M.i^rr Hotel SOWWsSVAWCK*». Tel. 21». In de directe nabijheid v. h. strand. W11IV A A N / P t Prechtlfe wandellnfen door de duinen. Str. water op alle kamers. Gerefe vrij. Il Ml* nnil «.ha. Pênilonpr¥(3.50 f 4.60. Voor-en naseizoen f8.-ef8.60. Pro«p. op aanvr. -yi-iéT""!" Behoone plaats en bosehrijke omgeving. Gemeubileerde woning en pension* l VHIH l gids met bijzonderheden gratis. Kleine flds 26et., «roote 60 et., plattegrond van l *?§??** ? | , 1Q ^ aanvrïaf. ? . 'Bureau V.V.V. . Telefoon 1174 - Giro e 1609. | HET WAPEN VAN ZEIST" Tel. 3412. Slotlaan 107, hoek Stationsplein. Ruime frlssche kamera, alle met ttr. water. Centrale verwarming. A.N.W.B. Gerenommeerde keuken. Pension v.a. f4.?p. d. P. BRAND, Of. ZEIST Hote|-Caf -RestT/lMTri A aVinr Hotet-Peni, H17I8 TER D UTW. Tel. 3. Gel. te mldd. der duinen In de / Illl l F LAN U t dlr. nabljh. der seev Alle mod. comf. Vrij far.en xeebed. Vóer-enneaeli. e% W M l ft. ft.nil UI. f 3 r 3.75. 15 JuM m 2| AU», f 4.- - f 4JIO. Bondeh. A.N.W.B. LUSTRUMSPEL AMST. STUD. CORPS LI LU LI NAAR ROMAIN ROLLAND 25-27-29 JUNI IN THEATER CARR Plaatsen verkrijgbaar aan theater Carrétel. 53800 i Wetenschappelijke Fotografie f C. J* Tirion J IN den loop van den tijd heef t zich een tak der fotografie ontwikkeld, welke er speciaal op gericht is, in de ver schillende wetenschappen toegepast te worden, hetzij voor documentatie, het zij voor onderzoek. Deze wetenschappelijke fotografie omvat onder andere microfotografie, röntgen- en astrofotografie, de foto grafie met onzichtbare stralen, met monochromatisch licht en met fluorescèntielicht. In tegenstelling met andere takken, beoogt de wetenschappelijke fotografie niet een aesthetisch bevredigend beeld te geven, hoewel de mogelijkheid, dat het wetenschappelijk documentaire beeld ook aesthetische waarde heeft, geenszins uitgesloten behoeft te wor den. Vele micro-opnamen, in het bizonder kleuren-micro-opnamen in gepo lariseerd licht van gesteenten en tal rijke opnamen van biologische objec ten of van kristallisaties, hebben vaak een groote bekoring. Langzamerhand is de fotografie voor de wetenschap van onschatbare waarde geworden. Als documentatiemiddel heeft zij reeds een hoog niveau be reikt; als onderzoekingsmiddel valt er nog wel een achterstand in te halen, behalve in de reeds veertig jaar oude röntgenfotografie. De functie der fotografie, als middel van onderzoek, is niet zoo algemeen bekend bij hen, die zich met de foto grafie bezig houden als amateur of als vakfotograaf. Alleen bij de röntgen fotografie weten wij zoo langzamer hand wel, dat door de opname allerlei détails zichtbaar gemaakt kunnen worden, die wij met ons oog of op andere wijze niet kunnen waarnemen, althans niet zonder het object te be schadigen. Toen de röntgenfotografie, die in de eerste plaats voor medisch onderzoek wordt toegepast, nog in haar kinder schoenen stond, maakte men een voudig van de objecten een opname en probeerde dan door een vergelijking te weten te komen, hoe de verschillende inwendige deelen of afwijkingen daar aan, zich in het röntgenbeeld voor deden. De groote moeilijkheid bij de r ntgendiagnostiek bestond daarin, dat de arts aan de hand van een schaduw beeld een diagnose moest stellen. Pas door lange studie en voortdurende ver gelijking van de ziekte met haar röntgenbeeld, kon men tenslotte door het röntgenbeeld de afwijkingen be palen. Het lezen" van de opname is dus een kunst op zich zelf. De tweede moeilijkheid ontstond, toen bleek, dat hetgeen door een directe röntgenopname zichtbaar gemaakt kon worden, in de meeste gevallen geheel onvoldoende was. Ver schillende deelen, die bij de opname geen verschil te zien gaven met de omgeving, konden daardoor niet onder zocht worden. Het was dus nood zakelijk, te trachten deze deelen in het röntgenbeeld wél van de omgeving te doen verschillen. Dit bleek mogelijk en daardoor is de röntgenopname van zeer veel grootere waarde geworden dan zich aanvankelijk liet aanzien. Voor het onderzoek van inwendige organen, die zich in het beeld niet van de omgeving onderscheiden, dient men den patiënt een zoogenaamd con trastmiddel toe. Bij de opnamen ziet men dan het betreffende orgaan of deelen daarvan duidelijk met de om geving contrasteeren. PRINCIPIEEL komen deze twee \ moeilijkheden bij alle wetenschap pelijke opnamen voor. In de micro fotografie kleurt men de weefsels, welke niet van elkaar te onderscheiden zijn, langs chemischen weg of met kleurstoffen. Het eene weefsel neemt de kleuring wél aan, het andere weefsel niet of zeer weinig. Allereerst is het mogelijk door een dergelijke kleuring te onderzoeken, uit welke soort weefsels het betreffende object bestaat, en verder kunnen dergelijke, aanvankelijk niet contrasteerende objectdetails, duidelijk verschillend ge zien en afgebeeld worden. Bij de microscopie is men niet, zoo als bij het röntgenonderzoek, op de fotografische opname aangewezen. Het gebruik van fluoresceerende r ntgenschermen maakt ook hier reeds vele opnamen overbodig. Anders is de zaak bij het onderzoek met fluorescentielicht en vooral met de, voor ons oog onzichtbare, infraroode en ultraviolette stralen. De tegen woordige techniek kent geen appara ten, welke een direct infrarood beeld te zien geven, zooals men bij röntgen onderzoek wel voor het oog onzicht baar objecten op een fluorescentiescherm kan waarnemen. De fotogra fische opname geeft ons daar dus de eenige mogelijkheid, een denkbeeld te krijgen op welke wijze het object de be treffende stralen absorbeert, reflec teert of doorlaat. Een voor ons oog zwarte kleur, kan het infrarood echter volkomen terugkaatsen en dus als wit op de fotografie komen. Zoo is het bijvoorbeeld mogelijk om twee gelijk uitziende, uiterst kleine zwarte draadjes door een micro-infraroodopnarne van elkaar te onderscheiden. Verder maken de infraroodstralen het onder andere mogelijk, door vuile vernislagen en zelfs dunnere verflagen van oude schilderijen heen te dringen en een beeld te geven van wat daar achter verborgen is. Bij personen kan door een infraroodopname het geheele, onder de huid liggende aderstelsel zichtbaar gemaakt worden (fig. i). Het toepassen van een contrastmiddel op ongeveer analoge wijze als bij de 2. Infraroodopname van een zegel. 3. Dezelfde zegel na een tweede opname. Slechts het cijfer 4, dat later is gewij zigd, blijft zichtbaar. 4. 5. 6. 7. Een lak, waarover een ander is aangebracht, achtereenvolgens opge nomen met een monochromatisch filter, infraroode en ultraviolette stralen en tenslotte een fluorescentie-opname met monochromatisch lichtfilter; alleen in het laatste geval is kleurverschil zichtbaar. ^BELASTING ERLANH il röntgenopname gebeurt, is uit de literatuur nog niet bekend. Toch be staat ook hier de mogelijkheid om door een speciale behandeling van het object, details te differeeren. Foto No. 2 is een infraroodopname van een zegel, waarvan een der cijfers der dateering waarschijnlijk gewijzigd was, wat echter bij deze opname niet uit kwam. Na een chemische behandeling, waarbij de dateering voor ons oog vol komen onveranderd bleef, bleek door een tweede infraroodopname dat het oorspronkelijke schrift voor de infra roodstralen geheel doorlaatbaar was geworden, terwijl de verandering in het cijfer 4, ondoorzichtig is gebleven (fig« 3) ? Vooral in gevallen waarbij het object onbeschadigd moet blijven (rechtzaken, medisch onderzoek) is deze fotografische opnametechniek met of zonder toepassing van een contrast middel van groot belang. OOK ultravioletbeelden en fluores centieverschijnselen in het ultra violet, kunnen wij slechts door de fotografische opname zichtbaar maken. Onder fluoresceeren verstaan wij het tijdelijk zelflichten van objecten onder invloed van ultraviolette of röntgen stralen. Het fluoresceefen is soms intens, meestal echter slechts zeer flauw. Waar in deze gevallen het menschelijk oog haast geen kleur- of intensiteitsverschillen meer kan waar nemen, komt de camera ons weer te hulp. Daarmede is het, soms pas na een belichting van i . 2 uur, steeds mogelijk een goed beeld te verkrijgen. Het fluorescentielicht is meestal ge kleurd. Echter is het niet altijd moge lijk verschillen in deze kleuren te zien. Ook bij gewone kleuren, bijvoorbeeld van twee inktsoorten, is het vaak niet mogelijk verschil te zien, ofschoon de kleuren toch verschillend zijn samengesteld. Door het gebruik van filters, welke nagenoeg monochroma tisch licht doorlaten, gelukt het meestal het verschil in kleu'rsamenstelling langs fotografischen weg aan te toonen. Infraroodopname van het onder de huid liggende aderstelsel. Inzet: Gewone opname. V (Foto C. J. Tirion) j Bij fluorescentieopnamen was het reeds langen tijd geleden in een enkel geval mogelijk gebleken om stoffen, welke in ultraviolette stralen geen verschil toonden, door een behandeling een verschil in fluorescentie te laten verkrijgen. Dit verkregen verschil der stoffen, welke met gewoon licht totaal niet te zien is, noemt de Duitscher unsichtbare Anfarbung". Zij is dus zoowel bij de fluorescentie- als nu ook bij de infraroodopname door een chemische behandeling mogelijk ge bleken. Een merkwaardig geval van kleurensplitsing deed zich kort geleden voor, toen ik bezig was een lak te onder zoeken dat over een ander was aange bracht. Een splitsing der kleuren met een monochromatisch filter bleek niet mogelijk (fig. 4). Noch infraroodi opname, noch waarneming in ultra violette stralen als fluorescentieopname, gaven eenig verschil te zien (fig. 5 en 6). De fluorescentieopname met behulp van bovenbedoeld mono chromatisch lichtfilter, toonde plot seling wél een sterk verschil in de beide gebruikte laksoorten (fig. 7). Hieruit bleek, dat de ultraviolette stralen een onzichtbaar kleurverschil hebben doen ontstaan, dat slechts door een opname met bepaalde filters duidelijk kan worden aangetoond. HET is duidelijk, welke enorme mogelijkheden deze, fotografische methoden hebben. Met behulp van speciale fotografische apparaten, licht bronnen, filters en de techniek der contrastmiddelen, zal de fotografie, in deze richting werkende, voor politioneel en medisch onderzoek binnen korten tijd van zeer groote waarde kunnen worden en in staat zijn de belangrijke plaats in te nemen, die haar zeker toekomt. p, r P !»*:?