De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 3 juli pagina 3

3 juli 1937 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

l; r. |; M KA TWEE M VOORARREST IK DUITSCHLAND Reserve-lui tenant' waarnemer Gerrit Aa/ders, die zoo juist, na het vonnis van het VoJksgericht", uit de Ouitsche gevangenissen is ontslagen, zof in een serie artikelen, vertellen van zijn ervaringen, waar van hier het eerste. DEN tienden dag van het proces wegens hoogen landverraad tegen de beklaagden B ckling.... enz. en Aalders te Essen. De laatste getuige slaat de hakken tegen elkaar Heil H i tier" en verdwijnt door de bronzen deur. De President zegt: ,,Het woord is aan den Officier van Justitie". De Oberreichsanwalt", jong, slank, in roode toga en baret, staat op en begint zijn rede met een citaat uit Wallenstein. Hij brengt woorden van hulde aan het nationalistische verleden der be klaagden; Ruhrkampf, Separatisten. ,,Hut ab für diese Helden". Op de beklaagdenbank wordt de atmosfeer lichter. Maar dan volgt, bijna zonder overgang, scherp en hard de schuldvraag. Deze beklaagden, die tot '1933 helden, Slageters waren, hebben de aansluiting gemist, hebben niet gevoeld dat de tijd der landsknechten en vrijcorpsen voorbij was, hebben niet begrepen, dat er geen andere Führer meer zijn kon dan Adolf Hitler en geen andere wet dan zijn woord. Twee jaar lang hebben zij nog tijd gehad om tot andere gedachten te komen; twee jaar lang hebben zij met eigen oogen gezien, dat het nationaalsocialisme een zegen was voor Duitschland en de redding van Europa. lederen dag hadden zij ge legenheid zich te bezinnen en mee te marcheeren onder ae vlag met het hakenkruis bis alles zusammenfallt"". Zij hebben het niet gedaan, ze bleven in oppositie, eerst in gedachten, van begin 1935 af ook in daden. Dat is hun zware, hun onver geeflijke schuld en daarom eisch ik tegen den beklaagde Böckling de doodstraf, tegen den be klaagde Lankers levenslang tuchthuis, enz., enz. en ten slotte tegen den beklaagde Aalders wegens landverraad twee en een half jaar tuchthuis, wegens hoogverraad onder verzwarende omstan digheden drie en een half jaar tuchthuis, af te ronden tot een totaalstraf van 5 jaar tuchthuis." De Officier van Justitie gaat zitten, de President sluit de zitting. De beklaagden worden door de ge traliede gangen, langs den kelder waar de hoop zaagmeel voor het schavot ligt, naar de gevangenis gevoerd. . VIJF jaar tuchthuis. Twee jaar voorarrest zijn voorbij. Blijven nog drie jaar. Goed, ik heb na mijn arrestatie op veel meer gerekend; nadat ik de akte van beschuldiging gelezen heb daarentegen op veel minder. Op een dergelijke akte van be schuldiging geeft een Nederlandsche rechtbank nog geen 5 gulden boete. Es lasst sich zwar nicht nachweisen, aber...." vijf pagina's op deze melodie. Daarvoor eischt men vijf jaar tuchthuis. Ik herinner mij nog ieder woord van den Officier van justitie. Glad, correct, bijna beleefd, geen losse steek om aan te tornen. Vijf jaar i De huismeester, ohgeluksprofëet uit overtuiging, komt in de cel. ,,Tja, sieht dr eek i g aus, was?" Mijn medegevangene (nadat Dr. Wegerhoff zich opgehangen heeft hebben wij alle een medebe woner) probeert bemoedigende woorden te spreken. GRAND HOTEL Scheveningen UITSTEKENDE KEUKEN Lage Pensionprijzen VRAAGT PROSPECTUS Prijsreducties KurzaaJ, Pier en Buitenbaden» Gerrit Aalders: Mijn laatste woord voor het Volksgericht ,,Man hou je mond". Ik hoorde de Oberreichsanwalt weer spreken, woord voor woord. Het lijkt me nu toch minder overtuigend. Hier en daar zijn punten, waar ik misschien in kan haken. Papier, potlood, ik schrijf; ik weer me tegen vijf jaar tuchthuis. WAT heb ik gedaan ? Tweeduizend Mark naar Duitschland gebracht als steun voor familie leden van emigranten. Een paar onbelangrijke inlichtingen over de Duitsche bewapening, die ik in een gesprek met een vroegeren Duitschen officier, Dr. Ebeling, opgevangen had, op verzoek aan den Gene-rale Staf gestuurd. En wat wordt mij ten laste gelegd? Geld voor de Kommunistische Par te i Deutschland gebracht te hebben. Dat is hoogverraad. Een Duitscher er toe overgehaald te hebben militaire geheimen te ver raden. Dat is landverraad. Bewijzen zijn er niet. Getuigen evenmin. De Gestapo-commissaris, die mij voor 22 maanden door zijn trawanten met de ossenzweep af liet ranselen, legt voor het gerecht een verklaring af over dingen, die hij uit Nederland gehoord heeft. Sowahr mir Gott helfe" de beklaagde Aalders staat bekend als pacifist en idealist. Dat is alles. DEN volgenden morgen negen uur. De zaal is nog leeg. Verdedigers komen, deskundigen, twee beambten van de Gestapo, een zaalwachter. De Oberreichsanwalt gaat op zijn plaats zitten. Achtung, das Gericht". Alles staat op. De Presi dent in rood, de vice-president in rood. Een politie officier, een S.S. Ober Truppfuhrer en een kapitein vlieger in uniform. Alles heft de hand ten groet, behalve de beklaagden. Zitten. »Wir fahren mit der Verhandlung fort. Das Wort hat der Rechtsanwalt Erichsweiler". Erichsweiler spreekt. Rustig, zonder pathos, dik wijls gemoedelijk. Het gaat om het hoofd van Böckling, het is een zuivere gevoelskwestie. Dader of helper? Helper, zegt Erichsweiler. Dan spreekt Dr. Kommandeur voor Lankers. Het heldhaftige verleden der aangeklaagden her leeft. En als slot, met grooten nadruk: Es ist hier gesprochen worden ber Volksempf inden. Wenn aber dieser Mann zu lebenslanglichem Zuchthaus verurteilt wird, dann wage ich zu behaupten, dann steht das Volksempf inden Kopf. Ich beantrage für den Angeklagten Lankers Freispruch". Alles is wakker, alles vibreert. Dat was taal l Nu volgen de andere verdedigers. Lange plei dooien, korte pleidooien, gevoelsmomenten en juridische spitsvondigheden. Af en toe fluisteren een paar leden van de rechtbank onderling. Dan zwijgt de spreker een oogenblik. Als laatste spreekt mijn verdediger Dr. Lenz. Door en door jurist. Droog, zakelijk, maar raak. Argumenten vóór mij, die ik zelf niet had gevonden. Argumenten tegen den eisch, die de Officier van Justitie onrustig maken. En tenslotte over het punt landverraad: Als ik in Berlijn hoor dat het Fransche leger een nieuwe vliegtuigmotor heeft, dan ben ik een kwartier later bij den Generalen Staf". Dan is het weer pauze. . Om drie uur wordt de zitting voortgezet. Volgens de regelen der procesvoering", zegt de President, krijgen nu de beklaagden het laatste woord. Ik reken er echter op dat daarvan alleen dan gebruik gemaakt wordt, wanneer de beklaagde nog iets aan t;e voeren heeft wat niet door de ver dediging is gezegd". Böckling? MIk sluit mij bij de rede van mijn verdediger aan". Lankers?" Idem. Roder?" Idem. enz., enz. Negen keer.,', Aalders?" Ich bitte ums Wort". Sensatie l De rechters leggen de armen op de tafel en draaien hun gezichten naar me toe. De Officier van Justitie glimlacht. Dr. Lenz, aan den overkant van de zaal, wordt een halve PAG. 4 DE GROENE Ne. 3135 meter langer, zet een groote monocle in het oog. Bitte", zegt de President. DE beklaagde Aalders spreekt. De eerste zinnen van papier. Doch spoedig voel ik contact met de toehoorders. Het papier wordt in een rol gedraaid; men luistert. Ik zie de drie geuniformeerden af en toe knikken. De President blijft onbewogen. De Oberreichsanwalt glimlacht steeds zuurder. Mijnheer de President, Mijnheer de Officier van Justitie, Mijne Heeren Rechters: de openbare aan klager heeft in zijn pleidooi herhaaldelijk terug gegrepen op hetgeen ik over den persoon van Dr. Ebeling heb gezegd en daarbij waardeerende woor den gevonden voor mijn scherpen blik en objectief cordeel. Mijne Heeren, ik heb mijn uiterste best gedaan met dezelfde objectiviteit het heele complex der beschuldiging te beschouwen, ook waar het om mij persoonlijk gaat en het verheugt mij hier te kunnen zeggen dat ik bij den Hoogen Senaat hetzelfde streven heb kunnen constateeren. Ook de aannemelijkheid der verdenkingen die de Officier van Justitie uitgesproken heeft, alsmede de juistheid zijner gevolgtrekkingen geef ik zonder meer toe. En ik geef toe, dat van zijn standpunt bezien de geëischte straf van vijf jaar tuchthuis betrekkelijk mild is. Er bestaat echter, mijne Heeren, nog een ander standpunt, namelijk het mijne, als Hollander. Dat is weliswaar een zeer subjectief standpunt, maar ik mag toch verwachten dat het Hoogste Duitsche Gerechtshof ook dat naar waarde zal weten te schatten. En van dit standpunt uit, moet ik den eisch van den openbaren aanklager met alle energie bestrijden. Want wat is gebeurd? Ik heb een paar, toevallig gehoorde en bij nader inzien niet eens juiste, mede deel ingen over de Duitsche bewapening, op order aan den Generalen Staf doorgegeven. Dat was niets anders dan mijn plicht. De Officier van Justitie beweert, dat ik Dr. Ebeling overgehaald heb Duitsche geheimen te verraden. Waarheid is, dat ik hem nooit om iets gevraagd heb. En waarheid is, dat ik mij in deze heele zaak tegenover Duitschland buitengewoon correct gedragen heb, correcter dan men met recht van een buitenlandsch officier mag verwachten, correcter dan een Duitsch officier zich in dezelfde omstandigheden tegenover het buiten land zou gedragen hebben. Ik moet hier voorop stellen, dat een groot deel dezer welwillendheid op rekening van mijn ver* loofde komt. Mijn plan was rechtstreeks naar den Generalen Staf te gaan, deze in te lichten omtrent den persoon van Dr. Ebeling en daarna eventueele opdrachten uit te voeren. Hoe deze opdracht geluid had, Mijne Heeren, daaromtrent kan noch bij den Officier van Justitie, noch bij den Hoogen Senaat de minste twijfel heerschen. Haal uit den man wat er uit te halen is," had het geheeten. En daar mee had ik niets anders dan mijn plicht gedaan, en wanneer de openbare aanklager daarover mis schien anders denkt, ben ik uiterst nieuwsgierig te hooren, wat hij dan in mijn geval gedaan had. Mijn verloofde echter was van meening, dat het niet fair was om een man, dien wij als gast ont vangen hadden, achter zijn rug tot landverrader te maken. Mijne Heeren, dat zijn menschelijke, misschien al te menschelijke gevoelens. Ik echter kon deze gevoelens waardeeren. En in plaats van Dr. Ebeling tot iets over te halen of slechts te probeeren hem onopvallend verder uit te vragen, heb ik hem verteld wat er gebeurd was, heb ik hem er op gewezen, wat nu hoogstwaarschijnlijk zal volgen en hem gelegenheid gegeven rustig over het geval na te denken en zijn standpunt te bepalen. Dat de heele situatie voor Duitschland uiterst onaangenaam was, begrijp ik zonder meer. Dat echter voor een daad, die voor ieder soldaat tóch vanzelf, moet spreken, die ik uit overdreven fatsoensbegrip niet eens volvoerd heb, in een land waarmee Nederland vriendschappelijke betrekkin gen onderhoudt, een zoo oneervolle straf als tucht huis tegen mij geëischt wordt, dat kan ik als Hollander en als officier niet begrijpen." (Slot op pag. 6) Bij Examens blijft men kalm en helder, indien men vooraf M Ij n hardt1» Zenuwtabletten gebruikt. Koker 75 et. Bij Apothekers en Drogisten. DOOR DE DEVALUATIE DIT JAAR HET GOEDKOOPSTE VERBLIJF. GEDEZET BAS E L lis. 10 o =» WEISTGE1V BERNER OBERLAND ZWITSERLAND 1300 M. boven den zeespiegel - 2500 bedden. Ondanks wereldvermaardheid blijft WENGEN het ideale rust- en luchtkuuroord. GEEN AUTO'S, GEEN STOF' Gelukkige vacantle voor families «n kinderen! Heerlijk zwembad - Tennis. Centrum van uitstapjes. AH» ini.:OFFl2lELLESVERKEHRSBÜRO WENGEN ENGELBERG HET IDEALE VACANTIE-OORD IN HET HART VAN ZWITSERLAND VERWARMBAAR ALPENBAD * TALRIJKE VLAKKE WANDEL- EN GROOTE BOSCHWEGEN ? BEKOORLIJKE BLOEMENPRACHT * GENEESKRACHTIG HOOGTEKLIMAAT MEEST BEKENDE HOTELS Pemlonpr. »»n Ptniclwl ft dxren nf prty'/en 7 <<? GRAND HOTEL KURHAUS 160B. 13.- !«.- 106.. 129.. Hot*l TERRACE-PALACE 120 B. 13?16?l M.. 129.. PARKHOTEL SONNENBERG 120B. 11.- M.- 90.. III.. Hotel BELLEVUE-TERMINUS 150B. II?N?90.. III.. Houl EDELWEISS 100 B. 9.50-12.50 78.. 94.. Penilnnrr. vaa S d»rei at BOB. 9.50-12 MEEST BEKENDE HOTELS HOM) SCHWElZERHOF Hotel SCHONTAL-DES ALPES 100 B. 8.50-12 Hotel MÜLLER-HOHENECK BOB. 8.50-10.50 Hotel CENTRAL 70 B. 7.50- 8.50 F»'4«ch»l prü»«n7 d. 78.- 94.70.- 94.70.- 83. 62.- 69.ProBpectnMen worden rechtstreeks door de bovengenoemde hotels toegezonden Na veelvuldige proef nemingen is het gelukt, het Bermeer van Klosters met zijn bekend strandbad electrisch zóó te verwarmen, dat het water gedurende den heekn zomer gedurig de temperatuur van 21D warmte houdt. KLOSTERS HOTEL SILVRETTA & KURHAL'S METGASTHOF H I R S C H E N Traditioneele Zwitsersche gastvrijheid ver bonden met moderne leiding. L.Meisser, Eig. \\ . Een paradijs van Alpeubloemeit In Ober-Engadin (1800 M.) 2 meren, bosschen, elfen wegen, borgtochten. HOTEL EDELWEISS Het verblijf waar de Nederlanders zich thuis voelen. Matige prijzen. SilS-MaHa bijStMorib Hotel Idelweiss DE WERELDBEROEMDE KUURPLAATS aan het VIERWOUDSTEDENMEER, te midden van het schoonste meer- en berglandschap, biedt U heerlijke vacantiegenoegens. Verlaagde Pauschalprijzen in alle hotels. NIEUW: Abonnement, 7 dagen geldig, waarmede op onbegrensde wijze gebruik kan worden gemaakt van de 10 bergsporen en alle stoombooten. Inlichtingen: Offiz. Verkehrsbüro, Luzern en alle Reisbureaux BRAUNWALD Glarner Alpen (1300 M.) ZON-RUST BERGSPORT Men vrage het nieuwe pros pectus aan het Verkehrsbüro Braunwald, SEDRUN I het wild-romantische Bergdorp in het Bündner Oberland (1400 M.) biedt onvergetelijk vacantie-genot in het SPORTHOTEL KRONE Behaaglijk ingericht Familiehotel met elk comf. Pensionpr. Fr. 8.- tot n.SEELISBERG De tuin van het Paradijs boven het Vierwoudstedenmeer (800 M. b. h. M) HOTEL BELLEVUE (125 bedden) gerenommeerd hotel met mud. comf.* schitterend gelegen. Prachtig uitzicht vanaf het terras Penslonprljzen: Hoofdgebouw (m. str. w.) Fr. 9.- tot 12.50 Dependance (z. str. w.) Fr. 8.- tot 9. Z ER M ATT 1620 M. b. Z. De bekende HOTELS SEI LER, door de Nederlandsche toeristen geprefe reerd en met alle comfort ingericht: MONTCERV1N,VICTORIA, BEAU-SITE.MONTEROSA, RIFFELALP, enz. garandeeren in elk opzicht een genotrijk vacantic-verblijf. Pensionprijs vanaf 10, n en 12 Fr., al naar gelang de klasse van het Hotel. Maaltijden-uitwisse ling.. Prospectussen. GARAGE! HET GOEDE PRACTISCHE HOTEL IN ZÜRICH itueo t*«AOW VRAAGT PROSPECTUS EL Hoogelucht kuuroord m. ijzerbron en gewel dig Alpenlandschap (Glarner Eng.) 1000 M. HOTEL KURHAUS 100 bedden, stroomend water, groot park, eigen, modern strandbad. Week-arrangementeh 7 dagen (alles inbegrepen) vanaf Fr. .53.?. Prospect, worden toegezonden door den eigenaar J. HUBER, chef-kok. MENEER EN MEVROUW ONTVANGEN NIET!" Wanneer gij zelf In de, gezinnen der koopkrachtige Nederlanders uw artikel zoudt willen gaan verkoopen, zoudt gij steeds moeten hooren: Meneer en Mevrouw kunnen niet ontvangen". Slechts een zeer goed vriend van den huize zou u in zulk een gezin met succes kunnen intro. DIE GOEDE HUISVRIEND IS DE GROENE Een advertentie in De Groene is voor uw artikel da bette introductie l duceeren fe» !" 'j i-%N i'. i " 'i PAG. S Di GROENE Ne. 3135 i I 4 «.«? .*,.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl