De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 3 juli pagina 7

3 juli 1937 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

f x, l .;.: t ???'i rouwen en vrouwenleven De Britsch-Indische vrouw van heden EVENALS elders in het verre Oosten, hebben in Britsch-Indi in de laatste jaren groote ver anderingen plaats gevonden, wellicht in geen opzicht ingrijpender, dan die in de positie der vrouw. Ofschoon er reeds gedurende vele jaren vrouwen waren, die hooger onderwijs genoten en volkomen geëmancipeerd waren, was haar aan tal, in verhouding tot de bevolking in haar geheel, microscopisch klein. Was het in de eerste tijden de Christelijke gemeente, die in dit op zicht een pioniersrol vervulde, in de laatste zo a 15 jaren is daar een ver rassende verandering in gekomen,waarvan de politieke situatie ongetwijfeld een der hoofdoorzaken was. Gedurende de laatste massa-mani festaties ten gunste van zelf-bestuur in 1929 en 1930, plaatsten de vrouwen zich voor de eerste maal openlijk schouder aan schouder met de mannen. Zij vormden processies op straat, gingen posten voor winkels, die sterke drank of geïmporteerde goederen ver kochten, en kwamen op verschillende manieren in lijdelijk verzet, wat haar herhaaldelijk in botsing bracht met de politie; een groot aantal vrouwen naar schatting ongeveer 3000 maakte met de gevangenis kennis. Om hiervan de volle beteekenis te beseffen, moet men bedenken, dat deze vrouwen voor het meerendeel voort kwamen uit gegoede en beschaafde milieus en voordien nooit aan eenige publiciteit onderworpen geweest waren. Om in het openbaar de aandacht op zich te vestigen, zou vóór dien zelfs voor hoogst onbetamelijk hebben gegolden. In deze zeer speciale strijdOm een overzicht te krijgen van de Britsch- Indische vrouwenbeweging, heeft de redactie Miss Iris Wingate, die vijftien jaar voor de Young Woman's Christian Association in verschillende deelen van Britsch" Indiëheeft gewerkt, aangezocht bij gaand artikel voor de lezeressen van De Groene samen te stellen. wijze door den leider ervan, Mahatma Gandhi, weerlooze tegen stand" (non-violent non-cooperation) genoemd bewezen zij echter te over, in geenen deele voor de mannen onder te doen. Na zulke ondervindingen opgedaan te hebben, kon men wel nauwelijks verwachten, dat de vrouwen erin zouden berusten, terug te keeren in een staat van afzondering en uitsluiting en haar belangstelling wederom te beperken tot den huiselijken haard. Haar land had haar op tallooze andere manieren noodig, dan alleen. voor rechtstreeksche politieke agitatie, en de belangstelling voor sociale vraag stukken neemt dan ook sindsdien hand over hand toe. Er zijn, practisch gesproken, geen wettelijke voorschriften, die den vrou wen beletten welk beroep of welke loop baan ook op te nemen; de maatschappe lijke gebruiken hebben de meerderheid der vrouwen echter.die na haar opleiding een beroep wenschten uit te oefenen, tot heden vrijwel beperkt tot onderwijs of geneeskunde. Thans kan men evenwel in de meest verschillende be roepen vrouwen aantreffen: de balie, de kunst, de journalistiek, het Binnenlandsch Bestuur, het zakenleven en zelfs de luchtvaart. In den werkenden stand heeft armoede de vrouw, met uitzondering van de Mohammedaansche, die meestal nog steeds in afzon dering leeft, gedwongen haar plaats naast den man op het land, in fabrieken en mijnen in te nemen, hoewel het werk van verschillenden en nauwomschreven aard is. Algemeene regels op te stellen om trent de positie van de vrouw in BritschIndië,is onmogelijk: het land is daar voor te uitgestrekt en de levensom standigheden in de verschillende pro vincies loopen te zeer uiteen. In een en hetzelfde gewest ontmoet men eiken graad van emancipatie: van de vrou wen die ,,modern" zijn in den meest modernen zin van het woord,' tot vrouwen in een zoodanige afzondering, dat haar gezicht niet dan door de naaste leden der familie ooit aanschouwd wordt. Het dragen van den sluier is in het algemeen beperkt tot de Mohammedaansche vrouwen, maar ook hier wordt de beweging om de purdah (de afzondering) op te heffen met den dag UITERLIJKHEDEN" J-E m Parijs een perfect mantelpak wil hebben, die stapt naar Creed toe. Zijn coupe is volmaakt en steeds zeer streng, ter wijl een enkel klein detail verraadt dat deze Engelschman weet dat zijn clientèle Fransch is. Het lichte tussorpak heeft een modieus, maar zeer bescheiden liserévan het zelfde goed als de das. In het witte, roode en blauwe linnen van den tweeden tailleur wordt het blauw gesouligneerd door de strepen op de revers en op de knoopen. C'est un rien, maïs ilfallait Ie trouver! Qücotine sterker en onder de Mohammedaansche vrouwen vindt men enkele van de meest vooraanstaande leidsters der vr ouwenbeweg i ng. Het is evenwel niet alleen een kleine minderheid, die zich, na haar emanci patie, door het genieten van uitgebreid onderwijs, haar vrijheid heeft weten te verwerven. Zij vormt slechts de wig, waarachter de andere vrouwen zich in de beweging aaneen kunnen sluiten. In de groote massa's gloeit een nieuwe belangstelling voor de nationale zaak; daar leeft een nieuwe drang naar opvoeding en een vastberaden stre ven, de boeien te slaken een streven dat, hoewel natuurlijk nog steeds tegengewerkt van orthodoxe zijde, den man als zoodanig niet langer tegenover zich heeft staan. Het is veeleer het innige verlangen, het land verbeterd en bevrijd te zien, dat de mannen en de vrouwen gelijkelijk bezielt; dit kan echter, zooals men nu begint in te zien, alleen verwezenlijkt worden door een volkomen en inten sieve samenwerking, ten einde de enorme hinderpalen, die hieraan nog in den weg staan, te overwinnen. De groeiende belangrijkheid en in vloed der georganiseerde vrouwen bewegingen is in dezen een typisch teeken des tijds. De Nationale Vrouwen raad en de All-India Women's Con ference, de twee meest representatieve groepen, toonen een toenemend begrip van staatszaken en hun zienswijze vindt meer en meer gehoor bij de Regeering, zoowel in het land zelf, als in al zijn geledingen. Enkele sociale hervormingen, waarvoor deze organi saties zich inzetten, zijn b.v. de af schaffing van de kinder-huwelijken, polygamie, purdah, disqualif icaties ver bonden aan eigendom en erfrecht, en den civielen status in het algemeen. Van het begin af aan evenwel heeft men zich beijverd voor de opvoeding als de basis voor alle andere hervor mingen; de onderstaande tabel geeft dan ook een idee van de toe neming in het aantal meisjes, dat in de laatste jaren van Britsch-Indiëonder wijs ontvangt. Hieruit blijkt, dat het aantal meisjes met 75 pCt. en dat van de jongens met slechts (!) bijna 50 pCt. is gestegen. Toename van het onderwijs aan meisjes van 1922 tot 1P32: 1922 1932 Jongens j Meisjes IO.273.90u2.492.riOO In alle onder. Jongens w(J« ins ell.: 6.UH2 90;) InUniversit.. 65.KOO InMidiLSch.: ó3UoO In Lag. Sdi.: 4.3 17/00 Meisjes U2UO) 90J 25/100 UPS.'JOU 102.300 7SS.OOJ 7-377.303 3.00J 85.200 2.261.900 Het is verder voornamelijk te danken aan de werkzaamheden der vrouwen organisaties, dat er een wet tot stand is gekomen, die huwelijken van meisjes onder 14 jaar verbiedt. Sinds de op stelling van de nieuwe grondwet ter hand werd genomen, hebben de vrouwen zich ook tot het uiterste voor haar kiesrecht ingespannen. Volgens deze grondwet, die i April 1937 v*n kracht wordt, zullen nu ongeveer 6.000.000 vrouwen het kiesrecht verkrijgen, wat gelijk staat met n vrouw op elke zes mannen. Britsch-Indiëheeft de leiding van zijn vrouwen noodig en er rust een zware verantwoordelijkheid op haar schouders, maar zij, die haar het beste kennen, zijn er tevens het meest van overtuigd, dat de vrouwen volkomen tegen deze taak opgewassen zijn. en dat zij terecht branden van verlangen om alle beperkende bepalingen, die nog zoo velen kluisteren, zoo spoedig mogelijk uit den weg te ruimen. NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING ANGKOK zal binnenkort zijn eerste Siameesche vrouwelijke dokter krijgen. Dr. Pierra Hoon heeft haar studie aan de Ecole de Médecine te Parijs met lof" vol bracht en hoopt zich thans als over tuigd feministe te wijden aan de belangen der Siameesche vrouwen, die zoo juist misschien wel wat onvoorbereid het kiesrecht hebben verkregen. HET is nog niet zoo langgeleden, dat de eerste Perzische vrouw haar sluier aflegde. Het lijkt wel of de Oostersche vrouwen op het oogenblik met een bezieling, die het Westen niet meer kent, bezig zijn haar achterstand in te halen. De Perzische delegatie bij de laatste Volkenbondsvergadering telde een vrouwelijk lid en dezer dagen werd te Teheran de eerste vrouwelijke professor benoemd; Mme Sayah zal de Europeesche letteren doceer en. Gezondheid en vruchten BIJ velen heeft terecht de mee ning ingang gevonden, dat vruchten zoo bijzonder gezond zijn. Het is echter zeer wenschelijk, daarbij niet in overdrijving te vervallen; in onzen aan mateloosheid zoo rijken tijd, gebeurt dit maar al te gemakke lijk, waardoor een op zichzelf juist be grip in zijn tegendeel verandert. Wat voor bestanddeelen bevatten de vruchten; welke zijn de stoffen,die wij door het eten ervan aan ons lichaam toevoeren? Hier worden de z.g. versche vruchten bedoeld; waarbij ook de tomaat, die wij als versche groente gebruiken, te rekenen is. Slaan wij een voedingstabel op, dan zien we tot onze verwondering, dat er op het eetbare gedeelte, het vruchtvleesch dus, bijna 90 pCt. water voor komt. Dat lijkt niet erg gunstig. Doch zien wij verder, dan blijkt, dat juist dat water die stoffen bevat, welke den vruch ten die waarde geven, n.l. vitaminen, minerale zouten en vruchtenzuren. Het vitamine A komt in een vóór stadium rijkelijk voor in vruchten met heldere kleur, zooals tomaten, roode bessen, frambozen, donkere kersen, blauwe pruimen, bramen, boschbessen. Er is hier trouwens geen verschil met groenten; ook groenten met heldere kleur, zooals worteltjes en winterwortelen, spinazie, boerenkool, bevat ten dit pro-vitamine A in ruime hoe veelheid en uit een volkshygiënisch oogpunt hebben deze nog het voordeel, dat ze veel goedkooper zijn dan de meeste vruchten. Daarnaast staat het vitamine C, dat in vele vruchten voorkomt. Citroenen en verder sinaasappelen en tomaten, mits ze rijp zijn, zijn erom bekend. Doch ook hier kunnen wij op de inte ressante omstandigheid wijzen, dat aardappelen, die normaliter dagelijks door eiken Nederlander genuttigd wor den, dit vitamine eveneens bevatten, hoewel in geringe hoeveelheid. Maar juist door het geregelde gebruik is deze vitaminebron voor een groot deel van ons volk van groot belang. S~\VERDENKT men het bovenstaan\M/ de, dan kan men de gevolgtrek king maken, dat vruchten n groenten (en ook wel andere voedingsmiddelen) ons deze vitaminen leveren, maar dat PAG. 12 DE GROENE No. 3135 de vruchten dit doen in een uiterst smakelijken vorm. Het genot, dat men smaakt bij het eten van vruchten, heeft op zichzelf ook beteekenis. Ieder mensch wenscht af en toe of geregeld ! dit materieele genot te smaken en dan is het beter dat hij aan deze behoefte voldoet door kersen, sinaasappelen of appelen te eten, dan door enkel van zoet i gheden te genieten, die immers niets, althans heel weinig, van bovenge noemde stoffen bevatten. Dit geldt vooral ook voor kinderen. De minerale stoffen, de zouten, zijn in vruchten eveneens van belang, al loopen de hoeveelheden waarin ze voor komen, nogal uiteen. Wij noemen ijzer en kalkverbindingen. Als waardevolle bestanddeelen van vruchten dienen ook nog de vruchtenzuren genoemd. Zij oefenen, met dik wijls nog andere stoffen, een bevorde rende werking uit op de darmbeweging en daarmede wordt constipatie voor komen. ,,An apple a day keeps the doctor away", zegt de Engelschman daar immers van. En nu nog iets over de overdrijving ten opzichte van het vruchtengebruik. Die schuilt hierin, dat men er zonder of met te weinig kennis van zaken toe komt den vorengenoemden goeden eigenschappen een soort overwaardeering toe te kennen. Maar nu is het zoo, dat wij behalve vitaminen, zouten (en water) ook de andere bestanddeelen van ons vcedsel n.l. eiwitten, vetten en koolhydraten noodig hebben en die komen nu niet of niet in noemens waardige hoeveelheid voor in vruchten, do?h wel in voedingsmiddelen zooals brood, aardappelen, vleesch, melk, eieren, boonen en erwten. Ofschoon er nog steeds menschen zijn, die de waarde van ,,den stevigen kost" over schatten, moet dus aan den anderen kant gewaakt worden tegen eenzijdig heid in het gebruik van de voor het overige zoo gezonde en zoo lekkere vruchten ! B. H. WENTINK Luieren in den tuin f f ET is zoo warm, dat de mensch r~i zich niet kan onttrekken aan het d, J. gebiedend natuurgebod om te luie ren. Hypocriet zooals de beschaving ons nu eenmaal gemaakt heeft, heb ik nog getracht den schijn te redden door in het gras naast mijn verleidelijke tuinmatrasje een blocnote, een paar vlijm scherpe potlooden, benevens een vlakgom te leggen. Maar als ik dan óók lig, kom ik er niet toe ze op te nemen. Het is wel erg warm en toch erg behagelijk en ge zond zoo in de zon te liggen. Ongetwijfeld is het ook eigenlijk te schel om buiten te schrijven, vermoedelijk heet slecht voor de oogen om op zoo'n hel wit papier te turen. Mijn groote witte pses komt aanzetten en vleit zich op een punt van de matras. Met zijn volkomen amberkleurigen oogen kijkt hij me aan alsof hij zeggen wil: Ik heb geen excuus noo dig. Ik durf te genieten". P.V. HUI iiniiiiiiii minimum EEK RECEPT VAN DE QROENE, Eet uw restjes koud 'T1 EN slotte is het leven veel * eenvoudiger dan de meeste menschen denken, 's Zomers kan het geheete vraagstuk van het op warmen van etensresten geëlimineerd worden. U eet ze koud, dat is heel lekker. Veronderstel de aanwezig heid van enkele koude aardappelen en een stukje vleesch. Maak ze klein, voeg wat plakjes tomaat toe, enkele blaadjes kropsla, fijngehakte peter selie, twee harde eieren en wat stukjes goed uitgebakken spek. Maak aan met prima f olijf) olie, (wijn)azijn en wat kruiden en oogst aan tafel den lof voor dezen origineelen schotel. PAG. 13 DE GROENE No. 3135 voor liet gocdverzorgde interieur tapijten N.V. KON. VER. TAPIJTFABRIEKEN R'DAM, A'DAM. DEVENTER. MOORDRECHT TOONZALEN TE AMSTERDAM: SINGEL 464 F* F. SINEMUS 20 Leldschtttraat 22 AMSTERDAM C GEKL OVERHEMDEN NAAR HAAT VANAF Fl. 8.5 PRIMA COUPE EN AFWERKING EIQKN ATELIER KAMPEERWAGENS Twee occasions: geheel nieuw, modern type, vier slaap plaatsen- Automatische rem PRIJS f 250.- EN f375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H. j» IduupJeMaïtil In de pril» k«Me£hts |f HIKHf»T Tf Mr « «ONf H««ii l. OlMHtxt Altijd water... wat 'n gemak/ Neem toch een gasgeyser in huist U spaart er tijd en geld mee. U krijgt heet water, wanneer U maar wenschtl Wat 'n gemak bij het scheren. En wat 'n uitkomst in de keuken l Vrmmgi ««n» inlichtingen aan de / % / GEMEENTEGASFABRIEKEN Qo6 /»J ^^ f Amstef 1 - Tafefoon 45182 EPEtau.) PERMANENTE EXPOSITIE CHRIS LANOOIJ | PEREZ PERZISCHE TAPYTEN AMSTERDAM SINGEL 480 bij Koningsplein BOTTEBDAM - '?-GtRATENHAGE - UTBECHT etaleert kleine kleedjes DE ROLFILM MET DE BESTE RESULTATEN óETS N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ DEKKER & DIJKSTRA voorheen de erven H, van Dijk l Ldvaranct«n van IndUchfj Uitrustingen { UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON DOOR HET OEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13416

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl