Historisch Archief 1877-1940
^:^:^SCfeir^!
V
t
rouwen en vrouwenleven
MINISTER MET DE MODE-PORTEFEUILLE!
Kleedster eener episode
HET is een Fransche vrouw ge
weest, Rose Bertin genaamd,
die men schertsenderwijs den
titel minister met de mode-porte
feuille" schonk. Vaak bevat scherts
een ondergrond van ernst en zoo was
het ook in dit geval. Rose Bertin,
marchande des modes de la reine
Marie-Antoinette" is in haar dagen een
vrouw van belang geweest, naar wier
gunst velen dongen en die niet alleen
de mode-adviseuze was van de onge
lukkige Marie-Antoinette, van den tijd
af dat zij nog Dauphine van Frankrijk
was, maar ook haar vriendin en ver
trouwde.
Rose Bertin begon haar loopbaan
heel eenvoudig: ze was
boodschappenmeisje bij een elegant modehuis te
Parijs en haar hartsvriendin was in
dien tijd de kleine, beeldschoone Jeanne
Bécu. Waarschijnlijk stond in de
sterren geschreven dat n Rose n
Jeanne succesvolle vrouwen zouden
worden: de laatste werd madame
Dubarry, Carlysle's roodharige heks".
Maar ook het loopmeisje Rose was
tot iets bijzonders uitverkoren. Op een
keer moest zij het bruidskleed van
prinses Conti thuisbezorgen. De ge
lukkige bruid had schik in het knappe
deerntje, babbelde wat met haar en
beloofde haar protectie, vooral toen ze
merkte dat de jonge Rose wel iets
meer kon dan pakjes afleveren. Inder
daad was mlle. Bertin zeer begaafd en
had een uitnemenden kijk op de details
eener luxueuse mode. Haar firma be
greep dat zij voor betere dingen in de
wieg was gelegd en gunde haar, groot
moedig, een kans. Toen Rose haar
eerste groote opdracht uit hofkringen
goed had volbracht, werd ze zelfs
deelgenoote, maar ze hunkerde naar zelf
standigheid en het duurde niet lang of ze
durfde het aan in de Rue Saint-Honor
een mode-salon in grooten stijl te
openen. Prinses Conti had woord ge
houden en de dames der hofkringen
bestelden haar toiletten met voorliefde
bij de geestige jonge Parisienne, die
zulke goede invallen had. Toen
MarieAntoinette als Dauphine uit Weenen
naar Frankrijk kwam, werden de
parures", die men de jonge vorstin
schonk, bij haar aankomst op
Franschen bodem ook bij Rose Bertin be
steld en dit was ongetwijfeld het beste
bewijs voor haar populariteit.
M
ARIE-ANTOINETTE schijnt de
marchande des modes", die haar
aldus zoo ongeveer toegewezen werd,
aanvankelijk met wantrouwend oog
te hebben gadegeslagen» maar aldra
merkte zij dat met Rose Bertin te
praten was. Men verweet de jonge
vorstin dat haar toilet heel veel geld en
ook heel veel tijd in beslag nam,
maar daartegenover staat dat zij be
hoorde tot die vrouwen, die zich willen
kleeden volgens haar eigen cachet en
met persoonlijken smaak, iets wat men
in onzen tijd steeds pleegt toe te juichen.
Het Fransche'hof vond het echter ta
melijk overdreven dat de dauphine en
latere koningin na het officieele le
ver", zich des morgens met madame
Bertin terugtrok en confereerde.
Het is waarschijnlijk dat deze be
wijzen van vertrouwen madame Rose
een beetje naar het hoofd stegen, al
thans, in haar mémoires van 1774
schreef barones Oberkirch, die te
Parijs woonde, neer, dat madame
Bertin een tamelijk hoogmoedige hou»
ding tegenover haar voorname clien
tèle begon aan te nemen: zij wordt
omzwermd en bestormd, zij kan de
ongeloofèlijkste prijzen bedingen voor
haar creaties, maar zij behandelt de
dames van den hoogsten adel met een
air van goedgunstigheid, alsof ze haar
de kleedingstukken cadeau deed I"
Marie-Antoinette's moeder, de stren
ge keizerin Maria-Theresia, maakte zich
dikwijls ongerust over de overgroote
luxe neigingen, die haar dochter ver
toonde, omdat zij als een vooruitziende
vrouw voelde, dat de gunst van het
volk niet langer met de verspillers was.
Maar haar vriend en raadsman Mercy
schudde het hoofd en schreef haar:
de koningin is waarlijk niet overdre
ven kostbaar gekleed. Komt het een
enkele maal voor dan treft niet haar de
schuld, maar slechts Rose Bertin, de
modiste attitrée".
Het was madame Bertin, die de
zgn. Engelsche mode in Frankrijk in
voerde. Men dweepte met het Engeland
van het einde der i8de eeuw, waar
UITERLIJKHEDEN"
IE tegen het eind van Augustus Meeren wil koopen, doet er wel aan,
zich niet alleen door de warmte en de zon te laten inspireer en; een
zomergarderobe heeft maar een zeer beperkten draagtijd!
Aan den anderen kant is het natuurlijk niet mogelijk, om, bruin-verbrand
als we zijn, nu plotseling in donkere stad skieer en te gaan hopen. De voor
de hand liggende oplossing is donker met veel, soms afneembaar wit, zooals
de zwarte japon met de stipgarneering of het wit en blauw bedrukte middag
kleed. De eerste jurk wordt bepaald wintersch, gedragen met een zwarten hoed, ter
wijl bij de tweede een dunne
wollen mantel en een van de
nieuwe, gedrapeerde hoofd
deksels het zomersch air radi
caal doet verdwijnen. Ofjean
Patou bij het ontwerpen van
deze modellen al deze
practische overwegingen gekend
heeft, betwijfel ik, maar dat
de scherpzinnige kleine
Parisienne ze toepast, dat staat
vast! crr-
iyttcoltne
paardenrennen werden gehouden, waar
men op terrassen thee dronk uit
bladdunne, kostbare Chineesche theekopjes
en uitzag over groene grasgazons,
welker fluweelen zachtheid het resul
taat was van eeuwen zorgvuldig onder
houd. Rose Bertin zag als eerste in,
dat ook de elegante Fransche vrouw
gaarne de lange slepende japonnen
met de witte mantels der Engelsche
ladies zouden dragen, gelijk men de
kinderen begon te hullen in de vlottere
pakjes, die voor de Engelsche spes
patriae in zwang waren.
AL dra was het een publiek geheim,
dat de koningin en de modiste
niet alleen over modevraagstukken
confereerden. Marie-Antoinette ver.
trouwde Rose Bertin vele harer moei
lijkheden toe en ook de koning gedroeg
zich jegens haar zeer genadig. Reed de
koninklijke karos door de Rue
SaintHonoré, dan verzuimde madame Bertin
niet om, aan het hoofd van de dertig
naaisters, die op haar atelier werkten,
op haar balkon te staan en het konink
lijk echtpaar met diepe révérences te
begroeten. Toep de latere tsaar Paul T
van Rusland zich-met zijn echtgenoote
op doorreis te Parijs bevond, genoot
Rose Bertin ook de eer voor de garde
robe der toekomstige tsarina te mogen
zorgen.
Men heeft over de spilzucht van
l'Autrichienne", zooals Marie-Antoi
nette in de wandeling genoemd werd,
veel gezegd en geschreven; toch kan
men deze vrouw niet een zekere kin
derlijkheid ontzeggen. Toen zij 29
jaar oud was, zei ze tot Rose Bertin:
In November word ik dertig jaar en
nu meen ik dat het tijd is om mijn
kleeding te veranderen, zoodat men
mij niet kan verwijten dat ik er jonger
wil uitzien dan ik inderdaad ben. Ik
zal den vorm van mijn kleeren ver
anderen en mijn geheele uiterlijk een
ernstiger karakter geven l"
Een ernstige concurrente heeft Rose
Bertin, in de jaren die nu volgden, ge
kregen in de schilderes Vigée-Lebrun,
die niet van den pompeuzen stijl van
het laatste kwart der i8de eeuw hield.
In 1779 maakte zij voor het eerst een
portret van de koningin, gehuld in een
wijden hoepelrok met een roos in de
hand. De coiffure van wit zijden gaas
in pouf f e-vorm met zacht groene
struisveeren gesierd, noemde madame
Vigée-Lebrun niet overdreven", maar
toch wist zij zachtkens de koningin er
van te overtuigen, dat een andere stijl,
nl. de antieke, haar beter paste!
Maar de revolutie naderde en daar
mee ook Rose Bertin's ondergang.
Voor de wegbereiders der revolutie be
hoorde madame Bertin tot de ge
vaarlijkste gouddelvers uit de hof
kringen en met veel anders maakte
men ook haar onschadelijk. Madame
Bertin ging failliet. Maar zelfs dit
laatste heeft ze in den grooten stijl
weten te doen, waarvan ze zooveel
hield. Bankroet, goed l Maar dan ban
kroet tot een bedrag 'van twee mülioen
francsl ERICA
ive
luHuwelijks-oriënteering
HuwelljI{8~Encyclopeadie, Ultg
Algemeen Adressen bureau Del
tator," Amsterdam
VOOR hen die huwen is een boekje
verschenen vol raadgevingen op
velerlei gebied en met een groote hoe
veelheid adressen en aanbevelingen
van zaken die de vele artikelen leveren,
die een huwend en pasgetrouwd paar
behoeft. Een voordeel van de schrij
vende adverteerders is, dat inder
daad vakmenschen uit de practijk aan
het woord zijn, ieder op hun gebied.
Hedwig van de Linde teekende een
zeer sierlijken, fijnen en decoratieven
omslag voor dit practische naslagwerk.
PAG. 12 DE GROENE No. 3142
f
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
MRS Margery Corbett Ashby's
naam is den laatsten tijd niet
uit de internationale bladen. Aller
eerst ontving zij een eeredoctoraat in
de rechten naar aanleiding van het
ioo-jarig bestaan van het bekende
Amerikaansche college voor vrouwen
Mount Holyoke. Daarna werd er in
de pers veel ophef gemaakt van haar
aandeel in den strijd, die op het
oogenblik gevoerd wordt tegen een
onbekenden man", die onlangs tot
hoofd van deze zelfde instelling
werd benoemd, en ten slotte moest
zij, nauwelijks terug in Engeland,
als candidate van de liberale partij
een actieve verkiezingscampagne
voeren in een conservatief district.
T\EZE verkiezing, die Dr. Ashby
*-* eervol verloor, was waarschijn
lijk een der eerste, waarop twee
vrouwen elkaar een plaats in het
parlement betwistten. Lady
Davidson, het nieuwe Lagerhuislid, ver
klaarde nadrukkelijk, dat zij geen
feministe was. Hoe zij zich zelf als
zeer actieve werkzame vrouw dan
wel noemde, wordt niet vermeld.
S~\P een onlangs te Nyborg Strand in
\~s Denemarken gehouden conferen
tie van den Wereldbond van Christen
Jonge Vrouwen (Y.W.C.A), werd
vastgesteld, dat de vrouw in samen
werking met den man een bijdrage
aan het gemeenschapsleven heeft te
geven. Men kwam tot het verhelde
rend inzicht, dat het niet gaat om
rechten of om plichten, maar om een
gemeenschappelijke verantwoordelijk
heid.
OP deze zelfde conferentie werd
een motie aangenomen, waarin
erkend werd, dat de Christen
vrouwen zich tot nu toe haar op
dracht niet helder bewust waren ge
weest. Een oproep tot het vormen
van een arbeidsgemeenschap ten
einde de wegen te vinden waarlangs
de vrouwen haar bijdragen kunnen
geven in het politieke en maat
schappelijke leven en op kerkelijk
gebied, besloot deze interessante
uiting van een nieuwe orienteering.
Kinderen
GUUS
GAST
GUUS heeft een gast te eten
meegebracht. De gast is, evenals
hij, negen jaar oud, maar torst
al een wijden aardappelzak-broek om
zijn twee magere beentjes en hij heeft
een wijs, smal hoofdje op zijn mager
halsje. Dick heeft het thuis zoo
breed niet", heeft Guus wijsgeerig
gezegd, hij krijgt alleen 's Zondags
maar wat op z'n brood en ze eten haast
nooit soep. Mag-ie eens komen eten,
moeder?"
En nu is de gast er. Guus heeft hem
met een beschermend airtje de
zitkamer binnengevoerd, ter begroeting
van vader en moeder, maar de gast
voelt niet voor die bescherming; dat
blijkt al vanaf de eerste seconde. Hij
heeft zichzelf waarschijnlijk gezworen,
dat hij een goed figuur zou maken;
Guus' beeld van den gast was daaren
tegen dat van den armen jongen uit
het boekje, die nu eens lekkertjes zich
ergens mocht komen voleten.
Die beide opvattingen dus, strijden.
En de gast blijkt de sterkste van beidenl
Guus ziet met zekere spijtigheid, dat de
gast gén eerbiedige, bewonderende
blikken werpt op de borden
tomatensoep. Hij kijkt stoïcijnsch naar het
stukroastbeef,datvaderindunne plakjes
snijdt en zelfs de pudding met rozijnen
en sucade ontlokt hem geen wilde
kreten. Dat had Guus zich roman
tischer voorgesteld. En de gast gedraagt
zich werkelijk goed / Hij smakt niet.
Hij hanteert tamelijk habiel mes en
vork. Hij bedankt beleefd en precies
voor een glas water bij zijn bord, na
vijven mag ik niet meer drinken,
ziet u". Hij maant zelfs kleinen Broer
aan om niet zoo schel te praten aan
tafel.
Guus ziet en merkt dat alles met
stijgende ontstemming ! Heeft hij Dick
niet meegebracht? Is het niet zijn
vriendje? Waarom gedraagt Dick zich
niet dankbaarder? En in Guus voltrekt
zich de omwenteling, die zich bij
zoovele volwassenen voltrekt, als ze
iemand nou 'ns goed wildendoen"
en de uitverkorenen schrikken voor
een vorm van caritas, die wat al te
, demonstratief is, terug en verweren
zich, instinctief. Guus wordt kribbig
en wacht loerend zijn beurt af. Zijn
oogenblik lijkt te komen, als Dick een
woord verkeerd uitspreekt. Niemands
gezicht vertrekt, zelfs Freek kijkt met
een zekere
groote-honden-goedmoedigheid op het kleine jongetje neer. Maar
Guus barst in een schrillen schaterlach
PAG. 13 DE GROENE No, 3I4Z
uit en wijst met een puntig
spotvingertje naar Dick.
Dick's wijze smalle gezichtje kleurt
even. Dan zegt hij, profetisch: Lach
jij maar, Guusje. Wacht maar, de keer
komt nog wel, dat jij eens iets fout
zegt, en dan zal ik lachen, Guus, tot
jij huilt.. .."
Is dat nou zoo erg," pruttelt Guus,
als hij een strengen blik van vader
opvangt. Maar hij buigt zijn hoofd toch
over zijn bord en hij zou nu al kunnen
huilen. Omdat de pret met' den gast
eigenlijk mislukt is; omdat het jongetje
dat hij nu eens had willen pateeren,
eigenlijk zoo'n waardig jongetje is en
omdat Guusje onberedeneerd voelt,
dat hij niet boven hem uitsteekt, al
krijgt hij dan ook misschien iederen
dag wél iets op z'n boterham en
Dick niet. E.
mEEN RECEPT VAN OE QROENF,
iiiiiiiiiitiiiiiiiiimimiii
O
Gevulde tomaten l
P vele vrouwenpagina's kan l
men deze dagen het recept van \
de gevulde tomaten vinden. \
genot
i het heerlijke schoteltje leeg, dat op \
het groezelige tafelkleed van het |
| Parijsche tafeltje-buiten was neer- |
J gezet. |
| Er zijn bij dit eenvoudige recept
| drie valstrikken, waar niet genoeg |
ivoor gewaarschuwd wordt, waardoor f
i de wereld en de gezinsleden getrac- |
i teerd worden op de bekende flauwe, |
f natiige tomaten met een hard balletje |
| gehakt erin. Ten eerste moet het |
l vulsel niet maar zoo gehakt" zijn, \
l maar een met zorg bereide farce"', f
die zeker voor een derde deel kan f
bestaan uit fijngehakte groente, zoo- |
l a/s spinazie, andijvie of stoof sla. f
| Verder gaat erbij wat vleesch, wat \
| broodkruimels, een soupgon spek, f
| wat kervel en zoo voorts. |
| Dan moeten de ontpitte tomaten |
| eerst in een flink verhitten oven ver- |
| blijven om hun sap af te staan, dat |
zorgvuldig verwijderd wordt. f
i Ten slotte wordt elke met farce |
i gevut de tomaat een beetje plat ge- |
l slagen, met paneermeel en een paar |
kruimels kaas weer in de nog altijd f
f flink warmen oven gezet om er uit te f
komen als een smeuig, maar toch |
| bijna croquant gerecht. |
MIIIIHIHIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIillllUHHIIIIIIIIIimilMIII
Geur en
ven
in overvloed...!
Zoo'n handige flacon Eau de
Cologne Boldoot is een rijke
bron.., vol geurige verkwik
king, vol opwekkende koelte.
'n Paar druppels maken U fit en
doen alle loomheid vervliegen.
Let op, dat er BOLDOOT
op Uw flacon staat.
IMPÉRIALE vanaf 25 et.
VÉRITABLE vanaf 20 et.
Eau de Cologne
n
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
DEROLFILM
MET DE BESTE RESULTATEN
. F. VAN GELDER & C!
PRINS HENDRIKKADE 25-27 »mm CTCD FIA M
VAN BAERLESTR. 40 (F1L.) AlflO l tlXUHIYl
PORCELEIN - AARDEWERK - GLAS - KRISTAL
WIJ VERKOOPEN RECHTSTREEKS AAN PARTI.
GULIEREN, OOK OP DE PRIMS HENDRIKKADE
U PROFITEERTVAN EENETRADITIE EN ERVARIN8 VAN RUIM 1* EEUW
KAMPEERWAGENS
Twee occasions; geheel nieuw,
modern type, vier
slaapplaatien Automatische rem
PRIJS f 250.-EN f
375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H
CREDIETEN
vunut l 500,?beschikbaar; hoofere
ambtenaren en dergehjkc'ti ook /onder
borp,, discrete afwikkeling. C icen kosten
vooruit ,post/cgclvoor antw. bijvoegen .
Credietbank ,,'s-G rave n hage"
Allard Piersonstr. W, Rotterdam, Tel. 33203