Historisch Archief 1877-1940
..._.><-.. .r--;1'^.,
/-"
A !
/ !**
l 5JNVaT3 |
MAATSCHAPPIJ VOOR HYPOTHECAIR CREDIET
IN NEDERLAND
(waarmede gefusioneerd da N.V. Maastrichtse!» Hypothaakbank veor Nadarland)
<tevMtl«d t* 'S-ORAVENHAOI
Thans verkrqgbssn 4 ?/. PANDBRIEVCN mat 2 % uitloting 1O1 ?/.
3t*/a PANDBJtjKVEN mat 2 ?/, Uitloting 99$ ?/?
HOTEL DE WITTE"
Het beste ter plaatse
Amersfoort * Telef. 22
Voor goed
maatwerk
P.C. HOOFÏSÏR. 134
Tel. 2 8 2 7 l
KAMPEERWAGENS
Twee occasions: geheel nieuw,
modern type, vier slaap
plaatsen. Automatische rem
PRIJS f 250.-EN f
375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H.
N.V. DE H O LL A N DSC H E
VOORSCHOTBANK
KRUISWEG 70 HAARLEM
De Bank verstrekt voorschotten met
een minimum van/1000.-op blllijkeen
wat de terugbetaling betreft gunstige
voorwaarden onder borgtocht of zake
lijke zekerheid. Een prospectus wordt
op aanvraag gaarne toegezonden.
m InaeprulK
HWUVf TMMVIMNt
MM MAJML feMtoM^tntvfc Y0Mf 4ftM ttan
F* F. SINEMUS
20 Uldf chMtnut 22
AMSTERDAM C
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
VANAF.. Fl. 8.50
PRIMA COUPE EN AFWERKING
EIQBN ATELIER
HIJ LEiEST DE GROENE
? i l l ?
dat wil zeggen: hij weet zijn weg tusschen de groote hedendaagsche
politiekeencultureele stroomingen, hij kent de stand
punten der belangrijke politici uit hun eigen woorden
dat wil zeggen: hij heeft een persoonlijk contact met de scheppingen
' van beeldende en dramatische kunsten, met de
literatuur en met de scheppers er van
dat wil zeggen: hij krijgt een overzicht van alles, wat er in de
wereld voorvalt
? ' ? - '
dat wil zeggen: hij heeft elke week vele uren ontspanning en genoegen
dat wil zeggen: HIJ IS BIJ!
DOET U ALS HIJ
NEEM EEN ABONNEMENT
VOOR DE REST VAN DIT JAAR SLECHTS f3.25
ADMINISTRATIE DÉGROENE"
KEIZERSGRACHT 355 - AMSTERDAM
Postflro 72800 - GwnMntt Giro G 1000 . Téltfoon 37964
i ? ?
Mijne Meeren, f
Ik abonneer mij van l September af op De Groene
Ik stort daartoe f. 3.25 op girorekening No. 72880
Naam: : ;..... ?.
Straat:..... !..'. .' :. Nr.
Woonplaats:
28.8.37.
HandteckenlngL,
Abonnamtnttn kunntn M allin tljdi Infun, doch il«ehu bl| h«t
...j . ... ... i __ .» .__.--.__ ..... i n_?*_k». .i.Ji..»
O~
ki
p~en aanmerngen
? ? uit onzen lezerskring
Die vri/heid van ons
Ik doe nooit mee aan prijsvragen,
want ik kan niet tegen mijn verlies,
maar els ik zou meedoen aan de
nieuwe Groene-opgaaf der Bedrieglijke
Leuzen, dan zou ik bovenaan de lijst
willen zetten: Voorkomen is beter dan
genezen."
Ik weet niet, of ik de eerste ontdek
ker ben, maar er schijnt een soort na
tuurwet te zijn, die leert, dat het zeker
ste middel om iets te verhaasten, be
staat uit de poging het te voorkomen.
Zoo verhaalt de historie, hoe de oude
Batavieren, huiswaarts keerend van
hun stamtafels, op wiskunstig-zekere
wijze verkouden wisten te worden door
het omdoen van bouffantes en het slui
ten van zelfs de verst-verwijderde cou
pe-raampjes en nu kies ik een direct
controleerbaar voorbeeld teneinde op
journalistiek ijs een gat in mijn hoofd
te vallen, behoef ik het volgende stuk
alleen maar erg voorzichtig te schrij
ven. Neem mijn vriend Mussolini. Als
hij maar lang en hard genoeg schreeuwt,
dat hij geen Bolsjewisme wil aan zijn
mooie Middellandsche zee (en ook mij
lijkt het een bedenkelijke plaats met al
die dure casino's, staatshoofden, jach
ten en palace-hotels) dan komt het er
zeker en je weet niet, wat ze weer be
schadigen.
WAARLIJK, in deze booze wereld
waarin zoo menig verdienstelijk
initiatief wordt achterhaald door zoo
menig noodlot, beteekent voorkómen
meestal alleen maar verergeren, ver
haasten .' Dat is mijn bezwaar tegen
dingen als Comité's van Waakzaam
heid, zoolang ze zich er niet toe bepa
len comitéte zijn, maar nog iets willen
doen ook, deden en zoo, en geschriften,
en vergaderingen, misschien wel met
politie in de zaal en afschuwelijke
stinkbommen.
Hebt u die wel eens geroken? Mijn
hoofd er af, maar als intellectueelen
e.d. hier in Nederland zoo intelligent
gaan zijn, om ons
daadwerkelijk-waakzaam te behoeden voor dat arme
nationaal-socialisme, nu, dan vinden we ons
op zekeren morgen in bed, den rechter
arm schuins in de lucht, terwijl
Mussert binnenkomt met ons versche ka
detje.
De gevaarlijkste bedoelingen zijn de
goede bedoelingen. Zoo'n
innig-goedbedoeld stuk nu als van professor Pos
(vetst geen neef van tante 1) heeft op
mij persoonlijk tenslotte de uitwerking,
dat ik een vreeselijken zin krijg, net
andersom te gaan denken als er blijk
baar van mij, als Groene-lezer, ver
wacht wordt.
Of is die neiging bijgeval een beetje
Hollandsch ?
Er zijn kenners van de volksziel, die
dat positief beweren.
Maar dan wordt zoo'n gloedvol stuk
natuurlijk heelemaal ontzettend ge
vaarlijk: want dan ben niet ik-alleen
maar zij n wij met ons allen Groene-lezers
naar het Hoofdkwartier gaan schrijven
om de gebruiksaanwijzing of de spel
regels of hoe dat heet, van ,,de bewe
ging".
Voor het waakzame Comitéhoop ik
nu maar, dat de lectuur ons van dezt
nieuwe belangstelling geneest. Anders
is het des professors eigen schuld. Moet
hij maar niet met zoo'n wetenschappe
lijke stelligheid praten over onze Vrij
heid en Menschelijkheid en, a-jasses,
ons Nederlandsen Sentiment.
D. HOOGENDIJK
Puzzles
iiiiiitiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiniiiminmiiuitiminiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiM»
| Prijswinnaars zijn dezen keer: voor
| /iet letterraadsel Ir. j. M. Matthijsen,
De Huttenbelt", Hengelo (O.) en
voor het omzctraadsel Mevr. E. M. de
Koek?Pijpers, 's Gravcndeelstraat
22b, Rotterdam Zuid. Voor elke puzzle
wordt een reproductie naar Vincent
van Gogh: ,,Hct Korenveld" uitge
loofd. Inzendingen vóór Dinsdag op
een BRIEFKAART; op de adreszijde
LETTERRAADSEL of LAODERRAADSEL
vermelden.
i kleur
2 jaloezie
3 voorbijtrekken in
gesloten gelederen
4 niettemin
5 groot jager
6 geraamte
7 droombeeld
8 wijs koning
9 Gr ieksche dichteres
10 verscheurend dier
Nieuwe opgaven
Letterraadsel
Van onderstaande lettergrepen moe
ten 16 woorden worden gevormd, waar
van de eerste letters van beneden naar
boven, en de derde van boven naar
beneden gelezen, een vers van Martien
Beversluis vormen. '
ble - bus - chi - co - de - di - duis - e
ech - eens - en - gi - grut - im - klaps
Ie - loo - mee - mer - mie - nen - ner
ni - no - om - op - pen - plaats - ra - ra
ren - sem - ski - slag - slang - ste - tel
ter - ter - ti - tis - to - too r woon.
Omschrijving
x. plotseling; 2. laten zien; 3. be
kend voertuig; 4. pakhuis; 5.
Amerikaansche giftslang; 6. strandvogel; 7.
bekende sport; 8. altijd; 9. donker;
10. voor echt verklaren; 11. allen
bijeen; 12. Engelsche ziekte; 13. even
wel; 14. woonplaats; 15. staathuishoud
kunde; 26. middagmaal.
f
Ladderraadsel ?
Plaats op de sporten van de ladder
10 woorden van zes letters, als om
schreven. Op de stijlen komt dan een r
spreekwoord te voorschijn.
PAG. If DE GROENE N*. 3N3
Schaken
onder redactie van Dr. S. TARTAKOWER
\Het Al-Russische kampioenschap
VOOR den tienden keer werden
in dit jaar de kampioenschaps
wedstrijden van Sowjet-Rusland
'gehouden. Ditmaal in Tbilisi (dit is de
officieele Kaukasische naam voor
Tiflis). Onder de twintig deelnemers
ontbrak helaas de voornaamste, n.l.
Botwinnik, daar de Russische Schaak
bond het beter vond zijn eenigen inter
nationalen Grootmeester rust te gun
nen.
Na een verbitterden strijd eindigde de
senior Löwenfisch als eerste met I2l/t
punten (uit 19 partijen) gevolgd door
Ragosin en Konstantinopolsky (ieder
12 punten). De stijl van Löwenfisch
is, zooals vroeger, solide en geestig.
Löwenfisch zelf beschouwt zijn over
winning als het resultaat van het uit
werken van eenige principes; welke
dat zijn, zegt hij er niet bij. Opvallend
was het slechte resultaat van
Liltenthal, den Hongaarschen Grootmeester,
die Rusland tot zijn tweede vaderland
heeft uitverkoren.
Hieronder volgt een partij uit den
wedstrijd. De winnaar, Iljin-Genewsky,
bekleedt een vooraanstaande plaats in
de Russische diplomatie.
2wartr
ILJZN GENEWSKY
67?«S
Wit! '
RAUSBR
I. 62 64
2. Pgi?fs
3. d2?«4 es X d4
Zwart wil het Hanham-systeem ver
mijden (3 ---- , Pd7), evenals den zet
van Nimzowitsch (3 ..... Ff 6) en
streeft er naar, de complicaties in het
centrum uit den weg te gaan.
4. Pf3 x d4 Pg8?f 6
5. £2?{3 .......
Wit wil gekunsteld spelen. In plaats
van met den gebruikelijken zet 5.
Pc3 voor te zetten. Het idee van den
Oplossingen
Letterraadsel
De wind zong met de golven mee
(Francois Pauwels)
i. dateeren
2. eldorado
3. woensdag
4. ingesloten
5. noorderlicht
6. d o 11 a r
7.' zeventien
8. overdreven
9. nonchalant
zo. g e m e l ij k
n. m oeras
12. energiek
Omzetraadsel
W intersport
l nternaat
E verzwijn
W eerstand
A ngstkreet
A ntwoord
G rensgebied
T orenspits
D riesprpng
l dealisme
E ekhoorn
W aterkers
l sraëliet
N eteldoek
T egenstand
AAN INZENDERS VAN
MANUSCRIPTEN
wordt verzocht bij hun bij»
dragen een gefrankeerd brief
omslag met adres van den
afzender In te sluiten. Op het
adres van stukken, voor de
redactie bestemd, vermelde
, men gén namen van personen
PAG. 19 DE GROENE No.3143
De nieuwe prijsvraag
Bedrieglijke leuzen
Verlenging van den termijn
TVT// menschen zitten al sinds
W eeuwen opgescheept met een
onnoemelijk aantal lenzen, spreek
woorden en voor vast aangenomen
meeningen, zonder dat wij ons
eigenlijk ooit afgevraagd hebben,
óf en hoeveel waarheid die inhouden.
De nieuwere tijd heeft er vele aan
toegevoegd. Wanneer wij nu beter
gaan kijken, zien wij, dot het
overgroote deel dezer leuzen, spreekwoor
den, spreekwijzen e.d. niets dan
vooroordeelen, en zelfs pertinente
onwaarheden zijn. Een voorbeeld van
zulk een vooroordeel is b.v.: melk
is goed voor elk", of ook: Hollanders
zijn zindelijk".
Wij noodigen onzen lezers uit, een
fraaie staalkaart van 6 van derge
lijke ingeroeste vooroordeelen, onware
leuzen en misleidende spreekwoorden
in te zenden.
Inzending uiterlijk Vrijdag i o Sept.
Verslag en prijstoekenning in het
nummer van Zaterdag 18 Sept.
Als eersten prijs loven wij weder
om uit een Dunhül bureau-vulpen
houder met artistiek uitgevoerden
standaard ter waarde van ? 17.50;
als tweeden prijs een reproductie
naar Vincent v.Gogh: Het Korenveld
tekstzet is: zoo mogelijk met ca?04
benevens Pc3 te vervolgen, waardoor
het vijandelijke spel geblokkeerd zou
worden.
S <??? <tó?ds
Bravo l Zwart heeft een afkeer van
passiviteit (b.v. 5...., Re7; 6. 04!
o?o; 7. Pcs, Pc6; 8. Re3, enz.) en ant
woordt met een energieken tegenstoot
in het centrum. Er ontstaat een leven
dig figurenspel.
6. 64?e5 Pfó?d7
'
Op 7. eó zou Zwart eenvoudig door
7....,Pf6;8. exf7-h Kxf7 een solide
stelling opbouwen.
7. ...... Pd8?c6
Reeds dreigt hiermede 8...., PdX e«J
9. fxe, Dh4+.
8. Pd4 X có b7 x có
g. Rfl?ds
Voor de hand liggend en slecht.
Beter was 9.. Res.
9 Dd8?h.4
-jxp. g2?g3 Dh4?hs
u. Ddr?£3. Rf8?05
12. Rci?cs o?o
13. Pbi?d2 £7?f6
Dit forceeren van open lijnen (de
fof e-lijn) verzwakt de vijandelijke stel
ling.
14. es X föTf8?e8
15. Pds?fi Pd7 X fó !
De druk wordt vergroot. Met 15....,
R X es; 16. P X'e3, d4; kon Zwart
weliswaar een stuk veroveren, doch
met 17. Rc4-{-, Kh8; 18. o o o,
T X 03; 19. D X có zou Wit tactische
kansen verkrijgen.
16. Kei?d? ......
De zwarte koning vindt geen schuil
plaats. Een andere mogelijkheid kon
zijn 16. o?o?o, Rg4; 17. Df2,
R X es+, 18. P X 63, R X dx en Wit
heeft voor de ingeboete kwaliteit niet
voldoende compensatie.
?x.6. Rc8?g4 .
17. Dfs?f2 ds^-d4i.
De slotcombinatie is zeer elegant.
18. Res X d4 Te8?ea+
Wit geeft op.
Het vervolg had kunnen zijn:
a) 19. R X 62, Pe4+; 20. Kei,
P X f2, 21. R X g4i D X g4h 22.
R X f2, Te8+ met vernietiging i, of
. b) 19. D x e2, R X 62J20. R x es,
R X ds; ax. K x d3,Df«;-}-; 22.KC4,
DdS + met spoedig mat.
Zwart heeft den gekunstelden vijfden
zet van Wit zeer energiek weerlegd.
Dr. S. G. T.
MMM*
N3I
EXPOSITION
INTERNATIONALE
TALRIJKE MANIFESTATIES OP HET .
KUNST, WETENSCHAPPBN, LETTEREN EN SPORT.
Inllohtlnovn bij d« Soh««pv««rt- «n Rclsburaaux «n h«t
Comiti van Propaganda.
HOOGST BELANGRIJKE
TENTOONSTELLING
van 16e en 17e Eeuwsche
Oud-Hollandsche Meesterwerken
In de zalen van de
FIRMAD.KATZ
SPOORSTRAAT 33-37 TE DIEREN BIJ ARNHEM
TOT EN MET 15 SEPTEMBER 1937
GEOPEND ALLE DAGEN, OOK DES ZONDAGS,
VAN l O?6 UUR EN 'S AVONDS VAN 7?9 UUR.
FIRMAD.KATZ
SPOORSTRAAT 33-37 TE DIEREN BIJ ARNHEM
TELEFOON 42O2
FRANS HALS
TER GELEGENHEID VAN
HET 75-JARIG BESTAAN
VAN HET MUSEUM
GEOPEND ELKEN DAG VAN
10 TOT 5 UU» - ENTBEE F
1.TENTOONSTELLING
l JULI TOT 30 SEPTEMBER 1937
FRANS HALSMUSEUM
HAARLEM
Lorre
verwacht
RHENEN
op den
Grebbeberg
Holland's mooiste
n atuurpark
vi.
tfi,»
. >
",;
:'