Historisch Archief 1877-1940
..Vi' »"*'»?<?-t.'!'J'?-.-'--.« -r*.:--1- ? ..-.».'.,.,
feifcï-,Vi-ïi'/'V..! £,&^>v-?*?r ????-- '
'-^.^,A;V,;: -i^'V^WW^^^J^ : .... v
:- ?!"'?'
>?*''r'
(l
rouwen en vrouwenleven
Waarom mannen feminist zijn
INTERVIEW MET
Waarom is U
feminist?" was de
vraag die onze
medewerkster
Peggy Vlug een aantal
vooraanstaande
Nederlanders stel
de. In dit artikel
vertelt zij over het
antwoord dat haar
of> die vraag werd
gegeven door Prof.
Dr. P, Zeeman,
hoogleeraar in de
natuurkunde aan
de Amsterdamsche
universiteit.
PROF. DR. P. ZEEMAN
IS deze man wel feminist, vraag ik
mijzelf eenigszins beteuterd af. Of
liever gezegd is er in de wereld, waar
in hij leeft, wel plaats voor het feminis
me? Neen, zou je aan den eenen kant.
denken.
Zijn assistente, die de wat
schaarsche inlichtingen, die de professor mij
te bieden heeft, moet aanvullen, zegt
lachend: Op een goeden dag heeft
hij gemerkt dat de hand, die hem zijn
instrumenten reikte, een vrouwenhand
was en niet meer een mannenhand. En
och, dat ging ook heel goed".
Als ze goed zijn," antwoordt de
professor zelf op een vraag, als ze
goed zijn, zijn ze precies jongens."
Neen, in mijn jonge jaren heb ik
niet de minste aandacht aan de vrou
wenbeweging gegeven. Op mijn oude
H.B.S. in Zierikzee ging n meisje
en dat vonden we gek. Later in Leiden
waren er in mijn tijd een paar meisjes
studenten; dat vonden we misschien
niet meer gek, maar toch wel over
bodig *n jammer van die aardige
meisjes.
Toen ik zelf ging doceeren ? Ach nee,
toen heb ik mij niet tegen vrouwelijke
studenten verzet, dat zou trouwens
niets gegeven hebben. Je kreeg ze toe
gestuurd.
Ik heb ze altijd heel gewoon be
handeld. Nu en ik moet zeggen er zijn
heele goede onder.
Misschien werken ze soms wat om
slachtiger dan mannen, maar toch ook
weer niet altijd. Ze gaan wel iets anders
te werk, maar hoe, dat is eigenlijk
lastig te zeggen. Ze hechten, geloof ik,
meer waarde aan het menschelijk
element, ze zijn gevoeliger voor een
aanmoediging of een opmerking. Neen"
een beetje verschrikt ik zou ze
niet, willen missen; ik zie daartoe ook
geen enkele aanleiding."
Een soort .negatief feminisme, denk
ik een beetje mistroostig, de hoogste
verwachting is, dat wij net zoo goed
zijn 'als jongens.
De vrouw kan veel voor de weten
schap doen," gaat de professor .op
gewekt voort, ook al studeert ze niet
af en werkt ze niet direct meer mee.
Zij kan helpen om anderen te leeren
inzien hoe belangrijk het zuiver weten
schappelijk onderzoek is. Nu gaat het
wat beter, maar vroeger was er haast
geen mensch, die dat begreep. Veel
vrouwen zijn bepaald
anti-wetenschappelijk, moedigen dit ook in haar kin
deren niet aan. Als kinderen te veel
vragen stellen, dan zeggen ze: ,,je
moet niet zooveel vragen !"
En de levendige oogen kijken mij
aan in de stellige verwachting, dat het
tot mij zal doordringen, dat hiermee
de kernfout der menschelijke opvoe
ding is blootgelegd.
Is er toch in mijn blik niet dat begrip,
dat de professor meende te mogen ver
wachten? Op minder zekeren toon
gaat hij door: Maar ik geef toe,
dat er dingen zijn, die ik niet begrijp.
Zoo had ik onlangs met professor
Bonger een discussie over het juri
disch denken. Nee, daar kan ik niet bij,
daar houd ik mij dan ook maar liever
buiten." '
HU zwijgt, een beetje verlegen.dat
hij, behalve nog de reeks van
namen van de vrouwelijke studenten,
die bij hom gepromoveerd zijn, eigen
lijk over het feminisme niet veel ver
teld heeft, en komt dan plots voor den
dag met: Vrouwen als advocaat,
dat vind ik heel goed. Dat kunnen
vrouwen goed, pleiten. Maar recht
spreken, neen. Als ik denk, op wat
voor kleine dingen vrouwen haar mee
ning baseeren om over de grootste
gebeurtenissen te oordeelen ! Kinder
rechter misschien nog...."
Maar gelooft u," waag ik te
interrumpeeren, dat het probleem zoo
zuiver gesteld is? Zoudt u niet voor
het uitoefenen van het ambt van rech
ter moeten denken aan het oordeel
van een vrouwelijk jurist, die weet
waar zij het over heeft en niet, zooals
u geloof ik doet, aan de meening van
een huisvrouw, die, net als zooveel
andere menschen, oordeelt over dingen
waar ze niets van afweet ? Er zijn toch
ook zeker massa's mannen in wier
oordeel u geen vertrouwen heeft?"
Nou en of", komt het antwoord
lachend. En kinderrechter zou ik de
vrouw graag willen maken; daar is
haar oordeel dikwijls buitengewoon fijn
en daar is zij natuurlijk ook des
kundig."
Ja, dat vrouwelijk oordeel, daar wilt
u nog meer over hooren. Het spijt mij,
maar ik zou werkelijk niet weten, wat
ik er nog van zou kunnen zeggen.
Wendt u zich maar tot mijn as sistente,
die weet wel hoe ik daar over denk."
Dus toch," denk ik wat optimis
tischer en herinner mij nu ook, dat
Prof. Zeeman al sinds jaar en dag lid
is van de Vereeniging voor
vrouwenbelangen en gelijk Staatsburgerschap.
Is bovendien zijn vak niet doortrokken
met feminisme door Mme Curie, wier
roem en wier optreden van zoo groote
beteekenis is geweest voor de vrouwen
beweging in alle landen ? In ons gesprek
werd haar naam herhaaldelijk met
groote waardeering door hem genoemd.
D
E assistente, Dr. Lubs, die ik
daarna bezoek in een zaal met
geheimzinnige instrumenten, moet
lachen om mijn moeilijkheden.
Ik weet er al van en zooals ik den
professor ken, begrijp ik het precies.
De zaak is heel eenvoudig. In principe
voelt hij er alles voor; ook in de prak
tijk maakt hij niet het minste onder
scheid. Hij heeft zelf zijn vak uit
liefde gekozen en hij verheugt zich er
over als hij die belangstelling bij ande
ren man of vrouw ontmoet. Maar
hij leeft te ver van de economische en
maatschappelijke werkelijkheid om te
beseffen, dat wij als vrouw bijvoorbeeld
toch ook graag financieel onafhan
kelijk willen zijn, zelfs als wij lieve
vaders hebben, die zonder morren
voor ons betalen.
Voor een vrouw is ons vak moeilijk.
Au fonds," zei Mme Curie, nous
avons un sale métier". Je bent altijd
bezig, óf met een experiment, óf met
het bijhouden van literatuur. Je bent
verschrikkelijk gebonden en je bent
geheel afhankelijk van je laborato
rium".
Het is misschien ook een vak,
waar betrekkelijk weinig speling is voor
manlijk of vrouwelijk inzicht. En toch
is er een zekere arbeidsverdeeling.
Dat weet de professor ook wel "
Maar hij vindt het gemakkelijker,
dat u dat onder woorden brengt."
Dat zeker. Ik geloof, dat je zou
kunnen zeggen, dat mannen en vrou
wen in ons vak op verschillende mo
menten den moed verliezen en daar
door, als zij samenwerken, elkaar
over doode perioden heenhelpen. Want
u weet, de physica gaat soms eengroeten
stap vooruit, maar dan moet er weer
oneindig veel en vaak vruchteloos
geëxploreerd worden en daar hebben
wij misschien wat meer weerstands
vermogen dan onze mannelijke col^
lega's. Toch is het niet zoo, dat wij
alleen de geduldwerkjes doen! Dat
vond ik zoo aardig van Prof. jolliot,
den man van Irene Curie. Toen de
dokter haar eens een rustkuur voor
schreef, zei hij tegen mij: Irene moet
zich wat in acht nemen, nu heeft ze
tijd om te denken."
Als ik de steenen trap afdaal kom ik
Prof. Zeeman nog tegen, die mij bij
het handschudden toebromt: Ze heeft
u zeker wel goed te woord gestaan?
Zulke dingen kunnen vrouwen beter."
PE'GGY VLUG
.UITERLIJKHEDEN"
7ÏT A al de groote en kleine
lap* V pen, waarin. we van den
zomer hebben rondgeloopen, kost
het i eenige moeite de discipline
van de stad skieed ij in de eerste
dagen van den herfst weer toe te
passen. Toch is hier geen pardon.
Het is, zooals de Franschen zeg
gen, Venfance de Van, het begin
van alle wijsheid, om gekleed te
zijn, zooals plaats, uur en jaar
getijde dat eischen.
Op onze eerste ronde door de
stad kunnen we ons dus steken
in het zwartzijden kleed mei
waaiervormige plooien en
dicoupes van Jean Patou, waarin
we ons zelf van de keurigheid
haast niet herkennen, of in het
pittige mantelpak van Bruyère
beige wollen stof, geïncrüsteerd
<met een enkele krul van zwart
gelakt leer , een bijpassend
hoedje en een geraffineerd kanten
sjaaltje. >
NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING
OP het nationale congres van
uitvinders, onlangs te New York
gehouden> werd meegedeeld, dat op
elke too uitvinders ongeveer n
vrouwen zijn. De presidente van de
vrouwelijke sectie noemde een aantal
vrouwen, die duizenden dollars met
haar patenten hadden verdiend
o.a. een model van een japon, die nu
al jaren in de mode was en die de
ontwerpster een $ 20.000 per jaar
opbracht ten einde de vrouwen
aan te moedigen haar practische op
lossingen niet alleen in haar eigen
huishouding toe te passen, maar ook
commercieel te exploiteeren.
OP een recent congres van den
Int. Vrouwenbond voor Vrede
en Vrijheid werd door een charmante
Deensche, Thora Daugaard, bekend
, feministe en vredesvrouwe, met gloed
het idee verdedigd, den Volkenbond
te versterken door naast de
regeeringsafgevaardigden ook vertegenwoordi
gers van bepaalde groepen van de
bevolking te Cenève te verkrijgen,
zooals reeds nu voor het Int. Arbeids
bureau het geval is.
EN oude Duitsche schrijver,
Stieler, schreef in de zeventiende
eeuw :?De tijd is nu eenmaal voorbij,
dat het vrouwvolk gelijk een slak jaar
in jaar uit binnenshuis blijft en
werkt. Ook zij hebben haar vrijheid
verkregen en bezoeken thans bijeen
komsten, waar gesprekken over de
politiek of de moraal worden gehou
den. Het is ook veel beter, dat het
schoone geslacht zich interesseert voor
datgene wat in de kranten staat, dan
met de buurvrouw kletst, de huis
houding critiseert of over de mode
praat".
TT ET internationale gilde van
?*?* coöperatrices houdt op 2 en 3
September te Parijs zijn
tweejaarlijksch congres, zeer terecht in het
huis der wederkeerigheid (Maison
de la Mutualité). O. m. zullen be
sproken worden de positie der vrouw
in de verschillende landen en de be
langstelling van de jeugd voor de
coöperatieve gedachte, die op het
oogenblik vooral in de noordelijke
landen een interessante ontwikkeling
vertoont.
Kinderen
Koffïeüur
Tranen i*n il t* JlJHliiniincl
HET is Guus, die badend in tranen
binnenkomt om kwart na twaalf.
Guus heeft er een zekeren slag
van om aldus luid jeremieerend zijn
entree te maken, in de overtuiging, dat
belangstelling, zoo niet sympathie, der
huisgenooten hem dan vanzelf zullen
toevloeien. Want de meester....
Als de zwarte tranenvegen van zijn
gezicht zijn weggeboend en moeder de
twee blaadjes met strafwerk in de hand
houdt, waarop in imponeerende
roodeinktletters duidelijk staat vermeld,
,,dat het werk keurig moet zijn, anders
tweemaal over", buldert Guus op
nieuw los. Hij heeft 100 straf regels en
een blaadje strafsommen. Hij heeft
uitgerekend, dat hij hiermee bezig zal
zijn van de koffietafel tot het middag
eten. Het is niet eerlijk van den mees
ter. Gister had hij maar de helft.. ..
Daarom heb je nu natuurlijk
dubbel", zegt Freek logisch. Maar Guus
accepteert die logica niet. Andere
.kinderen praatten ook in de rij, andere
kinderen hebben evengoed leelijk ge
schreven in hun sommenschrift. En die
kregen veel minder strafwerk.
Ik denk dat de meester weet, dat
jij het zooveel beter kunt, Guus,"
overweegt'moeder. Maar het noblesse
oblige" vervult Guus niet met de minste
noovaardij. Zijn gejammer is wel ver
stomd na de eerste twee boterhammen
met pindakaas, maar hij Inlijft duister
blikken.
Het is olienotendag, d.w.z. na de
boterham deelt moeder een rantsoen
van 15 olienoten per persoon uit En
plots houdt ze er n omhoog. Een
lijslummel. Aan wie de beurt"
Een lijslummel is een olienoot die
uit drie geledingen bestaat, zeldzaam
voorkomend in de huidige pinda
wereld.
Voor ikke....," roept dadelijk
Broertje van vier. Ik ben zoo'n schat
van een jongetje, ik hou zooveel van
moekie " '
De cupboard-love van de jongste
wordt ijlings verstoord door de nuch
tere opmerking: ,,Nee, jij niet. Jij had
'm de ' voorlaatste maal. En Zus de
allerlaatste maal. Hij is voor Freek !"
Geef 'm maar aan Guus", zegt
Freek edelmoedig.
De lijslummel belandt op Guusjes
bord.
PAG. 13 DE GROENE No. 3H3
,,Dat is lief van jou, Freek !" Guusje
is opeens warm van waardeering en
voegt er philosophisch aan toe: Ik
ben Mij, dat ik zoo'n broertje heb."
De rest zwijgt wijsgeerig en Guus ver
volgt: ,,Als er weer eens een kind bij
ons, in de klas jarig is, en ik heb geen
trek in toffees zal ik 'm voor jou be
waren !"
Hierna beziet Guus den lijslummel
aandachtig en prijst zijn uiterlijk.
Onder algemeene belangst :lling wordt
hij gekraakt.
Ocharm, de lijslummel met zijn drie
geledingen blijkt slechts een inhoud
van twee magere harde nootjes te
hebben.
Zie je wel," zegt Guus fatalistisch,
ik moet het ook altijd slecht treffen.
Bah !" Hij smijt des lijslummels inhoud
woedend neer. Tranen springen weer
i n zijn oogen, opeens herinnert hij zich
ook woer de strafregels en de sommen.
Begin en eind van het koffie-uur
hervinden zich als de uiteinden van
een lijn, die zich tot cirkel buigt. Guus
jammert weer. De lijslummelschil ligt
vergeten. ERICA
i
IMEEN ZOMËRRECEPT VAN DE GROENE,, M
? ' *
f Soep van wilde spinazie l
ten slotte tot de ontdekking van |
| Rumex scutatus, dat veelbelovend l
f den tweeden naam van Komischer =
| Spinai" droeg. Nadat met alge-1
| er een heerlijke soep van door een |
i kopje vol van de afgeplukte blaadjes |
l te smelten" in wat boter met meel l
= peper, selderijzout en basilic in \
l snufjes e"n het Fransche equivalent f
f van een Maggi-blokje, een poule |
s nu nnt". Wii aten den sniis met i
f au pot". Wij aten den spijs met f
\serechten trots en veel smaak. \
'iiiiiiiiiiiiiiiiHiiiimtiiiiimiiiiiiiiiiiiiriiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMH
'n Paar
druppels. ..
Een paar druppels Eau de
Cologne Boldoot geven geur
en frischheid aan den dag.
Alle loomheid wordt er door
weggevaagd... U wordt er fit
door - naar lichaam en geest.
Let op, dat er BOLDOOT
op Uw flacon staat.
IMPÉRIALE vanaf 25 et.
VÉRITABLE vanaf 20 et.
Eau de Cologne
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
TOOI* liet
gocdverzorgde
interieur
tapijten
N.V. KON. VER. TAPUTFABRIEKEN
R'DAM. A-DAM. DEVENTER. MOORDRECHT
TOONZALEN TE AMSTERDAM:
SINGEL 404
Westinghouse
Koelkasten
f direct gekoppelde
hermetischgesloten koelmachine
? 5-jaar fabrieksgarantie
? minimum stroomverbruik
? lage prijzen
Imp. GROENEVELD & Co.
AHSTERDAH - Kirkttriit 158 - Til. 3BÖ51-3T058
l""
r-'':
Een* ctr*uppel............
DEL PIJN HOUDT OP
In 3 i«cond«n. Een druppel op den likdoorn verdooft de he
vigste pijn en weldra kan de likdoorn met wortel en .tl worden
verwijderd. Koop vandaag ten fletchje
?it N
l
i
'3
AMSTEL GARAGE
Weesper/ijde,U3. T «t. 53218
Wij Creëren, wasbchen, smeren, halen en brengen uw auto
rrij-s.cii \an:it" l" l-"».- I»<'r »i:ijiiiil
Onze 30-jarifïe ervaring is een waarborg voor Roede service
Stalling voor 100 auto's - Dag en nacht geopend