De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 4 september pagina 10

4 september 1937 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

KV r Modekleuren Herfst en Winter Uw Japon of Mantel bij Palthe geverfd in een der modekleuren voor het a.s. Herfst-en Winter seizoen is weer nieuw l Stalenboekjes met de modekleuren Bourgogne, Petrole, Canard, Sienna, Tango en Bouteille liggen in onze depots ter inzage. Op verzoek worden deze ook rechtstreeks uit Almelo aan onze clienteele opgezonden. PALTHE ALMELO '/ Wapen om harten te veroveren! DROSTE PASTILLES ALTIJD WELKOM! Spaart plaatjes voor onze albums. B! i Ah5TERD/\M-PAR'J5 Veest U verstandig ? bestelt thans. SPUMJÊL42211-42 106. Was DE GROENE juist uitverkocht toen U er naar vroeg? EEN GOEDE RAAD: NEEM EEN ABONNEMENT! VAN RIJ N'S Sl'MOSTERD EEN AAN n van de uiterste hoeken van de tentoonstelling, treedt men, aan de zijde van de Coursla-Reine binnen, onder galerijen met vroolijke winkeltjes. Als men voorbij die galerijen is, komt men opeens op den drempel van een als betooverd domein. Een driehoekige tuin met boomen. Middenin zijn grasperken, waarin bloemenmanden stralen. Stilte en koelte. Alle stadsgeluiden, alle tentoonstellingsrumoer sterft hier. Ster ker: van hier uit kan men de rest van de expositie niet eens zien. Om er weer te komen zou men straks die trap moeten gebruiken, die daar achteraan, aan het eene uiteinde van den drie hoek, naar het restaurant leidt. Alleen uit het nabije Petit Palais, dat met zijn grijzen gevel, een herinne ring aan 1900, de witte paviljoens van 1937 beheerscht, kan men zien, dat men te Parijs is. Verder kan niets dien weldadigen indruk van eenzaamheid teniet doen. Eenzaamheid, koelte, stilte, waar bevindt men zich? Aan weerszijden van den tuin verheffen zich klare bouwwerken. De lucht is vervuld van het gerucht van fonteinen en volières. Gekleurde ballons hangen als duizenden guirlandes van boom tot boom. Een gordijn van groen verbergt een poppekast en helder gelach. Toch is dat alles, zooals u zult weten, zeer ernstig: ge tuige de benamingen, waarvan de tentoonstellingsgids u geen enkelen be spaart: Centre d'Accueil et de Documentation, Centre de Santé, etc Deze paviljoens, die gewijd zijn aan De vrouw, het Kind en het Gezin" vertegenwoordigen op de Internationale Tentoonstelling afdeeling 8 der sociale vraagstukken. Maar als het Vandaag te warm is om u met kwesties bezig te houden die die vraagstukken opwerpen, of indien u hun niet het kleinste stukje van uw vacantie wilt gunnen, behoeft gij slechts het geheel aan te zien, zonder u te be kommeren om cijfers of serieuze ge dachten. En dan bemerkt u, hoe op de muren der zalen, en op de gevels van de paviljoens het vriendelijke en fantas tische volkje van de wandschilderin gen u, alleen door zijn aanwezigheid, een wereld van moeilijke en zelfs be droevende feiten uiteenzet. De muurschildering is de triomf van dit centrum. Elke muur ziet op zijn bleeke oppervlak een wereld van beel den ontluiken, vol gratie en vol beteekenis. In het algemeen houd ik heelemaal niet van schilderkunst, die iets wil uitleggen, of die tracht iets duidelijk te maken. Maar hier is men er in geslaagd aan moeizamen arbeid betooverende en vluchtige fee ngezichten te geven. Wanneer het gaat over den strijd tegen ziekte en ellende en over de wijkverpleegster, die door dringt in ongelukkige gezinnen, dan wees gerust is daar geen enkele allegorie te vinden, geen rhetoriek, weergegeven in leelijke kleuren. Maar wel in heel zachte rose en blauwe tinten, een compositie vol ernst en humor. Het blauw is hier trouwens de heerschende kleur. Blauw is ook de bewaarplaats der kleinste kinderen met een speelplaats in blank bambou. En voor de iets oudere kinderen, meubels, laag als voor liliputters. Zelfs het monster alfabet, wordt spelend geleerd, omdat op den muur een der decoratrices aan elke letter het leven heeft geschonken, door hem aan een dier te koppelen. N, Ie père Noël, S, de Sorcière, de tooverkol, en de V. is la Vache, de koe, die de W. (wagon) langs zich ziet gaan En dat alles in een wilden dans.... Overal waar men langs gaat spreekt tot u de naïeve bekoring der fresco's, met hun tegelijk waarheidslievende en gestyleerde personen, hun meisjes met breeduitstaande jurkjes, hun ge krulde schaapjes, de betooverende vrooüjkheid van houding en expresDe kinderstad in c'e afdeeling ven De Vrouw, het Kind en het Gezin '. "t v.*» .'>» . t .v^/'^\«* - , ? , *.&'-. ^. J PAG. 18 DE GROENE No.3144 sies, en dat alles opwellend uit een bleeke, blauwe en rose wolk. Langs de geheele gevel van de Galeries spuiten gebeeldhouwde medaillons, helder rood en blauw geschilderd een net van waterstralen van een zingende fontein. Elk detail is een verrukkelijke vondst, elk detail is een bewijs van levensvreugde. IN het miniatuurdorp, dat aan het uiteinde van den tuin te vinden is, is alles vereenigd, waarvan ge ge droomd hebt, toen ge nog klein waart, en men een stuk speelgoed mocht uit kiezen, en gij niet n stuk maar alles hadt willen hebben. Ja, n groot stuk speelgoed van cement en kluchtig beschilderd hout, met zijn hooge ronde bruggetje, dat over het riviertje staat, met zijn boomen als gerekte kegels net als wij vroeger met kerstmis kregen, met zijn kerk, zijn molen en zijn dieren uit de arke Noach's. KUNSTZAAL VAN LIER R O K l N 126 AMSTERDAM Doorloopand Tentoonstellingen Maar zooal overdag en in het zon licht dit bekoorlijke heelal, gewijd aan de Vrouw, het Kind en het Gezin, u alle symbolen en alle verwachtingen toont, eerst 's nachts krijgt het zijn geheimzinnigste bekoring, 's Avonds, als de paviljoens gesloten zijn, en als achter de vensters de lichten gedoofd zijn, als de gekleurde ballons tusschen de boomen, zacht zwevend op den wind, schitteren en als het water der fonteinen fluistergesprekken voert met de bloemen in het gras, buig u dan eens over de leuning van de hooge trap, die naar den tuin afdaalt. Dan zal het u zijn, of u voor een vluchtig oogenblik binnentreedt in een sprookje van Andersen. De meisjes van de fresco's worden levend. Zouden ze elkaar ver haaltjes vertellen? En plotseling her kent u ze: daar is het herderinnetje van Saksisch porcelein, en daar die kleine Sirene, en het meisje Ida, dat 's nachts de bloemen met elkaar hoorde praten. Het dorpje van bontgeverfd hout is stil, ingeslapen, rondom het zwijgende kerkje. Maar is het wel ingeslapen? Luisteren de stijve, nagemaakte boo men niet naar de confidenties van het riviertje? En staat de molen niet in het duister te fluisteren? Neen, niets is onbewegelijk, niets is heelemaal stil in dat onwerkelijke wereldje, door vrouwen geschapen voor menschenkindert j es. SUZANNE NORMAND MORAAL DER EXPOSITIE Anton van Duinkerken D kortste verbinding tusschen twee punten, zoo leert een oude gemeenplaats, is een rechte lijn. Er is altijd voldoende reden geweest om aan de waarachtigheid van dit gezegde te twijfelen, maar de groote moreele waarde van de Parijsche wereldtentoonstelling lijkt mij wel, dat zij er de volstrekte onwaarachtigheid van doet besef fen. .De kortste verbinding tasschen twee punten is namelijk niet een rechte lijn- De kortste ver binding tusschen twee punten is de fantasie, Hoe ouder de wereld wordt, hoe meer doel matigheid-en rechtlijnigheid zij gaat betrachten. Dit maakt haar op den duur onbewoonbaar. Tegen het Duitsche paviljoen bijvoorbeeld is van het standpunt der doelmatig heid niets in te brengen. Het ziet er uit als Duitschlandzelf, zonder moei lijkheden, zonder complicaties, zon der grillen- Alles werd vereenvoudigd opgelost. Alles is ernstig, omdat de ernst de eenvoudigste, de makkelijk ste, de meest rechtlijnige levenshou ding is. Twijfel, humor, critiek en de kütelige daemonie van het speelsche werden verboden. Het helle pavil joen beantwoordt aan zijn doel met dezelfde strafheid en onverbiddellijkheid als de hel. Nauwelijks ontwaart men twee punten in het geestelijk arbeidsveld of men trekt de rechte lijn, die de kortste verbinding heet. Er wordt beweerd, en hier ook aan getoond, dat de hedendaagsche Duitschers knap zijn in het aanleggen van autowegen. Het middelpunt van het paviljoen is dan ook in beslag genomen door het zinnebeeld van de kortste verbinding: een race-auto. (Mij persoonlijk viel dit tegen, want ik had verwacht, hier, een echter. Ariër- te zien. Er stond een race auto. Nu begrijp ik den haat tegen een volk, dat het cultureele geduld aan den dag legde, veertig jaar over een woestijn te doen. Overal in de wereld kan men iets waarnemen van die helsche zucht naar de kortste verbinding, die in het Duitsche paviljoen het heele leven onnatuurlij k maakt. Want niets in de natuur zoekt de kortste ver binding. De schepping is vol om wegen en grillen, zooals de sneeuw niet loodrecht naar beneden valt en de rook niet in de houding opstijgt, zoo weigert ook het leven zich te voegen naar de rechtlijnigheid van onverbiddelijke regelmaat. Er zijn allerhande spelingen in den groei van de wieg naar het graf. Het leven is een dans, geen marsch. wijsheid van de volkeren kan men te Parijs af meten naar hun twijfel dan de rechtlijnigheid. Zelfs Nederland probeert het met neobarokke krullen, ai is de krul nog eng overeenkomstig een gebogen rechte lijn. Wij beginnen het te leeren. De Franschen kennen het reeds eeuwen lang. Zij spelen maar wat, zooals de nachtegaal maar wat zingt. In deze minst doelmatige aller denkbare werelden, verheerlijken zij de weelde en de verbeelding: de rede zelf is bij hen een orgaan van de weeldezucht. Zij bezitten een speelsche logica. Al hetgeen zij zelf gemaakt hebben, lijkt Waarlijk geschapen, mede doordat het niet af is. Bij de Russen, de Duitschers, de Portugeezen, de Ita lianen en al de Totalitairen schijnt alles af, maar niets is geschapen. Het is in elkaar gezet volgens het valsche beginsel van de kortste verbinding. Het marcheert, maar het léft niet. Het spreekt, neen: het schreeuwt, tot de hersens, maar het zegt aan de zintuigen weinig'. Het is tenden, tieus. En h$t is eerlijk. PAG. 19 DE GROENE No. 31-M GISPEN in het nederlandse paviljoen te parijs 1937 woninginrichting meubelen, lampen Amsterdam, Lei d se h est raat 27 Den Haag, Noordeinde 140 Rotterdam, Mauritsweg 37 Ik toouer warm water! , x Neem een automatischen gasgeyser in huis... zet de kraan open, en de thee staat al haast op tafel. Voor keukengebruik en badkamer is gas een uitkomst, 't Spaart tijd en geld l Vraagt e«n$ fnffchfingen aan d« GEMEEN TÊG ASFABR/EKEN Ams(*/ T - Te/e/oon 45182 N. F. VAN GELDER & C2 PRINS HENDRIKKADE 25-27 » MCTCDnAM VAN BAERLESTR. 40 (FIL.) AIYIoltKUHm PORCELEIN - AARDEWERK - GLAS - KRISTAL WIJ VERKOOPEN RECHTSTREEKS AAN PARTICULIEREN, OOK OP DE PRINS HENDRIKKADE U PROFITEERT VAN EENE TRADITIE EN ERVARING VAN RUIM 11 EEUW

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl