Historisch Archief 1877-1940
l
'*'
Betooverde-Wereld-Tentoonstelling
(Een ongeloofwaardig verslag)
H. B. Fortuin
IK zal het nooit vergeten. Het kwam
door het plan, het plan om naar Parijs
te gaan, zoo te zeggen het pro j eet van
een monster-reportage. Het plan was
gauw genoeg gemaakt. Het was als het
ware een stoute gedachte» die weigerde
gehoorzaam te worden aan de eischen
der strenge realiteit. Het was ook niet
de uitvoering. Het was niet het bijeen
brengen van den uitgebreiden kring
van redactie en medewerkers. Het was
niet , de vliegtocht, die den ,,groep
Hollandsche journalisten" tot voor
het nieuwe stationsgebouw van de Air
France bracht. Zelfs was het niet
Parijs, met zijn grijze glorie, was het
niet de wijdheid van de Place de la
Concorde of de hooge verrukking van
een Are de Triomphe. Nee, het was dat
alles niet, het was alles samen. Het was
het ik-weet-niet-wat, het totaal. Het
was, dat het maar een plan was, dat,
ondanks uitvoering fantasmagorie bleef.
ZOO lag dan eindelijk dat groote
hotel aan de Avenue Hoche in
diepe rust. Uit vele kamers klonk
gesnurk. De ruime vierkante binnen
plaats roffelde en gromde van het
gesnurk als een vliegtuigmotor. Tot
zich plotseling uit de ramen overal
aan dat hotel ijle substanties slierden,
wazen van witte neveligheid, kortom
geïmmaterialiseerde menschen, in wie
gemakkelijk nog de personen te her
kennen vielen, die zij buiten hun slaap
moesten zijn, wier namen op pagina 3
van dit nummer te vinden zijn.
Tien, twaalf veertien geesten telde ik.
Plechtig en stil stegen zij tot ongeveer
vijftig meter boven de avenue Hoche,
en hielden daar een samenkomst. Toen
vloog het geheel naar den Are de
Triomphe. Dit vond ik onwaardig en
onaardig. Mij probeeren kwijt te raken,
alleen omdat ik wat vleezig was, daar
ik mij, zeer laat naar huis gekeerd, nog
stoffelijk in het luxueuze ledikant
keerde en keerde? Ik stelde mij op de
vensterbank, en trachtte mij alles,
wat ik ooit over geesten las, van Dr.
Tenhaeff tot en met Mevrouw Leoni,
te herinneren. Maar ik bleef solide,
zwaar en menschelijk burgerlijk. En
dus zat er voor mij niets anders op,
dan mij aan te kleeden, naar beneden
te gaan (de lift ging niet) en langs den
begrijpenden, glimlachenden blik van
den portier van een wijdsch hotel de
straat, de avenue op. Daar was de Are
de Triomphe. Het heele geval was
natuurlijk een nachtmerrie. Minder eten
en minder drinken. Laat ik nu nog
snel een glas fine" drinken, en dan
gaan slapen om morgen weer op tijd
,,fit" te zijn. Hoera, laat geopende
bar, met je gezellige draaideur, laat
mij eens binnen, schenk mij eens een
goede cognac. Dank u ober. Hebt u
dat ook gezien, meneer?" Hier die
Amerikaan met die whisky zegt, dat
.hij net op straat uit een taxi kwam en
boven zijn hoofd een stel geesten zag
zweven, met doorzichtige lichamen?"
,,Amerikanen zouden minder moe
ten drinken, als ze in het buitenland
zijn. Die Amerikaan heeft zich vergist,
geesten bestaan niet. Geef mij een
glas bier. Bier is frisch."
ZOO, de buitenlucht zal mij goed
doen. Wat ben ik licht in mijn
hoofd, niet alleen in mijn hoofd. Daar
komt de Amerikaan naar buiten, wil
in zijn taxi stappen. Ik zie hem van
boven. Kijk maar op, leelijke Yank,
dan zie je nog een geest. Daar ga ik de
Jucht in. Tien, twaalf meter hoogte,
veertien, achttien, vierentwintig, boven
een schoorsteen, hoog boven Parijs,
wat een lichtjes, en toch al drie uur
's nachts. Daar gaat ie, vlak boven den
Are de Triomphe, en daar heb je de
anderen. Redactievergadering. Wie
houdt er boven de Etoile om halfdrie
's nachts een redactievergadering? Nu
vraag ik. Dat komt toch nooit uit.
Even lachen voor een foto, even
naar beneden om wat vuur te eten bij
den onbekenden .soldaat, nachtlucht
maakt hongerig. En dan naar de
tentoonstelling.
De Tentoonstelling
NATUURLIJK nu geen gezeur met
entrée's. Laten we maar op den
grond gaan loopen, paviljoens zijn er
niet in de lucht. Hallo, daar heb je de
Duitsche adelaar boven op het Duitsche
paviljoen. Wou je er af, jongen? Heb
je honger? Hups, daar ga je. Kom
maar mee, ik zal je wel voorstellen."
En daar heb je de proletarische man
en vrouw van het Russische gebouw.
Vervelen jullie je? Ja, het is natuurlijk
verkeerd, dat julie zoo dicht bij elkaar
staat en elkaar nooit eens kunt knuf
felen. Weet je wat, kom er af, wij
zijn een groot gezelschap, maar jullie
kunnen er best bij."
En plotselimg ging de poort van het
Russische paviljoen open, en kwam er
een heel leger uit, van allemaal
Stalinportretten, wel tweehonderd, keurig in
den pas. En ze liepen tot vlak voor het
Deutsche Haus, en ze riepen: ,,Huuh
die Hitler, hij durft niet eens, naar
buiten te komen". En toen bleef het
den heelen tijd stil. Maar
in eens gingen de deuren
open en reed de auto met
den Führer zoo van de
wandschildering van het
Brandenburger Tor weg
over de heroïsche trappen
van het paviljoen midden
tusschen de Stalins. En
daar had je waarachtig
ook Goering enGoebbels,
van de prentbriefkaarten.
Dat was een begroeting
en een vroolijkheid. Zoo
ging het verder bij elk paviljoen.
En daar kwam Mussolini uit het
Italiaansche paviljoen ook hard
aangeloopen om zijn handteekening te
zetten. Er werd voorgesteld. Zoo zat
het heele gezelschap op het gras.
Kom," riep de directeur van ons
blad, die vond, dat er met zooveel
dictatoren in het gezelschap iets moest
gebeuren, ,,kom, wat gaan we doen?"
Weet je wat," zei de plan-maker
we gaan de stad in. Maar eerst gaan
we naaf het pavillon de l'Elégance".
En zoo sjokte het geheele gezelschap
over den Pont d'Iéna, bij het Belgische
paviljoen, waar koning Leopold zich
nog bij ons voegde, links af, naar het
paleis van de mode. Voor aan den
bonten stoet liepen Hitler en de Duce
te praten over vriendschapsbezoeken,
dan kwamen de Stalins in
marschformatie, dan wij, dan eenige pharao's uit
het Egyptische paviljoen, een stuk of
drie nationale helden uit Polen, en dan
nog een paar obscuurlingen, die nie
mand kende.
We traden in het paleis der mode.
Een intrigeerend licht-donker
heerschte in de ruimte. Daar, op eilandjes van
licht stonden vrouwen, verleidelijke
vrouwen in kleeren, in kleeren
Een wereld die zelf ons, in onze om
standigheden, fantastisch leek. Boomen
als verwrongen droomen, gewaden als
verlangens, stoffen als zinnen. En de
vrouwen waren slechts de persoonlijk
heid hunner kleeren. Naarmate wij
haar gewaden schooner vonden, lach
ten haar gipsen gezichtlooze gezichten
vriendelijker tegen ons. Zoo werd ik
voorgesteld aan een vrouw, wier
zachte nerz-avondjas als een wade om
haar heen lag. De auctor intellectualis
stelde iedereen aan iedereen voor, en
als een groote bruidsstoet, gearmd,
stapten wij allen over de zachthellende
trappen, door de kronkelwegen van
het paviljoen naar den uitgang, waar
de zorgzame architect reeds drie ten
toonstellingstreintjes aan elkaar ge
koppeld had, waarin het geheele gezel
schap plaats nam.
Een rit over het terrein, langs de
koloniën, langs de landen, de Seine langs
naar den kant van de uitvindingen
en de techniek.
En toen reed het treintje met
razende vaart een brug over, een
avenue door en het draaide met een
wijde bocht over de Champs Elysées
om de colonne van de Place de la
Concorde, waar het na drie groote
cirkels beschreven te hebben, tot
stilstand kwam.
OT zoover had ik alles met een
gerust geweten ervaren. Maar
mij toch te gek. De
ONRUST IS ER NU OVERAL
TER WERELD
Maar de onrust in België' draagt een
heel bijzonder karakter
WAAROM?
Leest het zoo juist verschenen boek van
Dr, M. van Blankenstein
WOELIG BELGI
Rijk geïllustreerd, gecarlonneerd f 1.50
ALOM IN DEN BOEKHANDEL
T
daar werd het
teekenaar zei echter: Wat kan h
jou schelen of het echt is? Als h
maar prettig is. Stap toch in", en
daar ging het weer, gestuurd door de
vaste hand van den architect. Nadat
we. bij het eerste groote café, dat wij
heelemaal vulden, geweest waren was
al mijn twijfel weer versmolten.
En ik zag aan de gezichten van mijn
collega's dat het iedereen net zoo ging.
We stapten in, en we reden naar Bal
Parisien", waar het heele gezelschap
aan tafeltjes ging zitten. Er was een
echt Parijsche revue, die ons allemaal
veel plezier deed hoewel 't niet veel
bijzonders was. Er werd gedanst; ik
walste met mijn juffrouw zonder ge
zicht, wat haar echter uitstekend
stond. Zij was alleen bang voor haar
jurk, waamee zij den volgenden ochtend
om halftien weer kreukeloos in het Pa
viljoen moest staan. Goèbbels gedroeg
zich niet goed, en moest door ons ver
scheidene malen tot de orde geroepen
worden. En de Führer wilde aldoor
aan ons tafeltje komen zitten, wat
vervelend was, omdat hij zeurde.
De proletarische man danste met de
vrouw, met hun armen, met hun em
blemen de lucht in, totdat men wilde
sluiten en met de rekening kwam. Maar
iedereen liep de deur uit, naar het
treintje, zoodat de directeur, die alleen
achter bleef voor iedereen betaalde.
WE reden, maar ook Parijs lijdt
aan sluiting.
Toen begrepen we, dat het uit moest
zijn. Het feest te lang rekken is niet
goed. We namen weer plaats en reden
naar ons hotel. In het statige Royal
Monceau verwekte onze late thuis
komst eenige sensatie. Personeel werd
gewekt, en het moet tot de eer van het
hotel gezegd worden, dat werkelijk
drie kwartier nadat wij daar in het
bartje plaats genomen hadden, een
keurig souper voor
honderdzevenentwintig menschen in de pompeuze eet
zaal klaar stond.
Er werd gespeeched, er werd ge
klonken, iedereen sloot vriendschap
met iedereen. Adressen werden ge
noteerd, men beloofde te schrijven.
Toen het dessert geserveerd werd,
schenen de eerste zonnestralen door
de ramen. Wij stonden op, en wilden
allen onze gasten van dien avond weer
terug brengen naar de expositie. We
stapten in, sommigen wat onzeker.
Maar wat was dat? Het treintje nam een
aanloopje over de avenue Hoche,
bonsde twee maal op den grond en
steeg toen langzaam boven de huizen,
boven Parijs om zich te richten naar
het Noorden.
Twee uur later zetten wij voet aan
land op Schiphol. We namen hartelijk
afscheid van de dictatoren, van de
proletarische man en vrouw, van de
presidenten, van de pharao's, natuurlijk
van de gipsen mannequins, we streel
den den vergulden adelaar, waarna het
treintje weer lucht koos en als een
dunner wordend stiertje ver in de
lucht verijlde.
Wij, -(zie pag. 3 van dit nummer)
keken elkaar eens aan, schudden
elkaar hartelijk de hand', en zeiden:
Zullen ze dat. thuis ooit
gelooven?"
PAG. 26 DE GROENE NP.3I-H
SURPRISE
AANBIEDING
Wij bieden U aan 1 Luxe cassette bevattende:
100 vel prima wit Briefpapier en
100 prima witte Enveloppen en
100 witte Briefkaarten
alles keurig bedrukt met moderne letter, volgens Uwe opgave met
naam, adres, telefoonnummer enz.
Dit alles te zamen voor den sensationeel lagen prijs van
fi.
Bovendien ontvangt U als surprise 100
visitekaartjes bedrukt volgens Uwe opgave
Aangezien drukwerk, tengevolge
loos wordt, geven wij U op ons
-BESTELFORMULIER,
Aan Handelshuis Lieban, Den Haag.
Gelieve mij te leveren, alles bedrukt volgens onderstaande opgaaf:
100 VEL WIT BRIEFPAPIER, 100 WITTE ENVELOPPEN
100 WITTE BRIEFKAARTEN, f} QO
met n jaar ruilgarantie bij verhuizing. Dit alles te zamen voor ? J**J\J
Tevens ontvang ik als surprise 100 visitekaartjes. Betaling: 8 dagen na
ontvangst en goedkeuring der goederen.
U gelieve het papier, de enveloppen, kaarten en visitekaarten te
bedrukken met:
Gelieve zeer duidelijk te schrijven, liefstin Handteekening:
drukletters en te vermelden, of de cassette
voor Dame of Heer bestemd is (voor Dames
leveren wij luxe Damespost). ,
Ter voorkoming van abuizen (2 maal drukken) gelieve men geen geld
vooruit te sturen of 2 gelijkluidende' bestellingen in te zenden.
van eventueele verhuizing waarde
drukwerk een garantie van 1 jaar.
Ingeval U dus binnen 1 jaar mocht
verhuizen, leveren wij U bij terug
zending van het resteerende druk
werk hetzelfde aantal bedrukt
met Uw nieuwe adres geheel gratis.
??;.. Uw Briefpapier moet spreken voor Uw persoon
....keurig bedrukt berekenen wij U minder dan i et.
HANDELSHUIS LIEBAN
HAAQSCHESTRAAT3
T«l. 580899 DEN HAAG Giro 135176