De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 4 september pagina 5

4 september 1937 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

l h'.'?'f'f l w se ? u i (Vervolg van pag. 21) Oostenrijk WEINIG paviljoens toonen aan den buitenkant iets van het geëxposeerde, hoewel dit best mogelijk had kunnen zijn, zooals het Oostenrijksche paviljoen toont, waar een enorme fotomontage achter een glaswand is opgesteld. Niemand zal de tentoonstelling bezocht hebben zonder dit te zien. \oderlaml TENSLOTTE het Nederlandsche paviljoen. Ar chitect Ir. J. v. d. Broek is er niet in geslaagd het juiste uitgangspunt te vinden. Het paviljoen is een ,,gebouw" geworden, zonder dat het een achter grond vormt voor het geëxposeerde. Het etui heeft den inhoud verdrukt, afgezien van de vraag of de inhoud de moeite waard is. Maar Japan heeft laten zien dat bij een volkomen oninteressanten inhoud het gebouw in staat is, veel te vergoeden. Maar het Nederlandsche paviljoen was in geen enkel opzicht belangwekkend, terwijl m. i. een overmatig groot deel aan de architectuur was ingeruimd. Dit laatste ook wat het geëxposeerde betreft, een volgend maal zouden maar eens wat minder architecten bij de voorbereiding betrokken moeten zijn, geloof ik. Eén architect voor het paviljoen, Ir. v. d. Broek, twee architecten voor verschillende interieurs, nl. Ir. van Ravestein en Eschauzier en bovendien nog archi tect Ir. de Bie Leuveling Tjeenk, als regeeringscommissaris, dat is te veel om aan het eind nog een belangrijk paviljoen te krijgen. Architecten kunnen heel geschikte menschen zijn, maar alles met mate ! Hierbij heb ik u van de voornaamste etui's" verteld; de inhoud is echter belangrijker, maar ik ben ook maar een architect. B. MERKELBACH Paviljoen Des Tcmps Nouveaux" Archit, Le Corbiisier et P. Jeanneret OP het annex bij de porte Maillot, het Centre Pural", richtten de architecten Ie Corbusier en Jeanneret een paviljoen in dat men het paviljoen Des Temps Nouveaux" noemde. Het is eigenlijk niets anders dan een groote tent, zonder steunpunten aan de binnenzijde. Over 30 ijzeren geconstrueerde pijlers zijn kabels getrokken, waaraan het tentdak is opgehangen. Een ieder die het nieuwe bouwen materialisme" verwijt, moet dit paviljoen eens gaan zien. Het is volledig een gebouwd idee", d.w.z. met voorbijgaan van vele materieele eischen, eenvoudiger constructiewijze enz. hebben de architecten een omhulsel gehangen om de verschillende platvormen die met hellingen aan elkaar verbonden zijn, en waar met foto-montages, diorama's, teekeningen, maquettes enz. alle problemen op het gebied van stedebouw, ontspanning, architec tuur, verkeer, sport enz. behandeld worden, op een wijze, zooals alleen Le Corbusier met zijn mede werkers dat kan. Zelfs een deel van de tentoonstelling de functioneele stad" is hier opgehangen om de methode der analyse te demonstreeren. Heel het paviljoen is, nu het gereed is, doorstroomd van een overtuigenden en levendigen geest, die alle critiek doet verstommen. Als men dit paviljoen heeft gezien, heeft men een bezoek aan Le Corbusier gebracht, en aangezien dat steeds de moeite waard is, kunnen we een ieder die belang, stelt in het nieuwe bouwen een tocht naar de Porte Maillot aanraden, hij zal erverfrischt vandaan komen, hoe of zijn indrukken ook verslapt mogen zijn, na het rondwandelen op de tentoonstelling. Le Corbusier is een nooit vermoeide propagandist, die elke gelegenheid aangrijpt om te zeggen, wat hij op het hart heeft, en zoo werd het paviljoen Des Temps Nouveaux" tot een der gaafste demonstraties op de geheele wereldtentoonstelling. B. M. meubelen* vraagt advies gordijnen vraagt advies tapijten* a m ster d a m - den haag PAG. 8 DE GROENE Ne.3144 HERMAN EN HET KLM. MANNETJE Een sprookje voor volwassenen HERMAN was dien ochtend vroeg opgestaan omdat het heerlijk weer was, en de zon zoo fijn scheen. Hij wandelde zoo wat rond, de stad door, de stad uit, tot hij kwam aan een groote, groene gras vlakte, waar hij ging zitten, om wat uit te rusten. En hoe het nu kwam, door de zon of door de lange wandeling, Herman gleed zachtjes achterover en viel in slaap. ....Op eens, zoo maar uit de lucht, kwam een klein mannetje op hem toe. Dag Herman," zei het mannetje. Dag meneer mannetje," zei Her man, ,,hoe weet u, dat ik Herman heet?" ,,Het staat op je ticket," zei het mannetje, ,,je heet Herman Fortuin en je weegt 123 pond, en je wilt de wijde wereld in." Ja," zei Herman, dat is zoo, maar wie bent u?" Ik ben het K.L.M.mannetje, ik zal je meenemen de wijde wereld in. 'n je alles laten zien." En toen gaf het K.L.M.-mannetje Herman een hand, en het was hem in eens, of hij 123 pond lichter, 1900 meter hooger, en 280 kilometer sneller werd. En nu zal ik je voorstellen aan het K.L.M.-meisje." En daar kwam eeri snoezig blond meisje in een blauw uniformpje met een leuk scheef mutsje op, en zei dadelijk lief: Dag Herman, wil je een plaid om je beenen en is de stoel wel goed? Of zal ik hem wat achterover laten leunen en wat lager stellen?" En toen zag hij ook in eens, dat hij in een gezellige cabine zat, met allemaal lichtblauwe stoeltjes, zoo .zacht als zijde. En dat was grappig, op die stoeltjes zaten allemaal leuke en vreemde menschen: een heer uit Malmömet een snor, en een juffrouw uit Genève, zonder snor, en nog een meisje, maar niet zoo blond en zoo lief als het K.L.M.meisje en nog meer menschen. Kijk," zei het K.L.M.-mannetje, daar buiten voor aan de beide vleu gels, dat zijn de motoren, Trek en Dou, die zorgen er voor, dat jij de wijde wereld in kunt gaan en alles zien wat je maar wilt. Ik zal je even voorstellen: Trek, dit is Herman Fortuin en Her man, dit is nu Trek." Aangenaam," zei Trek, maar ik kan je gaan hand geven, die heeft het te druk met draaien." >»Wij gaan nu naar Parijs," zei het K.L.M.-mannetje, daar zijn we nu over drie kwartier, wat je beneden je ziet, is al Noord-Frankrijk, maar als je wilt, kunnen we ook naar Londen of naar Malmö, of naar Berlijn, of naar Rome of naar Boedapest of naar Texel." O neen," zei Herman, niet alles te gelijk. Laten we dan maar eerst naar Parijs gaan, naar de tentoonstelling." Als je goed hier uit het raampje kijkt, zie je straks voor je uit het vliegveld liggen." Maar hoe kan dat nu?" vroeg Her man, we zijn nog geen anderhalf uur uit Amsterdam weg?" Ja," zei het K.L.M.-mannetje een beetje beleedigd, als je niet gelooft, dat ik tooveren kan..,." Maar meneer mannetje," zei Her man, zoo had ik het natuurlijk niet bedoeld. Maar het is zoo wonderlijk. Dat je door niets te doen, dat je ge woon door te zitten, en nog wel zoo zacht te zitten, en zoo prettig te zitten," (en hier keek hij even achterom naar het K.L.M.-meisje, dat van achter uit de cabine hem vriendelijk toelachte) dat je op die manier in twee uur heelemaal naar den Eiffeitoren komt!" Het K.L.M.-mannetje streek even trots over zijn kin. Ja Herman, dat kan tegenwoordig. Maar nu moet je eens kijken, of je niemand van de aanwezigen kent." HERMAN keek het toestel rond. H,ij zag de lachende zonneplekjes die door het raampje op de kruin van den slapenden meneer uit Malmödartelden. Hij zag de juffrouw uit Genève, die haar kas zat uit te rekenen, en op te schrijven, om te zien of het allemaal klopte, hij zag den majoor uit Londen, die zat schaak te spelen op een tuitje met zijn dochtertje, en toen, plotseling, naast zich, daar zat warempel zijn vriend Toontje. ,,Nee, dag Toontje," zei Herman, dat ik jou niet eerder gezien heb. Ik had het zoo druk om naar de mctoren te kijken, en naar het landschap beneden en naar mijn mooien stoel, en naar de kaart, waar de route van het vliegtuig op uitgestippeld is, zoo druk, dat ik jeu heelemaal niet gezien heb. Maar dat vind ik erg gezellig." En hij ging even naast zijn vriendje staan, om uit het raampje te kijken waar beneden zoo'n mooi riviertje kronkelde, met van die boompjes en gekleurde rechthoeken van velden en hoe de vliegende schaduw van het groote vliegtuig daar overheen streek. Gossie, wat is dat mooi!" En zoo praatten ze samen, terwijl de wereld met 300 kilometer snelheid voorbij schoot, en een enkele drijvende wolk Herman en Toontje vriendelijk goedendag wuifde met een paar wolken flarden. En Trek en Dou, de twee vriendelijke motoren, keken nu en dan eens achterom, en zwaaiden met hun armen. En ze bromden vergenoegd, en ze knorden van plezier, dat ze zoo goed hun best deden en zoo gauw in Parijs zouden zijn, opdat Herman met Toontje de wereldtentoonstelling zou kunnen zien. Daar stond het K.L.M.-mannetje weer bij hen. Dat is nu het Douglastoestel D.C.2, die is van metaal. En als je goed telt, zie je dat het 14 menschen kan vervoeren, en nog een hoop koffers en post. En wist je, dat we drie maal per dag heen en weer gaan?" Het K.L/V1,-mannetje wijst Herman op K.LM En toen had Toontje ineens een ge dichtje: Wat in de stad wel is de tram, is door de lucht de K.L.M." Mooi zoo," zei het K.L.M.-manne tje, jij mag nogeens met ons mee. En nu krijg jullie allebei een kopje choco lade van het K.L.M.-meisje." En daar kwam ze al aan, met voor elk een kop heerlijke, lekker warme chocolade, met een beschuitje. Dat is de hoogste chocolade, die ik ooit gedronken heb," zei Herman; je begrijpt niet, dat het niet over het randje loopt...." Maar dat vond het K.L.M.-mannetje nu toch een beetje dom. Maar Her man, begrijp je dan niet, dat het randje ook mee naar boven is gekomen. Nee, jij moet nog veel leeren." En toen in eens, daar in de verte, lag een heel groote, groene rechthoek, die al nader en nader kwam, zoo dicht bij, dat het toestel er overheen scheerde en toen zoo maar over den grond streek en reed, en het reed over het ( gras naar een groot stationsgebouw, het gebouw van de Air France. Daar stond een vriendelijke meneer in een uniform, net als h«t K.L.M.meisje had gedragen, maar dan voor een meneer. En die meneer zei: Zijn jullie Tooritje en Herman?" Kom dan maar mee, dan zal ik jullie meenemen naar de stad. En een meneer van de Douane keek in de koffertjes, die de jongens niet bij zich hadden, en een andere keek in de passen, die in de koffertjes zaten, en toen stonden ze in Parijs. Na een ritje in de autobus, waren ze midden op de Champs Elysées, op het terras van een groot café. ....?En toen werd Herman wakker," zult u vragen, ,,en merkte hij, dat hij nog in het gras lag, bij het groote vliegveld en bij het helderlichte luchtstation van Schiphol?" Heelemaal niet. Maar hij bezon zich nog net op tijd, dat hij geen klein jon getje was, en Parijs bovendien geen stad voor kleine kinderen is. En hij nam zijn Pernod op, gaf Toon een knipoog, keek den K.L.M.-man aan, en zei: Proost!" (Geschreven op den terugweg van Parijs naar huis. Hoogte 1850 meter, snelheid 260 K.M., heldere zonneschijn, tusschen Forêt de Compiègne en Bos koop. H. B. F.) het uitzicht; achter in het vliegtuig het -meisji ' ."'«ir-mi. i.» <jr \ir\\. jnir rto. Anton van Duinkerken: Inpkuits van lüintopf HET is nog betrekkelijk vroeg in den ochtend op het terrein der wereldtentoonstelling, maar wie op het bordes van het nieuwe Trocadéro staat, en zijn oogen den kost weet te geven, kijkt nu naar boven, want daar drijft, hors concours, een merkwaardige inzending van het eenige gewest, dat hier vergeten werd: den hemel. Het is een doodgewone wolk. Maar vergeleken bij de andere pavil joens vertoont dit luchtkasteel een architectonische structuur, die meer aan de oude zakelijkheid van de Ilias en de Odyssee herinnert. Bovendien belooft het een malsche regenbui. Waarom zouden menschen, die in ternationale tentoonstellingen bezoe ken, alleen den kost geven aan hun oogen? .Is dit niet een beschamende eenzijdigheid, terwijl wij immers zoo veel en zoo prettige zintuigen bezitten ? En als wij het programma willen uit breiden, waarom zouden wij dan de voorkeur geven aan het gevoel van water boven den smaak van wijn? Op regen komt in Holland geen accijns. Het is dus het beste, tenzij gij dol zoudt zijn op Hongaarsche tokajer, den dag te beginnen in Portugal. Blijf er niet te lang. Gij kunt altijd nog terugkomen om de sardines te proeven. Bepaal u tot den morgenwijn. Maar houdt gij des morgens van zoet, ga dan ineens naar de tent van Carthago." De cola van Carthago is een heerlijke muskaat, en terwijl gij hem drinkt, hebt gij het genot dat gij met uw rug naar het paviljoen van de hygiëne staat, het leélijkste bouwwerk van heel deze omgeving, daarenboven groen geverfd met een kleur groen, die het midden houdt tusschen het groen van water en het groen van rauwkost. DE cola van Carthago dus? Zoo vroeg is het niet, of beneden u, in de Arabische afdeeling, wordt al muziek gemaakt en het levende schip der woeste zandzeebaren wiegelt over het plaveisel, honderd meter heen en honderd meter terug, met op zijn bult een correcten mijnheer, die zich niets koloniaals wil laten ontgaan, en daarom de tentoonstelling bezocht in een donkergrijs pak, voltooid door een tropenhelm. Gij moet den cola lang zaam drinken, ten eerste omdat gij eigenlijk alles langzaam drinken moet (wij, Hollanders, drinken te vlug) en ten tweede, omdat het nog vroeg op den dag is en u nog alles wacht. Pas echter op voor het Marokkaansche gebak! Het ziet er verleidelijk uit, en in den voormiddag is er niets in te brengen tegen het gebruik van dit soort spijzen, maar voorzoover het niet op graniet lijkt,, heef t het Marokkaansche gebak de verrassende eigenschappen van jujubes. Loop liever door, er wachten u nog de spijs en de drank van vier werelddeelen, alleen op het rijke stuk van de expositie, dat aan de Fransche koloniën gewijd is. Afrika levert u de Barbarijsche vijgen en den pafseck, den sappigsten meloen ter wereld, een beter maal dan de onbetrouwbare rijst schotel met maïs, diéhet tamelijk droge middageten van de Senegaleezcn schijnt te zijn. Misschien is die schotel even weinig in overeenstemming met het werkelijke menu van Senegal als het Hollandsche broodje met kaas overeenkomt met het 200 gezellige ontbijt, dat in alle gemeubileerde fAG. 9 DE GROENE Ne. 3144 kamers door alle hospita's van Holland wordt klaargezet bij slappe thee, terwijl de commensaal zich scheert. Het Hollandsche broodje met kaas te Parijs is een worstenbroodje, waarin zich geen onherkenbare vleeschspijs verschuilt, doch een soort kaas, die zeker niet uit Edamkomt, en die bovendien gratinéis. In Senegal zijn tegenwoordig ook hospita's en in de Fransche koloniën is ook thee. Ze staat op ijs en wordt geschonken door een lakonieke cochinchineesche, die vermoedelijk wel weet, dat gij er in loopt, als gij haar uw munt stuk ter hand stelt. Natuurlijk is er thee en thee, maar die andere, de goede, is dit ook niet. Troost u, er is ook punch en punch ! In de afdeeling van de Antillen schenkt men u een glaasje {het is na dit alles niet vroeg op den dag meer) dat u aangenaam zal heugen. VERLAAT nu spoedig de koloniale inzendingen, spijts hetgeen er u nog lokt, want het is tijd voor de charcuterie van Italië, die aandachtig besproeid wil worden. Wie een ten toonstelling bezoekt moet eten. Gij kunt hiertoe den weg inslaan naar de paviljoens van de Fransche provincies. Ze zijn niet af en het is merkwaardig, ?dat niemand er wijn drinkt. Bier heeft op de tentoonstelling de kennelijke voorkeur van de Fransche burgerij. Duizenden glazen bier gaan op een Zondagmiddag weg in het pavillioen van Bourgogne, in dat van Champagne, andat van Bordeaux, in dat van den P rigord (waar de sandwiches met ganzenlever zuinig besmeerd zijn) in dat van de Hautes Pyrénées. O paradox van Jiet menschelijk bestaan! De kelder met den Bourgondischen wijn is nog niet open, dat komt allemaal nog, als de expo gereed zal zijn. Doch aan het pavillioen van het Derde Rijk is een drijvende Bier-kneipe verbonden, waar iedereen wijn drinkt. Bij de Russen heb ik geen voedsel of drank kunnen vinden, niet behoorende tot die moder ne menschen, voor wie statistieken: eten en drinken zijn. Bij de Noren is het eetzaaltje netjes als een stationsrestaurant, doch duur, erg duur; bij de Hongaren is het fees telijk en men kan er zich uitgebreid te goed doen- Achter het Vaticaansche paviljoen heb ik ook stoeltjes en tafel tjes gevonden, maar niemand zat er, en ik achtte mezelf te goed voor proef konijn, zoodat ik omtrent het menu, dat hier gebruikelijk is, nog in het onzekere verkeer. Maar bij de Polen kan men weer aardig terecht, als het reeds niet te veel is.... DE mensch is een dier, dat uit vluchten verzint; U herinnert zich, dat er vanochtend boven de Seine. een regenwolk aandreef, die ons ver joeg van het wisselende kijkspel naar de bonte keuken. Het is nu zachtjes* aan vroeg in den avond geworden. Over een uur zal de verlichting ont stoken zijn. Het pare des attractions trekt veel bezoek en in den miniatuurtrein blijft geen zitplaats onbezet. Maar de regen is niet gevallen. ; In het late licht van zulk een zomerdag, moet gij niet tusschen de duizen den staan. Het is nu rommelig genoeg geweest l Ga mee, iets eten in de stad, ik weet een rustig eethuis in een stille straat. En het is er prix fixe l OPRUIMING TIJDSCHRIFTEN 1936 Complete, in goeden staat zijnde jaargangen worden tegen onderstaande zeer lage prijzen uitverkocht ? 2.?Astra, ? 2.50 Beauty, ?2.50 Chr. vrouwenleven, ? 2.?Contact, / 6.50 Elsevier, ? 2.?Filmgids (6 nrs.), ? 3.50 Focus, ? 5.?Gids, ?5. Gr. Nederl., ? 2.50 Gulden winckel, ? 4.?Kroniek v, hed. kunst en kuituur, f O T _ :?t jf E C/k \ M j Jt_t __ 1_ l *. f A VT l^^1<.^_ J £ A *»**?) l *-^« *ft^M>Al^A* J J ?* ? w ** "M***J>*rA*AM> ^*A ?»**«r*4h*} J «_r » «t-« w** * statist. ber., ? 2.50 Eigen haard, ? 2.?Groene A'dammer, ? 2.?Haagsche post, ? 1.75 Leven, ? 2.50 Panorama, ? 2.?Piccolo, ?2.?Prins, ? l.»0 Rev. d. sporten, ?1.50 Sportkroniek, ?2.?Thimotheus» ? 2.75 Wereldkroniek, ?2. Wij, ? 2.50 Zakenwereld, ? 3.50 Europe, ? 2.50 Femina, ? 3.?Je sais tout, ?3.?Lect. p. tous, ?3.50 Mercure de France, ?4.50 Plaisir de France, ?6.?Oeuvres libres, j 3.?Rev. d.d. mondes, ?3.?Rev. de Paris, ?5 Illustration -f Kerstno illustré., ?2.50 Eleg. Welt, ?3. . , . n, .?, ?5.?Velhagen u, KI. Monatsh., ?1.50 Berl. IU. Ztg., ?3.?Daheim, ?3. Flieg. BI., ? 2.?Gartenlaube, ?4.50 Illustr. Ztg., ?4.50 Jugend, ?2.50 Lust. BI., ?2.50 Neue Tagcbuch, ?3.?Simplicissimus, ?2.50 Weltbühne, ?3. Wiener Bilder, ?2.50 Woche, ?6.?Connoisseur, ?3.50 Fortn. rev., ?3.50 Harper, ?4.?Lad. home Journal, ?3.?Life> ?3.50 Nash, ?4.?Nat. Geogr, mag. (10 nrs.), ?2.?New theatre and film (ri nrs.), ?2.?Strand, ?6.?Studio, ?4.50-Londen news, ?3.50 Midweek pictorial, ?3.50 Passing show, ?3.50 Punch, ?6.?Sat. evening post, ?4.50 Sketch, ?5.?Sphere, ?2.50 N. Statesman, ?4.50 Tatler, ?3.50 ,Tit-Bits, ?6.?111. Italiano. Zendingen ongefrankeerd onder remboufs, Br. No. 9570, Broane Amsterdammer Vereeniging Muzieklyceum" (waarin opgenomen BtlinfanU?V«n Adtlbcrg", opgericht 1898) AMSTERDAM MUZIEKONDERWIJS TEL. 29353 Voorbereidend onderwijs (kinderklassen) ? 10. ? 15.?p. jaar, Instrumentaal onderwijs, Dansafdeeling, Vakstudie. o. I. v. NIC. van der STAD, o. 1. v. HENK BADINGS. Examenopleiding: gftjg» £, MATIGE PRIJZEN GEHEEL NIEUW PROSPECTUS VERSCHENEN Inlichtingen, inschrijvingen en spreekuren der Directie dagelijks van 10?5 uur Muzlcklyceum, Albert Hahnplantsoen & Zuid. De Directeur: E. C ALKOEN

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl