f' ^:"~7-*^«7 ? ? i ',, 4 '. H*w ?J'.ï.$$ **' KANTTEEKENINGEN DB VOLKENBOND IS NOG BIJEEN EN DB aanwezigheid van zooveel staatslieden te Genève laat tóch duidelijker sporen in de Historie na dan zelfs de meest optimistisch gestem den onder ons hadden durven hopen. Niet, dat de Volkenbond opeens weer zooveel levenskracht toont. Het is daar verre van. Maar men heeft den laatsten tijd de gewoonte aangenomen buiten den Volkenbond te confereeren. Nyon was daar een voorbeeld van en zelfs een goed voorbeeld. Niet alleen dat de zee-wacht is uitgebreid tegen andere schepen dan onderzeeërs. Maar ook de controle dienst zelf is plotseling versterkt door het meedoen van Italië. Natuurlijk is die controle nu nog slechts preventief. Want de aanvallen door onbekende duikbooten behooren tot het verleden. Mussolini heeft het hoofd in den schoot gelegd. Lieden, die doorgaans goed ingelicht zijn, beweren dat hij het op een botsing met Engeland had willen laten aankomen, wanneer hij zich van den Duitschen steun verzekerd had geweten. Maar het Derde Rijk voelt er niets voor, zich op dit oogenblik in een Europeesche conflagratie te laten meeslepen en dan nog wel om een conflict in de Middellandsche Zee, waarmee het niet te maken heeft. Dies heeft de Duce schielijk eieren voor zijn geld gekozen en laat zijn schepen ijverig mee patrouilleeren. Op uitkijk naar.... ? Het is een dwaze vertooning ! Toch heeft de Engelsch-Fransche samenwerking, juist door haar vastberadenheid, een groot succes geboekt. lederen keer, wanneer de democratische Mogendheden op hun stuk staan en blijk geven het erop te zullen laten aan komen, deinst de fascistische agressie terug. Er zijn geruchten dat Italië^ om in Spanje nu een snelle overwinning te verkrijgen, bezig is groote contingenten ,,vrijwilligers'' naar Spaansch Marokko en Spanje te verschepen. Ander zijds verluidt dat Duitschland duidelijker dan ooit zijn désintéressement toont. Maar Duitsche vliegers, Duitsche artilleristen en andere specialisten zijn er in het opstandige deel van Spanje toch nog genoeg. Wij zullen wel zien wat er van al deze verhalen waar ir. Wanneer inderdaad opnieuw groote con tingenten vrijwilligers" naar Spanje vervoerd blijken te worden, zal dan de combinatie Frankrijk Engeland opnieuw blijk geven van een halsstarrig verzet? Zullen zij dan wellicht het chapiter der vrijwilligers aansnijden? Dat belooft interessant te worden. Want dit hebben wij reeds vroeger uit eengezet zou Mussolini, door Engelsch-Fransche pressie daartoe gedwongen, zijn militaire hulp aan Franco moeten stopzetten, dan is Franco opge schreven. Mussolini zal dat dus niet willen doen. Maar het loont de moeite om eventueele consequenties eens met de Duitsche vrienden te bespreken. Terwijl dit blad ter perse gaat, spoedt de Duce zich in een gepantserden salon-trein naar het Noorden. Grootsche feestelijkheden wachten hem. Maar het is de vraag of hij zich verheugt in het vooruitzicht van de persoonlijke ontmoeting, die hij nu met den Führer zal hebben. De herinnering aan de laatste maal toen Hitler hem te Venetiëbezocht, en er direkt een persoonlijke verwijdering ontstond, moet den Duce allerminst optimistisch stemmen. WAT ER IN DB VOLKENBONDSVERGADERING zelf gezegd wordt, is van minder praktisch belang, dan wat zich daarbuiten afspeelt. Daar wezen wij reeds op, toen wij hierboven schetsten hoe MusSolini met vereende krachten achteruitgedrongen werd. Maar wat er in Genève's heilige hallen gezegd wordt, is nog niet van alle belang ontbloot. Negrin, de Spaansche minister-president, kwam op voor zijn benarde veste. Ook Wellington Koo, de Chineesche ambassadeur, riep de hulp van den Bond in tegen de aanvallen die er op zijn land gepleegd werden. Al is de Volkenbond op dit oogen blik niet bij machte om krachtdadig te hulp te komen, het wereldgeweten wordt toch wakker geschud. Wat het Verre Oosten betreft: de com missie van 23 komt bijeen. Zij was indertijd inge steld naar aanleiding van het Mantsjoerijsche conflict. Nu zal zij uitgebreid worden. Amerika is uitgenoodigd, evenals China en Japan. Japan heeft wijselijk voor de uitnoodiging bedankt. Vroeger bekleedde de Nederlandsche gedelegeerde, Professor Moresco, het voorzitterschap van deze commissie. Nu bedankt Nederland voor de eer, omdat het in den Pacific partij" is. Dit is wel wat al te diplo matiek uitgedrukt. De bedoeling is, om te laten uitkomen dat wij onder alle omstandigheden d.w.z. zoolang wij in het Oosten niet aangevallen wórden neutraal moeten blijven. Belangrijk is intusschen, dat de Vereenigde Staten nu zij het voorwaardelijk in deze commissie vertegenwoordigd zijn. Intusschen is de spanning weer verhoogd door de wreedaardige bombardementen op Nanking. Scherper nog dan te voren, keert zich de Engelsche en de Amenkaansche publieke opinie tegen Japan. Diplomatieke vertogen te Tokio blijven dan ook niet uit. Vooralsnog zal deze Engelsch-Amerikaansche verontwaardiging niet leiden tot een werkelijk ingrijpen van de twee belangrijkste zee-mogendheden ter wereld. Trouwens, de commissie moet eerst maar eens aan het werk. Maar dat de stem ming, vooral in Amerika, aan het omslaan is, is waarlijk niet zonder belang. Men kon daar toch wel eens eerder van het principe van niet-inmenging terug komen, dan Europa vermoedde. VAN DE VEREENIGDE STATEN GESPROKEN! president Roosevelt beleeft al zeer weinig pleizier van zijn vertrouweling" Black, den man dien hij voor korten tijd tot rechter in het Opperste Gerechtshof benoemd heeft om daarmee den vooruitstrevenden vleugel van dit Hof wat te verzwaren, nu zijn kansen om op andere wijze (door wettelijke maatregelen) het Hof naar zijn hand te zetten, ver keken zijn. Hoe het mogelijk is, dat iemand als Black door de verhevenste poorten der Amenkaan sche magistratuur geloodsd is, zal wel immer een geheim blijven voor ieder die niet thuis is in de wegen der Amerikaansche politiek. Black schijnt, inplaats van den vrijzinnige, die hij had moeten zijn, een aarts-conservatief téwezen, een reactionair, zelfs een lid van den z.g. Ku-Klux-Klan, een geheim, revolutionair en reactionair genootschap ! De geheele geschiedenis met het Supreme Court heeft Roosevelt niets dan ongeluk gebracht. Hij heeft als President der Vereenigde Staten ongeloofelijke dingen gedaan, bergen verzet. Wellicht zou hij niet dat zelfde succes hebben gehad, wanneer hij uit sluitend als idealist had gehandeld, zich niet tot compromissen had laten verleiden en niet af en toe gebruik had gemaakt van de dubieuze middelen die de Amerikaansche politiek biedt. Maar van deze middelen wellicht van de slechte raadgevers, die heiii tot deze middelen verleidden is hij het slachtoffer geworden. Hij is op dit oogenblik bezig het vertrouwen van het Amerikaansche volk even snel te verliezen als hij dat indertijd gewonnen had. FRANKRIJK DOORLEEFT ANGSTIGE TIJDEN. HET is niet alleen de crisis van den Franc, die de gemoederen zenuwachtig maakt, maar ook een serie aanslagen, waarvan men nu intusschen de daders en de aanstichters op het spoor is. Een mis lukte Spaansch-fascistische aanslag op den Spaanschen regeeringsduikboot C.2, die in de haven van Brest herstellingen van averij moet ondergaan, heeft de zaak aan het rollen gebracht. De Spaansche rebellen-commandant Troncoso had, naar het OP DE HELLING (W r OEN de algemeene Leider van de Blauwe Zand-affaire kort na de verkiezingen aankondigde, dat de NS.B, nu op de hel ling zou komen, heeft de Groene Amsterdammer die onder het huidige regiem nog gelijk mag hebben hem een profeet genoemd. Hoe juist deze historische benaming moet worden geacht, is gebleken op 21 September /./., den datum, waarop het herfsttij werd ingezet. De helling is niet zoo maar een kettinkje. Ze is bijzonder steil. Een dominee, een burgemeester, een hoogleeraar kan er niet tegen op. Men schuift er af bij bosjes. Och, het was wel te voorzien, dat in Nederland het leidersbeginsel onafscheidelijk zou zijn van het af schuif systeem. Gelukkig heeft de Nationaalsocialistische Beweging niets te verbergen of te verbloemen," zoodat iedereen precies weet wat er aan de hand is. Ware dat beroemde woord over de helling niet gesproken, men mocht nog in twijfel verkeeren, maar nu heerscht er algemeene zeker heid, en de sprekers op openbare vergaderingen vertellen, dat Amsterdam het riool van Europa" is geworden, hetgeen beteekent, dat de vrijste stad van Nederland steeds op voorbeeldige wijze het vuil heeft doorgespoeld en uitgeworpen. Wil men er eindelijk een voorbeeld aan nemen? Dan zal de Niet-Meer-Algemeene Leider op een volgende bijeenkomst met trots kunnen uitroepen, dat nu ook zijn beweging functionneert als een goed riool. ANTON VAN DUINKERKEN schijnt, zelfs nog verder reikende plannen. Met behulp van den Italiaanschen generaal Mancini zou hij troebelen in het Fransche Baskenland hebben willen verwekken, kort voor de komende verkiezingen. Door de arrestaties, die op den mis lukten aanslag in de haven van Brest zijn gevolgd, is er allerlei belangwekkend materiaal in handen van de politie gevallen. Troncoso is te Bayonne in hechtenis genomen. Wat er verder aan het licht komt over fascistische machinaties is alarmeerend. Maar met Fransche politie-mededeelingen zij men toch vooral op zijn hoede ! DB N.S.B. HEEFT NA HAAR VERK EZINGSNEDERlaag een uiterlijk zeer rustig bestaan geleid: het heette dat onze Nederlandsche nazi's" zich een half jaar zouden bezig houden met heroriën teering en interne consolidatie. Thans blijkt echter, dat deze dadenloosheid deze partij" veeleer opge drongen was door onderlinge verdeeldheid en wan trouwen, verscherpt door verdroging van die bronnen, die het gemeenschappelijk belang bij eenheid onder steunden. Althans een serie bedankjes en ontslagen, waartusschen samenhang nauwelijks kan ontbreken, van Mussert's belangrijkste medewerkers (hieronder twee rste-Kamerleden) moet wel het gevolg zijn van interne spanningen, waarbij wantrouwen in de eigen leiding zeker ook een rol speelt. De bege leidende omstandigheden zijn ook wel meer geheel de N.S.B, waardig: eerst is Ds. van Duyl een schrif telijke verklaring afgeperst, waarin als motief voor zijn bedanken zuiver particuliere redenen" werden aangegeven. Den volgenden dag bedankt ex-burge meester Pont uit solidariteit en blijkt de feider der vermomde weerafdeelingen geroyeerd te zijn; den derden prof. Valkenier Kips wegens gebrek aan vertrouwen in de leiding, terwijl tevens verhalen over afgeluisterde gesprekken door verborgen microfoons in het hoofdkwartier (de waarde van het dementi daartegen hebben wij na het gesprek van Mussert met ds. A. M. Brouwer leeren kennen) en wederkeerige, bedekte dreigementen, om te voorkomen, dat men over elkaar uit de school gaat klappen, hun rol gaan spelen. Hebben de heeren ir. Mussert aan den dijk willen zetten ? En zullen zij nu voor eigen rekening gaan beginnen? Het zal niet zoo gemakkelijk zijn de onfeilbaarheid van een nieuwen Leider" aannemelijk te maken nu alle superlatieven al op Mussert versleten zijn. Hoe het zij, de N.S.B, verspreidt de onfrissche geur van alle organismen, die in staat van ont binding verkeeren. DB REORGANISATIE VAN DB NEDERLANDSCHHervormde kerk schijnt nu waarlijk binnen afzienbaren tijd aan de orde te zullen komen. Kerkopbouw", het genootschap van rechtsmoderne en gematigd orthodoxe samenstelling en het strengorthodoxe Kerkherstel" waren het eens geworden en bij de Synode, die de 9 leden, welke dit resultaat tot stand brachten, met nog een vijftal tot of f icieele reorganisatiecommissie heeft bevorderd, is nu een ontwerp ingediend, dat in Januari in een bijzondere zitting zal worden behandeld. Eenerzijds kan men zich hierover verheugen, want onze groote kerk" had waarlijk wel behoefte aan een organisatie, die wat meer bij de ontwikkeling gedurende een eeuw past, dan die waarmee Koning Willem I deze kerk in 1819 had gelukkig gemaakt, anderzijds is het ontwerp onaannemelijk gebleken voor een groot deel der vrijzinnigen en de grootendeels vrij zinnige Waalsche gemeenten; en ook het vrij zinnige ,,Kerkopbouw"-lid in de commissie heeft overwegende bezwaren tegen het ontwerp in den huidigen vorm geuit. Van de voornaamste nieuwig heden: de aanvaarding van de mogelijkheid tot differentiatie in de grootere gemeenten, met behoud van een band, die de grootst mogelijke samenwer king waarborgt; het effectief maken van de kerke lijke tucht, zij het in zachteren en met meer waar borgen omgeven vorm dan de onuitvoerbare, be staande voorschriften; en het meer in het kerkelijk bestuur betrekken van zending, jeugdwerk en dergelijke nevenorganisaties, die vaak de positie van deze kerk scherper en ruimer zien dan haar kerkeraden, is het eerste slechts als voorloopig aanvaard. Dit zal voor de vrijzinnigen het grootste struikelblok blijken, omdat zij in de groote en vele kleinere steden alleen in kerkelijk verband kunnen terugkeeren als er een waarborg is tegen den druk van veelal bekrompen kerkeraden in een decentralisatie der gemeenten. De doelsomschrijving in het nieuwe artikel 8, maakt (ondanks de erkenning van de noodzaak tot herziening der belijdenis) dat punt nog te klemmender. Geen Francs + + + geen Zwitsers Frankrijk, de Frankencrisis en de Internationale politiek Mr* ML Ka n n GEEN geld geen Zwitsers, zoo luidt het spreekwoord. Mocht in den ouden tijd, toen huurlingen steeds voor geld te krijgen waren, het contingent soldaten waarover men kon beschikken het indexcijfer uitmaken van de politieke belangrijkheid van een staat, in den tegenwoordigen tijd wordt de mate waarin een mogendheid meetelt" regelrecht naar den toestand van zijn financiën beoordeeld. Dat Frankrijk juist op dit oogenblik een nieuwe financieele crisis doormaakt, is dubbel betreurenswaardig. Wanneer er eenig hoü-vast is in de internationale politiek, dan is dat te danken aan de Fransch-Engelsche samenwerking. En aan de resoluutheid waarvan die samenwerking in deze weken heeft blijk gegeven. Het tot stand komen en het resultaat van het accoord van Nyon zijn verrassende successen geweest. De snelheid waar mee dit accoord gesloten is en het welslagen van deze conferentie niet het verdrag-als-tekst, maar het succes dat het meteen uit was met de duikboot-aanvallen, en dat Mussolini met zijn figuur geen raad meer west en nu wel moet bijdraaien deze successen zijn slechts het gevolg geweest van de Engelsch-Fransche verstandhouding, van het voornemen cm zich nu niet langer aan den praat te laten houden en van het besluit om in ieder geval de voorgenomen plannen, i. c. de controle in de Middellandsche Zee, ten uitvoer te brengen. Om echter onder alle omstandigheden een derge lijke forsche politiek trouw te kunnen blijven, moet men sterk zijn. Het valt niet te loochenen, dat de Fransche financiën de zwakke stee vormen in deze samenwerking. Juist nu de Engelsch-Fransche samenwerking op belangrijke resultaten kan bogen, is deze zwakke plek goed zichtbaar geworden. Dat kan zijn nut hebben: als aan het oorlogsfront een sector blijk geeft minder weerstandskrachtig te zijn, zal het opper-commando er alles op zetten om hem te verstevigen. Zoo leidt het nu geen twijfel, of de Fransche regeering zal het mogelijke doen om de Fransche financiën te saneeren. Zij zal dit moeten doen, alleen al om redenen van buitenlandsch politieken aard. WAT zijn de redenen van den slechten toe stand van Frankrijks financiën? Het zijn er drie: De lange reeks van jaren, dat er van een eenigszins behoorlijke begrooting geen sprake was en de tekorten zich accumuleerden. Het feit dat, van alle Europeesche landen Oostenrijk wellicht uitgezonderd Frankrijk het meest geëxporteerd lag en het meest blootgesteld leek aan een eventueelen, militairen overval. En tenslotte: de zeer geforceerde sociale politiek van het Volksfront, die de handelsbalans ten ongun ste van Frankrijk deed omslaan, het productie proces vertraagde en het concurrentie-vermogen van de Fransche industrie met het buitenland te niet deed. ' De eerste factor, de accumulatie der tekorten, had reeds een begin van inflatie doen ontstaan. De Fransche staat moest kortloopend papier creëeren en het kwam er in de meest letterlijke beteekenis van het woord maar op aan, hoe het publiek dat opnam. Zoolang de banken dat als een tijdelijke belegging voor de spaargelden van het publiek accepteerden, ging alles goed. Mettertijd kon het publiek dan langer loopende staatspapieren koopen. Maar dan moest er ook uitzicht bestaan op een uiteindelijk begrotingsevenwicht. De militaire uitgaven van de vijf laatste jaren eischten natuur lijk zeer groote buitengewone uitgaven. Geen regee ring dehoeft zich te verwijten, daarvoor op buiten gewone middelen aanspraak gemaakt te hebben. Maar Frankrijk heeft een geheele serie regeerin gen gehad, die een politiek van deflatie voorston den en sociaal reactionair waren maar die, wan neer het op budget-saneering aankwam, met te veel politieke en vriendjesbelangen reke.iing hielden om er werkelijk het mes in te durven zetten. Vandaar dat de gewone" begrootingen dan ook PAG. 4 DE GROENE No.3M7 alleen maar op papier sluitend gemaakt werden en niet in werkelijkheid. De voortdurende accu mulatie van de voorschotten, die de staat opnam, maakte een behoorlijke leeningspolitiek zooals Engeland en Nederland die te zien gaven?onmoge lijk. De Banque de France liet niet na vermaningen en waarschuwingen ten gehoore te geven. Het was duidelijk dat in de opeenhooping van schatkistwissels een bron voor inflatie ontstond. De wassende politieke onveiligheid, het gevoel dat Frankrijk morgen aan de beurt zou kunnen zijn om als oorlogsterrein vertrapt te worden, werkte verder de kapitaalvlucht in de hand. Dit was de tweede factor, die de heerschenden toestand veroorzaakte. In de eerste depressie-jaren, van '29 tot '33 was Frankrijk bij uitstek het toevluchts oord geweest voor zwevend kapitaal. Tezamen met Zwitserland. Na de opkomst van het Derde Rijk, en tegelijk met het minder verkwikkelijk worden van de Fransche staatsfinanciën, werd dat anders. De kapitalen, die zich veilig in de bankkluizen be vonden, begonnen naar Engeland te vloeien en later, toen daar de toestand weer wat rooskleuriger werd, naar Amerika. Meer dan een begin van kapi taalvlucht, een geneigdheid hiertoe, was dat nog wel niet. Maar het begin was er. Dit was, met het hierboven gesignaleerde begin van inflatie, de erfenis die de Volksfrontregeering van de aera-Laval moest overnemen. De fouten van de Volksfrontregeering bleken te werken als katalysators voor reacties, waarvoor in beginsel de condities reeds aanwezig waren: de kapitaalvlucht bleek niet meer te stelpen; een steeds verder doorgaande inflatie was zoozeer een vol dongen feit geworden, dat het binnen het jaar al niet meer mogelijk bleek den Franc te fixeeren op het laagste punt dat men zich einde September 1936 als grens voor een schommelende muntwaarde had gedacht. KAN men de Volksfrontregeering en nu haar regelrechte opvolgster, het Kabinet Chautemps daarvan een verwijt maken ? Moeilijk! De middenstand en de arbeidersklasse waren de regeeringsmethode van wat wij nu maar kortheids halve de aera-Laval zullen blijven noemen, beu geworden; meer dan beu. Frankrijk was verkocht en verraden. De corruptie tierde welig. In de buitenlandsche politiek had Laval Engeland van zich vervreemd. Verder was er jarenlang niets ge daan om de achterlijkheid der sociale toestanden te lenigen. Toch werd in velerlei opzicht, en dikwijls zóó dat bepaalde relaties er zij bij sponnen, het geld over de balk gesmeten of in de inning der belastingen een coulance en een laksheid betracht, die aan het misdadige grensden. Was het een wonder, dat in de reactie die hierop kwam, de Volksf ront-regeering begon met het klasse belang van haar milieu' op den voorgrond te schui ven ? Men heeft de verkiezingen van '36 en de komst van de regeering Blum wel eens een soort van revo lutie genoemd. Dat was het niet. Het was slechts een reactie-verschijnsel op de periode die daaraan vooraf was gegaan. Een reactie-verschijnsel, waar van de intensiteit bepaald werd door het vacuüm dat de afgeloopen periode had achtergelaten. HADDEN wij in vollen vredestijd geleefd, dan iou de politiek van Blum, hoe snel het tempo van zijn sociale verbeteringen ook geweest mag zijn, Waarschijnlijk wel zijn gelukt. In vredestijd is het niet alleen gemakkelijk financieele wijsheid te betrachten, het is soms zelfs loonend financieele dwaasheden te begaan en experimenten te wagen. Nu waren experimenten althans sociale experi menten in deze afmetingen, volkomen fout. De beide kwalen, die aan de Fransche financiën knaagden (de inflationistische verschijnselen en de kapitaalvlucht), waren buiten de schuld van het Volksfront-bewind ontstaan.- Maar de Volksfront regeering deed alles, wat het voortwoekeren van deze ziekte kon begunstigen. Zij kon niet anders, tenzij zij haar politiek programma had willen ver loochenen. Wel concedeerde zij na eenigen tijd een pauze". Maar dat was niet genoeg. Het kwaad was reeds geschied. De kapitaalvlucht was in vollen PAG. 5 DE GROENE No. 3147 gang. Het vertrouwen was weg. De korte uren en hooge loonen die de Fransche arbeidersklasse eens klaps tot welvaart hadden moeten brengen en zoodoende de stimulans hadden behooren te worden voor de nieuwe welvaart, hadden geresulteerd in een zóó aanzienlijk duurder maken van het productie-proces, dat de Fransche industrie niet meer met het buitenland kon concurreeren. De uitvoercijfers liepen terug, de invoercijfers liepen op. De handelsbalans vertoonde een steeds grooter deficit een nieuwe inflatie-oorzaak, zij het een indirecte. Legislatieve wetten stooten zich soms aan econo mische wetten. Deze laatste plegen dan niet op zij te gaan. De Fransche arbeider is bezig te merken, dat zijn levensstandaard niet met n pennestreek veranderd kan worden. Er zal waarschijnlijk veel van het bereikte in stand blijven (b.v. de congépayé), maar het loonniveau reduceert zichzelf automatisch tot het peil dat de industrie kan dragen. De Fransche arbeider krijgt meer Franken dan voorheen voor minder werkuren, maar de prijzen van brood en kleeren, van trams en autobussen stijgen maan delijks. NATUURLIJK moet hieraan een einde komen. Een van de bedenkelijkste zaken is wel de nog steeds voortdurende kapitaalvlucht. Men kan hieraan slechts paal en perk stellen, wanneer men een deviezen-regeling instelt. Daaraan denkt de Fransche regeering niet. Want dat brengt reglemen teering van den buitenlandschen handel mee en een oneindig verschiet van belemmeringen en restric ties, die alle een zeer slechte uitwerking hebben op den algemeenen Europeeschen toestand. Kapitaalvlucht is een vorm van speculatie. Ten slotte kan men iedere speculatie tegen de landsvaluta op den duur doen mislukken wanneer men de middelen heeft om weerstand te bieden. Men behoeft dan die middelen zelfs niet te verliezen, maar zij moeten er zijn, zij moeten er in toereikende hoeveelheid zijn, en men moet er mee opereeren. Stokt de operatie, bij gebrek aan middelen, halver wege, dan is het uit. De Banque de France en het Valuta-egalisatie fonds beschikken nog over een groot bedrag aan goud. Maar de Fransche Generale Staf heeft in de tegenwoordige omstandigheden ook een woordje mee te spreken. Zij oordeelt het onraadzaam om van staatswege nóg meer goud te exporteeren. Voor het geval er een oorlog mocht uitbreken, moet er een minimum-goudvoorraad zijn. Vandaar dat het Valuta-egalisatiefonds geen steun verleent. Het ontbreken van dezen steun heeft men op de wereldmarkt kunnen constateeren. Zeer op zettelijk onthoudt de Fransche regeering zich van ingrijpen in het koersverloop. De notie dringt zich op, dat deze vrije koersontwikkeling naar een lager niveau haar niet onwelgevallig moet zijn. De loonstandaard komt weer snel op een peil dat de industrie weer konkurrenzfahig" wordt. In de kosten van levensonderhoud sijpelt de aanpassing naar een nieuwe muntwaarde eerst betrekkelijk langzaam door. Directen, nijpenden last ondervindt de bevolking er nog niet van, maar in den heelen toestand ligt, voor iedereen zichtbaar, toch deze ernstige waar schuwing: ,,Zoo komen wij er niet!" Men mag als zeker aannemen, dat de nog altijd linksche regeering-Chautemps, die intusschen niet aan de onvervulbare beloften van de eerste Volks frontregeering gebonden is, tot het voornemen is gekomen om de veertig-urige arbeidsweek weer af te schaffen. De woorden van Bonnet, dat de productie verhoogd moet worden, wijzen daarop. Dan is het gedaan met de Pauze", dan wordt het ronduit een Reculer". POUR mieux sauter.... Het kan niet anders. Zoowel ten aanzien van Frankrijk, als ten aanzien van geheel Europa kan daar ten slotte een keer ten goede uit voortkomen. De avonturen van den Franc vormen niet alleen een onderwerp voor de beursrubriek, zij zijn voor het allergrootste belang voor de ontwikkeling der Europeesche politiek. De omstandigheden hebben Engeland de fouten van Laval doen vergeven. Het staat sinds lang weer naast Frankrijk. Ontstaan er, onder een ge matigd linksche regeering, althans onder een regee ring die zuivere bedoelingen heeft, in Frankrijk condities die maken dat het kapitaal zich er weer thuis begint te voelen; komt men, op een nieuw peil voor den Franc, tot een saneering der financiën een saneering waaraan ook verder de hand ge houden wordt dan zal Frankrijk zich snel kunnen herstellen. De Franschen zijn nog altijd rijk, al be vinden die rijkdommen zich nu ten deele buitenslands. De wereld heeft echter behoefte aan een gezond Frankrijk. Hoe dringend die bïhoefte is, ligt voor de hand. Het is zelfs waarschijnlijk, dat de instand houding van den vrede er van afhangt. De Engelsch-Fransche samenwerking is daarvoor on misbaar. Maar daarbij kan Frankrijk niet als het hinkende paard achteraan komen.