?^?m l J * ? * lic ben niet liet eeniye nieuwe in de nieuwe Bijciikorf-Luncliroom, en als U zich op mij gezellig komt vcrpoozen, dan kunt U nog vele, andere mooie dingen zien en van veel lekkers genieten. Ik weet. Jut ifc veel iuloof. maar ... IR houd mi/n belofte. KAMPEERWAGENS Twee occasions: geheel nieuw, modern type, vier slaap plaatsen. Automatische rem PRIJS f 250.-EN f 375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H. CREDIETEN v.m ciiva l" 1000.?beschikbaar, afiossinr, 12, iS of" 24 maanden. Dis crete atwikkcling, ^cen koeten vnoruit. Po\u<-';>L-l voor imtv.nonl bijvoegen. CrecHetbank ,,'s-Gravenhage" Allard Picrsonstr. 9d, Rotterdam, Tel. 33203 Als U geregeld losse nummers koopt... hebt U kans dat juist het nummer dat U speciaal interesseert U door een of andere oorzaak ontgaat. 1 t Neem liever 'n abonnement 't Wordt HERFST! Maak 'm comfortabel met GAS! Nu 't koude jaargetijde gaat komen ... denk nu aan ga*" l Aan gas voor ver* warming voorall Gas In huls is zoo ge makkelijk ... U spaart er zooveel geld en moeite meel Vraagt Inlichtingen aan de Af d. Acquisitie der Gomeentegaifabrleken.Amstel 1. Tel. 45182. (Slot van pagina 13) Hoe zal alles worden? Waar wordt het nieuwe nestje gebouwd ? En als wij dan eindelijk een huis hebben gehuurd, komt nog de inrichting. Het is waar, wij trekken erin met onze oude, ver trouwde meubels; maar de kamers zijn anders, de maten zijn anders; het licht valt anders en.... is er eigenlijk nog wel iets, dat precies eender is als in het andere huis? Een nieuwe woning is als een raadsel en een geheim; en wie kent niet de voldoening als hij uit eigen kracht alle problemen ervan keurig heeft opgelost ? Of men op het Noorden of op het Zuiden wil slapen, of deze of gene kamer de huiskamer zal worden, of de groote ka mer boven of de kleine vaders werkka mer wordt, of er nieuw behangen moet worden of nieuwe tapijten moeten worden aangeschaft, och wat doet het er allemaal toe l En als wij onder al die zorgen en moeiten al eens klagen en steunen, dan kunnen wij onszelf onder het oog brengen, dat dit alles ons, op den keper beschouwd, goed ,doet, want het beteekent een veran dering in ons levensrhvthme, een on derbreking van een sleur, een avontuur een spel M. Kinderen Der traditie getrouw to zoo is dan nu ook de jongste van het gezin, Broertje, naar de groote school". Br oen je heeft alle instanties van deze procedure met intensiteit en toewijding doorgemaakt. Hij heeft volstrekt niet gehuild. Hij heeft allén een beetje spits en witjes in zijn snuitje dat eerste oogenblik in de bank gezeten en rondgekeken. Zijn blonde krullebol stak een eindje bovert de andere, gladharige, bolletjes uit. De onderscheiden kindertjes, die straks tezamen de klas'' zouden vormen en de klas" is een macht! waren nu nog kleine individuen, die elkaar op namen en peilden. En zit er ook een Spruitman bij je in de klas, Broer?" vroegen, aan de koffietafel, de grooten, die vol belang stelling waren. Broer dacht na. Toen knikte hij. Ja, Appie!" En moeder herinnerde zich dat een schoongeschrobde Appie Spruitman de schooljuffrouw dien morgen met bloemetjes had begroet, als wilde zijn veelgeplaagde moeder daarmee al bij voorbaat het excuus van de onderwijzeres afbedelen over de omstandigheid, dat ze de eerste klas wér met een kind moest vergrooten. De anderen juichten. Zus had indertijd met een Spruitman in de klas gezeten, , Freek had er een gehad, Guus had er zelfs twee, die eenjaar scheelden. En nu kwam dan Appie bij Broertje te zitten. Twee dagen later vertelde Broer, som ber en plechtig, om vier uur. Weet u wat de juffrouw gezegd heeft? Ze heeft gezegd, dat Appie Spruitman een Pietje Roet was, omdat hij met zulke zwarte handen en zulk ongekamd haar op school kwam. h dat niet erg.....'" Maar er was, wederom en dit keer geheel onverwacht, op slag groot gejubel bij de oudere kinderen. Ze kakelden allemaal door elkaar. Dat zegt onze meester nou ook altijd tegen de twee Spruitmannen", gilde Guus en buitelde over zijn hoofd van pret. En bij mij was het nét gooi" gierde Zus. En bij mij was het niet anders," bevestigde Freek, ernstiger, omdat hij hier een probleem zag. Broer begreep het niet en was een beetje beduusd van de herrie. Hij wist niet, dat moeder Natuur zelve hier een staaltje schonk van het in onze dagen zooveel-begeerde goed, dat traditie heet. Men zegt dat er gebrek aan is. Maar de Spruitmannen hebben het. ERICA PAG. 14 DE GROENE No. 3148 Uit de natuur MYCOLOGIE ONZE PRIJSVRAAG Dagbladcommentaar Verlenging; van den termijn IN een oorlog geeft de generale staf van een der strijdende par tijen het volgende communiquéuit: Aan het geheele front rukten gisteren onze troepen geleidelijk op. Aan de rivier de Kalati hield onze strijdmacht halt, om de stellingen te versterken. Op de vlakte van Boningai ont wikkelden zich schermutselingen, waarbij de onzen zich onderscheid den en de vijand verliezen leed. De onzen trokken zich op hun basis terug. Een eskader bommenwerpers deed een aanval op de stad Maiti, waar zij talrijke projectielen lieten vallen en groote schade konden aanrichten". Gevraagd wordt in maximaal 200 woorden weer te geven, wat het strijdblad der tegenpartij over dien zelfden dag weet mede te deelen. Inzending uiterlijk Maandag xz Oct. Verslag en prijstoekenning in het nummer van Zaterdag 16 Oct. DES morgens vroeg staat de lucht strak, blauw. Langs de boomstammen valt schuin het licht van de najaarszon en doet de bruingroene massa van oude en pas afgevallen bladeren dampen. Tusschen de struiken zijn de spinnewebben wit bedauwd en van de natte takken valt nu en dan een glinsterende druppel in het dikke tapijt. Een zonnestraal valt door het dunne bladerdak voor me uit op een vliegenzwam, die den kop uit de bladermassa steekt. Voorzichtig stap ik over het mooigekleurde ding heen. Zou iemand iets van die pracht kunnen vertrap pen ? Helaas wel, want velen verkeeren nog in de meening, te doen te hebben met heksengebroed, met satansbrood, met duivelseieren of welke namen voor allerlei paddenstoelen zijn uitge dacht. Geheimzinnig zijn paddenstoelen ze ker, zooals ze in vaal exotische kleuren op de meest ongure plaatsen opschie ten. Eenige, vaak juist de fraaiste exemplaren, zijn zwaar vergiftig en zelfs doodelijk. De gevallen van padden stoelenvergiftiging zijn niet bevorderlijk voor de reputatie van dit gewas. En toch, is het niet meestal te wijten aan onkunde en onvoorzichtigheid? Kun nen we niet ook van de pracht genieten zonder te denken aan plukken en eten? Wat zou een najaarsbosch veel van zijn pracht verliezen zonder de vurige vliegenzwam, zonder de zoo gevaarlijke en verleidelijke knolameniet, Zonder de kolonies zwavelkopjes, zonder... .dat geheimzinnige feest van honderden soorten zwammen, eetbare en niet eetbare, trots rechtopstaanden en als schuw langs de boomen krui penden ! HET is niet zoo verwonderlijk, dat het geheimzinnig leven der padden stoelen stof heeft gegeven voor talrijke volksverhalen. Ligt het niet voor de hand dat een primitieve geest, na een nacht van regen en onweer, 's morgens bij het zien van een plots opgeschoten kring zwammen, denkt met tooverij te doen te hebben? Al hebben we den tijd, dat we met groote verwonderde oogen zaten te luisteren naar de avonturen van Hans en Grietje, die in dat heer lijke snoepgoedhuisje zoo'n leelijke oude heks aantroffen, reeds lang achter ons, toch blijven wij kinderen genoeg om een onbehagelijk gevoel niet te kunnen onderdrukken, wanneer de wind in den schoorsteen huilt of wanneer we op een donkeren weg plotseling den klagelijken roep van een uil hooren en een vleermuis vlak langs ons heen strijkt. Hoe zal het dan geweest zijn in den tijd dat men oude vrouwen in hét water wierp, om ze, wanneer ze bleven drijven, als heks te verbranden of ze in kokende olie dompelde en als ze daar niet tegen konden, als behekst te beschouwen? De bosschen met hun geheimzinnig geruisch en verdachte schaduwen zijn een bron geweest van volksverhalen, waarin demonische, krachten loeren en werken. En vooral op het platteland zag men in het feit, dat wanneer het bosch kwijnde en den winter tegemoet ging, een rijk leven van helkleurige geen planten en geen dieren" op schoot, iets bovennatuurlijks. Men schreef het toe aan den satan, aan tooverkollen en aan heksen. Op den Bloksberg keek men den morgen van i Mei, den dag na den Walpurgisnacht, angstig naar de plaatsen waar de heksen waren ge passeerd en waar ze hadden gedanst, hetgeen te zien was aan de padden stoelen, die op die plaatsen waren opge schoten. En in de boomen die haar hadden belemmerd bij het vliegen en dus haar woede hadden opgewekt, ver schenen de geheimzinnige heksenbezems. Dat het heksenfeest inter nationaal was, bewijst het feit, dat ook in het buitenland de heksenkringen bekend waren, in Engeland bekend als ,,fairy-rings", in Duitschland als Hexenkreisen" en in Frankrijk als Ronds'des sorcières" of Cercles du sabbat". In Duitschland smeerden de heksen om te kunnen vliegen haar lichaam in met een tooverzalf en prevelden daarbij de formule: Schmier' ich wohl, Fahr' ich wohl, Fahr' ich nirgends wid' (tegen). Op de plaatsen waar deze voorbereidselen werden gemaakt ontstonden de heksenkringen. DE heksenkringen ontstaan in wer kelijkheid uit n paddenstoel die het mycelium naar alle kanten doet uitgroeien. Uit dit mycelium, dat de eigenlijke plant vormt, ontstaan op bepaalde punten nieuwe zwammen, die dus met elkaar een zekeren kring vormen. Doordat het mycelium een deel van het voedsel aan den grond onttrekt, kwijnt het gewas dat in de nabijheid staat. Dit schreef men in vele streken, o.a. in de Tyroolsche bergen toe aan een draak, Alber genaamd, die de dansplaatsen voor de heksen in orde bracht door de planten met zijn vurigen staart te verzengen. In die streken spreekt men dan ook van Alberringe". Ook in Oostenrijk maakten de hek sen in den Walpurgisnacht ronde dansen, doch in Zweden waren het de elfen die zich in de bosschen verza melden. Echter waren de elfen daar evenals in Vlaanderen minder lieflijke wezens dan bij ons en in vele andere landen, doch veroorzaakten ziekten en wekten stormen op. In Nederland vindt men oude ver halen, die spreken van ,,wezens, met vurige, gloeyende voeten die het gras plattrapten en teekenen die wezen op een satanischen dans." De volksverhalen waren algemeen verbreid en werden min of meer gretig geloofd, totdat de geleerden zich in tensief met het leven der zwammen gingen bezighouden en de mycologische lectuur ook den leek eenig inzicht verschafte in de geheimzinnige wereld. Tegenwoordig beantwoorden flora's en encyclopaedieën niet meer aan haar doel, wanneer de wereld der zwammen daar niet grondig in wordt besproken. Dat het onderzoek van de geleerden, die zich op het terrein der mycologie begaven, niet zonder avontuur en gevaar was, bewijst het verhaal van de paddenstoelen jacht, die Dr. Lenz met zijn vriend Kar l Salzmann in Septem ber 1830 ondernam. De geleerden troffen o.a. de satansboleet aan, waar van we thans, dank zij Dr. Lenz en zijn tochtgenoot, weten dat deze zwaar vergiftig is. Zooals gebruikelijk bij het determineeren, stak Dr. Lenz een klein stukje van de zwam in den mond om den smaak te leèren kennen. Hij slikte er niets van in, doch niettemin werd de geleerde spoedig onpasselijk. De pols sloeg snel en over het geheele lichaam traden rillingen op. Lenz sloeg hierop evenwel geen acht en, onbekend als hij was met deze zwammen, proefde hij eenigen tijd later weer van een ver tegenwoordiger dezer familie. Spoedig trad een groote matheid in en begon het slachtoffer te braken. Toen zag Lenz het gevaar in en trachtte het gif te neutraliseeren, hetgeen na een dag gunstig.resultaat begon op te leveren. Bij Karl Salzmann traden ongeveer dezelfde ziekteverschijnselen pp, doch in veel ernstiger mate. Hij lag twee a drie weken ziek voordat hij geheel herstelde. Dr. Lenz had de satansboleet ontdekt en gedetermineerd, doch bijna hadden vier menschen bij deze ont dekking het leven verloren. Want Salzmann had ook een kennis iets van den buit gegeven, die er evenals Veilingnieuws Oude boeken VAN 4?6 October zullen door het Internationaal Antiquariaat (Menno Hertzberger) te Amster dam eenige zeer bijzondere verzame lingen boeken, teekeningen en gravu res worden geveild. De catalogus opent met Theologie, waaronder o.a. een compleet exemplaar van de Psalmenuitgave van Marnix van St. Aldegonde, gedrukt in 1591. Vermeldenswaard is No. 362, dat o.a. de portretten weergeeft van alle Leidsche professoren tot ongeveer 1750. No. 510 Vondel's Werken in de uit gave van 1646?'1730, in perkament gebonden een exemplaar van Blaeu's Atlas, de eerste uitgave in drie deelen. De no's. 521?563 beschrijven volks boeken, waaronder vele die zelfs niet in de collectie-Waller voorkwamen. Zeer de moeite waard zijn de met miniaturen versierde Nederlandsche handschriften en zeldzame drukken van de 16e eeuw onder de nummers 891-915 beschreven, hieronder o.a. een Nederlandsch getijdeboek van de 150 eeuw, versierd met talrijke bladgroote en kleinere miniaturen, alle van een won derlijke schoonheid en meesterschap. Weinig voorkomend zijn de naar teekeningen van Dou, Rembrandt, v. Goyen, e.a. gemaakte drukken van Ploos van Amstel, Dr. v. Huffel heeft ons in zijn uitvoerige studie over dezen meester bekend gemaakt met diens bijzondere techniek, die het den kenner haast onmogelijk maakt de oorspronke lijke teekening te onderscheiden van deze drukken. haar dienstbode van had gegeten. Nog komen nu en dan ziekte- en sterfgevallen voor door het eten van paddenstoelen. Is het wonder dat er nog menschen zijn die aan hekserij denken en de kinderen der duisternis maar liever vertrappen, voordat ze kwaad kunnen stichten? Nog velen kunnen geen verklaring geven voor het ontstaan van heksenkringen en heksenbezems en beschouwen artikelen over paddenstoelen als een soort sensatielectuur. Hoewel vooral de cham pignons tegenwoordig wel algemeen als voedsel worden beschouwd, toch wekt een eerste kennismaking bij velen een huivering op en ze hebben moeite niet bij voorbaat onpasselijk te worden. En toch zijn er honderden goed eetbare soorten in onze bosschen die evenals boschbessen en andere in. het wild groeiende gewassen, een wel kome en gezonde lekkernij kunnen vormen, mits men ze niet zonder grondige kennis verzamelt of door een betrouwbaren deskundige laat keuren. HENK EVBRHABD wcPAG. 15 DE GROENE No. 3148 'r'i'jt .« IJL neer *,- .?__...., voor