Wie zal den afkoelenden dronk bestellen? Het is de politie! Ze jf eggen, dat de buren klagen over het lawaai". (Esquire, Chicago) 4-1 ? ? M. . 4fc M» 4* M*w! -. «M -* iii i n VB rz o rein 2 van v°ri t ? bu««um O- O blo *" ? 22 bloembollen planton mm Het versct tegen de Hpan je-reaolutic D K ..AskariV' zooals men de staten, die hun wachtwoord uit Rome ontvangen noemt ??zijn er in geslaagd de resolutie over Spanje door den Vol kenbond haar volle beteekenis te geven. De stem tegen van Albaniëeen zuivere vazal van het fascistische Italiëen van Portugal, een officieel bondgenoot van Franco, zijn voldoende om te bewij zen, dat de resolutie, die aan de Volkenbondsvergadering werd voorgesteld, on danks haar bedeesdheid naar den .vorm, toch duidelijk tegemoet kwam aan de eischen van het republikeinsche Spanje. Het ging slechts om het moreele effect. Dat is bereikt. En dit is het temeer nu tot de laatste stemming toe de tekst bestreden is door het fascistische Italië, dat te Genève vertegenwoordigd werd door twee vasallen. Oostenrijk en Hongarije hebben bijna nog op het laatste moment tegen de resolutie gestemd. Maar ten slotte hebben zij besloten zich van stem te onthouden. Paul Boncour is nl., toen hij vernam, dat Oostenrijk het voorbeeld van Albani en Portugal zou volgen den Oostenrijkschen gedelegeerde Pflügl gaan opzoeken. De heer Pflügl is een suikerzoete diplo maat , die zoo uit een banketbakkers winkel op de Ring lijkt weggeloopen. Hij heeft met zorgvuldigheid alle re geeringen gediend, die elkaar in Oosten rijk zijn opgevolgd. Boncour trad niet zacht op: ,.Vergeet ge", zeide hij tot den gedelegeerde van Oostenrijk, ,,dat ook een dag kan komen, dat Oostenrijk hét lot van Spanje treft". De heer Pflügl werd onzeker en ging naar de telefoon om ver binding te vragen met Von Schuschnigg. Zoo kwam het dat Oostenrijk zich tot stemonthouding beperkte. ( Vendredi, Pa rijs) Het einde van Caballero politieke situatie in Spanje is ver-, beterd door de formatie van een nieuw U.G.T. en de nederlaag van Caba llero. Caballero was een goed vakvereenigingsleider van den ouden stempel, door allen geëerbiedigd, en tot voor kort de vereerde leider van het grootste gedeelte der werkende klasse in Spanje. Maar dat \vas ook alles; n niets was zoozeer er naast als de titel van ..Spaansche Lenin". Zulke kwaliteiten had hij niet. Eenige van zijn jongste daden wezen op een bedenkelijke vermindering van begrip. Het feit dat hij de Asturische Mijnwerkers uit de U.G.T. zette, alleen op grond van 't feit dat zij achter waren met hun contributie, en dat juist in de, dagen van hun wanhopigen strijd tegen de fascisten in een totaal geïsoleerde positie, is voor niemand verklaarbaar, behalve dan hierdoor, dat zijn geestelijke vermo gens bedenkelijk achteruit zouden zijn gegaan. Men is van meening, dat dit on mogelijk gebaar, gecombineerd met zijn besluit de meeste der Vakvereenigingcn buiten de U.G.T. te sluiten, omdat zij 't met hem niet eens waren, wel het eind moet zijn van Caballero's invloed. Na de reconstructie van de U.G.T. onder een nieuwen president, weigerde Caballero zijn bureau te verlaten, (dit herinnert ons aan 'n ander dergelijk beroemd voor val, dat zich afspeelde tijdens den we reldoorlog in 't gebouw van de Britsche Admiraliteit): en men vraagt zich op geamuseerden toon nog steeds af, of hij des nachts naar huis ging of voor n weck voedsel bij zich had? Ik zag vrachtauto's met gewapende politie aan komen, klaar om in te grijpen; maar de Regeering voorkwam geweld, en men is algemeen van meening dat, althans voorloopig, Caballero in de Spaansche poli tiek niets meer zal hebben in te brengen. (Critic in the New Statesman and Nation, Londen) Franco'g credlet PORTUGEESCHE Banken weigeren credieten te vcrleenen aan de rebellen, hetgeen een gemis aan vertrouwen bewijst in Franco's overwinning; particuliere Banken, welke ,,den nationalisten" cre dieten hebben verstrekt, staken thans iedere financieele hulp. In de haven van Lissabon worden tal van goederenzendingen opgehouden we gens wanbetaling. Een' van de belang rijkste huizen van chemische producten heeft een vordering op Franco van ruim 180.000 escudo uitstaan. Herhaalde malen heeft dit huis op betaling hiervan aangedrongen en daar deze uitblijft heeft het thans Gil Robles en andere leiders, die de order hadden gegeven, voor de Rechtbank gedaagd. (Spaansch Persagentschap, Amsterdam) H«t ItaHaansche Imperium IN Addis Abeba is het een standaard grapje, dat de Italianen alleen overdag de baas zijn, maar dat zoodra het donker wordt, de beurt aan de Abessyniers komt. Niemand durft uit te gaan. Als Italianen overdag een of andere kennisgeving hebben opgehangen, vinden zij er den volgenden dag acht tot tien kennis gevingen in het Amharisch bij, die allen Italianen aanraden het land te verlaten voordat het te laat voor hen is, en der gelijke dingen. (De correspondent in Djiboeti van de New Times and Ethiopia News) De moeilijkheden in Fransen Noord» Afrika DE Fransche ministerraad heeft aan Sarraut de opdracht gegeven om alle kwesties, die gelijkelijk het bestuur van Algiers, Tunis en Fransch-Marokko raken, te coördineeren. Deze oodracht is het gevolg van een zeer verklaarbare bezorgdheid over den toestand van deze koloniën en protectoraten. In September zijn er in Meknès relletjes geweest van ongeveer 10.000 Mooren op het twijfel achtig motief, dat zij een tekort vrees den in de watervoorziening en zij zijn door de politie uiteengejaagd, nadat i o oproermakers gedood waren. Zaterdag voor een week hebben te Beja in Tunis demonstranten een politiecordon j aan gevallen; het bleek noodig te vuren en versterking te vragen. Het vorig jaar is in Algiers de Groot-Moefti, die in nauw contact met de Fransche overheid stond, vermoord door een nationalistisch.,intel lectueel". De toenemende onrust komt voort gedeeltelijk uit economische gron den, want de landeigenaar, die eens te vreden was met een verbouw voor eigen behoeften, is aangemoedigd om te ver bouwen voor de exportmarkt, die nu weer grootendeels verdwenen is, terwijl machines de plaats van vele werkende handen hebben ingenomen. Economische nood versterkt het nationalisme, dat onder de Mohammedanen aan het groeien is, en hier krijgt Frankrijk te maken met de resultaten van de Duitsche en Italiaansche belangstelling voor het PanIslamitisme. Toekenning van meer poli tieke rechten zullen veel kunnen doen om dit tegen te gaan, want hoe vrijer een Mohammedaan zich voelt, des te minder is hij geneigd toe te geven aan de verlokkingen van zich zelf opwerpende Leiders van de Geloovigen. De Fransche linkerzijde heeft, toen zij nog in de oppo sitie was, al te zeer de nationalistische aspiraties aangemoedigd, en de huidige opwinding is voor een deel te wijten aan teleurstelling der Islamieten. Het gemak, waarmee rnen Fransch burger kan wor den, is geen uitlaatklep, want er zijn verplichtingen in het burgerschap be grepen (met zijn Westersche opvattingen van het huwelijk en de uitsluiting van polygamie) die voor den Moslem onaan vaardbaar zijn. De rust in Noord-Afrika schijnt te liggen in een betere vertegen woordiging van de Mohammedanen als zoodanig, in het bewind over deze ge bieden. (Manchester Guardian) Waarom de Xazl-Perschef verdween HET buitenland heeft nog geen authen tiek bericht gehad, waarom ,,Putzi" Hanfstaengl naar het buitenland is ge vlucht. De talrijke gissingen, die daarom trent in omloop zijn, klinken alle weinig waarschijnlijk en hoe verder zij het gebied van de buitenlandsche politiek en de spionnage betreden, des ,te ongeloof waardiger zij zijn^ Ook voor de vol gende lezing, die te München en Berlijn met veel genoegen verteld wordt, staat men niet in. Maar zij is de moeite van kennisneming waard. ..Obersturmbannführer" Rastelhuber zat te München met eenige partijvriendén bij 'een glaasje "bier. Men besprak kameraden en meerderen met gepaste welwillendheid, en dat zoo ijverig en diepgaand, dat Rastelhuber tot de vol gende bewering kwam: ,,Een partijgenoot PAG 6 DE GROENE Ne. 3150 dei kan nog zoo geplaatst zijnalsde,,Führer" wil en hij kan zich nog zoo zeker voelen en het zuiverste geweten van de wereld hebben. Als iA om zes uur 's morgens bij hem kom en tegen hem zeg, dat hij iets uitgehaald heeft, dan is hij om negen uur over de grens." Toen dit betwijfeld werd, bood Rastelhuber aan honderd mark te verwedden, dat hem dat experiment in elk gegeven geval zou gelukken. De wed denschap werd afgesloten en men be dong daarbij dat het een werkelijk hoog geplaatste Pg. moest zijn en dat iemand, van wien niemand kwaad dacht, als proefkonijn dienst moest doen. Men dacht er lang over na wie er wel een volkomen zuiver geweten zou kunnen hebben, en ten slotte werd men het eens over Hanf staengl. Den volgenden morgen werd Hanf staengl om precies zes uur door Rastel huber gewekt. ,,Putzi" riep deze,, ,ik heb wat gehoord. Om negen uur wordt in het Bruine Huis over je vergaderd. Als je om half tien nog hier bent, zal je weten wat het is." Hanfstaengl bedankte en pakte zijn koffers, 's Middags was hij te Zürich. Rastelhuber had zijn honderd mark gewonnen. Maar hij zou niet veel pleizier hebben van zijn winst. Want Putzi bleef in Zwitserland, hoewel er niets tegen hem ondernomen werd. Hij dacht niet aan terugkomen. Rastelhuber werd het ang stig te moede. Als het uitkwam dat een zoo belangrijk persoon als Hanfstaengl door hem voor den gek was gehouden en daarom buitenslands verbleef, zou hem dat duur te staan kunnen komen. Hij besloot dus Hanfstaengl te Zürich op te snorren en hem alles te biechten. Hij vond hem ook en biechtte. ,,Putzi" lachte stilletjes en pakte zijn koffers weer. Maar niet om naar München terug te keeren. Hij herinnerde zich, dat het wel eens eer gebeurd was, dat vluch telingen zich op Zwitserschen grond veilig hadden gevoeld en vervolgens naar Duitschland waren ontvoerd. Rastelhuber's boodschap leek hem niet erg ge loofwaardig. Safety first. Hanfstaengl reisde naar Londen. Nu is de beurt aan Rastelhuber om van het tooneel te verdwijnen. De kwestieHanfstaengl wordt in grootere kringen bekend. De opperste leiding verdiept er zich in. Om een Europeesch schandaal te vermijden zendt Göring een adjudant naar Londen, om Hanfstaengl tot een onmiddellijken terugkeer te bewegen. De adjudant zegt, dat Göring zijn eerewoord geeft, dat hem niets zal overkomen. Maar ,,Putzi" geeft den adjudant glimlachend te kennen, dat hij zich op een eerewoord niet geheel verlaten kan. En hij blijft in Engeland. Of deze lezing op waarheid berust, blijve in het midden. Zij is zeker waar schijnlijker, dan de wilde hypothesen, die een vriendschap tusschen Hanfstaengl en Toechatsjewski verzinnen. En wat voor al opmerkelijk is, talrijke hooggeplaatste Nazi's en halve Nazi's in Duitschland gelooven er muurvast aan. Dat zijn misschien zij, die niet ingewijden zijn in het bijzondere geval-Hanfstaengel, maar hun ,,Führers'' van nabij kennen. Zoo leert deze geschiedenis tenminste hoe men zich in Duitschland den gang der gerechtigheid voorstelt. (Haruspex in Das Neue Tagebuch, Parijs) Zelfkennis DE kostbaarste en bijzonderste eigen schap van ons volk is de onuitroei bare liefde van den Duitscher voor per soonlijke vrijheid. (,,Gezegde van den Dag" in het Berliner 8-Uhv Abendblatt) Vit bet Engelsche Vova DE Bolsjewistische regeering te Mos kou, die er op uit is de kracht en stabiliteit van China en Japan te onder mijnen, is ook besloten een dergelijk doel te bereiken in West-Europa door Duitsch land en Italiëtegenover Engeland en Frankrijk te stellen. Deze atheïstische, imperialistische en sadistische Caliban van d3 XXste eeuw, deze uit de onder wereld losgelaten Heihond, is zooals wij al'en weten de boezemvriend van Eden, de afgod van het Hoogaltaar onzer socialisten en de verwekker van vrede in d;n schoot van de socialistische maag den Ellen Wilkinson en Eleanor Rathbone en die met zijn vergiftige laurierbladen het voorhoofd onzer Bloomsbury ..intellectucelcn" kroont. (Action, Londen) Prins Konoje HET is vreemd te bedenken, dat het Japansche volk, nu het China binnen dringt, geleid wordt door een voormalig Liberaal en leerling van Marx. Prins Funimaroe Konoje, op wien onverwacht een beroep werd gedaan, een rcgeering ta vormen, nadat de starre Generaal Hayashi hiervoor ongeschikt was gebleken, was een lid uit het gevolg van Prins Saionji bij de Vredesconferentie van Versailles. Er was toen niemand die veel aandacht schonk aan den tengeren jongen Aziaat, die zijn idealen voor zijn oogen aan stukken zag scheuren. In zijn jonge jaren werd Konoje ge grepen door de heerschende ideeën der negentiende eeuw; ,hij werd een vurig en overtuigd liberaal. Hij liet zelfs zijn studie in den steek aan de universiteit te Kyoto, om zijn leermeester te volgen. Dr. Hajime Hawakami, de ,,Marx der Japanners", die nu gevangen zit op grond van zijn verraad aan de Samuraitraditie. (News Review, Londen) Aardtg gezegd WAT wij tegen overheidstoezicht hebben is, dat het vrijheid beteekent voor degenen die het toezicht uitoefenen. (Osaka Manichi) De Engelsche belangen in Shanghai ECONOMISCH heeft Sjanghai groote beteekenis voor Engeland. Er is meer Britsch kapitaal in Sjanghai gestoken dan van eenige andere mogendheid, drie maal zooveel als van Japan en zesmaal dat uit de V.S. Ook bij de Scheepvaart op Shanghai bekleedt Engeland de eerste plaats. En het beheerscht de internatio nale concessie, die het hart van de stad is. Maar in de laatste jaren is de Britsche suprematie in Sjanghai dikwijls geschokt . en thans is zij ernstig bedreigd, niet door de Chineesche regeering of de leidende kringen der Chineesche burgerij, wier verstandhouding met de Engelschen thans beter is dan ooit in de laatste tien jaar. Ook hebben de Engelschen iets te vreezen van de Amerikanen. De bedrei ging van de Britten door Japan en de aanval dien Japan thans op Sjanghai doet is niet alleen tegen het Chineesche volk maar ook tegen de Britsche supre matie en de Britsche belangen gericht ? (Iswestja, Mofkou) Royaal EEN ander plan is, dat, als bewijs van vertrouwen, China dit jaar niet ge maand zal worden om zijn contributie voor den Volkenbond te betalen, terwijl het natuurlijk volledig in het bezit van zijn lidmaatschapsrechten blijft. (The Times, Londen) Ontwikkelingshonger te Leningrad IN 1934 werd te Leningrad een univer siteit opgericht, waar de arbeiders op hun vrije dagen konden studecren en zoo in de gelegenheid werden gesteld hun algemqene ontwikkeling te ver beteren. Zooals op alle instellingen van onderwijs zijn ook op deze universiteit de lessen gratis. Dit jaar hebben zich 5000 personen aangemeld. De cursussen begonnen op 14 September. ledere stu dent kiest een faculteit uit en er wordt van hem verlangd, dat hij den cursus van deze faculteit tot het einde volgt. Zijn aanwezigheid wordt genoteerd en de ondenvijsdiscipline is precies dezelfde als alle andere inrichtingen hebben voor hooger onderwijs. Om tot de filosofische faculteit te worden toegelaten, moet de student bijvoorbei l i bswijzen een be paalde elementaire kennis over filosofie te bezitten. Er is behalve de filosofische een faculteit voor geschiedenis en voor literatuur en kunst. L°dën van de Aca demie, bakende professoren en leeraren van de hoogste onderwijsinrichtingen van Leningrad geven op deze universiteit les. Er zijn soortgelijke instellingen ook in andere steden van de U.S.S.R., die van Leningrad was echter de eerste. (F.S.U. News Service, Londin) KIEST DE WIJSTE PARTIJ! Schaart U bij dat verrassend groote aantal Nederlanders, dat is ingegaan op het aanbod van ons blad: De Groene 2'/2 maand gratis voor wie zich thans abonneert voor het jaar 1938. Schaart U bij dat groote aantal Nederlanders, die hebben ondervonden, dat de beschouwingen, die De Groene wijdt aan de politiek, ge schreven worden door bij uitstek deskundigen, en dat zij de politieke denkbeelden der lezers leiden en verhelderen. die weten, dat in De Groene over kunst juist die xlingen gezegd worden, die richting gevend en ophelderend zijn. die De Groene kennen als een blad, dat over wetenschappelijke, technische en natuur-histo rische onderwerpen begrijpelijk en boeiend schrijft. die vinden, dat alleen in De Groene luchtige leesstof en degelijke beschouwingen vereenigd zijn. Accepteert daarom het aanbod van De Groene: De,Groene 2'/2 maand gratis voor wie zich thans als abonnéopgeeft voor I938. Volgt hun advies: Leest De Groene tot 1938 gratis. BON t Mijne Heeren, Ik abonneer f me : voor het jaar 1938 op De Groene. Gedurende 2'/z maand tot dien tijd zal ik De Groene wekelijks gratis ontvangen. Ik op ostglrorttonlni TtttO VM Het abonnementsgeld voor I938af 10.- « «"»«"? Amttorhmmor to Dt Grotna, Koiursgncht 355, AmsurduM-C. Naam: Straat: ................................................................ ..... . ....................................... Nr. Woonplaats: .......................................... . ........................................ . ............ ... i6.io.37. Handteekeni Abo ne: