De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 23 oktober pagina 3

23 oktober 1937 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

1; KANTTEEKENINGEN IK BELGIËOM DIT OVERZICHT DER wereldgebeurtenissen nu eens dich ter bij huis te beginnen kriselt het reeds geruimen tijd. Telkens drong het bericht tot de dagbladpers door dat het heusch tot een kabinetscrisis zou komen. Wij hebben te dezer plaatse aan zulke berichten nooit veel aan dacht besteed. Het kriselde", maar er was nog geen crisis. De ware oor zaak van dezen toestand was niet het verschil van politiek inzicht in den boezem der regeering veeleer was dat de gezondheid van den heer Van Zeeland. De Premier is een eminent man, maar zijn physiek is niet bij machte om de taak, die hem is opge legd, te schragen. Die taak is groot. Hij is de onpartijdige, de spil waar omheen een regeering van alle welmeenende partijen draait een natio nale regeering bestaande uit liberalen, katholieken en socialisten. Tegelijk is Van Zeeland de vertrouwde afgezant van Washington, Londen en Parijs voor de wereldhervormende projecten, die de drie democratische groote mo gendheden er op na houden om ver lichting en verlevendiging te brengen in 's werelds economie.... Nu, daar staat de klok niet naar, op dit uur. Na de zeven jaar lange deflatie-crisis is er in Europa wel een krachtige opleving ge weest, maar het is in deze laatste maand duidelijk geworden, dat het herstel te hard van stapel geloopen was en dat de politieke toestand nog weinig hoop biedt op een komende periode van zeven vette jaren. Van Zeeland hoef t zich op dat gebied nog geen illusies te maken. Daarvoor kan hij zijn krachten sparen. Maar zelfs voor zijn eigenlijke taak zijn de krachten van een ziek man niet toereikend. Wanneer de leidende figuur de zaak physiek niet meer kan beheerschen, krijgt men steeds dit tot gevolg, dat er onder de figuren van het tweede plan twist uitbreekt. Van Zeeland is nu reeds eenigen tijd, om rust te nemen, met vacantie. Minister De Man, de socialistische minister van financiën, neemt het voorzitterschap van den ministerraad waar. Intusschen heeft hij Zaterdag te Antwerpen in een rede niet kunnen nalaten te fulmineeren tegen de ,,reactionnairen" die te vinden zouden zijn onder een deel van de katholieken en vooral onder de libe ralen. Misschien was dit, van het poli tiek standpunt van een socialistisch minister bekeken, volkomen juist al zou men zich mogen afvragen of dit nu, nu de Belgische Frank kans loopt in den val van den Franschén Frank te worden meegesleurd, wel het goede moment was om de scheidslijn eener sociaal-economische antithese te trek ken. En dat nog wel nu het land onder een nationale regeering, waarin de socialisten een groot deel van hun plan nen konden verwezenlijken, waarlijk niet slecht heeft geboerd. Maar waar blijft de hoop, een ernstige crisis en een blijvende tegenstelling in dit hachelijke tijdsbestek nog te kunnen vermijden, wanneer de waarnemende premier van zoo'n kabinet zich zóó ver van het pad der onpartijdigheid laat afdrijven? Hoe hachelijk de tijdsomstandig heden ook in Belgiëbeoordeeld worden, töpijt tentoonstelling ,6 nov. m d e n h o o g se blijkt uit niets beter dan uit het^feit, dat men aan de haven van^Ostende kelders inricht voor het goud van de Nationale Bank. HET KOMT ONS ALS HOOGST VOORbarig voor nu reeds te juichen over wat te Londen bereikt is. Dat Italiëen Duitschland nu in de Engelsche procedure hebben toegestemd, is natuurlijk een overwinning van de z.g. presidentieele commissie van de niet-inmengingsconferentie. Het zou inderdaad een triomf beteekenen voor minister. Eden, wanneer hiermee de zaak in het rechte spoor zou zijn ge bracht, wanneer nu langzaam-aan de vrijwilligerskwestie werd afgewikkeld en het Spaansche geschil kon worden geliquideerd. Eden zou zich daardoor de grootste en succesrijkste staatsman van dit tijdsbestek toonen. En Mussolini als de bescheidenste. Hoe dit pok zij, het toegeven van Grandi bewijst dat Mussolini (wellicht onder Duitschen invloed) er toch voor teruggeschrikt is, om het tot 't uiterste te laten komen. Maar beteekent deze Italiaansche toe stemming in het plan om eerst een platonisch aantal vrijwilligers" terug te nemen, vervolgens tot telling en controle over te gaan en dan maat regelen te nemen tot volledige terug roeping der vreemde troepen waarbij dan pas in dit stadium aan beide par tijen de z.g. belligerenten-rechten zou den worden toegekend beteekent deze Italiaansche toestemming een werkelijke opoffering voor de van we reldhegemonie droomende fascisten ? Geenszins. Wat zij er mee bereiken, is dat aan Frankrijk een ernstige reden ontvalt om nu reeds officieel de grens open te stellen. En dat geeft hun nog een tijd lang een voorsprong op het Spaansche oorlogsterrein, waar zij juist groote vorderingen maken. De voorgestelde procedure zal immers veel tijd vergen en die tijd werkt, nu nog in het voordeel van Mussolini. Dat is te zeggen: op het Iberisch Schiereiland. Verder niet. Want hij moet beseffen, dat een verder uitbreiden van zijn machtssfeer in de eerste plaats op onverbiddelijken tegenstand zal stooten en in de tweede plaats zijn reeds danig geschokte binnenlandsche eco nomie den nekslag zou toebrengen. Reeds nu baart de graanvoorziening van Italiëhet fastisch bewind grooten zorg. Waar moet dat he.cn ? HET LIJKT INTUSSCHEN ALSOF DE haard van de onrust in de wereld zich verplaatst van het Westen naar hét Oosten. Frankrijk toont allerwegen stabilisatie. Financieel, voorloopig al thans, en politiek. De tusschen-verkiezingen bevestigen de stevige positie van het Volksfront. Bij de herstemmingen hebben de communisten, door de heerschende afspraken, hun verliezen weer weten goed te maken. Hun aantal blijft echter te klein om op de regeering in vloed uit te oefenen laat staan daar aan deel te nemen. Maar zij blijven deel uitmaken van het Volksfront. PALESTINA is in rep en roer. De Moefti van Jeruzalem, zich wel realiseerende dat hij zelfs in de Omar-moskee niet meer veilig was voor een Engelsen arrestatie-bevel, heeft de wijk genomen naar Syrië. Daar staat hij nu onder politie-toezicht. In tusschen hebben er in Pa lestina tal van aanslagen plaats gehad, allereerst op de vliegvelden. Dat Italiaansch gestook daaraan niet geheel en al onschul dig is, wordt aardig geïl lustreerd door de opgecommandeerde krokodillen tranen, die de Popolod'Italia schreit, over [de" terreur waaraan J de arme Arabieren bloot staan! j DE JAPANSCHE VORDERINGEN IN Noord-China zijn ontzaggelijk. De tegenstand der Chineezen in Sjan-Sji en in het Zuiden bij Sjanghai blijft dat ook. Intusschen duiken er telkens ge ruchten op, dat Japan in het Noordelijk binnenland een tweeden vazalstaat wil stichten, Mongoli-kwo. De ontwikke ling der dingen is een directe bedrei ging voor Sowjet-Rusland. Japan heeft zich nu zoo sterk verschanst in BinnenMongolië, dat het de Siberische grens streken beheerscht en waarschijnlijk het vervoer langs den Siberischen spoor zou kunnen afsnijden. Niet dat Siberië, de Republiek van het Verre Oosten, van beschermingstroepen ontbloot is verre van dien maar een zoo lange spoorweg is een uiterst kwetsbaar ob ject. Aan den anderen kant liggen de Japansche hoofd- en kuststeden onder het mogelijk bereik der eskaders bom menwerpers, waarover de luchtbasis van Wladiwostok beschikt. De heeren zijn dus aan elkander gewaagd en zij zullen zich er wederzijds wel voor wachten de vijandelijkheden te openen. Intusschen heeft Japan dit eene hoogst belangrijke feit bereikt, dat het Rus land nu niet goed meer mogelijk is China op zeer groote schaal van mu nitie, kanonnen en vliegtuigen te voor zien wanneer het dat zou willen. AAN HET EIND VAN DE KOMENDE week zal te Brussel de conferentie bijeenkomen, die de belanghebben den bij het z.g. Negen-mogenhedenverdrag waaronder ook Nederland om de groene tafel vergaart om over China te delibereeren. Zelfs Tsjang-kaisjek zal op deze bijeen komst wel geen groote hope bouwen. Tokio geeft geen blijk haar te vreezen. Toch kan daar zeer wel een grooter invloed van uitgaan, dan menigeen nu bereid is aan te nemen. De publieke opinie keerde zich, vooral in Engeland en Amerika, zeer scherp tegen Japan en de kans is groot dat breede lagen eventueele besluiten zullen steunen (en de uitvoering daarvan doorzetten) die er niet op berekend zullen zijn om nu reeds een gewicht in de balans te wer pen ten gunste van China, maar die wel a la longue de situatie voor Japan zeer benard zouden kunnen maken. In de af geloopen jaren was het de toe passing van de Stimson-doctrine, die een van de vele oorzaken was, dat Japan geen vruchten kon plukken van het pas geschapen Mantsjoe-kwo. In de toekomst kan datgene, dat Roosevelt maatregelen van quarantaine" noemde, van grooter belang blijken dan sancties. Tenminste, wanneer men onder sancties verstaat, kortstondige economische maatregelen, voorname lijk op het afsnijden van den toevoer of fabricage van krijgsmateriaal ge richt, die alleen genomen worden zoo lang het vechten duurt. Maar het is duidelijk, dat Roosevelt dat niet be doelt. Als spéciale ambassadeur is nu Norman Davis naar Europa onder weg. Hoewel de conferentie nog wel niet direct tot maatregelen zal be sluiten, zullen wij toch waarschijnlijk spoedig weten, wat men wel denkt te doen, wanneer zooals waarschijnlijk is het Chineesch-Japansche geschil niet bijgelegd blijkt te kunnen worden. DE GRONDWETSHERZIE NING is IN tweede lezing na anderhalven dag door de tweede Kamer behandeld. En zooals ver wacht werd, zijn daaraan twee van de acht ontwer pen gesneuveld: noch dat ter wering van revolutionnaire volksvertegenwoordigers, noch het verzamelontwerp, waarin de op heffing der parlementaire onschend baarheid en uitsluiting van hen, die voor politieke misdrijven zijn veroor deeld, de grief vormden, kon de vereischte meerderheid van tweederde halen. Tegen dit eerste ontwerp stem den de sociaal-, vrijzinnig- en christendemocraten en de anti-democratische communisten en N.S.B.; tegen het laatste bovendien nog de Kerstenianen. Het verzet van zoovele uitgesproken democraten tegen maatregelen, die misbruik van onze constitutioneeldemocratische staatsinstellingen willen tegengaan, ligt hierin, dat dergelijke formeele maatregelen evengoed door democraten tegen extremisten kunnen worden gehanteerd, als door cryptofascisten of -communisten tegen voor hen lastige democraten; de geschiede nis en de recente gebeurtenissen in Dantzig en Oostenrijk geven duidelijke voorbeelden, hoe zonder krachtige parlementaire waarborgen, verdediging van een grondwettige orde als ,,revolutionnair" kan worden bestreden. Een betere bescherming ligt in een grondiger opvoeding tot democratie van ons geheele volk, en een duidelijke publieke opninie in dezen. VAN DE OVERIGE ONTWERPEN DER herziening vond geen enkel meer tegenstanders dan elf: de ge zamenlijke tweemanspartijtjes plus C.P.H, en N.S.B, hebben zich vergeefs verzet tegen correcties op de even redige vertegenwoordiging en ministers zonder portefeuille. De overige ont werpen vonden nog minder tegenstand. Een verrassing was het, dat het verzet tegen het corporatieve" ont werp, behalve door N.S.B., commu nisten en Kerstenianen, niet langer door DE LIBERALEN werd gevoerd. In tegen stelling tot de groote liberale pers bleek, dat de liberale fractie thans dit ontwerp, waarvoor zij in Februari geen goed woord had, zeer wel kon aan vaarden, alleen geen geforceerde toe passing wenscht. Is de entree van ir. van Lidth dejeude?? die allerminst een verstokt anti-ordenaar is in de fractie hier van invloed geweest of heeft het verwijt van negativisme", dat na de verkiezingsnederlaag overal uit de partij zelf aan de Kamerfractie is gedaan doel getroffen? Waarschijn lijk hebben beide oorzaken elkaar in de hand gewerkt. Hoe vaag het com muniquévan het partijcongres dezer partij in Utrecht ook is geweest, het is duidelijk dezelfde strooming die het ook in de partij gewonnen heeft. Voor een realistische samenwerking met andere partijen is dit verheugend, al is het moeilijk vast te stellen, welke belangrijke zakelijke verschillen er nu nog met de Vrijzinnig-Democraten over blijven. En welke ook met de Christelijk-Historischen, buiten de godsdien stige en in daar verwante vraagstukken ? Maar zooals gezegd, het communiqu uitte zioh zeer vaag en pers werd ter vergadering niet toegelaten, zoodat wij tot het rapport der reorganisatie commissie in het duister blijven tasten. Men mag zich afvragen of een derge lijke geheimzinnigheid aangaande in terne partijverhouding wel in overeen stemming is met de publieke functie van een politieke partij, waarop juist van liberalen kant zoo vaak de nadruk wordt gelegd. 'T IS EEN WEET .... , H T TREFPUNT van vrienden en kennissen is TA1VZ KL AU S E Ook tijdens Thé-daiisaiit Mornixstraot bij het IEIDSCHEPLEIN Herders en honden in het strijdperk P. M. C. Toepoel In het Engelsche berglandschap wed ijveren herders en honden in het werken met schapen EVEN grootsch als het wonder van het temmen van roofdieren en het fokken van het huisdier, den hond, uit hun kruising, is zijn vervorming tot hoeder van dieren, welke hij vroeger jaagde en wier vleesch hem thans nog voedt. Zonder herdershond zijn noch de vroege herders volken, noch de huidige groote schapenfokkerijen denkbaar. Daar in het einde der XVIIIe eeuw ook de veeteelt van hoofdzakelijk voor eigen onderhoud tot grootbedrijf werd, eischte zij betere honden, zooals nijver heid en landbouw hun machines. De oplossing was de collie, dien Hogg fokte en welke spoedig in ge heel Groot Brittanje de plaatselijke rassen van herdershonden verving. Negen October 1873 houdt Lloyd Price te Bola in Wales, de eerste sheepdog trials" met 10 honden, voor een kleine driehonderd toeschouwers. Zij vinden navolging en worden tot een vaste in stelling in het geheele land. Overzeesche veehouders komen het werk der honden bestudeeren, koopen hen of hun jongen en huren de herders. James A. Reid, Schotsch advocaat, secretaris der International Sheep-Dog Society, stelt nationale kampioenschappen voor Schotland, Engeland en Wales in, met tot besluit de internationale om toer beurt in n dier landen. Hij voert ze, vooral de laatste, tot gebeurtenissen op, die het groote publiek en buitenlandsche toeristen trekken. Dit jaar ontvangt Cardiff. Een merkwaardige stad van nog geen 300.000 inwoners, met grootsch plein, waarom tal van indrukwekkende gemeente lijke gebouwen en een Middeleeuwsch kasteel met wallen en gracht midden in de stad, bewoond door den markies van Bute, aan wien, zooals Willem de Veroveraar het gewild heeft, heel de stad behoort. MORGENS halfacht vertrekken we met de Douglas uit Schiphol. Om 9.15 landen we op Croydon. We winkelen in Londen en nemen de bus van 1.45 naar Cardiff, waar we om 10 uur 's avonds aankomen. Gelukkig land, waar de onder nemers van vervoermiddelen vrij zijn, spoor en bus dus beide goede zaken maken en de reiziger kan kiezen tusschen grootere snelheid of lageren prijs en rijden langs heerweg en door stad. Park-hotel hoofdkwartier. Herbergt Reid, be stuursleden en deelnemers met hun honden. Rustige, lieve dieren, gewend stom te werken en ook hier zonder geluid. De collie, zooals hij voor het eerst op de tentoon stelling verscheen. Die hem grooter, stijver en bruin maakte, veel meer haar gaf en een lang hoofd met srhallen schedel. Fraaie plaatjeshond zonder ge bruikswaarde. Waarom men hem, den,,show",van den ,,working"-collie onderscheidt. Al toonen de uitersten vrij groot lichamelijk ver schil, den working-collie ziet men graag zwart met witten kraag, staartpunt en voeten en wat wit op het hoofd. Ook wel iets bruin er bij. Soms bijna geheel wit. Lange, zeer lenige, lichte romp, toch ruime borst. Stevig bot in de beenen; voeten zeer sterk. Zeer groote bewegelijkheid van schouderblad en opperarmbeen voor het sluipen, maar zonder af wijking naar buiten. Lange achterbeenen. Nergens opvallende spieren. Vrij lange nek. Breed hoofd. 6 ij de internationale schaaphondenwcdstrijdcn te Cardiff; een herdershond drijft de schapen de omrastering binnen Groot, rustig, schrander, lief en donker oog, waar van men zelden het wit ziet. Oor niet groot, ronde punt, meestal heel even rechtop, dan tippend. Soms geheel hangend, zelden geheel staand. Lange, rijk behaarde staart. Vacht in den regel lang. Voor warme streken fokt men kort haar. HEEL Cardiff leeft met de trials mee. Den tweeden dag 's avonds ontvangt de burge meester ten stadhuize bestuur, buitenlandsche vee houders en pers. Na afloop concert en ververschingen. Derden dag na afloop rede van lord Mostyn, waarna de markiezin van Bute de prijzen uitreikt. Ely-race-grounds met tribunes voor 6000, die te klein blijken, zoodat 4000 op stoelen zitten of staan. Als steeds bij sheepdogtrials wondermooi landschap, beboschte bergen op achtergrond, het terrein zelf sterk golvend. Schotland en Engeland zenden hun beste twaalf herders en honden naar Cardiff, waar de winners van Wales hen wachten. Eerst moet de hond tien schapen ophalen, die op ruim 700 meter (800 yard) onzichtbaar voor hem zijn losgelaten. De herder verplaatst zich niet, leidt hem met de fluit, rechts, vooruit, links. Op het sterk golvend terrein en met den wind van hond naar herder, zoodat het geluid slecht overkomt, blijkt het zoeken moeilijk. Eenmaal gevonden, gaat het drijven, ook steeds op fluitbevel, bewonderens waardig over een dam en door een hek. De tweede groep, hoewel achter een omheining, blijkt veel beter te vinden, daar de wind den hond de fluittonen toedraagt. Dan drijft de hond, steeds op fluitbevel, de kudde van 20 langs een driehoek, waarbij tweemaal door hekken. Moeilijk, omdat de hekken zoo maar in een open weiland staan en men er even makkelijk langs als tusschen door kan loopen. ? Nu zondert de man vijf gemerkte schapen af en de hond begrijpt hem, drijft het eene op, houdt het andere terug. Dan moeten vijf andere in een kleine omheining. Vooral hierbij komt de strijd, dien de tienduizend toeschouwers telkens ademloos volgen. Het Britsche schaap is niet tam als het onze. Het is lichamelijk een athleet, het springt, klimt en galoppeert, niet even, maar lang en snel. Deelnemers en jury roemen het schaap van Wales als gezeggelijk, zóó gemakkelijke treft men elders niet. Maar onder de 250 hier zijn er, die alleen langs den weg hebben gegraasd en heel niet bang voor een hond zijn. DE Brit gelooft in beleid en veracht ruwheid. Zijn Bobbie regeert niet met pistool en gummistok, zijn herdershond niet met bijtenen nijdassen. De werk-collie, terwijl de herder verre is en slechts fluit, blijft op grooten afstand van de kudde. Gaat alles goed, dan legt hij zich plots plat neer en men ziet alleen zijn verstandig hoofd in onafgebroken aandacht. Moet afdwalen gestuit worden, dan rent hij, een ruime bocht nemend, tot tegenover zijn volkje, maar op grooten afstand. Werpt zich neer en rijst dan langzaam en indrukwekkend iets op. Hij blijft vóór zeer laag en sluipt als een lenig roofdier, ja soepel als een kat, den aanvoerder door dringend aanziend, op hem toe. Dit leidt vooral bij de omheining vaak tot een psychischen strijd om het meesterschap. Soms naderen, om indruk te maken, hond en schaap elkaar. Vaak steunen n of meer schapen den opstandige. Eens stonden ze alle vijf in een rij en liepen beurt om beurt voorwaarts. De woldragers stampen met den voet, de hond richt zich soms even op of is de spanning hem te groot ? loopt even terug, iets naar links of rechts, legt zich weer en hervat den hypnotischen strijd. Soms slaat het schaap met het voorbeen naar den hond, n zelfs stootte met het harde voorhoofd. Maar altijd ontwijkt de collie, met een zwenking als die van een visch. Bijten mag nie't, het zou hem straf punten kosten. Duidelijk en leerrijk voor de verhouding tusschen ons menschen, stellen de dieren wil, persoonlijk heid, hypnotischen blik tegenover elkander. Ja, het komt ons voor en Hayton en andere beroemde herders en juryleden deelen onze meening, dat zoo'n strijd toont, dat de hond te kort schiet in leiderskracht, dat bij een geestelijk sterkeren hond dezelfde kudde geen verzet zou hebben gepleegd. Intusschen verschilt van dezeg 250 het ne schaap zeer van het andere en blijft het eene tiental kudde-achtig bijeen, terwijl van het andere n of soms velen zelfstandig loopen. De jury beoordeelt dan ook niet alleen of hekken en andere hinder nissen juist worden genomen enz., maar kent de punten toe naar gelang de soms zeer verschillende moeilijkheden worden overwonnen. James M. Wilson, en zijn Roy winnen. Tweede is John Jones, eveneens een Schot. Derde Mark Hay ton, een Engelschman, wiens zoon zevende wordt. Nog volgen we een wedstrijd in het werken met twee honden en in het drijven van vijftig schapen door n hond, alles terwijl de herder staan blijft en fluit. We zijn opgetogen. Ik vraag den heer Reid naar de waarde van zóó schrandere honden als huishond. .Maar hij weert af en merkt terecht op, dat zij voor den arbeid zijn gefokt en hij niet graag er een stads hond van zou zien worden. We wonen op de hei, dring ik aan. Zij moeten schapenhond blijven, houdt hij vol. Terecht. Ik heb op de tentoonstelling de collies zien be derven, die daarop geraakt zijn. Ik heb onder de leuze politie-hond" mijn lieven Duitschen herders hond zien verknoeien. Ja, laat de werk-collie-toch herdershond blijven. Daar zij in wijde bogen om de kudde gaan, meestal rennend, vreest mijn vrouw voor hun hart. Maar Roy, die in 1934, 1935 en thans het interna tionale kampioenschapsschild won, is zes jaar en er dingen vele van dien leeftijd mee, ja, enkelen van 7, zelfs 8 jaar en ,én is reeds zo jaar en 6 maanden. Voor volgend jaar zag Blackpool, de voorname badplaats aan Engelands Oostkust, zich de aan trekkelijke wedstrijden toegewezen. Het verzet is gebroken. De leider derjchapen doorstaat nog, al wijkend, den blik van den hond PAG. 4 DE GROENE No. 3ISI ?»?«. 14 DS GB'^|f*IC No. 9

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl