De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 30 oktober pagina 12

30 oktober 1937 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

isir «N f on n a M a o AH £K>iH39do ? OMvraaoaM HOOA crv IMI HHfflnraAOM 9 ? mju Mpojsrxax 4*9 Hvouaxsivv ?«» XBDYU C DE KLEINE KRANT: journalistiek* Bank v»n i DE KLEINE KRANT DE KLEINE KRANT; Commandeur in d« Ordr vin d« Rljmtnd* Kous«band Buitenland ~"DE TOESTAND Vondel als ziener" door Prof. Hendrik Opmircator WEEK aan week de ernstige politiek hier behandelend, is het voor ons wel aardig, dit eens af te wisselen met eenige merkwaardige, vrijwel onbekende, uitspraken van den grooten Vondel. Merkwaardig is het, hoe deze groote dichter over de huidige politieke constellatie verstrek kende voorspellingen heeft gedaan, die echter in het geheel niet uitgekomen zijn. Zoo voorspelt hij hoe gevaarlijke misdadigers" over Europeesche rijken zullen heerschen, hoe zij zonder eerbied voor het menschelijk leven, bloet en goet van vreemde volkeren offeren aan hun eerzucht", hoe bij hen ,,'twport" niet geldt, hoe zij lieghen en bedrieghen". Gelukkig zijn deze voor spellingen niet bewaarheid. Ook,, voor spelt" hij hoe int Oosten" volkeren op roof uitgaan niets minder dan in het Westen" en hoe er duizenden onschul digen wreet omgebracht1' worden (1) Wat de mensch aan vernufte" (tech niek) zou hebben verworven, zou grootendeels dienen voor vernietighe en verderf". Het is aardig, deze oude, sombere voorspellingen eens door te bladeren, en ons dan dankbaar te realiseeren hoezeer Vondel zich vergist heeft. VONDELBRETELS Verduren de Eeuwen (Adv.) Itali mFoLIFANT VAN MUSSOLINI Stefani meldt uit Rome, dat de olifant vanMussolini op den voor de Hollandsche kolonie georganiseerden Vondelherdenkingsavond gedichtjes heeft gereciteerd, die hij voor drie honderd jaar, toen hij met een reizend circus in ons land vertoefde, nog uit des dichters eigen mond had gehoord. Adagium van de Week Beter n Vondel in de hand dan tien in de lucht. PROF. VONDELBOER ! Een hervondel gedicht l Het is ons gelukt een tot dusver \ verborgen gebleven gedicht van den j grooten Vondel te ontdekken. Het j werd gepubliceerd in het in 1694 j ' opgerichte blad De Kleyne Krandt"; dit blad floreerde vele jaren onder de bekwame leiding van den Amsterdamschen blikslager Henderick. o c cl c Ogh, hoe oft in myn herte brandt: Ghy Kleyne Krandt Wil oock myn woorden hooren. Ghy edel Puyck van Amsteldam, Schoon niet en groen ghelyck uw stam, Syt onder velen uytverkoren. Ogh, in gequetsten hangen tijt, Soo vol van nyt En uytermaete jalousy Waarint gepeupel en ook 't Graauw Van Dighterconst niet siet en blaauw, Paetst *) soete poësyë. Dus syt geluckigh, Kleyne Krandt En met verstandt Terdeghen opghetoghen, Dat ghy op sierelycken Gonst Van Dighterleet en Dighterjonst Reghtvaerdighlyck kunt ooghen. JOOST VAN DEN VONDEL *) Behoort te bloeien. N.V. Amttérd. Bo«k- «n 8teendrukk«rty v/h ELLERMAN, H A R M 8 A Co. Uit de partij V ONDELHÉRDENKING P. G, Guichelaar spreekt Voor de afdeeling Golkenshoek van de Nat. Journ. Kleine Krant Partij heeft gisteren ons kamerlid p. g. Guichelaar uit den Haag een herden kingsrede gehouden met den titel: Wat heeft wijlen de dichter Vondel ons, bewuste Nationaal Journalisten van heden, thans nog te zeggen?" Spr. ging dieper op de figuur van den dichter in en vergeleek hem met zichzelf. Volgens spr. had Vondel ons niet veel meer te zeggen, maar hij wel. De geanimeerde vergadering, die daar door eerst, te half een sloot, bracht ons, behalve veel cultureele verdieping, vier nieuwe leden. Kunst f; N VALSCHE VONDEL? TVTAAR wij vernemen heerscht in m litteraire en uitgeverskrxngen groo te beroering over de al of niet echtheid van eenige tot dusver aan Vondel toe geschreven gedichten. Met name zou het hier gaan over een der reien uit de Gijsbrecht, die tot dusver tot het oeuvre van den meester gerekend zijn, Wanneer nu echter de beweringen van den schrijver M. van Tahtadel, in een recent werkje: De Vervalschte Von dels" waar zouden zijn, zou het hier een internationale verschillende-reienzwendel van groot formaat betreffen. Schr. komt n.l. tot de conclusie, dat van de 345 op de Vondeltentoonstelling gereciteerde gedichten; er slechts 22 van den meester stammen. Van het gedicht Waar werd oprechter trouw", meent de schr., dat het een han dige nabootsing is, waarvan rhythme, rijm en de algeheele uitwerking duidelijk op een tweederangscopie b. v. van een zijner leerlingen (Tollens, Potgieter, Derby) wijzen; geheele partijen van het werk zijn bovendien duidelijk later over dicht. Achter de huidige woorden kan men nog flauw den oorspronkelijker! zin lezen. Het merkwaardige van het geval is nu, dat van dit gedicht een certificaat van echtheid bestaat, gegeven door Prof. Wiltsang. Wij vroegen over deze schilderachtige rei nog het oordeel van den directeur van het Vondelinstituut, Dr. Joseph Schmidt, Degene, die toch bij uitstek tot oordeelen bevoegd is en eveneens van Dr. Giro, die even eens een Vondelkenner en tevens ver strekker van verstrekkende exper tises is; beiden verklaarden echter dat huns inziens deze rei absoluut als echt moet worden aangemerkt. Daar met dit geschil-der-reien zeer groote belangen gemoeid zijn, wachten wij met belang stelling de uitkomst van dezen kunststrijd af. Uit het gemeenteblad BENOEMINGFN Benoemd tot ambtenaar aan de Stads Bank van Leening onze medewerkerde heer Dorus Clingebos, alhier. Benoemd tot directeur aan de Reichsbank .van Leening onze tegenwerker Hjalmar Schacht, aldaar. Mededeeling aan het Publiek wegens VONDELHERDENKING op 30 dezer zullen de BANK VAN LEENING en het VONDELPARK op dien datum voor het geachte pnbliek gesloten zijn. Aanbevelend, De Wethouder van Plantsoenen en Kunstzaken AAN HET GEACHTE PUBLIEK!! Ter gelegenheid van de viering van den 35o-jarigen geboortedag van onzen grooten nationalen dichter J. VAN DEN VONDEL op 30 dezer is het ons een genoegen de GETROUWE BEZOEKERS van ons theater alsmede het GEHEELE NEDERLANDSCHE VOLK aan te kondigen de GALA PREMIÈRE van de schitterende nationale jubel-film :.,,££N DICHTER-PRINS" . . .DB LIEFDESROM ATV VAN EES AltTIST. . . De grootsche «iper-creatle van de N.V. Neflbe. dlr. Leo C. Opaal ?tf. ? ,;EEN DICHTER-PRINS" de grootsche verfilmde levensroman van den nationalen Dichter Joost van den Vondel een leven van Worsteling, Liefde en... Gedichten" De schitterende Operette-film ,,Een Dichter-Prins" bevat alles wat het meest verwendste publiek zich kan wenschen In den titelrol de grandioze acteur-zanger Willy Kirsch, die met deze film In n slag zijn eerste Hollandsch sprekende doch reeds dadelijk meesleepend-grootsche filmrol creëert: Jost von den Vondel aus Kol n am Rhein" Zijn vrouwelijk tegenspeelster is de geliefde en populaire ster Koble Duinburg T.. en als derde de oer-komische film-humorist Henk de Bral! DRIE PROMINENTEN IN EEN FILiMU L ACHT ZICH TRANEN J Heel A'dam neuriet reeds thans de populaire succes-chansons Het pikante en toch beschaafde : Waar werd oprechter trouw?" (Weensche Wals) Het meesleepend ontroerende: Het hemelsche gerecht" (Tango) En het dol-komische schater-lied: Wij Vondelingen blij van geest" (Swing Step) JMF* Oe 80 uitgazoehte schoonheden van hat BALLET-JOOST -w' Komische scènes: In den kousenwinkel, met het succes-lied: .,Een kousje om je voetje, een kusje op je snoetje" In de Bank van Leening: het aardige chanson Als je nog wat brengen kan, breng het dan naar Oom*.... Joost" DE OALA-VOORSTELLINO VAN DIT MACHTIGE MEESTER-WERK DER VADERLANDSCHE CINEMATOGRAFIE VINOT PLAATS IN HET tiEUUEL. GJERUSTAURKKRUE FILM-THBATUR CINEMA VONDEL (Europa's modernste bioscoop; air-condltioning; ons speciaal Vondelparkeerterrein) Handel en nijverheid VONDEL EN DE KOUSEN E Nederlandsche Bedrijfsraad voor den kousenhandel schrijft ons: Wij dachten over een Vondelher denking, maar er bestaan bezwaren in den boezem van onze organisatie, want Vondel is opgeëischt door de ge leerden, die aan het productieproces zoo weinig inbrengen, terwijl wij hem met recht mogen vindiceeren als een der onzen. Na de hooge vlucht der kunstzijde-industrie hier te lande doet het goed eens te wijzen op hetgeen Vondel voor de kous heeft gedaan. Toch blijft het betreurenswaardig, dat hij, verslingerd aan de muzen, zijn zaak zoo verwaarloosd heeft, want wat had hij niet kunnen beteekenen voor deze bij uitstek zoo vaderlandsche industrie, wanneer hij het belang had ingezien van de dichtkunst voor den kousenhandel. Het is misschien om een geestige woordspeling aan Vondel te ontleenen, zijn ,,c a u s a omnium malorum", dat hij hiervan zoo weinig begreep. Immers wie gebruikt zijn verzen nu nog en, om de beeldspraak verder door te voeren, het zijn ten slotte oude sokken, die hém nu her. denken. Niet moeilijk is het causaal verband tusschen Vondel, den dichter en Vondel, den kousenman te her stellen. Men leze: Aan d'Amstel en aan 't Y, daar doet zich heerlijk open De zaak waar gij bij mij uw zijden kous kunt koopen. Wat treurt gij, hooggeleerde Vos Nog om de kouskens van uw vrouw? Draagt zij ze naar uw zin te nauw En laten te veel ladders los? Wat zong het vroolijk vogelkijn Dat in den boomgaard zat ? Hoe lieflijk blinkt de zonneschijn Op de kousen van mijn schat/ De Bank van Leening getuigt door haar uitgesleten treden nog van den rampspoed, die Vondel zelf door zijn onzakelijkheid heeft moeten verduren. Omdat wij hiertegen wenschen te pro testeeren, hebben wij elke gedachte aan een Vondelherdenking uit ons hoofd gezet. En ten aanzien van onze jonge dichters: Een wrak op de kust is een baken op zee. Namens den Bedrijfsraad van den Nederlandschen kousenhandel, (w.g.) A. P. SCH A (deels onleesbaar) PAG. 20 Di GROENE No.3192

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl