Historisch Archief 1877-1940
'c
rlitsen van het Internationaal Badcoiigres te Boedapest
(Teektning voor Oe Groene door Doeve)
i\
f
1 t t ?? fir v.r'
A A..l . ? «?
DIE SOZIALHYGIENISCHE
NG DES BADERWESENS
.HEINRICH VOGT <BRFSLM;I.
TH- OP DE 1.ORSZA6HAI VTCA 28
'HYGIËNE DES STATIONS
ET CLIMATIQUE5
JULES DARANYI,
PRlDriSSILK \ l'L'NIVERSITE (PUDAPESTI
DIE AUFGABE DER BADERSPITALER
IN KURORTEN
PROF. ZOLTAN VAMOSSY (BUDAPEST)
DIE AUFGABE DER KURORTE IN
DER VERTIEFUNG DER
INTERNATIONALEN BEZIEHUNGEN
ZUSAMMENARBEIT DER WELTBADER
A HAJDUSZOBOSZLÓI GYÓGYFÜRD
A SZOLNOKI HÉVVtZ GYÓGYHATASA
UK.
OF
IWT. 0/1 PEK.M3*.'GKE»»
BOEDAPEST ONTVANGT
Internationaal Dutlcougrc*
te llo«»flu|to«tt
I STEN Hozott" is de Hongaarsche
uitdrukking voor Welkom",
hetgeen letterlijk vertaald luidt: God
heeft u gebracht". In dit teeken werden
de deelnemers uit negenentwintig lan
den aan het Eerste Internationale
Balneologische Congres te Budapest ont
vangen. Want vóór alles moet gezegd
worden, dat de gastvrijheid geen gren
zen kende. De stad, de leiding van het
congres en zelfs elke Hongaar voelt
zich individueel gastheer. Men speurt
den invloed van dit congres reeds aan
het ongewoon drukke verkeer op de
Donaupromenade, vanwaar men meer
dan ooit op deze vroeg donkere avon
den een pracht uitzicht heeft op de
bergen van Buda met de duizenden
feeërieke schitterlichtjes, rnen ziet
het aan het internationale gedoe in
,,Ettérem", en Kavéhaz" en aan de
verzorgde programma's van Negresco
en de nachtgelegenheden Parisien
Grill en Arizona, die nu minder dan
ooit voor de beste Parijsche cabarets
behoeven onder te doen.
Elke Hongaar zaJ den vreemden be
zoeker behulpzaam zijn en hem gastvrij
inviteeren voor kleine excursies, zoodra
d'e gelegenheid zich daartoe voordoet.
Ze zijn charmant, deze rnenschen.
Aimabel en behulpzaam, gastvrij en
vriendelijk, vroolijk ook, maar met een
inslag van intens verdriet, zoodra hun
gedachte maar even verwijlt bij het
groote ongeluk dat hun overkomen is,
door het verdrag van Trianon, waar
door een bevolking van 21 millioen
terugliep tot negen.
De eerste officieele samenkomst in
de Kurzaal van het Palatinuspark op de
wereldberoemde Margarethen-Insel"
verraadt direct dat men hier de capa
citeiten bezit een dergelijk groot con
gres tot in alle finesses .te organiseeren.
Het was op zichzelf een gelukkige ge
dachte dit eerste, uitermate belangrijke
Baderkongress" te doen samenvallen
met de viering van het honderdjarige
jubileum der Budapester
artsenvereeniging. Ruim vierhonderdvijftig doktoren
zijn aanwezig, waaronder de belang
rijkste figuren uit de Internationale
Medische Wereld.
De Eerepresident, Aartshertog Dr.
Jozef Franz, vormt het middelpunt aller
belangstelling. Hij is een goede veerti
ger, wordt aangesproken met,,Konink
lijke Hoogheid" en heeft een eenigszins
vermoeid uiterlijk. Hij draagt een don
kerblauwe uniform en is tot aan den
onderkant van zijn uniformjas behan
gen met commandeursdecoraties, krui
sen en medailles. Men krijgt den indruk
dat deze jongeman nog meer onder
scheidingen bezit, maar die thuis heeft
moeten laten wegens plaatsgebrek op
zijn uniform. Overigens maakt hij den
indruk van een aristocraat, hoewel men
de gedachte niet kan ontkomen dat
deze Mmagneet", aan wien het
meerendeel der congressisten, en in het
bijzonder het1 zwakke geslacht, met
nerveuze gejaagdheid wil worden voor
gesteld, wel eenigszins als paradepaard
wordt gebruikt.
VRIJWEL alle samenkomsten van
dit congres worden bijgewoond
door Z.E. Daranyi, ministerpresident,
en de ministers van Handel en Nijver
heid, Kunsten en Wetenschappen en
Binnenlandsche Zaken, terwijl een
enkele maal ook Rijksbestuurder
Horthy aanwezig is. Voor het houden van'
voordrachten zijn vijf talen aangewe
zen n.l. Duitsch, Fransch, Engelsch,
Italiaansch en Hóngaarsch.
Ruim vijftig referaten behandelden
de in de verschillende landen toegepaste
methoden ter behandeling van
rheumatick door geneeskrachtige bronnen
en de werkzaamheid der diverse baden. ?
Steeds weer kwam hierbij naar voren
de algemeene erkenning der therapeu
tische waarde der Budapester
Radiumactive, koolzuur-, zwavel- en
calciumhoudende bronnen. Op het gebied der
Hydrotherapie wordt Budapest in een
bevoorrechte positie geacht omdat ze
tegelijkertijd wereldstad en Kurort is,
in welker klinieken men niet alleen de
medici aantreft die op het gebied der
Hydrotherapie een internationale repu
tatie hebben verkregen, maar tevens
de zeer luxueuze hotels, die de
Thermal-bader" op dusdanige wijze aan hun
inrichting hebben verbonden, dat pa
tiënten, die weinig beweging mogen
hebben, practisch zonder zich aan te
kleeden of andere vermoeienissen te
moeten doorstaan, de therapeutische
werking van de hun voorgeschreven
baden kunnen 'genieten.
ER zijn tallooze hotels, waaraan
geneeskrachtige baden en
drinkbronnen verbonden zijn. Als voornaam
ste noem ik slechts het Rudasbad
waaraan verbonden het reeds zeer
bezienswaardige, in 1560 door de Turken
gebouwde Turksche bad", het Sz
chenyifürdö, het sprookjesachtig gele
gen Schwabenberg-sanatorium op een
hoogte van 430 M. in de bergen van
Buda, het St. Lucasheilbad, waaraan
een kostenlooze inrichting verbonden
is voor werkloozen, maar vóór alles het
St. Gellért heilbad in het beroemde St.
Gellért Hotel, waarin ook ons vorste
lijk paar op de huwelijksreis enkele
dagen heeft vertoefd. In de hall van dit
hotel bevindt zich een zeer ruim bassin
van circa 20 X 30 M., met een
afloopende diepte tot 4 Meter. Het water
komt hier op een temperatuur van circa
74°binnen, doch wordt kunstmatig
afgekoeld tot 42°. Ondanks de diepte
ziet men door dit kristalheldere water
tot op den bodem, dat met kunstig mo
zaïek is ingelegd. Rondom, op een
hoogte van vijf meter boven het water
oppervlak, gedragen door marmeren
zuilen, die van het water uit omhoog
rijzen, loopt een soort gaanderij met
gemakkelijke zitgelegenheden, van
waaruit men een onwerkelijk gezicht
heeft op het vroolijke kleurenbeweeg
onder zich.
Door de luxe en het comfort van dit
alles, realiseert men zich nauwelijks het
onwerkelijke, hét irreëele van een der
gelijk bassin in de hall van een hotel.
Maar het is nog lang niet alles, wat St.
Gellért biedt. Achter de hall vindt men
in de open lucht een aantal kleinere
bassins, kunstmatig afgekoeld tot di
verse warmtegraden, alsook een bassin
waarin een sterke kunstmatige golfslag
is opgewekt. Benedengronds treffen we
diverse radiummodderbaden, Turksche
baden, koolzuurbaden, inrichtingen
voor koudwaterbehandeling,
heeteluchtbehandeling, subaquale
darmbaden, electrotherapie: Arsonvalisatie,
Diathermie, Histaminbehandeling,
Galvano-Faradisatie, Quarzbehandeling,
Mechanotherapie, een complete Zan
derzaal, en Röntgenlaboratöria. In
andere af deelingen inrichtingen voor
stofwisselingsonderzoek, voor
Ultrakortegolfbehandelmg, een
electrokardiografisch laboratorium, een
inhalatprium en pneumatische kamers vol
gens het systeem Reichenhall. Weer
even verder een inrichting voor Gynae
cologische Physicotherapie en
Asthmabehandeling. Pro memorie zij nog even
medegedeeld, dat ik geen bespreking
wijd aan een kliniek, rnaar aan een
hotel, zij het dan ook een hotel, dat in
Europa niet licht zijn weerga zal vin
den ?
WEES zuinig mét het dure water
neem liever wijn" zeggen de
boeren in de omgeving van het
Balatonmeer. Niet bij wijze van 'grap, maar
omdat het water daar inderdaad duur
der is dan wijn. De voortreffelijke Hon
gaarsche landwijn werd dan ook over
vloedig geschonken op de vele feeste
lijkheden, die ter eere van het congres
gehouden werden. Daar is in de eerste
plaats de Egri Bikavér, de voortreffe
lijkste aller Hongaarsche roode wijnen,
dan de witte Balatonsoorten Sylvani
en Szürke Barat en niet te vergeten
de tintelende halfzoete Debröi
Harslevelüen de tallooze en zeer ver
schillende Tokayersoorten waarvan de
Tokaji Szamorodni en de Tokaji Aszu
de kroon spannen.
De door Minister de Széll aangebo
den soiree op het departement van
Binnenlandsche Zaken, een enkele
festiviteit temidden van vele, was in
groeten stijl gehouden. De
kettingbrug over de Donau was voor deze ge
legenheid geïllumineerd, het ministerie
zelf baadde zich in een overvloedige
weelde van licht, waardoor het reeds
op vele kilometers afstand zichtbaar
was, en de weg erheen was geflankeerd
door politieagenten en militairen te
paard in hun zoo decoratieve kleedij.
Langs eindelooze rijen roode
goudgegalonneerde uniformen,
deministerieele lijfwacht, kwam men in de
groote ontvangzaal. Zoowel de gast
heer als zijn echtgenoote stonden bij de
deur om allen bezoekers de hand te druk
ken. Vrijwel de geheele Hongaarsche
politieke wereld alsmede de geheele
Generale Staf was op deze soiree, die
volkomen geslaagd mag heeten, verte
genwoordigd.
Noode verlaten wij Budapest en
noode laat Budapest ons vertrekken,
achterblijvend in al haar stralende
pracht van monumenten en gebouwen,
in al haar rijkdom aan architectonische
en picturale schatten.... maar ver
liezend iets van die glans van feest
vreugde die het internationale bezoek
haar bracht M. J. V.
WIJN KEUREN ZONDER VERPLICHTING
I (Voor het eerst in Amsterdam)
De HUNGARIA" Wijnimport
was de eerste in Nederland gevestigde zaak, die er zijn specialiteit
~ van maakt uitsluitend Hongaarsche wijnen rechtstreeks uit Hongarije
te importeeren en n nu nog de een/ge. Ook Hongarije heeft zijn
kleine wijnen voor het dagefijksch gebruik, b.v. SZEGEDI DIN KA
welke wij geregeld in voorraad hebben, maar wij specialiseeren ons
op de wijnen, die hun sporen in Hongarije zelf hebben verdiend n.l.
1929 Egri Bikavér
1932 Csopaki
1930 Debröi Harslevel
1924 Tokaji Aszu
Indien men deze wijnen niet kent, dan moet men de bekoring van
zoo'n glas tintelende wijn zelf ondergaan ! Deze gelegenheid staat
thans open : Moondjg IS, Dinsdag 16 en Zaterdag 20 November o.s.
verwachten wij des namiddags tusschen J12 en 7 uur Uw bezoek ten
onzent waarbij het ons een groot genoegen zal zijn U d/verse wijnen
von ons land te laten keuren. Deze proef, die op dezelfde dagen in
nagenoeg alle landen van Europa werd georganiseerd, h ah zuivere
propaganda bedoeld en leidt derhalve tot geenerlei verplichting.
Wij verwachten met interesse Uw bezoek op een der bovengenoemde middagen :
HUNGARIA" Wijnimport (Alexander Vadas)
Leidschegracht 68, hoek Prinsengracht. Tel. 31040-35640
ST. NICOLAAS GESCHENKEN
HONGAARSCHE KUNSTNIJVERHEID
HANDGEBORDUURDE DAMESKLEEOING
HUNGARIA
HEER5NGRACHT 443
b/h KONINGSPLEIN
T)UFF
LKLEUÏ31,
WOLLENOWFEL -m/SM ^
4
45..
-U lTTlU?TlHC?H
PAG. 19 oe GROENE No< SIM
t ,
51'
i l
i j.
\
\\