De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1937 27 november pagina 8

27 november 1937 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

'C r", X .» ,1 rouwen en vrouwenleven (JJutfscfw vrouwen in . H. Posthumus-van der Goot HET eerste jaar van het nieuwe régime in Duitschland moet het paradijs der anti-feministen ge weest zijn. Eindelijk was de tijd aan gebroken, dat elke man, die daartoe de neiging bezat, den leider kon na zeggen: De maatschappij wordt door mannenbonden geregeerd; de vrouwen moeten kinderen krijgen en afgeloopen." Maar zelfs in het Duitschland van 1933 werd deze leer alleen toege past waar de economische omstandig heden dit toelieten, d.w.z. waar de mannen er geen nadeel, maar wel voordeel in zagen de vrouwen van haar posten te verjagen. Het gevolg was, dat vooral de vrouwelijke staats beambten, juristen, medici, leerkrach ten en andere intellectueelen door direct ontslag en door indirecte beper kingen van haar arbeidsterrein werden verwijderd. Veel minder drastisch en vooral veel sneller weer opgegeven waren de maatregelen genomen tegen de arbeidsters, die door haar lageren loonstandaard beter beschermd waren dan door welk recht ook. Na dit eerste jaar van wegslaan, zonder eenige consideratie, der be trokken personen, een jaar, dat volgens Hilary Newitt l) ook aan tal van Nazi vrouwen veel leed moet hebben be rokkend, kwam al spoedig het inzicht, dat men niet den staat tot n lichaam met n ziel en n gedachte kan maken en daarbij meer dan de helft van dat lichaam buiten beschouwing laten. Een netwerk van organisaties werd over de vrouwen uitgespreid. De vereeniging van de Jungmadel zórgt voor de allerjongsten, iets later komen deze in den Bund Deutscher Madel. Daarna wordt de jeugdige Duitsche zooveel mogelijk ondergebracht in een kamp op het land in een landjaar", bij een huisvrouw in een huishoudjaar", of in den zesmaandelijkschen arbeids dienst". De studente is ingedeeld in andere formaties, werkzaam op maat schappelijk gebied. De vrouwen zijn ondergebracht in het Frauenwerk" en de Nazi-veteranen onder haar in de Frauenschaft", de arbeidsters in de vrouwenaf deel ing van het Arbeidsfront, de moeders nog eens in een afdeeling moeder en kind" enz. GEBOREN uit den algemeenen wensch, de vrouwen-niet buiten de propaganda te laten, heeft deze ontwikkeling een aantal merkwaardige bij-verschijnselen in het leven geroepen. Ten eerste haalt deze ver-organisee ring" de vrouwen uit haar gezin en geeft haar een zekere uiterst be perkte zelfstandigheid van optreden. Ten tweede heeft men vrouwen noodig om al deze vrouwen te bereiken en ontstaat er dus een vraag naar vrou wen, die hierin leiding kunnen geven. Ten derde ontdekt men, dat vrouwen meer kunnen dan alleen kinderen krijgen. Ten vierde ziet men in en dit laatste is werkelijk zeer belangrijk dat het in vele opzichten noodzakelijk is, dat vrouwen meer doen dan kinderen krijgen. Een groot deel der uitvoering van het economische programma blijkt afhankelijk te zijn van de vrouwen. Zij moeten hun gezin tevreden en gezond houden met smakelijke maaltijden, die zij moeten leeren te bereiden dan eens zonder vet, dan zonder vleesch, brood of aardappelen, al naar de wisselvallig heden van het vier jarenplan dat mee brengen. Verder moeten de vrouwen leeren niets te vermorsen, geen eten, maar ook geen papier, geen stoffen, geen .UITERLIJKHEDEN' (~\P zichzelf is het een zeer eenvoudige L-' methode een japon te vernieuwen door een stuk kant in den rug te zetten, maar er is in dezen natuurlijk wel kant en kant. De charme van de afgebeelde jurk is dat de bruine zijde precies kleurt, bij het bruin fluweel van de découpe en dentelle, die verier nog met wat goudborduursel ver sierd is. De hoeden verlaten langzamerhand de hooge lijn voor een breeden rand of voor een giappig afloopend effect, zooals de bij gaande toque vertoont. Dit hoofddeksel komt.uit de bekwame handen van Madame Agnès vandaan, die het matte [roode vilt koos om bij zwart bont gedragen te wor den. Van de draagster wordt dan verwacht, dat zij de noodzaak van een kleine versiering dans Ie ton" op haar tasch of hand schoen inziet. (Jlicoline stukje metaal. Het belang van de vrouw als besteedster van het inkomen, als consumente bij uitnemendheid, wordt door de huidige Duitsche regee ring ten volle beseft. Ten slotte heeft de veranderde oor logstechniek de vrouw niet meer uit sluitend de rol toebedeeld van moeder van soldaten, maar ook van organisatrice van het leven achter het front. Iedereen weet, dat de burgerbevolking het kwetsbare deel van een oorlogvoe rend land is geworden. De vrouwen moeten dus leeren deel te nemen aan de verdediging tegen luchtgevaar en aan de verpleging, niet alleen van gewonde soldaten, maar ook van zich zelf en haar kinderen. DIT alles brengt als betrekkelijk onverwacht gevolg mee, dat de intellectueele status van de vrouw noodzakelijkerwijs verhoogd moet wor den. Maatschappelijke werksters voor al het nieuwe dat onderricht en ont dekt moet worden op gebied van de voedingsleer, van de huishouding, van de verbetering van de lichamelijke gezondheid, moeten beschikken over degelijke scholing, zelfstandig organi satievermogen, veel menschenkennis. De vrouwelijke artsen, wier aantal met name door een gedeeltelijk verbod van fondspraktijk sterk teruggeloopen was, worden dan ook weer aangesteld en de medische studie voor meisjes wordt zelfs aangemoedigd. Hetzelfde geldt voor alle beroepen, die bij deze nieuwe organisatie van de vrouwen wereld betrokken zijn, maar niet voor n enkel beroep daarbuiten. t)e vrouwelijke juristen bijvoorbeeld, zijn nog steeds economisch zonder eenig vooruitzicht. Ook zijn alle strategische punten door mannen bezet, zoodat alles onder de voortdurende controle en onder de orders van den grooten mannenbond staat. Dit neemt niet weg, dat er op het oogenblik voor Duitsche vrouwen, die willen werken en die niet met een of andere politieke of rassen-ongewenschtheid zijn besmet, een gelegenheid be staat om haar krachten ten bate van de gemeenschap aan te wenden. Een bericht van den allerlaatsten tijd meldt zelfs, dat onderzocht zal worden waar vrouwen geschikt voor zijn", hetgeen vol ironie, als de 'ontwikkeling der menschheid nu eenmaal schijnt te zijn, een kernachtige formuleering is van datgene wat de meest overtuigde feministen hebben voorgestaan. Men vraagt zich af welke middelen de regeering, aangenomen de propa gandistische, economische en militaire drijfveeren die haar bezielden, toege past heeft om in zoo korten tijd een dergelijke verandering te weeg te brengen in een zoo groot aantal vrouwenlevens. BEHALVE het machtsvertoon (ont slag), het gebiedende woord (vrou wen kunnen niet gelukkig zijn in be roepsarbeid), het verheffen van het moederschap tot een gewichtige staats functie, en de invloed van een alles doordringende . propagandatechniek, treft in bijna alle ,,épitres aux femmes" het beroep op het gevoel, op den offer zin. Was je wird geopfert, war Opfer für dich'Y staat op de laatste aflevering van de N.S. Frauenwarte en met variaties in vele andere officieele uitlatingen. Uit deze merkwaardige ontwikkeling der Duitsche vrouwen in de laatste vijf jaar zijn m.i. de volgende conclusies te trekken. i. De vrouw is een zeer belangrijke staatsburgeres. Als men haar als zoo danig verwaarloost, gaat dit ten koste van de economische en militaire kracht van het land. 2. De vrouwen zijn voor het uit voeren van haar taak als staatsburgeres te winnen, indien er een beroep op haar medewerking wordt gedaan, in een vorm die voor haar toegankelijk is. 3. Het is een groote fout van de democratische regeeringen, dat zij door traagheid en kortzichtigheid deze noodzakelijke ontwikkeling met piet luttige maatregelen tegengaan, inplaats van haar te bevorderen, zoodoende zich zelf een toevoer van maatschap pelijke krachten onthouden en den tegenstander in de kaart spelen. i) Women must choose. NIEUWS UIT DE VROUWENBEWEGING T~\E tegenwoordige generatie van J-^ vrouwen behoeft geen d ettantistische te zijn en mag dit dus ook niet wezen, was de strekking van een geestige rede, die Johanna W. A. Naber uitsprak op een bijeenkomst van het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging, waar ook het eenige vrouwelijke lid van de Eerste Kamer, mevr. Mr. Pibbius Peletier, het woord voerde. TTILARY Newitt vertelt in haar * *? boek over de vrouw in den huidigen tijd, hoe vooraanstaande Weensche vrouwen met alle beminnelijk heid, waarover zij beschikten, een der vele beraamde maatregelen tegen vrouwenarbeid wisten te verijdelen. Zij belden daartoe de voornaamste regeeringspersonen op de ministe ries op, om hen, uit te noodigen voor een diner of een ander feest, waarbij zij in een zeer lang gesprek terloops de brandende kwestie aan roerden. Het schijnt dat de antifeministische, maar toch nog altijd hoffelijke Oostenrijksche heeren dezen wenk hebben begrepen en opgevolgd. T~\E uiterst bezadigde Académie -*-/ frawaise heeft de Académie beige uitgenoodigd tot een bezoek. Men fluistert nu dat de president, die de onsterfelijkheid" uitsluitend aan mannelijke dichters wenscht toe gekend te zien, dit thans zeer be treurt, omdat-de Belgen ongetwijfeld vergezeld zullen zijn door de beroemde schrijfster Colette, aan wie zij, voor uitstrevender dan hun Fransche kunstbroeders, het lidmaatschap hebben verleend. ? N een toespraak werd onlangs een ?^ oud woord van de beroemde maat schappelijke werkster Elisabeth Fry herdacht, die aan den Franschen koning Louis Philippe geschreven heeft: Sire, indien gij gevangenissen laat bouwen, zou het welzijn, dat gij dit doet in de gedachte, dat gij of uw kinderen ook eens deze cellen zoudt kunnen bewonen. EEN van de vele gaven des hemels, die over ons uitgestort worden al merken we dat zoo niet iéderen dag l?zijn bloemen. Daar is de bloem in het knoopsgat van het kwieke oude heertje, daar zijn de bloembedden in de plantsoenen, waar we in de tram langs rijden; de bloemperken in de parken, soms weelderige kleurensynfonieën. Daar zijn de laatste dahlia's en herfstknoopjes, de laatste bolbegonia's, ja, de laatste rozen in de tuinen. In een klein potje spriet een takje paarse hei. En ze geven alle te denken. Bloemen en sentiment behooren bij elkaar, als van Gend bij Loos, als klank bij muziek, schoonheid bij een gloedvollen zons ondergang of onschuldige verwonde ring bij een kindje. En daarom omringen we ons met bloemen bij alle emotievolle gebeurtetenissen van ons leven! Of we laten ons daarmee omringen; dat het liefste ! Maar het is niet iedereen beschoren. We kennen een Hollandsch mevrouwtje, gehuwd met een degelijken Hollandschen man, die in haar huwelijksleven driemaal bloemen van hem kreeg. Bij de geboorte van elk kind l Voordien niet en nadien niet. En daarom koopt 2e haar bloemen voortaan maar zelf l Neen, dan in Amerika. Daar is het zenden van bloemen wat men ginds (Slot op pag. 16) PAG. IS DE GROENE No. 3l5 v. *. een bijzettafeltje van GISPEN met philite blad van PHILIPS verkrijgbaar in de GISPEN TOONZALEN Amsterdam Leidschestr. 27 DEN HAAG Noordeinde 140 ROTTERDAM Mauritsweg 37 PYRAMID ZAKDOEKEN Fabrikaat foofaf STEEDS EEN WELKOM CADEAU i Een passend St. Nlcolaasgcschenk van distinctie in ceramiek, sieraden, glas, wei'fwerk, enz. Bij ons vindt U iets ,,persoonlijk*" dat den gever kenmerkt! zeer exclusieve kunstvoorwerpen uit alle tijdperken voor den liefhebber die iets aparts zoekt. doorloopende exposities van schil derijen, grafiek, beeldhouwwerk, cera miek, toegepaste kunst. Een VONDST doet U STEEDS bij ons. ONNO GEVEKE Kunsthandel De Brug PRINSENGRACHT %9 bij Vijzelstraat, tel. 31663 Voor goed maatwerk P.C. HOOFfSIR. 134 Tel. 28271 ccêpe de cdine in tere pasteltinten, keurig geborduurd, een aller aardigst geschenk voor de komende feestdagen, dat in ieders smaak zal vallen! En ... toch zo voordelig te krijgen! Vraag Uw winkelier Lux Toilet Zeep in feestverpakking. Vier stukken van deze erkende kwaliteitstoiletzeep en dan nog zulk een keurig zakdoekje voor slechts 50 ets.! Maak een lijstje van de kennissen, die U met Lux Toilet Zeep feestverpakking wilt verrassen. LTS 127-OKI H Geef 9 n geurig geschenk..! IMPÉRIALE vanaf 25 ets VÊRITABLE vanaf 20 ets. Geef een flacon Eau de Cologne Boldoot! Zoo'n geschenk wordt zeer gewaardeerd, niet alleen op den dag van her geven . . . maar ook steeds weer opnieuw bij de vele malen, dat enkele geurige druppels, moeheid doen vervlie gen en lichaam en geest heerlijk opfrisschen! Gropte keuze in sier lijke, moderne luxe-flacons. Eau de Goloqnc Nk f*+**S% rfS^^^ ^M^^ NEDERLANDSCH FABRIKAAT

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl