(Slot van pag. ij!) noemt ,,a grand habit". De gemiddelde Amerikaan is praktisch en hij is sen timenteel ! Allebei bij zijn volle bewust zijn en met plezier. Hij wacht niet met bloemen sturen tot er in het leven van een of andere bevriende vrouw een crisis van welken aard ook is ontstaan; hij stuurt ze eerder ! Hij weet bijvoor beeld dat bloemen in een kale, onper soonlijke hotelkamer vél noodiger zijn dan in een gezellig home en hij zal ze dus sturen aan de vrouw op reis. Hij brengt haar een revers-bouquetje als ze den trein instapt. Gaat hij n avond uit met een meisje, dan vischt hij de kleur van haar japon uit en ver eert haar een bijpassend corsage. En het is volstrekt niet noodig, dat daarin altijd orchideeën verwerkt zijn ! Het prettige bij bloemengeven is, dat de prijs er geen zier op aan komt. Is er iets decoratievers denkbaar dan een goed-geschikte toef wilde bloemen? Hebt ge het effect wel eens geprobeerd van rozentakjes met roode bottels in een kristallen vaasje op een gedekte tafel? Er zijn tijden in het leven van iedere vrouw, dat ze gén bloemen voor zich zelf koopt. Ook dat weet de gemiddelde Amerikaan en hij stuurt ze haar. Mis schien was ze meer gebaat met drie paar nette kousen, denkt wellicht de degelijke Hollandsche heer (zie boven) die met beide beenen in het werkelijke leven staat. Het kan zijn ! Maar voor alsnog zegt men het beter met bloemen dan met kousen. HENRIETTE LABOUREUR ^1 / / ? / t'ticitli n ^ t' t \"C C U W EEN en al verleiding zijn de straten met de groote winkelruiten. Zuinigheid, spaarzaamheid, de gelijkheid zijn onze erkende en door hoogstaande personen geprezen deug den, maar zonder eenige schaamte worden deze roekeloos in gevaar ge bracht door alles wat het vernuft van de heeren en dames winkeliers en handelaars maar kan verzinnen. Dat mag en dat vindt niemand gek, be halve misschien een enkele tot wanhoop gebrachte vrouw. ? Maar zelfs zij, die de verleiding in letterlijken zin uit den weg gaat, die haar huis niet verlaat of, in de tram gezeten, niet links en niet rechts kijkt, die wordt nog in den magischen cirkel van opgewekte verlangens getrokken door het eenvoudige middel der cata logi. Zij weet het, zij is erop verdacht, dat deze ongenoode gasten de vesting van haar goede voornemens zullen binnendringen, maar zij onderschat toch het gevaar. Thuis even die boek jes doorkijken, dat kan je best doen. Zóó is er niets geen dwang tot koopen, geen juffrouw die je misprijzend aan kijkt. En je mag toch wel weten, wat er te koop is in de wereld. Dan blijf je een beetje op de hoogte en kan je er over mee praten, al heb je het dan niet." Met die drogredenen zich paaiend, opent zij het allerverleidelijkste bun deltje, dat Metz & Co haar gezonden heeft en waar een allergezelligste huisjapon van gewatteerde zijde al dadelijk een visioen oproept van echt huiselijk comfort dus iets dat wel mag in een vorm die ook flatteert. En als je niet direct zoo iets zou willen koopen, dan zou je toch misschien naar binnen kunnen gaan en zoo'n allerliefst klein knoopje of kettinkje of wat dan ook uitzoeken, dat eigenlijk maar een paar stuiver kost en dan zou je meteen eens kunnen kijken. ..." STEL ze bezwijkt niet dat blijft ten slotte mogelijk dan leest zij eerst achteloos, maar daarna met stij gende belangstelling, wat de firma Hirsch haar door een van onze be kendste journalisten laat voordichten. Weet je niet dat het zaliger is te geven dan te nemen en dat het heel gezellig is om voor een ander cadeautjes te koopen? En dat je dat met zorg moet doen? Heb je wel eens gedacht aan al die leuke dingen die er uit Amerika komen tegen woordig ? Dat is altijd een beetje anders, dat heeft allure en is heelemaal niet zoo duur. Wat denk je van dien engelachtigen clip met dat groene blaadje? Zoo murmelt het door den tekst en de plaatjes, zoodat het een prettige daad van barmhartigheid gaat lijken om gauw naar het Leidscheplein te gaan en geschenken voor anderen uit te zoeken." Haast nog geraffineerder zijn de vrij onoogelijke boekjes, die Perry of Van Embden de huishoudingen inzenden. Een reeks van kleine zwarte afbeeldingkjes die u maar matig bekoren, maar opeens ziet u tot uw verbazing dat lage, draaibare model van een staand lampje dat u al lang zocht, of die aardige Engelsche koppen, waarvan u nooit wist waar je ze eigenlijk krijgen kon. En hoe toegankelijk is het vrou wenhart voor den kreet van zuivere vreugd van uw zoon die uitroept: Oh, Mams, daar heb je net precies de timmerdoos, die ik altijd wou hebben!" En dan zoo'n opmerking van uw heer gemaal, die neerbuigend op het eind van den avond die rommel" eens doorbladert en plotseling zeer geïnteresseerd iets over schijnwerpers begint voor te lezen? Past op, vrouwen, deugdzame, dege lijke vrouwen van Nederland. De ver leiding is in de straat, de verleiding komt in uw huis. De vraag is maar: Moet men haar weerstaan?" PEGGY VLUG Kunt u" roosteren, rooster dan mee R bestaat maar n bezwaar tegen den grill en dat is de aan leiding, die hij geeft tot werkzaamhe den, afwisselend, maar even leelijk, grillen of grilleeren genoemd. Laten wij ons dus onmiddellijk tegen dit taalbéderf verzetten, maar verder alles doen om deze kookwijze te be vorderen; ons volkswelzijn kan er slechts door verhoogd worden. De aanleiding tot dezen oproep is het verschijnen op onze markt van een zeer eenvoudige rooster-in stallatie, een soort van pan met een deksel, die zoowel op vuur, gas als electrische plaat te gebruiken is. Wij kunnen werkelijk den braven Zwitserschen kok, die op het oogenblik met dezen nieuw uitgevonden rooster, tiiïelior-pan" geheeten, demonstraties in ons land geeft, dankbaar zijn. Wie eens een kalfscarbonaadje van den grill heeft gegeten, weigert voortaan de gebruike lijke uitgedroogde draderigheden te aanvaarden. Ook de tomaat, de champignon, het spek zijn geroos terd zooveel geuriger, zooveel appetijtelijker, dat u zich verbaast, dat u ze niet altijd zoo hebt gegeten. Er is met zoo'n rooster nog veel meer te doen, o.a. bliksemsnel echten Engelschen toast te maken, maar iets moet aan uw verbeeldingskracht of aan het kleine Meiior receptenboekje worden overgelaten! LUXE VERPAKKING VOOR HEE R E Maüonde bonneterie AMSTERDAM Kalverstraat .Rotan Telef. 333OO (4 iii.ierV) DEN HAAG Gnoen mankt -Buitenhof Telef. 1 1184O (4 lijnen) ZJCHTZENDfNGEN FRANCO . VAN GELDER & CS PRINS UENDRIKKADE 25-27 A fj|CTCDRAM VAN BAERLESTR. 40 (FIL.) AlflO l LKUMlTI PORGELEIN - AARDEWERK - GLAS- KRISTAL WIJ VERKOOPEN RECHTSTREEKS AAN PARTI CULIEREN, OOR OP DE PRINS HENDRIKRADE U PUFITEERTVAN EENETRADITIE EN ERVARINB VAN RUIM 14 EEUW i ST. NICOLAAS GESCHENKEN HONGAARSCHE KUNSTNIJVERHEID HANDGEBORDUURDE DAMESKLEEDING H U NG ARIA HEERENGRACHT 443 b/h KONINGSPLÉIN Rultorsport IS HÉT GEÏLLUSTREERDE MAANDBLAD VOOR DE P AAR DEN SPORT! Proefnummer wordt gaarne toegezonden ADM.: KNEUTERDIJK 3, DEN HAAG CREDIETEN van circa f 1000.?beschikbaar, af lossing 12, 18 of 24 maanden. Dis crete afwikkeling, geen kosten vüoruü. Postzegel voor antwoord bijvoegen. Credietbank ,,'s-Gravenhage" Allard Piersonstr. 9<i, Rotterdam, Tel. 33203 KAMPEERWAGENS Twee occasions: geheet nieuw, modern type, vier slaap plaatsen Automatische rem PRIJS f 250,-EN f 375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H. Volgende 'week Sinterklaas Nummer n op de ver langlijst natuurlijk S a l ka Va l ka" Uw boekhandelaar heeft het l PAG. 16 DE GROENE No. 3156 DIEPZEEONDERZOEK OMSTREEKS 1866 begon de onsterfelijke kapitein Nemo met zijn onderzeeër de Nauti lus zijn wonderlijken tocht naar de diepten der oceanen. De fantasierijke schrijver Jules Verne liet de opvarenden door een geweldig venster in den romp van het schip de wonderen der diepzee aanschouwen. In den tijd tusschen het ontstaan van de boeken van Verne en den tijd waarin we nu leven, hebben wetenschap en techniek een geweldigen vooruitgang gemaakt. Ook de wereld die kapitein Nemo bezocht, wordt langzamerhand ont sluierd. Op alle mogelijke manieren tracht men in die wondere wereld af te dalen, of er zich door gevolg trekkingen een beeld van te vor men. Men is afgedaald tot ongeveer 900 meter, maar wat zich daaronder bevindt is nog nooit door menschenoogen aanschouwd. Slechts door het visschen met diepzeenetten kan men een heel klein deel van wat er leeft in die geweldige diepten, naar de oppervlakte brengen. LANGEN tijd heeft een groot deel der wetenschap in de meening verkeerd, dat op een diepte van vijf, zeshonderd meter alle leven ophield. Totdat men door toevallige vangsten van dit denkbeeld werd afgebracht. De voornaamste aanleiding tot inten sief diepzeeonderzoek was wel het breken van den telegrafischen kabel tusschen Frankrijk en Noord-Afrika. Toen in 1860 de gebroken kabel van een diepte van 3000 meter omhoog werd gehaald, bleek deze bedekt te zijn met een rijke verscheidenheid levende organismen. Deze en andere dergelijke vondsten waren aanleiding voor vele landen expedities uit te rusten, die zich met diepzee-onderzoek moesten bezighouden. De belangrijkste, die zeer veel heeft bijgedragen tot hetgeen we tegenwoordig van het diepzeeleven weten, was de Challengerexpeditie, die in vier jaar tijds, van 1872?1876, een zoo uitgebreid mate riaal omhoog haalde, dat de geleerden, die zich met het onderzoek daarvan belastten, bijna vijftig jaar noodig hadden om daarmee klaar te komen. Wat men tot nog toe óf als on bewoonbaar had beschouwd óf als een onherbergzaam oord, waar hoogstens afzichtelijke monsters konden leven, bleek in werkelijkheid een rijke ver scheidenheid van wonderlijk gevormde dieren te bevatten, die geheel waren aangepast aan het leven op gropte diepten en die niet uitsluitend tot de lagere soorten behoorden. MEN vroeg zich af hoe de dieren in die groote diepten konden leven. Immers het zonlicht dringt slechts eenige honderden meters in het water door. Er is nog een deel waar schemer heerscht, doch daaronder heerscht absolute duisternis, zoodat planten groei daar niet meer optreedt. Dag en nacht is daar gelijk, geen golfstrooming is daar merkbaar, de temperatuur is niet aan schommelingen onderhevig en 's zomers en 's winters'eenige graden boven het vriespunt. Na een oppervlaktezóne, die rijk is aan leven, treedt een vrij arm gedeelte in, doch daarna, in het gebied der eeuwige duisternis, komen verschillende zone's voor, waar een rijke verscheidenheid van de meest vreemdsoortige dieren leven. Aanvankelijk dacht men, dat hier alleen carnivoren leefden, die zich dus in'stand hielden door andere dieren te verslinden. Inderdaad zijn er dieren bij, die geweldig vraatzuchtig zijn en geheel gebouwd tot het verslinden van groote hoeveelheden dierlijk voedsel. Velen bestaan uit vrijwel niets anders dan een reusachtigen bek. Anderen Een tientol diepzeevisschen, fosforiseerend en uitgerust met te/es:oopooge.i. zijn weer geschapen met een kleine mondopening, die men nauwelijks in staat zou achten genoeg voedsel tot zich te nemen voor het groote lichaam. Velen leven van hetgeen er dagelijks in groote hoeveelheden bezinkt; altijd door regent het van de hoogere lagen plantenafval, doode dieren en andere bézinksels, die slechts opgevangen be hoeven te worden. DE dieren die op groote diepten leven, zijn doorgaans donker van kleur, de meest voorkomende tinten zijn zwart en donkerpaars, terwijl vele schaaldieren, poliepen, koralen, borstel wormen, zeesterren en inktvisschen rood zijn. Wat de aantrekkelijkheid dezer dieren uitmaakt, is dat het grootste deel de eigenschap bezit te lichten". Dit lichten is overigens geen onbekend verschijnsel in de biologie. We kennen allen het lichten der zee, veroorzaakt door ontelbare micros copisch kleine diertjes, die het zeewater tot een lichtende massa maken. Ook bij op het land levende dieren komt dit verschijnsel voor, o.a. bij den glimworm. Bij de diepzeevisschen zijn er die geheel lichten, weer anderen hebben lichten boven de pogen of hebben rijen lichtjes aan weerskanten van het lichaam. Ook lagere dieren, zooals kwallen, zeesterren, koralen enz. zijn in staat licht uit te stralen. Of alle diepzeebewoners deze eigenschap be zitten is moeilijk na te gaan, aangezien de dieren, die met sleep- of sluitnetten worden opgehaald, vaak dood boven komen en dan geen licht meer uit stralen. De dieren sterven onderweg door het verschil in temperatuur en door verandering van het zoutgehalte. Er zijn zoowel kleine als geweldig groote dieren die kunnen lichten. Ook zijn er dieren, zooals krabben en hoormosselen, die een slijmachtig Vocht afscheiden, dat de eigenschap bezit. nktvisschen, die in hoogere lagen een dankbaar beschermingsmiddel vinden in de inktachtige vloeistof, die ze afscheiden, moeten in deze duisternis een lichtend vocht afscheiden om hetzelfde resultaat te hebben. Waarschijnlijk wordt dit licht opge wekt langs chemischen weg. Door aan raking met zuurstof, hetzij uit het water of uit het bloed, wordt in de blaasjes het licht gevormd. Hieraan is toe te schrijven, dat de dieren zelf de uitstraling kunnen regelen. Door meer bloed naar de lichtorganen toe te voeren, wordt de lichtsterkte grooter. De variëteiten van lichtgevende dieren zijn ontelbaar. Er zijn inktvisschen gevangen, waarvan de lange armen geheel met lichtjes waren bezet. Ook zijn dieren gevangen met een geweldig lang, slangachtig lichaam, dat aan weerszijden bedekt was met rijen lichtjes. De kop bestond uit niet meer dan een geweldige bek, oogen bezat het dier niet. Het doel van de lichtjes is waar schijnlijk, dat ze de prooi aantrekken. Proeven hebben aangetoond, dat vis schen, evenals vele insecten worden aangetrokken door het licht. Doorgaans is er een zekere sym metrie in de plaatsing in het lichaam en ook heeft men eenvormigheid opgemerkt wat de plaatsing der lichtjes betreft bij dieren van eenzelfde soort. Dit dient voor de dieren waarschijnlijk ook om vriend van vijand te onder scheiden. Ook de lichten van de dieren zelf verschillen echter onderling van vorm en kleur. Zoo heeft men opge merkt, dat ieder orgaan van het lichaam door een ander soort lampje wordt belicht. Er zijn lampen die rood, hemelsblauw, donkerblauw en violet licht uitstralen, weer andere gaan van hel groen tot geel, DE oogen loopen bij deze diepzeedieren zeer uiteen. Er zijn er die in het geheel geen oogen hebben of zeer kleine en hiertoe behooren ook dieren van geweldige afmetingen, weer anderen hebben oogen zoo groot als schotels. Zeer bekend zijn de ge weldige oogen .van sommige inkt visschen, die met hun starren blik hun prooi verlammen. Sommige dieren verloren van geslacht op geslacht het gezichtsvermogen, bij anderen groeiden de oogen uit tot kokers. Deze telescoopoogen komen slechts voor bij acht onderorden der diepzeevisschen en zijn tot nog toe nergens anders ter wereld waargenomen. Het voordeel dezer oogen is, dat alle licht wordt geconcentreerd op het netvlies. Meestal hebben de jonge dieren nog gewone oogen, die zich langzamerhand vervormen. Ook zijn er jonge dieren, die de oogen op lange stelen hebben zitten, langer soms dan het lichaam. Zoo kunnen ze hun oogen naar alle kanten draaien. Vele dieren die geen oogen hebben, of waarvan de oogen heel klein zijn bezitten uiterst gevoelige tastorganen, die door geen oogen te ver vangen zijn. De hengelaar is een veel voorkomende visch, dat op den kop een orgaan heeft, die aan een hengel doet denken. Het bezit aan het einde een aas, dat kleinere vischsoorten aantrekt. Voor dit echter is bemachtigd, heeft de geweldige bek het argelooze dier verslonden. De hengelaars der diepzee hebben aan het eind van den hengel een lichtje. EEN nadeel van het diepzeeonder zoek met netten is, dat men slechts kleine en middel grocte dieren kan ? vangen, zoodat men zich geen voor stelling kan vormen over de afme tingen tot welke de dieren voorkomen. Indien de tot nog toe gevonden dieren in grootere exemplaren voorkomen, kan men eerst recht van monsters .spreken. Geen wonder dan ook dat de mensch het verlangen voelt opkomen, zelf eens een kijkje daaronder te gaan nemen. Vooral den laatsten tijd tracht men met toestellen die den druk van het water kunnen weerstaan, op groote diepten af te dalen. De bekend ste van deze onderzoekers op dit gebied is wel de directeur van de afdeeling tropenonderzoek der New York Zoological Society, William Beebe, die met zijn bathysphere, een speciaal door hem geconstrueërden kogel, tot op een 800 meter afdaalde. Wanneer men bedenkt, dat op groote diepten de druk op iedere 10 meter met n atmosfeer toeneemt, zal men be grijpen dat aan een tocht onder water groote gevaren verbonden zijn. Het toestel moet een ontzagwekkenden druk weerstaan. Daarom nam Beebe ook een kogel, die bovendien voorzien was van een kwartsraam.De gevaren die hij ondervond, beschrijft hij in een twee tal boeken, Achthonderd meter onder den zeespiegel" en Zeegeheimen" (Scheltens en Giltay, Amsterdam), die echter meer op de avonturen dan op de wetenschappelijke onderzoekingen zijn gebaseerd. Een andere Amerikaan, J. A. Williamson, ging in zijn Williamson-tube omlaag, doch bleef dóór een breede buis van ringen met het schip verbonden. In zijn boek Mijn avon turen op den bodem van den Oceaan" (Scheltens en Giltay) vertelt hij hoe hij zijn films onder zee opnam. Hij onthult eerlijk de geweldige trucs die bij zijn opnamen, die den bioscoopbe zoeker moeten doen rillen van natuur lijkheid, worden gebruikt. En thans staan we voor een nieuwe phase in het diepzeeonderzoek, althans wanneer we de persberichten mogen gelooven. Professor Piccard, die zijn roern verwierf door zijn tochten in de stratosfeer, wil het thans met diepzee onderzoek probeeren. Misschien heeft hij evenveel succes als in de lucht en is de tijd niet ver meer dat we een dagretour naar den bodem van den oceaan kunnen nemen. HENK EVERHARD KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN 126 ? AMSTERDAM Doorloopend Tentoonstellingen i k^ K; i ;?? \ [:' u ? r PAG. I7 DE GROENE No. 3I56