^ ^^ BU1TEH ?WDWE »x»*./O.-* I.^.V i» D 11 T J- TH. v. WIJNGAARDEN & Co., Tel. 28357, Hessenweg 238 - Waterweg 35. ?^ ?"? ?"* ? «? ? Rlinte Lindhulsjtl ondtr architectuur («bouwd m. centr. v«rw. w. «n k. str. wtttr. Ingebouwd b»d. Koopsom f ftOOO f 11000. Hyp. beschlkbur. Ontbltdlnf iondtr verplichting. /?"^/'Xf'TCP PC df Wanneer U zich denkt te vestigen aan den onvolprezen Veluw* VHta/2» l CrVDCCIX Zuidioom. of aan den Rijn, komt dan naar OOSTERBEEK. buiten en toch direct bij Arnhem Het Gemeentelijk Grondbedrijf he-ft schitterend gpleg?n bouw terreinen voor U nabij het gemeentelijk pork Hemelsehe berg. 7VHECLSUM: In het Wilhelminapprk bij KI. Zwitserland", Inlichtingen Uur. ». Bemetntewerkin. Vacantie in EIGEN land HEERLEN HOTEL GERMANIA ?.? Sft nommeerde keuken. Pension vanaf f 4.«. Centrum v '. Modern comfort. Gange Iste rang. Cerevan Zuid Limburg. R H EN EN Ouwehand's Dierenpark MSTEL GARAGE Wij gareeren, wasschen, smeren, halen en brengen uw auto I'rlj-x.cn vanaf f 15.- per miiaiiil Ome 30-jarige ervaring is een waarborg voor goede service NIEUW SEXUEELE VRAAGSTUK i VERLOOFDEH» i GEHUWDEN U ZWANGERSCHAP l L BEVALLING NIEUW ZOO JUIST VERSCHENEN: 3 BOEKEN VOOR f 1.10 Deze boeken zijn onmisbaar voor iedereen; alle mogelijke vraagstukken worden duidelijk behandeld en zijn voor ieder begrijpelijk ge schreven. Prijs per exemplaar SLECHTS ! 0.50 Prijs per 3 exemplaren COMPLEET £1.10 DE GOEDKOOPSTE UITGAVEN WELKE OP DIT GEBIED OOIT IN DEN HANDEL ZIJN GEBRACHT! UITC ..DF KROON" Ook verkrijgbaar gebonden in fraaien linnen stempelband a ?0.70 per stuk of ? 1.50 per 3 complete exemplaren. *> HET SEXUEELE VRAAGTUK Buitengewoon leerrijk voor iedere volwassene l 3> HET BOEK VOOR VERLOOFDEN EN GEHUWDEN Speciaal voor hen, die getrouwd zijn of hiertoe wenschen te be sluiten. Een raadgever voor het leven l 3) HET BOEK VAN ZWANGERSCHAP EN BEVALLING Gelieve te zenden onder rembours: ?) l STEL VAN 3 COMPL. EX. ingenaaid ? 1.10 plus 30 ets. rembourskosten. is ? 1.40. *) l STEL VAN 3 COMPL. EX. gebonden in linnen stempelband, ? 1.50 plus 30 ets. is ? 1.80. Naam: : ;.... ?. Straat: ._?:. Stad: ...... *) Doorhalen wat niet verlangd wordt. Deze coupon duidelijk invullen en in gesloten couvert (met 5-cts. post zegel frankeeren) zenden aan: UITGEVERIJ DE KROON", van Oldenbarneveltstraat 77, Postbus 633, ROTTERDAM. Rembourskosten kan men vermijden door vooruitbetaling! Zend postwissel ad ? 1.10 voor 3 ingenaaide exempl. t, 1.50 3 gebonden TOEZENDING VOLGT DAN FRANCO HUIS zonder verdere kosten! Vooruitbetaling kan ook geschieden door overschrijving of storting op onze postrek. 92420. Bij vooruitbetaling bovenstaande bestelcoupon NIET inzenden. N.V.VERZEKERING-MAATSCHAPPU ..MERCURIUS" OPGERICHT A? 1894 VERZEKERINGEN OP ALLERLEI GEBIED HOOFDKANTOOR ! AMSTERDAM.(., KEIZERSGRACHT 570 N.V. INSULAIRE HYPOTHEEKBANK Verkrijgbaar: 8-jarige HEERENBRACHT 244 37, % PANDBRIEVEN a 1OO %, AMSTERDAM C. groot f 1OOO N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 HAARLEM Oe Bank verstrekt voorschotten mei een minimum va n/1000.-op billijk e en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden onder borgtocht of zaKelijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden» Internationale Correspondentiecliib D«m»f «n H«*r>n di« m«( elkaar In correipond.nti» w.nichen l» tr»d«n, om welk* r«d«n d.n ook. kunn«n lid worden, Grctii inlichtingen m.l bijvo.ging v.r> porto m*n BurMu .Succour", Poilbu* 285, D«« H»«q ± 1.500.0OO gezinnen kochten thans reeds de Amerikaansche editie van Margaret Mitchell's Gejaagd door de wind" Deze prachtuitgave is thans in een sublieme Nederlandsche vorm van Anton Pieck verkrijgbaar en verschenen in de kroonserie. 'n magnifiek geschenk l Losse nummers van De Groene: 20 et. Ouder dan 3 maandend 60 et. Toezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag. PER EZ PERZISCH E^TAPYTEN AMSTERDAM SINGEL 480 bij Koningsplein ROTTERDAM - 's-GRAVENHAGE - UTRECHT VAN RUN S KMOSTÏRD Aan onze Indische abonné's Onzen abonné's . in Indiëverzoeken wij in hun eigen belang zeer dringend, het abonnementsgeld voor 1938 reeds nu over te maken. Dit in verband met de zér hooge incassokosten. Znnjulst verschenen en verkrijg baar in i e il e r en boekhandel: ANTOON COOLEN LENTEBLOESEM ing. fl.75 geb. f2.50 Korre vertellingen stelten dikwijl» hoofere elichcn »»n het kunnen van hun maker dan lanfademige romans. Het kon niet anders, of Anioon Coolen. de verteller bi| uitne mendheid, móest zich.ook hier een meester toonen. Hij vertint feen «eniïtioneele in triges, hij doet een (reep in het chte leven van eenvoudige mentch«n en het kleine voor val, het simpel gebeuren, welks humor, tra giek of pathos anderen voorbij zouden zien. wordt onder zijn handen tot een schilde rijtje. Een Brabantsen binnenhuisje, waarvan .men de geuren proeft.eenontroerend-sereen portret van een jonge moeder, die bijna bing is van haar eigen geluk : een wijd, verlaten, melancholisch PeeMandtchap. De donkere toon van een vertelling als ..Bart Verroke's vreemde dood", welke zélf gelijkt op de stem van den herfstwind in 'n oude boerenschouw, die er zoo hoorbaar in beschreven wordt; het fijn en liefdevol begrip, waar. mee ons in ..De uiterste dat" de angst en de opluchting wordt geschilderd van den ouden boer, die, banggemaakt door een i.ge'etterden" kennis, vreesde dat op lijn gouden bruiloftsdag de wereld we,! eens kon vergaan; de levensechte, haast tragiiche humor van een schets aan- de De Bruids paren" het verraadt alles de visie van den ras-kunttenaar N.V. HET NEDERLANDSCHE BOEKHUIS TE TILBURG DE GROENE AMSTERDAMh .R Redactie: Mr. R. H. DIJKSTRA, Mr. M. KANN, Mr. N. J. C. M. KAPPEYNE VAN DE COPPELLO, TH. MOUSSAULT en Mr. W. VERKADE ONAFHANKELIJK WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Red. en adm.: Keizersgracht 355 Tel. 37964 - Postgiro 72880 - G De abonnementsprijs bedraagt sterdam C. jiro G 1000 per jaar OPGERICHT IN 1877 Abonnementen kunnen met elk nummer ingaan, doch alleen tegen het einde van een jaargang worden opgezegd DECEMBER 1937 vwi vavi OM DE TOEKOMST VAN DE H. B. S. HET laatste paskwil op onderwijsgebied, het nieuwe'leerplan voor de H.B.S., dat en pas sant de literair-economische burgerschool net genoeg verknoeid heeft, om ook van die school het rest je,,aardigheid" af te nemen, is nu intussen alweer een historisch feit geworden waaromtrent wij enige ervaring bezitten. Wat is bevoegd? Men heeft het wiskunde-onderwijs op de B-H.B.S. meer in overeenstemming wil len brengen met hetgeen dit vak aan logische vor ming zou kunnen opleveren, zonder onderzocht te hebben óf, hoe en wanneer een kind toegankelijk is voor die leerstof. Men heeft inzicht" willen bevor deren, oppervlakkige schijnwijsheid willen weren. Wat is gebeurd ? Ervaren en bezadigd oordelende docenten spreken van een verzwaring van het pro gramma. Doch daarover aanstonds. Vervolgens zit ondanks velerlei ontkenning een verzwaring der eindexamen-eisen in de lucht. En ten derde is dit B-program voorgeschreven voor de eerste drie leerjaren der A-H.B.S. Hetgeen voor de meeste leerlingen dier school katastrofaal mag heten. Dr. J. A. Vor der Hake riep in een artikel onlangs uit ,,wie zijn toch de adviseurs van den minister, die dergelijke projecten maken? Een vraag die onbeantwoord blijft; de sluier der anonymiteit dekt de makers degelijk en zorgvuldig." Wat bedoelt die hartekreet? Meent de schrijver wellicht dat dergelijke paedagogisch-didaktische en schoolorganisatorische bedenkelijkheden ons bespaard zouden blijven, in dien een minister man-en-paard zou moeten noe men ? Men zou kunnen menen, dat deze veronder- : stelling achter de zojuist geciteerde uitroep school. Onbegrijpelijk echter zwenkt het betoog> waar de heer Vor der Hake voortgaat: Aan hun bekwaamheid zal niemand twijfelen".... gijzelf ook niet schrijver? ,,aan hun deskundigheid waarschijnlijk ook niet" bedoelt ge wellicht: hun rechtschapenheid, goede bedoelingen, enz. enz. enz.? Maar gerechte twijfel mag er zijn ten opzichte van hun practische blik, hun begrip van wat op een school eigenlijk nog kan en wat niet meer kan": en. waren de adviseurs niet bekwaam" en deskundig" ?,?.... wat nog te vergen en wat niet meer te vergen i$....; de vraag mag gesteld worden of zij wel met beide voeten op de grond staan" en dat terwijl ze te Als GRIEP dreigt \ e Amsterdamsehe Chinine Fabriek blijft Irouw er zich aan ' wijden het griepgevaar in Nederland krachtdadig te bestreden. Haar praeparaat heer _ Aflu.in. En tweemaal daags twee pillen behoeden U voor 't griepgevaar en al zijn nare gr.llenl ' AFLUKIN VOOtXOMT VfMOUOHflO. GllfF. INFIUINZA ««?» MOKHMS rwii ???* «VONOS rwu KINOItIN NAAI UMfUO MIMOII tAAoruio uw AH*. V«**«MO*A«* IU «111 trOTHltltl IN atooitUM nut MJ tuit se e».p" Dr. M. J. LANGEVELD voren bekwaam en deskundig genoemd zijn ,,.... of eigen vakkennis, geleerdheid en leeftijd ze niet te ver hebben afgebracht van het kind en wat des kinds is". Maar wie denkt er nu ook, dat in onderwijsaangelegenheden de belangen des kinds praevaleren boven budget-kwesties, particuliere opinies, vakspëcialisme, administratieve en organisatorische nijverheid? Maar meneer Vor der Hake ! Of.. . . zou het soms toch waar wezen, dat het onderwijs een onderdeel is van de opvoeding? Wel te verstaan: van de opvoeding. Er is in ons land reden aan de juistheid van die laatste veronderstelling te twijfelen en ik vermoed, dat de schrijver van het1 artikel minder vrij was van die twijfel dan hij lust had uit te spreken, toen hij de anonieme bekwaamheden en deskundigheden op zo diplomatieke wijze etaleerde. Hij verkoos een anonieme twijfel" boven een openlijke; het geen de betwijfelden hem wel eens kwalijk zouden kunnen nemen. Men moet niet anoniem twijfelen, men moet in het geheel niet twijfelen, men moet prijzen hetgeen de heren wijzen. Het is bovendien totaal onbelangrijk wie die. adviseurs zijn. Zij komen in geen enkel opzicht te kort en hoeven de humane bezorgdheid van nie mand onzer gaande te maken. Het is weldadig van dankbaarheid te kunnen getuigen, die weldaad zul len we onszelf ditmaal besparen. IN de vakpers bestaat geen volledige eensgezind heid over de mate van verzwaring van het pro gram. Het is ook slechts de helft van het belang der zaak. De andere helft de onmathematisch groot ste" is die van het paedagogisch belang. Want dat is het belang van de toekomstige Nederlandse mensheid. Hoe staat het met de behartiging van dat belang ? Is de paedagogische en sociale verantwoordelijk heid van hen, die bij het onderwijs betrokken zijn, slechts beperkt tot de zorg voor een soort numerus clausus ter universiteit? De numerus clausus der bezitters van het gevenei eerde einddiploma ? Want nietwaar, men moet een school hebben, die de onbruikbaren" er uit selecteert". Daar is die hatelijke geleerden-hovaardij, die ons onderwijs, een stuk volksbestaan en mensengeluk vergiftigt; de school is geen instituut, dat zijn be staansrecht ontleent aan gezin en maatschappij, maar een autonome macht. De autonome macht van een primitief en daardoor des te benepener intellectualisme, gesteund door de noodzaak van zonder 'zo'n papiertje nemen ze je niet, resp. kom je er niet." Want zelfs die practische zakenlieden, die zo op de school en haar diploma's smalen, eisen van sollicitanten zoveel papier als maar te krijgen is. In die autonoom geworden wereld is hetgeen paedagogische verantwoordelijkheid" genoemd zou kunnen worden vaak niet meer dan weime nende, ongereflecteerde, ongevormde en onge schoolde huis-tuin-en-keuken theorie, die daar alleen de geprivilegeerde naam draagt van de practijk". Ik zei vaak", het komt dus ook voor dat het anders is, soms is het meer, soms nog aan merkelijk minder. En het schijnt wel, dat men uit die sfeer van het ,',mindere'' nog graag zijn'repre sentatieve figuren kiest. Moesten we niet uit de openbare les van een universitair docent vernemen, dat de paedagogische taak niet bij den leraar thuis hoort, maar bij den dominee, dat de spreker het onderwijzen geleerd had van den sergeant-majoor instructeur bij een bataljon grenadiers en dat dat eigenlijk de wijsheid was, die hij a.s. leraren te brengen had? Geeft niet de rector van een der grootste gymnasia des lands aan een propagandist voor een algemeen cultureel belang, die zegge n half uur per week voor dat belang zou wensen ingeruimd te zien, ten antwoord, dat ,,ons onderwijs hier zo voortreffelijk is, dat we geen half uur missen kunnen?" Het kan zijn dat de propagandist slechte waar bood, het kan zijn dat het bewuste gymnasium model was in zijn soort (maar dan toch altijd: in zijn soort), maar het anwoord is vernietigend. Waarom weert de directeur van een andere, grote school met kracht iedere aanraking tussen ouders en leraren? Waarom worden bij belangrijke, diep ingrijpende maatregelen op onderwijsgebied, bij voorkeur de paedagogische hoogleraren onzer uni versiteiten gepasseerd? Is het niet zacht gezegd: merkwaardig, dat een hoogleraar in de wiskunde als belangrijkste verbetering in de voorbereiding van den leraar op zijn taak, slechts n voorstel wist te doen: nl. nog een paar uur college mér in de wiskunde? HET is zo mooi genoeg; laten we niet meer staaltjes geven van de bekwaamheid en des kundigheid, van het paedagogisch verantwoordelijk heidsbesef, dat bij verscheidene personen en instan ties" telkens weer te constateren valt. Instan ties". ... wat zijn dat veelal anders dan geconsoli deerde publieke opinies, gekruid met particuliere wanbegrippen, niet zelden mank gaande aan het euvel ener te grote inadaeqatie tussen bevoegdheid en oordeelkundigheid? Ook dit veelal" zou met de nodige voorbeelden te illustreren zijn. Door die instanties en personen wordt ons het uitzicht versperd op de vele goed-willenden, wordt ons het vooruitzicht benomen op verbeteringen van enige importantie. Men kan er nauwelijks over ver wonderd zijn, dat ons onderwijs-apparaat meer en meer buiten de sympathie en morele steun van de natie komt te staan, dat ouders zich laten meeslepen in ongefundeerde experimenten. Eer mag men zich verwonderen over het feit, dat elk wel gefundeerd experiment, elk grondig onderzoek, elke poging tot iets van dien aard ten naaste bij onmogelijk is geworden. Dat de vakpers" zich meermalen op uiterst twijfelachtige gronden dgl. aangelegenheden van het lijf schudt, zich vriendelijk met kluitjes in het riet laat verzeilen, naast zich neerlegt of iets van dien aard. Laat men echter in dit laatste geval met enige zachtheid oordelen: binnen de onderwijs- ' wereld heerst bij zeer brede groepen een weinig geringere verwarring of onkunde of beide tegelijk ten aanzien van nagenoeg alle paedagogische en daaruit voortvloeiende kwesties, als daarbuiten. Grotendeels valt dit buiten de direkte verantwoor ding van de leerkrachten, zeker buiten die der oudere. Indien men slechts niet het communis error facit jus naleeft," is dat aanvaardbaar. Voor het overige dienen de jongeren, tezamen met doel bewuste ouderen, de schouders onder het juk te zetten. Zij moeten zich voorbereiden op een hoogst impopulaire taak. Wie daartegen niet bestand is, sta terzijde. Voor de overigen staat, als eeuwen her, het paard van Troje open. Zullen de Trojanen het bin nen halen ? Zullen de Grieken het binnen brengen ? Of.... zal het paard overbodig blijken? VOOR ELKE BEURS 'M BROCHES l 20 STUKS PAG. 2 DE GROENE No.3158 PAG. 3 DE GROENE Ne. 3158 .V.