Historisch Archief 1877-1940
f *"?)
Engelsche Bulldogs
KENNEL ELDEE, APELDOORN
GREUTELSCHEWEG 61
lan tijd tot tijd | PW li tl girin Wetenschappelijk en met zorf gelokt
Van Hjd tot tijd PUPS *fte geven. Dekreu
Felix vom Stahfblock ter beschikking.
Alreflaïe Kennel ..Pastor'»", Oosterwolfle (Fr.). Ds. K. J. de Groot. Tel. 52
Dr A' *? M' HOLMER - GRONINGEN - TEL 975.
Engelsehe Bulldog. Van UJd tot tl|d pups if tt gavin.
i !
Hollandsche Keeshonden en New Foundlanders
WALHALLA M' BAR"E VAN HARDENBROEK
KENNEL
DEN BERGH" - NUENEN (N.-Br.) - TEL. 23
Zorgvuldig grootgebrachte dieren al te geven
Momenteel prachtige pups, 6 weken en 8
maanden oud o.a. naar de met
kampioenschapsprijs bekroonde Quldo v. Westergoo.
KENNEL WESTERGOO, IBISSTRAAT 24, LEEUWARDEN. TEL. 5096
E
Cocker Spaniels
Kennel of Darkles' Home
Mevr. VAN AALST, WAARDENBURG, Tel. 4
DE ARKE NOACH - HONDENPENSION. no
methode", waarhif elke hond over ca. 200 M1 lonprufnite beschikt.
91. EJlKEIjEXS, II.fr. Laan 77 (tegenover JBirklioven) Amersfoort. Tel. &02O
i
Chaplin'sChirloteerofHeathflower staat ter dekking. Van tijd tot tijd
pups af te geven. Pension voor kleine Huisdieren.
G. v. d. HEIDE, Virulyhan 8, Park Leeuwenbergh. VOORBURG.
LAKE-LAND TERRIËRS Doorn - Tel 22B - Driebergen
E«nlg» K«nn«l vin dit ras In Nederland VAN TIJD TOT TIJD PUPS AF TC QEVCN
STAAK TB« DEKKING d« W B I* 8 H TEBRIKB REFBNi
Kampioen Dan. Y~Craig Caradoc «n Jimmy van Aardenburg
A»nvraj«n te rkhten a»n Mevr. Mr. A. TEENSTRA, v. Oldenbarneveld wej 40. BAKKUM b!) CASTRICUM
SCHNAUZERS.
peper en zout teefjes, geb.-l October '37 af te geven.
KENNEL JACHTHUIS 20NHEUVEL - Schaaribe'gen bij Jlrnham.
SALUKI (Perzische windhond)
M E J. T. E. WALLENBURG, BOSCHKANT 3 ZEIST.
Korthaar Teckels. KENNEL VAN DE ZEVEN BERGJES.
Mevr. G, POUW-NËUMANN. Enny1* Hoeve. VOORTHUIZEN (Veluwe). Tekfopn 52.
LirnATAMIM (vitamine A" preparaat) VOORKOMT en GENEEST hondenziekte.
ntr A l nlYIm JANSSEN & WILLEMSE, Geiderschekade 6, AMSTERDAM.
GEVLEKTE DUITSE DOGEEN ? Kennel Jtadria"
Eig. J. F. ALEXANDER, Achterweg 16, Dordrecht
FOKT UITSLUITEND MET P Rl M A BLOED
Van tijd tot tijd pups en oudere honden af te geven
TEL. 6154
Kleine sportieve hond, gén schoothond. Allén
voor hondenvrienden buiten met grote tuin, te
koop: twee cairn terriërs (reu en teef. 4 April '36)
licht- en donker grijs gestroomd, m. stamb.; vader uit Engeland geïmp.
i. Mevr. l. KREUNEN-MEES, Nieuwe '«-Gravenlendse weg 90, BUSSUM
Kleinste dameshondje OcM. hoogte. Een igste fokster van
dit ras In Nederland. Pups af te geven met off. stamboom.
Mevrouw A. G. v. d. BERG-VOIGT jul. v. Stolberglaan 306 DEN HAAG
Trimmen - Verzorgen - Wassehen
van alle hondenrassen
Speciaal Engelsche methode.
NETTA DUIJVENDAK, Emmastr. 11 (2.). Tel. 23425
A918TE11UA3I
H 1 1 ITQtT 1-4 P
UUII3V~nC
Van «'J*1 tot "Jd P""' lf «?
DEKREU TER BESCHIKKING
Von d«r Haldantloht, A. v. d. GRINTEN, HEEZEMWEO 27, EINDHOVEN, Tal. 8241
1^^ Sc!
HE KOK'S KENNELS. Baamschmg 31, DEN DOLDH
Scfioficlii (irriiri - Mi tintori ? Dalnatimn ? Pups il lf imi
Waar liggen en
waar lagen de
NOORD- en ZUIDPOOL
Dr. J. VAN ZUYLEN
TEGEN het einde der Middel
eeuwen werden de bezwaren van
het toen gangbare wereldbeeld
meer en meer duidelijk en bleek
het noodig de astronomie een nieuwen
grondslag te geven. De beschouwingen,
die toen ontwikkeld werden, zijn zeer
vruchtbaar gebleken en worden tot op
heden in de scholen onderwezen. Kort
samengevat zijn van belang de vol
gende twee punten:
ie. De aarde is een bol, die in 24 uur
om zijn as draait. Die draaiing is de
oorzaak van dag en nacht.
2e. De aarde| beschrijft om de zon
in een jaar een bijna cirkelvormige
baan; dat is de oorzaak van de jaar
getijden.
Tengevolge van de draaiing der aarde
beschrijven alle punten van het aardop
pervlak cirkelvormige banen, op twee
na. Die twee punten zijn Noord-en Zuid
pool, het zijn de plaatsen, waar de as
van draaiing door het aardoppervlak
heensteekt.
Allang voordat het bestaan van de
polen bekend was, werden ze gebruikt
om in eenwillekeurige plaats de wind
streken" vast te leggen: noord is de
richting naar de Noordpool, zuid die
naar de Zuidpool, oost en west zijn de
richtingen loodrecht op Noord en Zuid.
Het is wel algemeen bekend, dat de
Noord-Zuid richting in een bepaalde
plaats niet veranderlijk is. Alleen door
zeer nauwkeurige astronomische me
tingen kan men kleine schommelingen
aantoonen. Hieruit volgt, dat de polen
op aarde met groote benadering haar
vaste plaats hebben. Voor beide polen
is een gebied aan te geven van onge
veer 100 vierkante meter, waarbinnen
op ieder oogenblik de pool te vinden is.
De zon kan slechts een helft van de
aarde tegelijk verlichten, de andere
helft ligt in de schaduw. Doordat de
aarde om haar as draait, worden voort
durend plaatsen uit het eene gebied
in het andere gebracht; er zijn steeds
plaatsen, waar de zon opkomt, en plaat
sen, waar de zon ondergaat. Maar de
polen beschrijven geen baan tenge
volge van de aswenteling en kunnen
dus ook niet daardoor van het licht
naar den schaduwkant of van den scha
duwkant naar het licht gebracht wor
den; de gewone afwisseling van dag en
nacht is in de polen dus niet bekend. En
alleen doordat de aarde ook nog een
baanbeweging uitvoert hebben ook de
polen hun afwisseling van licht en
donker.
We willen zonder nader bewijs
constateeren, dat door de baanbeweging van
de aarde ook de polen ten opzichte van
de grens van licht en donker zich bewe
gen en wel, dat ze een half jaar aan den
schaduwkant liggen en de rest van het
jaar in het licht. De overgang vindt
voor alle twee gelijktijdig plaats, maar
in verschillende richting; als de noord
pool dag krijgt en het bij ons zomer
wordt, krijgt de- zuidpool nacht en
wordt het winter in Zuid-Afrika.
Een dag" aan de Noord- of Zuidpool
duurt dus een half jaar. Al dien tijd
loopt de zon steeds boven den horizon
rond, met telkens een omgang in 24
uur. De eerste drie maanden heeft er
bovendien een langzame stijging plaats,
totdat tenslotte een zonnehoogte van
23 graden is bereikt; daarna heeft een
even langzame daling plaats en ten
slotte verdwijnt de zon voor een half
jaar onder den horizon. Plaatsen, die
niet te ver van de polen afliggen, ken
nen, in mindere mate, dezelfde ver
schijnselen, Daar heeft men gedurende
den zomer een tijdlang voortdurend
dag en in den winter een tijdlang voort
durend nacht, terwijl in voor- en na
jaar een overgang plaats vindt met
afwisselend dag en nacht.
Die overgangstijd wordt des te langer
naarmate men zich verder van de polen
verwijdert.
EEN hooge zonnestand heeft een
flinke verwarming van het aard
oppervlak tengevolge. In de omgeving
van de polen komt de zon nooit erg
hoog en dientengevolge wordt het er
nooit erg warm. 's Winters is er weinig
of geen zon en kan de temperatuur
er sterk dalen. Over het algemeen zal
er in de poolstreken dus een lage tem
peratuur heersenen met een vrij groot
verschil tusschen zomer en winter.
Verder van de polen verwijderd zal de
gemiddelde temperatuur stijgen en zal
het verschil tusschen zomer en winter
kleiner worden.
Volgens de hier aangeduide een
voudige theorie moet dus verwacht
worden, dat concentrisch met de polen
gordels van gelijke temperatuur be
staan. In groote trekken is dat ook
werkelijk het geval, maar toch komen
er belangrijke afwijkingen voor. Voor
die afwijkingen laten zich zonder veel
moeite allerlei oorzaken aangeven,
waarvan we enkele willen noemen.
ie. Behalve van de zonnestraling is
de temperatuur op een bepaalde plaats
ook afhankelijk van den aard der be
wolking en van de heerschende winden.
2e. Door warme zeestroomingen
kunnen belangrijke hoeveelheden
warmte naar ,,koude" streken worden
vervoerd met als gevolg een plaatselijke
stijging van de gemiddelde tempera
tuur»
36. Wanneer alle andere omstandig
heden gelijk blijven, heeft van twee
plaatsen diegene de laagste tempera
tuur, die het hoogst boven het zee
niveau ligt.
Door met deze factoren rekening te
houden, is het zeer wel mogelijk de
verdeeling der klimaten over de aarde
te verklaren. Geheel volledig is die ver
klaring dan nog niet, tenzij ook het
ontstaan van de verschillende winden
en zeestroomingen kan worden aan
gegeven en de aard der bevolking een
natuurlijk gevolg van de andere fac
toren blijkt te zijn.
OP de vraag, waar Noord- en Zuid
pool liggen is in het voorafgaande
reeds op verschillende manieren geant
woord. Om te beginnen hebben we er
op gewezen, dat dépolen nagenoeg
vaste punten van het aardoppervlak
zijn, die ieder steeds in een bepaald
klein gebied blijven. Vervolgens hebben
we enkele beschouwingen over het
klimaat gehouden en gevonden, dat
we de polen op de koude deelen van
de aarde moeten zoeken. Het merk
waardige is, dat deze antwoorden ge
geven kunnen worden, voordat ooit
iemand er geweest is. Of het dan nog
wel noodig is er heen te gaan? Ver
scheidene ontdekkingsreizigers hebben
deze vraag bevestigend beantwoord en
zij kunnen ohs inlichten over een merk
waardig verschil tusschen polen.
PAG Ji DE GROENE No. 3159
Een fragment op halve gróótte van de kaart van Wi//em Barentsz van de Noordpoo/zee,
die hij in 1598 teekende.
De Zuidpool blijkt het middelpunt
te zijn van een apart werelddeel, de
Noordpool bevindt zich op zee. Natuur
lijk moet dit niet zoo worden verstaan,
dat er zich aan de Noordpool een vrij
wateroppervlak bevindt. De zee is er
met een dikke laag ijs bedekt, die ook
in de warmste zomers niet smelt. Maar
onder het ijs bevindt zich een laag
water, die waarschijnlijk dieper is dan
3000 meter.
De grootte van het werelddeel waar
de Zuidpool ligt is nog niet bekend,
maar zeker is in ieder geval, dat de
Zuidpool ligt op een uitgebreide hoog
vlakte die met ijs bedekt is en 2500 tot
3000 meter hoogte heeft.
OGENSCHIJNLIJK is er niet veel
reden te verwachten dat vroeger
het beeld van de aarde met haar beide
polen erg veel verschilde van wat we op
het oogenblik zien. En toch zij n er vele
aanwijzingen, dat zeer groote verande
ringen hebben plaats gevonden. Overal,
waar de gesteldheid van den bodem het
toelaat, zijn sporen gevonden van
groote veranderingen in het klimaat.
Om twee zeer frappante voorbeelden
te noemen, er zijn steenkolen gevon
den op plaatsen, .waar het klimaat op
het oogenblik ternauwernood planten
groei toelaat, en er zijn duidelijke aan
wijzingen dat in de tropen groote ge
bieden met ijs bedekt zijn geweest.
Wanneer we ons nu herinneren, dat
op het oogenblik de temperaturen in
groote trekken verdeeld zijn volgens
met de polen concentrische gordels,
moeten we ons over die vondsten toch
wel erg verbazen. En het is eigenlijk in
het geheel niet verwonderlijk, dat bij
het zoeken naar een verklaring van
deze feiten de vraag waar lagen de
polen" op diverse wijzen naar voren
is gebracht. De grondidee is dan, dat
het stelsel van temperatuurgordels nooit
veel sterker gestoord kan zijn geweest
dan het op het oogenblik is en in dat
geval moet worden aangenomen, dat
die gordels .vroeger anders liepen dan
tegenwoordig en dus, dat de polen vroe
ger op een andere plaats lagen. Van
belang zijn hier twee theorieën. De
eerste veronderstelt, dat de aarde als
geheel niet steeds om dezelfde as heeft
gedraaid. Het groote nadeel van deze
theorie is, dat er evenmin veel voor,
als tegen te zeggen valt, en hij zich dus
moeilijk laat bewijzen". Over de
andere theorie laat zich beter praten.
Hij is afkomstig van Wegener en ver
onderstelt, dat de samenstelling van
de aardkorst zoodanig is, dat de
verPAG. 23 DF. GROENE No. 3159
schillende continenten ten opzichte van
elkaar en van het aardlichaam beweeg
lijk zijn.
Om de gedachten te bepalen zou men
zich kunnen voorstellen, dat de aarde
van dikke stroop was gemaakt en de
continenten als dunne plakken kurk
daarop ronddreven. De verschillende
klimaten, die een bepaalde plaats heeft
gehad, worden dan verklaard doordat
die plaats in den loop der tijden in ver
schillende temperatuurz ones heeft ge
zwalkt. De theorie lijkt zeer fantas
tisch, maar er zijn verscheiden sterke
argumenten voor aan te voeren. We
willen er een noemen. De randen van
de verschillende werelddeelen passen
verrassend goed aan elkaar en op over
eenkomstige punten is er vaak groote
overeenkomst in de geologische ge
steldheid van den bodem.
HET is niet eenvoudig, voor dit feit
een andere ongedwongen verkla
ring te geven. Evenwel, dit argument
heeft op zichzelf met vroegere klimaten
niets te maken en we mogen zeker
probeeren die te verklaren zonder
Wegener's theorie. De pogingen die
hier het meeste kans van slagen heb
ben, trachten de wereldkaart voor die
vroegere periode te reconstrueCren en
daaruit op de vroeger aangeduide wijze
de klimaten terug te vinden. Op dit ge
bied zijn bijvoorbeeld door Brooks
belangrijke resultaten bereikt. Van
veel belang is in dit verband, dat een
deel van de klimatologische factoren
niet stabiel is. Zoo kan Brooks bijvoor
beeld bewijzen, dat slechts een kleine
temperatuurverhooging voldoende is
om de ijsvelden rond de Noordpool zeer
, sterk te doen inkrimpen met als ge
volg een zeer belangrijke verbetering
van het klimaat. Er zijn sterke aan
wijzingen, dat omstreeks het jaar 1000
inderdaad dergelijke gunstige omstan
digheden heerschten. Zoo was het in
dien tijd mogelijk op Groenland koren
te verbouwen, wat op het oogenblik
uitgesloten is. Belangrijke geologische
of astronomische veranderingen heb
ben er sindsdien met onze aarde niet
plaats gevonden en het is dus geenszins
absurd te verwachten, dat bij geologi
sche veranderingen van slechts eenig
belang, zoodanige groote veranderingen
in klimaat kunnen optreden, dat de
vroegere klimaten daardoor ongedwon
gen verklaard kunnen worden. In dat
geval kruinen we dus zonder bezwaar
aannemen, dat Noord- en Zuidpool
steeds gelegen hebben in de buurt van
de plaats, waar we ze nu nog vinden.
Vraagt U ook eens een
proefnu m mer van
Ruitersport
en overtuigt U van de
waarde van dit blad voor
de PA ARDE NS PORT
KNEUTERDIJK 3.'i-GSAVÊNHAGE
FA F. SINEMUS
Leldschestraat 20-22
AMSTERDAM C.
UITGEBR. COLLECTIE
ULSTERS
VANFI.55.50AF
voor liet
goedverzorgde
interieur
tapijten
N.V. KON, VER. TAPIJTFABRIEKEN
R'DAM. A'DAAA. DEVENTER. MOORDRECHT
TOONZALEN TE AMSTERDAM:
SINGEL 464
r
l
wij moderniseeren uw interieur
grondig, itijlvol, degelijk
en met weinig kotten
bespreking geheel vrijblijvend
paul schongs
amsrelv.weg 1030 * teler*. 22874
moderne meubileering
G een jus meer?...
Is er niet genoeg jus . . . neemt
U dan een MAGGI1 Justablet en
bereidt dit zoals op het etiket
staat aangegeven. In 5 minuten
tijds hebt U dan circa '/* L. jus
gereed. En wat voor een jus!...
geurige, echt-smakelijke, bruine
jus, die het genot van de maal
tijd verhoogt! Jus van MAGGI,
welke dezelfde bestanddelen be^
vat als zelfgemaakte vleesjus, doch
goedkoper is! Per tablet ó cent.
MAGGr Jus
Geeft 'n~boek met Kerstmis!
D. Kosztolanyi
ANNAEDES
Meesterlijk - boeiend ? ontroerend
Int. fl. 2.90 f> Gtb. fl. 3.90
Ift «Iken boekhtnd»!
Ultj.: Nid«rlandieh« K*urbo«lc«rli A'dtm
l
l
KAMPEERWAGENS
Twee occasions: geheel nieuw,
modern type, vier slaap
plaatsen. Automatische rem
PRIJS f250.-EN
f375.Oud Blaricummerweg 34, LAREN N.H.
fc