( ") r. i Leitz' Leica De'pionierderKleinbeeldcamera's is ook décamera voor U! De liefste wensch van ieder amateur, die graag het beste wil hebben. Prosp. gratis bij eiken goeden fotohandelaar. of bij den Hoofdvertegenw. voor Nederland : N.V. ODIN - 69 v. Oldenbarneveltstr. - NIJMEGEN \ \ JAN STEEN De Kippenboer Nieuwe aanwinsten van de N.V. Kunst handel P. DE BOER, tentoongesteld in de ROTTERDAMSCHE KUNSTKRING, ROTTERDAM \ \ \ Het vliegtuig op de ijsschots; de een/ge verbindingsmogelijkheid met de be woonde wereld; het behoud der manschappen hangt af ven dit toestel Per o {?& (j f u i g.n a ar d* M 'ICHAIL Wodopjanof, piloot-gezagvoerder bij de Noordpool? + v+ expeditie 1937, heeft in zijn boek De droom van een vlieger" vóór zijn vertrek een fantasie gepubliceerd van den tocht die hem wachtte: Hij schildert daarin, hoe een expeditie van een steunpunt uit op Frans Jozefsland, dat onder commando staat van professor Belajkin, met twee gioepen vliegtuigen de Noordpool tracht te bereiken. De eene groep moet een noodlanding maken. De andere, bestaande uit een groote MG-2" en een kleine ,,Valk'', die er boven op bevestigd is, en met een bemanning van zes koppen onder leiding van Besfamilny, landt aanvankelijk gelukkig op de Pool. Dan volgen echter de hieronder afgedrukte letgevallen. DliN I5c» Mei begon du storm. En de door dezen storm opgejaagde sneeuw stortte zich uit over ménschen en vliegtuigen en drong door enkele onzichtbare spleten de verlaten passagiershut binnen. Ieder oogenblik werd de wind sterker, l K' vleugels der vliegnuichines begonnen xachtjes te trillen. Toen .werd, in de Volledige duisternis, liet huilen en gieren van den sneeuwstorm overstemd door een zeer nabij, en onheilspellend kraken. Dit was het begin van een gevaar; dat in de Pool het allermeest te duchten is: ijsstuwing. De tegen elkaar aanl)otst-nde ijsmuren braken de ijsschots, waar de vliegtuigen op .stonden, iu tweeën. Besfamilny had de kabinc van de .,('».:" niet verlaten. Voortdurend zond hij berichten aan den expeditieleider over den stand van zaken. Maar plotseling werd hun onrustig gesprek afgebroken. Een hevige schok had het vliegtuig doen wankelen, de beide mannen die over het radiozeudtoestel gebogen zaten, werden opzij geslingerd. Gedreven door het instinct tot zelfbehoud, sprongen Bes familny en Slabogroedof uit het toestel naar buiteu. Tevergeefs schreeuwde de doodelijk verschrikte stem uit Frans Jozefsland zijn angstige vragen in de microfoon: zwijgen was het eenige ant woord dat hij kreeg. Pas veel later hoorde Besfamilny, dat Belajkin daarginds op dit oogenblik grijs was geworden. Toen de piloot vast ijs onder zijn voeten veelde, herkreeg hij spoedig zijn zelfbeheeraching. Scherp speurde hij nu nair den onduidelijkcn omtrek van het 'vliegtuig, dat door wolken van sneeuw werd overstelpt. Als een aangeschoten vogel was het.naar rechts omgevallen en leunde met het uiteinde van den rechter vleugel op de ijsblokken. Het rechter onderstel was diep in de zoo juist ont stane spleet gezonken. Oogenblikkelijk begreep de groepsleider het groote gevaar, waarin zijn vliegtuig zoo plotseling geraakt was. Met een stem, die zelfs den sneeuwstorm moest overstemmen, riep hij: ,,Vlug, vlug, alles op het ijs uitladen''. Allen storten zich naar binnen, om het bevel van den commandant uit te voeren. Door de wagenwijd geopende deur van de kabinc vlogen tenten, levensmiddelen. kleederen, benzineblikken en vaten olie op hut ijs. Op dit oogenblik dacht niemand aan zich zelf. leder trachtte zoo snel mogelijk, alles, wat voor het leven aan de Pool onontbeerlijk is, uit het ver zakkende vliegtuig te krijgen. Schewtschenke leidde dit werk. Bes familny, die wilde, weten hoe groot hun ongeluk was, baande zich nu een weg om het vliegtuig heen, en kroop over di vleugels naar den overkant van de spleet .* Het toestel leunde met het uiteinde van den vleugel op het ijs, maar stond vast op zijn plaats. Nadat hij den toestand opgenomen had, verbood Besfamilny aan Slabogroedof, het zendtoestel te demonteerea, want zoolang het ijs niet bewoog, was het vliegtuig toch niet ernstig ? in gevaar. Dit gevaar lag elders: wanneer PAG. IA DE GROENE Ne. 315? spleet zich weel zou ->luiteii, en het ?enter sledeonderstel zou afpersen '. ', 'aarom besloot de groepsaatu oerder, .en poging te doen nm het toestel weer }) te halen. HliT was het werk van een oogenblik, om de krukken onder den vleugel op stellen. Maar ook toen de krukken al ??o hoog mogelijk waren gedraaid, was >ch het sleeijzer slechts een paar centi meter naar boven gekomen en nog een 'eter onder den rand van de spleet. De ? 'engel moest toen door ijsblokken gestut irden, de krukken losgedraaid en weer ?veu op andere ijstbkken in werking >rden gesteld. Langzaam, centimeter i centimeter, Vorderde het werk, werd t toestel omhoog gewerkt door de enschen, die hun moeheid vergaten, ruijl de sneeuwstorm hen bijna oinver?ierp. Maar ieder had begrepen, dat de Iding van hun eigen leven afhing van :' van het toestel. En dit vertien-" udigde hun krachten. Eerst tegen n uur des nachts' kregen ; het ijzer boven den rand van de spleet. Mt toestel stond weer recht 'op'én jstuk. aan den anderen kant onder'??.unt door een berg ijsblokken onder den >'Ugel. 'Het andere .«lijstuk hing boven spleet. Ondertussehen hield de ' storm aan. windsterkte was wat verminderd. aaar de storm joeg nog voortdurend .roote sneeuwhoopen op. Het grootste vaar was echter voorbij, de persing .n het ijs was opgehouden. 'Nadat Besuiilny het vliegtuig zoo stevig als muar .- mogelijk vertuld had, zuiid hij Slabogroedof de kajuit in. om de ver binding te beproeven. De marconist. had veel tijd en handigheid noodig. voordat hij de toestellen, die van hun plaats yeschoven waren, weer in orde had. Kerst na een paar uur gelukte het hem contact niet de radiopost van het- naaste steun punt te krijgen. Hierna gaf Belajkin de door den commandant opgestelde gerust stellende codeteekens doof. DE storm was blijkbaar uitgewoed en ging langzamerhand liggen. Het werd ook helderder. De half-bevroren rnenschen stonden nog steeds op hun post. Besfamilny deed de ronde, sprak ieder bemoedigend toe en zond . Kan.iu, die vooral van de koude had geleden, naar binnen en nam zijn plaats in. De bedenkelijke situatie van het vliegtuig verontrustte hem zeer. Zelfs al zou het gelukken, om het vliegtuig te draaien en weer op zijn ijzers te zetten, hoe zouden zij dan kunnen opstijgen? 's Avonds hield de storm geheel op. De zon bescheen echter een treurig beeld : zoover het oog reikte strekte zich een hobbelige, niet ijsblokken bezaaide vlakte uit. En in allen knaagde nu dezelfde' gedachte: Van zulk een vliegveld kan men niet opstijgen." Maar het was nu geen tijd om te treuren en dat was Bes familny's gewoonte ook niet; en hij wist dat werkeloosheid en verwarring de eenheid van deze sterke maar doodmoede meuschen snel zou kunnen vernielen. Daarom zei hij rustig: ,,Kop' op, kame raden ! Wie wil op zoek gaan naar een nieuw vliegveld.'" Dadelijk meldden zich achtereenvolgens Slabogroedof, Sjcvtsjenko en Baycr. Besfamilny's oogen straalden. ,,Dat is het werk" zei hij vroolijk en drukte hen de hand. Ik was al bang dat jullie verzuurd waren. Kom, kameraden, neem alles mee, wat jullie voor de reis noodig hebben en ga op weg. Goed succes! Maar de anderen moeten naar bed, en wel dadelijk". Weldra lag het vliegtuig daar eenzaam: DB GROENE No. 3159 ASTOIMA De prettigste gelegenheid om 's middags te lunchen is de origineele SNACK-BAR Reserveert tijdig Uw tafel C C voor het Kerstdiner a *? -J+ IN ONZE FEESTZALEN Jegerof, Bachmetjvf en Kunin gingen de kabine binnen en Besfamilny vuor/aji de onderzoekers van het noodiye. Allen namen een lichte slaapzak van eidenlmis en pakten die met eenige fnurapje en een paar vuurpijlen indenrugzik. Bovendien voorzagen allen zich van een licht \Viiu hfster-j-eu eer en een draagbaar ontvang-toestel, waarmee /ij «p de signalen van het zendtoe-tel der , ,Ci-j' gemakkelijk hun tnaix-hroute kouden bepalen. Dat betefkent d>- do.,d Wij "hebben maar i'-'n ni'.^dnkheid: <!?-? leven-middelen tot \i|! maand te lekken en hier te blijven \\x-rkrn. Mi?'.hit-n dat '?ndfrtu->..ht n in'd»- buurt een '_:e-<?!:)kt> plaat- "lit-taat \\aar wij l:unrit-n .;;.?A ij Hoe gingen voorbij. EEN da>; en een nauit De uitgeruste men>chen \\aren weer aan hun nieuwe situatie y geraakt, de sneeuw was van het vlieutmi; verwijderd. de dingen, die op het drama tische moment uit de kabinc waren geworpen, \\erden weer ingepakt. Baehmetjef, de bioloog, had zijn instrumenten ?iin de >pleet opgesteld. En .»lecht> <le "p iisblokken handende . 'i-j'1 herinnerde .utll het gebeurde. >jet>jeilko i-n dr andere t\vce -Aaivi: tfrugyekoinen. Van verre v, ar» liun leedaan te zien. dat /ij geen verlo--endt- ma!'l trachten. Maar Besfamilny >_:af den ni"ed niet np. I >uor yeen gebaar verried hij d<"iirust. <lie l'.em kwelde Lan^i telefoneerde hij met Belajkin. Toen steeu lm uit de kabine en liep nadenkend heen en weer. De inecanicietis trachtten d<motoren te untdoen ^?an de .binnen^edron^on en \'astnevrnien -nee u w . l''i"fosur Bachmetjef had /ijn t;ehcele -.'iii v: van lUstiurileiU dei.-d /ijn 'ALM..Ik beurijp het' riep Bayel maar ben het hei'leinaal ni'-t ni'-t hem n n». (Jat verloren /ijn \Vat l-ctf-k'-nt dat ? zull'.-n '\n ru-tu kunn'.-t. "?.?:kvr. .il- \\l] 'Actell dat ' -II- ''\'-r '-e!! ma.ind een /i.-kvr*.-:i ? 'iidei -uu,; \\a..ht ?A at aK ?.?<?!: n;eu'Ae -t' Tir. '?!:- '.'li'Vernielt ? ,.Wat /"U dat"- ant'.\< - -rddv metjef rui^tiu ..??n<lertu^^?el een iand U-I.Iaaten zullen de \ li'-^tuui-Ti .!:e:i /ui'.en halen -teek. dan 1 "?!??'!?] . n- 1?rMj- ' ?.;? bi i.'ij de '.'.,!?? , Natuilllllk laten t*. l-.n ir.Oi ;:t dit t ?. i :.e-bb<-n \\ ij t' ??. '.\ / j'i-'.rk r.iati-ri.ia' %? ?\ '??; ' Ia, tl \ " 'i '.::? ' ;- lï.ix «.-r -;?:'? .1:^ '. in. i '.Keiid e:i ,:?: :i: /??' n }?:?? ?:?.??? : d.J '-.'. Ie handen ;:i I..-TI - ' i.».-1;! .???'. k :iie:i t :n d».-: ; ii:kkeii \vvt- :. ?: f: De eli 'I', /l H ll] eil \ergeten, naar mstruinent nemingen. Xoo verliepen , een paar uur. TUIT. Besfamilny overtuigd v\as, dat hij «et-::. uitweg uit de Mtuatie kon vinden, beva! hij allen in de kabine samen te komen. Toen allen gezeten waren, zeide hij: . AVij moeten on> beraden. De expeditie leider heeft ons gevraagd zelf een upli.issitK te zoeken. Hoe kan hij ons nok helpen. .ds wij hier niet eens een vliegtuig kunnen ontvangen?" Na lang zwijgen vrueu Bachmetjef eindelijk: ,.Voor hoelang zijn wij eigenlijk van levensmiddelen \\mrzien ? " ,,\"oor drie maanden". ,,Dat is prachtig" vervolgde de pro fessor ., .Wanneer het ons dan niet gegeven is, hier weg te komen, dan kun nen wij hier toch drie maanden lang een weten schappelijke prestatie leveren, waarvoor de wereld ons nog jaren dankbaar zal zijn. Wij hoeven slechts dagelijks de resultaten van onze waarnemingen nuarCalm Bey te seinen. Belajkin heeft genoeg weten schappelijke krachten ter beschikking, om dit materiaal te bewerken". ,, Pardon, professor" viel Besfamilny hem m de rede, ..wij zijn heelemaal niet van plan, on» in dit ijs te laten inmet selen. Waarnemingen zijn goed en wel, maar wij moeten wat beden ken waardoor wij zelf de resultaten daarvan óp deze aarde kunnen verwerken." \Vat wilt u dan? Een | marsch over het ijs? Daar ben ik niet voor. Wat hebben wij er aan? Zonder honden, en alleen al met levensmid delen zwaar bepakt, zul len wij niet ver komen. niet dr i /ij 11. Be-:aiU'.hiy ^^a^ :.:< ?ver de iu>ti^e M- ?? T J Hij betreurde I't-e'.ld.eze gevaarlijke -tr; Maar de ??? ^en van W Nu de zim C' 'inmandant. /. beteekeiviid en uinu ..Dat klipt allt-r.iaa'. met o\er W; j /uilen m de ^mstandiuheJen dat ei moeten ^ ij niet al.voren eell:. pfobeereli \'an 'l'.ier De mannen \ervielen T'le: :ir;:-t:_».' k V.'k; t e '?? Tt . \V:; j ;] t ;..? b- i, tl t Ma-1 . .t-; enk' dadelijk .tketeiid .r warer. ??:< /:H' -'^iet: Maar te -tergen, nv ui'-i; te \'ile.:en in aeein- Xo een pi>uin!,' k'iniu'u gelukken MET InlIchUngcn «n Proipcelumn batr«H«nd« Gocdkoopa Ratourt «Qor de Vlliiingich* RouU (dagdltnst) bq d« S.M. ZEELAND, Vllulngen, «n h«r« Hoofdagintan W? H.MULLER & Co.tv. voor d« Ho*k RouU (nichtdi.ntt) bl) d« Fa. HUDIG & PATERS. Rotterdam «n Hoak Voor BEIDE Routes bij da Reiiburaaua V r **»^i ^»IMT»M