De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1938 2 juli pagina 10

2 juli 1938 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

Louis Léopold Boilly: Portretten van een jong meisje en een iongen man Portretten van Louis Bo in den Kunsthandel P. de Boer illy Dr. N. S. Trivas DRIE bekoorlijke portretten, deel uitmakende van de zomertentoonstelling in den kunst handel P. de Boer te Amsterdam, roepen de herinnering op aan den Petit Maitre der Fransche Revoluties" Louis Léopold Boilly. Niet dat het de belangrijkste stukken van deze tentoonstelling zijn: er hangen in deze en de aangrenzende zalen werken van Van Goyen en Salomon van Ruysdael, een verrassend stuk van den nog weinig gewaardeerden landschapschilder Anthonie van Borssum, een Piazza di San Marco" van Francesco Guardi, een zeer aantrekkelijk landschap j e van Gillis d'Hondecoeter, als ook werken van Ochterveld en Koerbecke, die wij hier naar aanleiding van een vroegere tentoonstelling reeds besproken en afgebeeld hebben. Deze keer is aan de expositie ook een heele kamer met teekeningen toegevoegd en de catalogus ver meldt voorts de namen van Rubens, Goya, Tintoretto, Ghjrlandajo enz. IN dit illustere gezelschap neemt Boilly, historisch bezien, maar een bescheiden plaats in. Maar hij verdient toch zeker de aandacht van den haastigen bezoeker, zij het alleen om het feit, dat ook hier te lande in de woningen van de generatie van omstreeks 1850 wellicht vergeten werken van dezen meester sluimeren, terwijl het buitenland er den laatsten tijd met stijgenden ijver jacht op maakt. Uit een Noord Fransch kunstenaarsgeslacht ge boren, begon Louis Boilly (1761?1845) al heel vroeg te schilderen. In het Parijs van Lodewijk XVI verdiende hij den kost door scènes in den geest van den moraliseerenden Greuze en portretten in den eleganten portretstijl van madame Vigée?Lebrun te produceeren, voor een clientèle welke noch Greuze noch Vigée-Lebrun betalen kon. Ook Fragonard heeft hem in die dagen vaak geïnspireerd. Beroemd is hij door dit alles niet geworden, maar toen de groote revolutie de meesters en verzamelaars van het ancien régime wegvaagde, bleef Boilly buiten schot. De toen al onsterfelijke burgerman waarvoor hij voornamelijk werkte, is den meester ook in het nieuwe tijdperk trouw gebleven. Boilly, de schilder van galante composities zooals De twist om de roos", legde zich thans op revolutionnaire sujets toe; er ontstonden De Vaandeldrager van het Fête Civique", De Triomph van Marat" enz. Het heroïsche moment was echter niet de sterke kant van zijn talent. De lompen waarin de Vaandel drager van het revolutionnaire festijn gestoken is, zijn zoo netjes geschilderd, dat de figuur meer op een bezoeker van een bal masquédan op een grimmigen Jacobijn lijkt. Veel eerlijker, daarom Anthonie van Borssum: Panorama (Kunsthandel P. de Boer, Amster dam) ook beter geslaagd en voor ons interessanter, zijn Boilly's costuumstukken uit dezen tijd, scènes zonder politieken inhoud, waarin hij de kleeding, het intérieur, al de kleine dingen van het groote tijdperk afbeeldde. Maar de mode verandert, brengt nieuwe kleeren en nieuwe heeren. De Jacobijnen verdwenen en Boilly schilderde het portret van den Eersten Consul. De Eerste Consul werd keizer, het keizerrijk viel, er kwam de Koning en de Burger-Koning. Plus 9a change, plus qa. reste la même chose. De burgerman overleefde alle revoluties en contra revoluties en Boilly bleef zijn trouwe schilder. Hij reproduceerde hem in alle stijlen, in alle vormen en uniformen van het in dit opzicht zoo rijke tijdperk. Als echte Franschman deed hij het met charme en als een echt kunstenaar, met groote technische vaardigheid. ZIJN techniek heeft hij gedeeltelijk den ouden Hollandschen en Vlaamschen meesters: Terborch, Netscher, Teniers e.a. afgekeken; de com posities ontleende hij aan de galante meesters" en later aan de pseudo-klassieke school. Nieuwe wegen heeft hij nooit gezocht, maar het lukte hem in den traditioneelen trant een eigen stijl te creëeren en zijn makkelijke, virtuoze manier, gepaard aan een onwaarschijnlijke productiviteit, maakten zijn naam hoe langer hoe bekender. Het aantal van zijn portretten wordt op meer dan vijfduizend geschat en dat van zijn scènes en costuumstukken op ruim vijfhonderd. DE expansie van de Fransche cultuur, die na de revolutie inzette, bracht de werken van Boilly ver over de grenzen van zijn vaderland. Ze kwamen niet alleen in Holland en in Engeland terecht, maar zelfs in het ver afgelegen Rusland. De naïeve charme van zijn portretten, de conventioneele maar vlot geschilderde genrestukken vormden een lichte kost en hebben, evenals de werken van zijn groote tijdgenooten David en Prud'hon, steeds liefhebbers en bewonderaars gevonden. Als U geregeld losse nummers koopt hebt U kans dat juist het nummer dat U speciaal interesseert U door een of andere oorzaak ontgaat 'n abonnement PAG. 10 DE GROENE No.3187

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl