De Franschen in het Stedelijk Museum Albert Plasschaert HET is niet zonder nieuwsgierigheid, dat ik deze tentoonstelling in het Stedelijk Museum te Amsterdam afwacht. De nieuwe direc teur komt voor het voetlicht en wij zullen kunnen zien, weten, wat wij van hem te wachten hebben. Zijn keuze toch zal dat uitmaken. Wij hopen ten eerste, dat hij zorg zal dragen duidelijk te maken, wie hij ten toon stelt en dat hij niet van te velen te veel zal laten zien aan hen, wier dagelijksch vak het niet is, schilderijen te bezien; door een te veel verwarring te kweeken in plaats van hen wegwijs te maken. Wij verwachten dus eerder genoeg schil derijen telkens van een belangrijken schilder, dan enkele van zeer veel schilders. Het tweede, dat wij zullen weten (de hoeveelheid waaruit de directeur kan kiezen is groot genoeg), zal zijn of hij voor schilderijen zelf gevoelig is, of dat hij alleen ge leerdheid bezit, verkregen uit vele boeken en col leges. Wij hebben liever een museumdirecteur, die gevoelig is voor schilderkunst dan voor data; Am sterdam zal daar ook beter en meer baat bij vinden. HET zal anderzins een moeilijke tentoonstelling wezen voor de nieuwe directie. DeFransche kunst, die wij nu zullen zien is in Holland geen onbekende. Integendeel! Zij heeft een zeer grooten invloed gehad in ons land; en zij is, nog dichtbij, toch reeds lang genoeg geleden, dan dat er niet een aantal liefhebbers zouden zijn, die niet op de hoogte zouden blijken van haar grootheid, van haar levenskracht, van haar verspreiding, desnoods van haar rijkdom en van haar tekortkomingen. De Fransche kunst, die wij hier zullen zien, is niet klakkeloos aan ons land voorbijgegaan; wij hebben met behoud van onze eigen natuur, het noodige van haar geleerd. Deze tentoonstelling kan dus een feest zijn voor onze herinnering; prophetisch zal ze vermoedelijk niet werken, niet ingesteld zijn. Het lijkt mij ook onmogelijk, dat zij eentonig werd. Wanneer wij weten, wat er in den tijd, in de periodes, die zij zal omvatten, gebeurd is, welke verscheidenheid zij bezitten kan, dan zou het een groote tekortkoming wezen als zij geen variatie bezat. Eentonigheid is misschien niet te vermijden op ledententoonstellingen; deze eentonigheid, die bestaat, is tenslotte de dood ervan; hier hebben wij iets anders, dat hopen wij, de beste uit verschil lende perioden zijn hier en de beste werken voor zoover mogelijk en van Franschen! wien het van nature eigen is, maat te houden, het nieuwe niet te overdrijven, niet verrassingen van korten duur te willen wekken, noodzakelijkheden uit hun wezen niet te mijden; het bizarre om het bizarre niet te zoeken. Wij zullen hier ook werken kunnen zien uit ver schillende persoonlijkheden, maar weinig werk verwacht ik, waar theorieën voorafgingen aan het verwerkelijken, waar de geest dus vooraf gedwongen werd een houding aan te nemen, die niet nood zakelijk was, onvermijdbaar. Ik geloof, dat wij in ons laatste tijdvak genoeg van dat euvel hebben genoten om het niet een tijd lang te kunnen missen; dat wij te veel gapingen gezien hebben tusschen de ontroering en -de voltooiing om niet een tijd natuurlijker te leven en als vervanger van dien moedwil het ambacht, het realistisch ambacht op te vatten, dat niet de groote werken schept, maar de kleinere werken degelijkheid ten minste mee geeft genieën kunnen eigen middelen hebben en daardoor vernieuwen; kleinere begaafdheden past Jvunstnanael i3antee .L,anoweer Beeldhouwwerk en teekeningen van Jane Poupelet-f; Gouaches en aquarellen van Parijsche Schilders van 4 tot 28 Juli Entree 25 cent Keizersgracht 463 (Leidschestraat) AMSTERDAM Boven : C/oude Monet: Borques de Pêche" Hiernaast: Daumier : Amateurs de peinture" (Tentoonstelling Fransche Kunst, Stedelijk Museum, Amsterdam) een groot respect voor het ambacht (zie onze zeventiende eeuw !) Wij bedoelen met dit alles ook niet, dat de keuze bij voorkeur benauwd zij of braaf. Braafheid past bij een proponent, deugd van schilderen bij een schilder. WIJ hopen dus, nog eens, hier een ruime keuze van die deugd te vinden. De mogelijkheid is er, laat de keuze dat bewijzen en nu en dan op verrassende wijs. Belangrijke schilders kunnen op belangrijke wijze iets onver wachts geven bij het hun gewone. Corot kan dat niet alleen toch. Waarom zou ook een ander niet kunnen ? Er moet daar niet moedwillig naar gezocht worden, het moet verrassend gevonden worden. Het vinden zal een bewijs voor de directie zijn. Ook wie ze opzocht en vond, wat van Daumier, wat van Monet, wat van Degas, wat van Cézanne, wat van Puvis, wat van Courbet, wat van Lautrec iets van Ingres, van verschillende meesters? Dat kan in Frankrijk altijd. Alles buiten de mode ge worden, reeds in de eeuwigheid .... Dit zijn eenige wenschen voor deze tentoonstelling, die komt, en er is, als ge dit leest. Over de tentoon stelling zelf een volgend maal. PAG. II DE GROENE No. 3187