KANTTEEKETVINGEÏV Het Spaansche drama IN de afgeloopen maand is tot driemaal toe een communiquéverschenen, meldende dat inde niet-inmengings-commissie volledige overeen stemming was bereikt inzake het terugtrekken der buitenlandsche vrijwilligers" uit Spanje. Dinsdag j.I. werd gezegde overeenstemming voor de vierde maal geconstateerd. Het plan der Britsche regeering is nu geaccepteerd; Engeland, Frankrijk, Duitschland en Italiëhebben elk twaalf-en-een-halfduizend pond sterling gestort; de tellers kunnen op reis gaan; wellicht zal inderdaad een contingent vrijwilligers het land verlaten het materiaal echter blijft. Het zal zelfs naar alle waarschijnlijk heid op grooter schaal den strijdende partijen toevloeien, temeer omdat zij, wanneer van die zijde, die de minste vrijwilligers telt, de eerste tienduizend geëvacueerd zijn, beperkte oorlogsrechten krijgen. De beteekenis der nu bereikte overeenstemming ligt vooral in het feit dat zij de spanning over het al of niet van-kracht-worden der Engelsch-Italiaansche overeenkomst gedeeltelijk opheft. Het is geens zins uitgesloten, dat deze overeenkomst geratificeerd wordt, nog voor de laatste Italiaansche vrijwilliger" Spanje verlaten heeft. De Italiaansche regeering schijnt van haar kant een teeken gegeven te hebben van haar goeden wil", door er voor te zorgen dat de luchtaanvallen op Britsche schepen voorloopig achterwege blijven. Hoe lang deze goede -wil" stand houdt, dient men af te wachten. Met verdub belde macht hebben Franco's vliegtuigen in de afgeloopen week kleine Spaansche steden gebom bardeerd. Tegen deze overmacht is de regeering te Barcelona niet opgewassen. Haar troepen moeten ook bij Valencia langzamerhand terugtrekken. De belangrijke verdedigingsstellingen aan de Rio Mijares zijn reeds prijsgegeven. Het naaste doel van Franco's troepen is thans Sagunto. Gaat deze plaats verloren, dan ziet het er voor het nabij gelegen Valencia donker uit. L'histoire se répète":. in den Tweeden Punischen Oorlog lieten de Romei nen hun haven Saguntum door Hannibal ver overen, zonder dat de Romeinsche Senaat iets beter wist te doen dan over de situatie te delibereeren. Nu delibereert men te Londen en Parijs en de democratie slikt straks haar zooveelste nederlaag. Deliberante senatu, Saguntum periit".... Duitschland en Engeland TOEN Duitschland Oostenrijk annexeerde, heeft het terstond verklaard, de financieele verplich tingen van het land niet te erkennen. Engeland, dat onder andere door middel van Volkenbondsleeningen groote bedragen in Oostenrijk had uit staan, heeft het er niet bij gelaten, te minder, omdat de Engelsche' regeering zich, wat de in 1933 aan Oostenrijk gegeven internationale leening" betrof, waarvan vier-en-een-half-millioen pond in Engeland was geplaatst tegenover de obligatiehouders verplicht had tot uitbetaling van rente en aflossing. Op i Juli j.I. zijn de halfjaarlijksche coupons ver vallen en de Engelsche regeering mocht 10 pCt. bijpassen. Berlijn is daarom van meet-af-aan onder druk gezet. Er werd gedreigd met het invoeren van een clearing, hetgeen voor Duitschland groote moeilijkheden met zich mee zou brengen, omdat de handelsbeweging van Duitschland aan Engeland grooter is dan omgekeerd. De beide regeeringen hebben een overeenstemming bereikt. De Engelsche regeering krijgt om te beginnen het bedrag terug dat zij den Engelschen obligatiehouders der inter nationale leening" heeft moeten uitbetalen. Echter ook inzake andere leeningen is een regeling getrof fen. Van de Dawes- en Young-leeningen is de rente verlaagd, maar daar deze nu voor de helft in con tanten zal worden uitbetaald inplaats van in vrijwel waardelooze Duitsche obligaties, heeft de beurs zeer gunstig op de verlaging gereageerd. De beide genoemde leeningen stegen in n dag van 5 f tot resp. 57 en 44. Ook het handelsverkeer tusschen Duitschland en Engeland zal gestimuleerd worden. De Duitsche Rijksbank zal van de opbrengst van den Duitschen export naar Engeland elk kwartaal vieren-een-half-millioen pond beschikbaar stellen voor den aankoop van Britsche goederen, zoodat het Engelsch nadeelig saldo bij den handel met Duitsch land verkleind wordt. Men meene overigens niet, dat op financieel- en handelsgebied alles paus en vree is tusschen de twee genoemde landen. Integen deel. Reeds eenige weken lang heeft Engeland in samenwerking met Frankrijk een grootsch econo misch offensief op den Balkan geopend. De eerste aan Duitschland toegebrachte slag was de Engelsche leening aan Turkije zes millioen pond , van welk bedrag Turkije een groot gedeelte zal besteden voor den aankoop van Britsche wapenen. In de af geloopen week is er zelfs een Engelsche ministerieele commissie gevormd voor onderzoek naar de gelegen heid tot het verleenen van economischen en financiëelen steun aan de Balkanstaten. In deze com missie zijn de departementen van financiën, koop handel en buitenlandsche zaken vertegenwoordigd. Frankrijk en Turkije HEEFT Engeland aldus de financieele, Frankrijk heeft de politieke banden met Turkije nauwer aangehaald. Georges Bonnet is er in geslaagd, een verdrag te sluiten met de regeering van Kemal Attatürk, waarbij de status quo in de Middellandsche Zee wordt erkend. De prijs, die Frankrijk voor dit verdrag heeft moeten betalen, is niet gering. De quaestie van de sandsjak Alexandrette is n.l. geregeld in een voor Turkije gunstigen zin. Dit district, gelegen in het Noorden van het Fransche mandaatsgebied Syrië, wordt, behalve door enkele Koerden, Armeniërs en Tsjerkessen, bewoond door Turken en Arabieren (beide ongeveer twee vijfde). Vorig jaar heeft Turkije geëischt dat Alexandrette een zelfstandig gebied zou worden. Na eindeloos geharrewar is de Volkenbond gezwicht. Dit jaar zouden er voorbereidingen worden gehou den voor het parlement van Alexandrette. Den Turken was de absolute meerderheid van te voren gegarandeerd: zij zouden 22 van de 40 zetels krijgen. Een Volkenbondscommissie was reeds met de regeling der verkiezingen bezig nu kan zij haar koffers pakken: de verkiezingen gaan niet door. Turksche troepen zijn volgens de bepalingen van het met Frankrijk gesloten verdrag het gebied binnengerukt om het samen met de Fransche te bezetten. De Turken jubelen en de Arabieren, die volgens Dr. L. J. J. Caron deze vertoefde vorig jaar namens den Volkenbond in de sandsjak Alexandrette ongeveer twee derde van het bodemkapitaal bezitten, jammeren, niet ten onrech te, dat Frankrijk zich politiek schadeloos heeft gesteld op kosten van de Arabische bevolking. Toen het accoord nog slechts in de lucht hing, is er te Damascus reeds gevochten tusschen de Fransche politie en de Arabische nationalisten. De toestand zal er nu niet beter op worden. Het Fransch-Turksche verdrag biedt, wat Alexandrette betreft, nog dit interessant aspect dat deze beide landen eigenmachtig en rechtstreeks beslist hebben over een mandaatsgebied, dat eo ipso onder de jurisdictie van den Volkenbond valt. Parijs negeert Genève. De tijden zijn wél veranderd ! De bewapeningswedloop EINDELIJK ! Reeds waren wij bevreesd dat de bewapeningswedloop ter zee op ongelimiteer de schaal zou voortgaan nu heeft tot onze geruststelling de Engelsche minister van Marine medegedeeld, dat Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Staten besloten hebben, geen pantserschepen te bouwen die de vijf-en-veertig-duizend ton te boven gaan. Engeland had de grens op veertig duizend ton willen stellen, maar Amerika bouwt de slagschepen graag zoo groot mogelijk opdat zij in staat zijn, op de ontzaglijke afstanden in den Stillen Oceaan te opereeren. De Japansche regeering heeft trouwens reeds besloten, enkele slagschepen van vijf-en-veertig-duizend ton op stapel te zetten. Inmiddels heeft Kalinin, voorzitter van het bureau van den Oppersten Raad der Sowjet-Unie, te Leningrad een redevoering gehouden, waarin hij verklaarde dat de Russische regeering van plan was, zoo spoedig mogelijk een vloot te bouwen, die zelfs de Engelsche quantitatief en qualitatief overtrof. Memoreeren wij tenslotte, dat het bouwen van n slagschip van vijf-en-veertig-duizend ton meer kost dan in Nederland jaarlijks voor de geheele defensie wordt uitgegeven.... De oorlog in China DONDERDAG 1.1. was het een jaar geleden dat de vijandelijkheden tusschen China en Japan zijn begonnen. Zij zijn sindsdien uitgedijd tot het grootste conflict sinds den wereldoorlog. Het einde is niet in zicht. Hoe groot het materieel overwicht der Japanners ook is, de uitgestrektheid van China staat een algeheele verovering voorloopig in den weg. In de afgeloopen week hebben de Japanners, als om den jaardag voor te bereiden, Swatou aan de Zuidkust gebombardeerd. De schattingen omtrent het aanta\ slachtoffers varieeren van honderd-twintig tot tweeduizend. Op den dag dat de burgerbevolking werd afgeslacht, verklaarde de Japansche minister van buitenlandsche zaken aan den apostolischen gedelegeerde te Tokio, die namens het Vaticaan verzocht had, onnutte slach tingen te vermijden, dat Japan alles in het werk zou stellen om de ongedeerdheid der non-combattante burgerbevolking te verzekeren.... Op strate gisch gebied is er weinig nieuws gebeurd. De opmarsch naar Hankou gaat gestadig verder. Nog maar ruim tweehonderd kilometer scheiden de Japansche troepen van Tsjang-Kai-Tsjek's hoofd stad, welker verovering nog wel eenigen tijd op zich zal laten wachten. Inmiddels is de spanning tusschen Japan en Frankrijk weer ietwat toegenomen. Gelijk bekend, had de Fransche regeering in de vorige week te Tokio geprotesteerd tegen een mogelijke bezetting van het voor de kust van Fransch Indo-China gelegen Chineesche eiland Hainan. De Japansche pers beschuldigde daarop op opgewonden toon Frankrijk van rechtstreeksche inmenging, o. a. door wapentransporten van Annam uit. Reden, waarom de Fransche gezant te Tokio haastig verzekerde, dat het spontaan door Frankrijk ingestelde embargo" strikt werd nage leefd. De Fransche regeering, die gaarne de kust van haar kolonie wil dekken, ging echter over tot de bezetting van de kleine Paracelsus-eilanden, die aldus Japan gebruikt zullen worden voor het vastleggen van vlieghavens. De Japansche regeering heeft dan ook reeds gedreigd, desnoods op de genoemde eilanden troepen aan wal te zetten, ten einde de buitenlandsche soldaten te ontwapenen. Zoo ver is het nog niet. Komt het wel zoo ver, dan achten wij het zeer onwaarschijnlijk, dat hieruit een uitbreiding van het conflict zou ontstaan. Zonder de hulp der Vereenigde Staten is een oorlog tegen Japan onmogelijk. De vloot der Vereenigde Staten houdt haar zomer-oefeningen in den Atlantischen Oceaan. Men heeft dit uitgelegd als een Amerikaansche dreiging tegen de Europeesche dictatoren. Het moge waar zijn. Even waar is echter, dat Japan er een bewijs in mag zien voor het feit dat de regeering der Vereenigde Staten voorshands niet van zins is, zich tegen de verovering van China te verzetten. Hetgeen wél zoo belangrijk is. Tsjechoslowaaksche perikelen HET was verleden week de eerste keer in twee maanden tijd, dat wij bij ons weekoverzicht Tsjecho-Slowakije konden overslaan. De berichten uit de afgeloopen acht dagen maken het noodzake lijk weer de aandacht op de nog steeds onopgeloste minderheden-quaestie te vestigen. Gelijk uit de ge beurtenissen vóór en na de gemeenteraadsverkie zingen bleek, hebben de Fransche en Engelsche regeering er te Praag op aangedrongen dat men vergaande concessies zou doen aan de autonomisten van diverse pluimage: Duitschers, Polen, Hongaren en Slowaken. Bij dezen hebben zich nu de Roethenen gevoegd, die autonomie eischten, gelijkstelling van de Russische taal en bouw van een Russisch zend station. Nog in het afgeloopen weekend hebben de Britsche en Fransche regeeringen door middel van hun gezanten Praag tot spoed aangemaand. De zaak is echter verre van eenvoudig. Aan de bezorgdheid in politieke kringen over de plannen der regeering, is deze nu tegemoet gekomen door een parle mentaire commissie te vormen, waardoor de regeeringspartijen in nauw contact zullen blijven met het ministerie inzake de voorbereiding van het nationaliteitenstatuut. Voor zoover thans bekend is, is Hodza c.s. van plan, den Sudetenduitschers cultureele autonomie te geven als mede voor een evenredige vertegenwoordiging in het centrale staatsbestuur te zorgen. Politieke auto nomie krijgen de Henleinisten echter niet. Wel wil de regeering het zelfbeschikkingsrecht der verschil lende provinciën hetgeen iets anders is dan het zelfbeschikkingsrecht der nationale minderheden verruimen. Men zou daartoe de landdagen die in de Oostenrijk-Hongaarsche monarchie bestonden Bohemen, Moravië, Slowakije en het Karpathenland weer instellen. Hoe de Henleinisten op deze plannen zullen blijven reageeren, is onbekend. Het hangt trouwens niet van hen af. Hun eerste reactie was ongunstig. Het instellen van landen- i. p. v. volken-autonomie beschouwen zij als een teeken van nationaal imperialisme". Hoogstwaarschijn lijk zullen zij zich dan ook op instigatie van Duitschland tegen de voorstellen der regeering blijven verzetten. De betrekkingen tusschen Praag en Berlijn zijn overigens iets verbeterd. Men hoede zich desondanks voor een overmaat aan optimisme. De eerste aanval op Oostenrijk zomer '34 is ook mislukt en het land is nu toch een deel van het Duitsche rijk. . . . PAG. 6 DE GROENE No. 3188