KANTTEEKENINGEN De Spaansche vrijwilligers ^T**WEE jaar geleden begon de Spaansche l burgeroorlog, n jaar geleden namen de ? besprekingen over de terugtrekking der buitenlandsche vrijwilligers een aanvang. En nu is tenslotte het uitgewerkte Britsche plan verschenen dat Burgos en Barcelona ter goedkeuring is voorge legd. Resumeeren wij eerst den inhoud van genoemd plan. Zoodra de voorgestelde regeling door de be trokken partijen is aanvaard, worden commissies uitgezonden om de vreemdelingen aan beide zijden te tellen. Deze worden vervolgens teruggetrokken en in kampen ondergebracht. Op den n-en-vijftigsten dag na de officieele aanvaarding van het ontruimingsplan moeten de eerste vrijwilligers Spanje verlaten. Vijftig dagen later moet de evacuatie voltooid zijn. De vrijwilligers zullen te Londen, Hamburg, Marseille, Lissabon en Genua ontscheept worden om vandaar verder naar hun vaderland te reizen. De Nederlandsche regeering heeft inmiddels verklaard, dat Nederlanders die in Spanje gestreden hebben, in elk geval hier te lande toegelaten zullen worden. Men schat dat de uitvoering van het plan drie millioen pond sterling zal kosten. Engeland, Frankrijk, Duitschland en Italiëzullen hiervan tenminste twee derde op hun gezamenlijke rekening nemen. Zijn eenmaal de vrijwilligers verdwenen, dan krijgen beide partijen oorlogsrechten. Aangezien dan sommige belemmeringen voor den wapeninvoer opgeheven worden, zullen zij trachten elkanders havens te blokkeeren. Algemeen verwacht men, dat generaal Franco betere middelen heeft om deze blokkade effectief uit te voeren dan de Spaansche regeering. Zooals het dus nu ter tafel ligt, komt het plan tenslotte neer op een bevoordeeling van Franco c.s. Er is echter meer. Slechts tienduizend man Italiaansche troepen behoeven Spanje te verlaten. Nu is het reeds geruimen tijd bekend, dat de Italiaansche troepen grootendeels van de fronten teruggetrokken zijn. Het ontruimingsplan beteekent dus, dat Barcelona zijn keurtroepen ziet verdwijnen, maar dat Burgos soldaten evacueert, die het niet meer noodig blijkt te hebben. Het zullen, naar de Spaansche regeering waarschuwend mededeelde, trouwens grootendeels personen worden, die ziek zijn of ongeschikt zijn geraakt voor den dienst. En, nog afgezien van de quaestie der manschappen: het materiaal blijft. De Fransche generaal Walch, die allerminst een aanhanger van Barcelona is, consta teerde nog deze week in een opzienbarend artikel dat Franco weinig zou kunnen beginnen zonder de Italiaansche artillerie. Het Londensche plan komt dus neer op een verbetering van Franco's positie. Deze zal overigens nog wel even op zich laten wachten. Zooals de zaken nu staan zullen de vrijwilligers, op zijn vroegst in begin December Spanje verlaten hebben. Voor het zoover is, kan er nog heel wat gebeurd zijn, dat het met zoo veel moeite geconstrueerde product der niet-inmengings commissie in elkaar doet storten.... Japan en Frankrijk DE Fransche ambassadeur te Tokio heeft Dinsdag j.l. aan de Japanschen minister van buitenConduita interieurs prijs: f 2270>~ De Fiat 1500 geeft U: Enorme prestaties en maximum comfort tegen minimum kosten Snelheid: 115 km. per uur - Benzine verbruik i L. op 9 km. - Lage wegenbelasting - 5 ruime zitplaatsen ócylinders - i J Liter kopklepmotor - 4 Versnellingen. Onafhankelijke voorwielveering - Vol hydraulische remmen-Chassis m. stabilisator - Geringe luchtweerstand - Uitstekende ventilatie - Zeer ruim uitzicht Groote kofferruimte - Vraagt inlichtingen of gratis proefrit bij den importeur: J. LEONARD LANG, Stadhouderskade 114, A'dam, tel. 27100, of bij n zijner agenten. FIRT landsche zaken een nota overhandigd, waarin de Fransche regeering officieel mededeeling deed van het bezetten der Paracelsus-eilanden, gelegen vóór de Zuidkust van China. Terzelfdertijd publiceerde het officieele Japansche persbureau een bericht dat bij deze eilanden, waar aldus Japan Frank rijk een vliegtuigbasis wil oprichten, zes Fransche oorlogsschepen geconcentreerd waren. Eén dag te voren had het Chineesche telegraaf-agentschap ge meld dat een Japansch vlootgedeelte, bestaande uit twee-en-twintig eenheden waarbij zes kruisers, samengetrokken werd in de richting van de Paracelsus-eilanden en Hainan. Alarmeerende berichten maar men dient af te wachten, in hoeverre zij waarheid behelzen. Uitgesloten is het echter geens zins, dat Japan probeeren zal met zacht geweld of door een minnelijke schikking de Fransche bezetting van de Paracelsus-eilanden ongedaan te maken. Het zou een welkom succes zijn naast de vele moeilijkheden en tegenslagen waarmee Japan in China te kampen heeft. De operaties inde Jangtsevallei schieten uiterst langzaam op. De verovering van Hankou is zij moge op zichzelf waarschijnlijk zijn nog niet in zicht. De Japanners beweren de Noordelijke provincie Sjansi van guerilla-benden gezuiverd te hebben: dat zou dan de derde keer zijn, sinds de vijandelijkheden uitgebroken zijn. Het heeft er meer van weg, dat de Chineesche troepen in Noord-China, die over behoorlijke verbindingen met de Sowjet-Unie beschikken, hun positie verbeteren. Forsch ingrijpen van Japan inzake de Paracelsuseilanden zou dus het prestige der regeering ver sterken. Aan den anderen kant zou het de spanning met Frankrijk, Engeland en de Vereenigde Staten vergrooten, hetgeen moeilijk bevorderlijk kan zijn voor den invoer van vitale grondstoffen, die Japan door bemiddeling van deze landen betrekt. De minister van financiën heeft er zich reeds over be klaagd, dat de Japansche export met uitzondering van die naar Mandsjoekwo, Noord- en CentraalChina over de maanden Januari tot Juni van dit jaar een achteruitgang vertoonde van 35 pCt., vergeleken met 1937. Dit beteekent allerminst dat Japan op den rand staat van de economischen afgrond. Het beteekent echter wél, dat de econo mische moeilijkheden steeds grooter worden. Zouden Engeland en de Vereenigde Staten het ongaarne zien, dat hun groote tegenspeler in den Pacific" steeds vaster komt te zitten in de moeilijkheden van den oorlog? Evian RUIM een week lang hebben de vertegen woordigers van twee-en-dertig staten te Evian onderhandeld over het vluchtelingenvraag stuk. De Europeesche landen en de Britsche Dominions hebben zonder uitzondering verklaard. dat zij onmogelijk meer politieke vluchtelingen konden opnemen. Zuid- en Midden-Amerika was tenslotte het eenig gebied dat voor immigratie op grootere schaal in aanmerking kwam. De regee ringen van verschillende staten uit Latijnsch Amerika waren niet ongeneigd om emigranten op te nemen, op zich zelf een hoopvol punt maar komt er* in werkelijkheid binnen afzienbaren tijd iets van terecht? Er wordt nu een internationale commissie gevormd, bestaande uit een Engelschen voorzitter en vier ondervoorzitters, bijgestaan door een bureau onder leiding van een directeur men noemt daarvoor den oud-minister van buitenlandsche zaken der Vereenigde Staten, Stimson. Dit bureau zal de emigratie moeten leiden en o.m. met Duitschland moeten onderhandelen, opdat de vluchtelingen bij hun vertrek uit Duitschland hun geld mee mogen nemen tot dekking van de kosten der emigratie. Zelfs als de Duitsche regeering dat toe zou staan, zou nog de emigratie van onbemid delde heele, halve en kwart niet-Arische" Duitschers onmogelijk zijn. Gelijk op het oogenblik het geval is, zouden dus particuliere organisaties in de financiering der emigratie moeten voorzien. Sum ma summarum: een oplossing op afzienbaren termijn van het urgente vluchtelingenvraagstuk is niet in zicht. Het leed wordt verder geleden door de honderdduizenden wier eenig noodlot is, dat zij niet met vier grootouders behooren tot het Arische ras", wetenschappelijk een fictie, politiek, helaas, een bittere realiteit. Palestina. EEN reeks bloedige daden van terreur in Pales tina heeft de aandacht wederom gevestigd op het Nabije Oosten. Arabische nationalisten hebben het de Engelsche mandaatsregeering en de Joodsche minderheid in Palestina buitengewoon lastig ge maakt. Tientallen dooden zijn ten gevolge van bomaanslagen gevallen. Dat de Italiaansche regee ring goede verbindingen met de Arabische be weging onderhoudt, is bekend. Zou zij thans, nu immers het accoord met Engeland nog steeds niet in werking is getreden, pogen aan dit oud efront nieuwen druk uit te oefenen op de Britsche regee ring? Het is niet onwaarschijnlijk. Hoe het ook zij niet de Engelschen worden daarvan het slachtoffer, maar de Joden die onder oneindige moeilijkheden een nieuwe maatschappij in Palestina opbouwen. De sterke Joodsche arbeidersbeweging heeft er bij de Joodsche bevolking op aangedrongen, onder alle omstandigheden de kalmte te bewaren. Zij poogt de Arabische landbevolking, speciaal de arbeiders, naar haar zijde over te halen, door te wijzen op de tegenstellingen met de Arabische grootgrondbezitters, die de werkelijke leiders zijn van de nationalistische actie. Voorloopig had deze solidariteitsbeweging slechts incidenteele successen. De recente moeilijkheden zullen het nationale gevoel der Arabieren naar alle waarschijnlijkheid aanwakkeren. Het Joodsche kolonisatiewerk gaat dan ook een donkeren tijd tegemoet. ,,Landbouw en Maatschappij" DE boerenbeweging Landbouw en Maat schappij" hield Dinsdag j.l. te Rolde haar landdag, die zich in aanmerking genomen, dat de landbouwwerkzaamheden van het oogenblik de aandacht van boer en boerin volledig opeischen in een vrij druk bezoek mocht verheugen. Een vijftal sprekers voerde het woord, o.a. de bekende heer Smid, die men als den geestelijken vader, zoo niet geestelijken leider der beweging magbeschouwen. Buitengemeen duidelijk waren de sprekers niet. De aanvallen richtten zich vooral op de vakvereenigingen, wier eisch naar hooge loonen in de steden de agrarische moeilijkheden zou veroorzaken, op de wereldconcerns tot verwerking van agrarische producten, en op de regeering die als wegbereidster van het marxistisch communisme" werd afge schilderd. Van de eigen plannen van Landbouw en Maatschappij" werd weinig gezegd. De beweging als zoodanig had aldus werd verklaard geen belangstelling voor de vraag: democratie of dicta tuur. Passen de democraten in den lande de stel regel toe: wie niet vóór mij is, is tegen mij, dan weten zij thans dus aan welke zijde van de schei dingslijn Landbouw en Maatschappij" staat. Er is weinig reden om zich hierover te verheugen. Landbouw en Maatschappij" moge op het oogen blik nog niet zoo bijster belangrijk zijn de organisatie telt een dertigduizend leden , deze beweging kan, tenzij de landbouwmoeilijkheden in belangrijke mate verminderen, over een aantal jaren sterk aan beteekenis en invloed hebben toe genomen. Het spreekt van zelf, dat de politieke bewustwording van de boeren, evenals met die van de arbeiders het geval was, geruimen tijd vergt. De democratische partijen hebben dus nog ruim schoots gelegenheid om te verhinderen dat hun een belangrijk gedeelte van het Nederlandsche volk in toenemende mate ontrouw wordt. De Hooge Raad van Arbeid vonnist .... GERUIMEN tijd was het rustig rondom het wetsontwerp van minister Romme tot be perking van den beroepsarbeid der gehuwde vrouwen. Dit wetsontwerp was immers om advies voorgelegd aan den Hoogen Raad van Arbeid. Met spanning is door voor- en tegenstanders van 's ministers voorstel het advies afgewacht. Nu is het ver schenen en het luidt: afwijzend. Met 25 tegen 15 stemmen heeft de Raad zich uitgesproken tegen het systeem van het voorontwerp. Slechts 6 leden achtten het in den huidigen vorm doelmatig. De Raad hield het tenslotte voor wenschelijk dat, alvorens een wetsontwerp ter regeling der be trokken materie bij den Staten Generaal aanhangig wordt gemaakt, een uitgebreid onderzoek naar het verschijnsel van den beroepsarbeid der gehuwde vrouw wordt ingesteld. Moet men hierin een lichte vermaning aan den minister zien, dat hij zonder een dergelijk onderzoek te hebben gehouden, deze ingewikkelde quaestie wettelijk wilde regelen? i gispen ; l woninginrichting J meubelen lampen amsterdam den haag rotterdam ?"AG. 6 DE GROENE No. 3189