Toerisme l ?i JLoèrisme in de rrancne-V^omt en ideaal oerglano voor voettochten: DE FRANSCHE JURA DE naam Franche-Comtéwekt bij ons gemengde herinneringen aan verre vaderlandse geschiedenis lessen, aan het Bourgondische en het Oostenrijkse huis, aan Philips den Goe de of Margaretha van Savoye, Marguerite d'Autriche, zoals de Fransen zeggen. Het juweel van een laat-gothische kerk te Brou, bij Bourg-enBresse, Margaretha's uiteindelijke re sidentie, viert luisterrijk de nagedach tenis van onze landvoogdes; daar staan vóór de kunstig gebeeldhouwde koorbanken en de flamboyante kerkramen de verfijnde praalgraven van Margare tha zelf, haar tweeden echtgenoot, Philibertus den Schone en haar schoon moeder, Margaretha van Bourbon. Hier en daar roept er haar devies Fortune infortune fort une" haar hof op te Mechelen, waar zij humanisten en rede rijkers om zich verenigde, en herinnert aan de vele tegenslagen van haar be wogen leven. In dit Land van Bresse zijn we al aan het eind van Franche-Comtégekomen, waarvan we in het Gebied van Belfort het begin gingen betreden. Zij beslaat namelijk vrijwel de drie departementen, Haute-Sadne, Doubs en Jura. Overal vindt men er die schilderachtige, iet wat rommelige dorpjes of die rustige stadjes met hun gothisch kerkje, hun dozijn middeleeuwse of R naissancehuizen, hun door Viollet-le-Duc of discipelen gerestaureerd" stadhuis Liberté, Egalité, Fraternité"! , het van buiten onaantrekkelijk, maar van binnen toch wel proper hotelletje, waar men u de specialiteit van de streek voor zet, b.v. worstsneden in korst gebakken, en een pittig landwijntje schenkt, tenzij u voor een paar stuiverfrankjes een grand cru" uit de kelder laat op diepen. Dat is de Franse provincie, hier bovendien wegens de historie meer van een uitheems streng, vaak Spaans karakter Besanfon, vieille ville espagnole", schreef Hugo reeds , elders weer opener en Franser, maar overal even vreedzaam, ik zou bijna zeggen: slaperig. Brave, nijvere pro vincialen ook, met wie ik sprak, net Zwollenaren of Groningers en toch een beetje anders. ZOOWEL uit een oogpunt van toe risme als van economie, is ongetwij feld deFranseJurade belangrijkste streek van Franche-Comté. Miskend als de Franse provincie want hoevelen weten slechts van een Zwitserse Jura , lijkt hij mij, juist wegens zijn betrekkelijke ongereptheid, een ideaal gebergte voor uitstapjes uit verschil lende centra en voetreizen. Men kan de Jura in Frankrijk vergelijken met een reusachtige trap, waarvan de treden gevormd worden door telkens hoger liggende plateaux. De eerste dezer tre den van drie honderd meter hoog is de drempel van de trap met Montbéliard, Besancon, Dole en Bourg-en-Bresse; de volgende is het gebied der wijn gaarden, die de onderscheiden Jurawijnen van Arbois of Chateau-Chalon leveren; de derde en de vierde, het woudgebied en de Haut-Jura, zijn het schoonst. Hier liggen o.a. Pontarlier, Champagnoles, Baume-les-Messieurs, Morez, St Claude en Nantua. Beklimt men in Salins (warm zoutwaterzwemKUNSTZAAL VAN LIER bad!) of een ander plaatsje de.naastbijzijnde berg, in de hoop op een uitzicht op het daarachtergelegene, dan komt men bedrogen uit: men aanschouwt een nieuwe berg of de hoogvlakte, vol gende trede van de trap. De schoonheid van de Franse Jura ligt in zijn schil derachtige, eenzame meertjes, ver scholen in beboste bergflanken, een Petit Lac of een Lac de Bonlieu, in zijn schitterende zijgezichten door de valleien tussen de ketens, zoals in Les Rousses op het dal van de Orbe, en in zijn antieke bouwwerken. Waar men werkelijk een onmetelijk verge zicht heeft is van de Col de la Faucille: een geweldig stuk besneeuwde Alpen, met de Mont-Blanc in hun midden, ontvouwde zich daar op een heldere dag voor onze verraste ogen, met als voorgrond het frisgroene Land van Gex en op het tweede plan het toen blauwe meer van Genève. Had men dit geheel afgebeeld gezien, men zou over een zeepplaatje hebben gesproken, maar het was waarachtig werkelijkheid! Gex lijkt van 1214 m. af een beloofd land, en inderdaad, is een zone franche", een gebied zonder douane, dat niet? Hoe heerlijk er alle smokkelaars. verhalen te horen vertellen in de lounge van een der vorstelijke hotels van Divonne-les-Bains (golflinks) of het nij pend kattengebrek verklaren uit de kooplust en lichtgelovigheid der ladies, die geregeld uit Thoiry het historisch dier van Stresemann's knieën mee voeren. Hoe heerlijk ook daar te rusten, gelijk Jahwe's uitverkorenen, na een vermoeiende tocht door de nabije bergen en dan te mijmeren over al die beroemde helaas nutteloze namen der omstreken, Thoiry, Genève, Nyon, Montreux, Lausanne, Ouchy.... Slechts Ferney-Voltaire heeft niets van zijn roem ingeboet en evoceert nog de ironische glimlach des denkers! MARIUS VALKHOFF Hiernaast: Baume-les-Mes sieurs, de waterval van de Seille Onder: St. Claude, de hangbrug iiifitimiiitiiiiitmiiHiiimif iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiNiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiii mr. Paindeluxe-brood Aanleg van nieuwe wegen in ons land". (H.) Geen toekomstvoorspellingen mogelijk". (T.) Grammens blijft volharden". niet te getuigen van zijn grooten eer bied voor den Commissaris." (R.) Alvorens de omvang van de daar voor noodige maatregelen niet is te overzien, zullen Gedeputeerde Staten daartoe niet overgaan." (R.) Een kopje zwarte koffie kost (staande) 50-70 centesimi". (de Waag) Dit staat (zittende) in een brief van den Italiaanschen medewerker. Uit de hoogeschool der journalistiek Men meent dat, eenmaal ge trouwd, tooneelspelen niet meer netjes is". (O. T.) Men zal, aangevangen, het boek ook ten einde lezen met belang stelling". (H. D.) Het blad verweet hem van zijn voorzitterschap misbruik te maken door zijn leerlingen te bewegen lid te worden, waarna zij dan in den geest der Hitlerjeugd opgevoed be weerd werden te worden". ( R .) Uitspraakregels De Lockheed 14 is een uitgespro ken middendekker." (H.) De moraal staat op een uitgespro ken lager peil." (G.) ROKIN 126 Doorloopend ? AMSTERDAM Tentoonstellingen Onze classici Man in bonus. Hij nam al spoedig de allures aan van een man in bonus te zijn." (H.) Het is voor de volkskracht een imponderabilium van onschatbare waarde." (H.) Der Geist, der stets verneint Dit was voor spr. geen beletsel om Ons geheugenstreepje Dit zijn maar enkele schetsen en zouden nog met vele aan te vullen zijn". (De Res.) Het archief zal het mogelijk maken dat alles te ??kunnen bestudeeren". (H.) Geen der beide scholen had voor de argumenten en soms ook voor de verdedigers geen goed woord over". (G.) Op de glibberige paden Dan lijdt het geen twijfel, of de poppen gaan aan het dansen en Jouhaux stoot toe met den doodelijken dolk der algemeene staking". (De Waag) Demandez pour i Septembre une Suisse-Francaise pour les trois enfants et pour aider un peu avec Ie ménage. Salair 30 Gulden per maand. Br. No. 6921 Bar. H P Haag". Et pour les deux parents pour aider un peu avec Ie francais ten minste une heur per dag. Correspondentie C. R. v. L. te R. In de beschrijving van de Emmausgangers in de N.R.C. lees ik: van een omlijning, van een kleurfijnheid, van een buitengewone gevoeligheid". Zijn deze termen te verdedigen ? Antw. Zeer zeker, 't Is Fransch. In een artikel in het H. lees ik : van een wonderlijke gecompli ceerdheid, van eenvoudige teere schoonheid, van een onweerstaan bare charme". Zoo hoort het. Als je ongekunsteld zuiver Hollandsen schrijft, krijg je geen baantje als kunstcriticus. i j iimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiwiurnnuiiiimiitiimiiiH iiiimiiiimiiiiiiimiiimi mtiiiiiuiuuiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii PAG. 17 DE G KOENE No. 3092