Historisch Archief 1877-1940
PATIJN EN FRANCO
Poging tot chantage van Burgos?
DE regeeringspersdienst heeft aan zijn
mededeeling van de, tusschen minister Patijn en
Franco getroffen, regeling, waarbij over en
weer agenten worden aangesteld, de verklaring
toegevoegd, dat de desbetreffende regeling voor
Nederland noch een de jure-, noch een de
factoerkenning van de regeering van Burgos beteekent.
Blijkbaar wilde minister Patijn zich een herhaling
besparen van de critiek, op Nederlands erkenning
van Italié's gezag over Abessiniëgeoefend.
Merkwaardigerwijs heeft De Residentiebode"
op het communiquévan den regeeeringspersdienst
gereageerd door een bericht, volgens hetwelk dit
communiquéte Burgos een uiterst pijnlijken in
druk gemaakt en ernstige ontstemming gewekt
heeft... daar men in Spanje de overtuiging had,
met een de facto-erkenning te doen te hebben.
Weliswaar", aldus De Rsb"., was men overeenge
komen, dat de woorden de facto-erkenning" in de
wederzijdsche publicaties niet uitdrukkelijk zouden
worden vermeld, aangezien de tekst der nota's
moeilijk anders dan als een de facto-erkenning kon
worden geïnterpreteerd. Men is echter hoogst ver
ontwaardigd over de negatieve toelichting, die de
regeeringspersdienst aan het communiquéheeft
toegevoegd. Het is niet uitgesloten, dat de moeilijk
heden op handelsgebied, die als gevolg van de erken
ning als geëindigd beschouwd konden worden, thans
weer in een acuut stadium zullen treden". (?De Rsb."
drukt den laatsten zin vet af).
MEN kon aanstonds wel nagaan, dat aan het
bericht van het Haagsche blad een zekere
beteekenis moest worden toegediend. Bekend is, dat
als correspondent van De Residentiebode" in
Franco-Spanje heeft gefungeerd en misschien nog
fungeert een zekere Hermans, een fascist, die
vroeger tot de kringen van Baars behoorde en wien
het later gelukt is, desondanks zekere diensten te
verrichten bij het Nederlandsche gezantschap te
Madrid. Hij heeft destijds de Franco-aanhangers,
die in ons gezantschap een schuilplaats hadden ge
zocht en later in ons land zijn geïnterneerd, op hun
reis naar Nederland begeleid. De Nederlandsche
regeering heeft de relaties met dezen Hermans ver
broken, toen zij er de lucht van had gekregen, welk
vleesch zij in de kuip had.
Toen De Rsb." bovenstaand bericht had ge
publiceerd, lag de veronderstelling voor de hand,
dat dit afkomstig was hetzij van Hermans, hetzij,
direct, van de Piniés, Franco's agent in Den Haag.
Na de publicatie verscheen in eenige bladen een be
richt, blijkens hetwelk de regeeringspersdienst de
juistheid van zijn communiquéten volle hand
haafde en geheel in overeenstemming achtte met de,
met Burgos getroffen, regeling. Dit bericht
intusschen was volstrekt geen tegenspraak van dat
GOEDKOOPE RETOURS
J-Otttli
NAAR
o/taen
Proip. en Inl. voor da dagdienst bij da S.M. ZEELAND.
Vullingen en hare Hoofdagenten WM H. MULLER 8. Co.
H.Vvoordenachtdl*nslb/d Fa. HUDIC& PIETERS. R'damen Hoek.
VOOR BEIDE ROUTES BIJ DE REISBUREAUX.
Beioektde Brltlih Empire Exhibltion, Glasgow, Mel-Octobar
van De Rsb.". Immers, het bleef zeer wel mogelijk,
dat Burgos de, met minister Patijn getroffen, rege
ling wel als een erkenning van Franco 's regeering
beschouwt en dat men te Burgos boos is over het
communiquévan den regeeringspersdienst.
Dat dit inderdaad het geval is, moet worden afge
leid uit het feit, dat prompt den dag na het bericht,
waarin de regeeringspersdienst zijn lezing hand
haafde, de heer de Piniés in de Nieuwe
Rotterdamsche Courant" en in De Residentiebode" den
tekst van de, met minister Patijn getroffen, regeling
publiceerde. De N.R.C." nam dezen tekst zonder
commentaar op; De Rsb." plaatste er de op
merking bij, dat uit den tekst genoegzaam bleek,
dat de regeling inderdaad een erkenning van
Franco's regeering is. Wij zullen ons niet verdiepen
in de vraag, of dit laatste juist is.
In elk geval blijkt uit het verloop van de zaak
wel, dat Burgos op het oogenblik boos is. 's Heeren
de Piniés eenzijdige publicatie van den tekst der
regeling is een, in dergelijke gevallen hoogst onge
wone, daad.
HET maakt een onbehagelijken indruk, dat een
Nederlandsch blad als De Residentiebode"
zich tot spreekbuis maakt van een vreemde macht
het woord mogendheid" wil ons bezwaarlijk uit
de pen , welke met de Nederlandsche regeering
een meeningsverschil heeft.
Nog belangrijker echter is, dat het bericht van
De Rsb.", waarin gewag gemaakt wordt van de
mogelijkheid eener herleving van de, destijds door
Franco gemaakte, handelsmoeilijkheden, een vrij
wel onvermomde poging tot chantage beteekent.
Franco heeft destijds den uitvoer van pyriet en
andere grondstoffen naar Nederland stilgelegd en
het Rsb. "-bericht is een dreigement met een
herhaling van zoodanige stillegging. Wij vestigen
hierop de aandacht, omdat men mag vergen, dat
Minister Patijn voor dit dreigement niet zal bukken.
De getroffen regeling tot aanstelling van agenten
is reeds mér dan genoeg. De regeeringspersdienst,
de Nederlandsche uitlegging van deze regeling
publiceerende, heeft slechts zijn plicht gedaan. Wij
vertrouwen, dat de regeering niet, door aan de
regeling alsnog een uitlegging te geven, welke meer
naar Franco's believen is, naar Burgos' pijpen zal
gaan dansen. A. J. LUIKINGA
Washington's politieke atmosfeer
WASHINGTON, dat met zijn breede straten
en pleinen, regeeringsgebouwen en stand
beelden meer op een groot den Haag lijkt
dan op eenige andere Amerikaansche stad, heeft
iets geheel unieks in zijn Hotel Mayflower, niet zoo
zeer omdat het een bijzonder groot en goed georga
niseerd hotel is maar omdat het niet minder dan een
complete residentie is in gecondenseerden" vorm.
Hier wonen nl. voor korteren of langeren duur de
meeste officials, senatoren, congressmen, leden van
comités, big businessmen, leden van de Supreme Court
enz. enz., meestal vergezeld van hun families. Bo
vendien geeft heel Washington elkaar rendez-vous
in de lounge, en alle hangers-on", zij die informa
ties, gunsten of baantjes afbedelen van de bigwigs"
kan men er natuurlijk ook vinden. Iedereen kent
elkaar of doet alsof, men bezoekt elkaar in kamer
of apartment, intrigeert, maakt reclame voor zich
zelf, vleit of dreigt,-drinkt en eet samen en noemt
elkaar zonder uitzondering bij de voornaam, (uiterste
concessie is Judge of Doe) met die familiariteit, die
men wel nergens in die mate zal aantreffen als bij
de Amerikanen, en die nu eenmaal hoort bij hun
opvatting van democratie.
Als onderdeel van het werkprogramma van de
Regeering is er de laatste jaren op grootsche wijze
in Washington gebouwd (volgens de Republikeinen
is er onnoodig met de millioenen gesmeten) en in
een van die nieuwe regeerings-paleizen maakten
wij kennis met Jim Farley, den Postmaster General,
den uiterst energieken en hard-boiled" politicus,
aan wiens activiteit en organisatie van de Demo
cratische partij President Roosevelt zijn verkiezing
te danken had. Farley ontving ons, met zijn be
roemde smile, in een werkkamer van even enorme
proporties als hij zelf en veel grooter dan die van
den President. Als voorbeeld van de persoonlijke
charme die van hem uitgaat, en waardoor hij zoo'n
sterken invloed uitoefent, vertelde Harvey Couch,
Public Utility en spoorwegmagnaat, die bijna vier
jaar in Washington heeft doorgebracht als lid van
het bestuur van de Reconstruction Finance Corpo
ration en die als zoodanig o.a. tot taak had alle
banken na de beruchte Banking Holiday" te
reorganiseeren, ons hoe Farley, tijdens een verkiezings
campagne in een klein dorpje in Arkansas, alle be
woners de hand gedrukt had, zooals daar altijd de
gewoonte is en nadat hij was afgereisd zei een oud
mannetje: You know, Mr. Farley said to me I'm
very glad to meet you, and I m quite sure hèmeant
it". En vervolgens kregen al deze bewoners nog een
brief, waarin Farley hen bedankte voor de prettige
ontvangst! Wat een organisatie !
Wij ontmoetten in de senaatskamer van het
Capitool Mr Vice President" Jack Garner met zijn slim
en geestig gezicht, die zich wel steeds op den achter
grond houdt maar op zijn eigen manier zijn critiek
uitoefent, zooals bijv. naar aanleiding van de vele
publicaties, en de verkoop daarvan, van de familie
Roosevelt. Toen hem nl. laatst namens een krant,
gevraagd werd dagelijks zijn opinie te geven over
wat er in de U.S. gebeurt zei hij: wat Jack Garner
denkt interesseert niemand en wat de
Vice-Presidenkt denkt is not for sale".
Verder spraken wij nog o.a. met senator Byrdvan
Maryland, broer van den admiraal en conservatief
democraat, waarvan gezegd wordt dat hij een toe
komstig president is, den Secretary of the Senate
Halsey, senator Harrison van Missouri, een van de
oude garde en een belangrijk man in de financieele
commissies enz., tenslotte met Mrs. Caraway, sena
tor voor Arkansas, de eenige vrouw in den senaat,
een oudachtig dametje in het zwart; zoodra men
met haar spreekt blijkt dat zij veel gevoel voor
humor heeft, uiterst energiek is en in political
sense" voor geen man onderdoet!
Origineeler dan een van hen en zeer populair is
de secretaris van den President, kolonel Mclntyre,
uit Kentucky, mager, levendig en met den humor,
de charme en het accent van den Southern gentle
man". Iedereen kent hem en men kan haast geen
krant inkijken of er is een story over Mac", die
in zijn veelbewogen leven ook journalist was en
alle knepen van de publicity kent.
Zijn werkkamer is naast de bijzonder mooie,
ovale kamer (met veel oude scheepsprenten aan den
wand) van den President, en niemand gaat daar
binnen zonder zijn goedvinden vandaar dat
iedereen graag goede vrienden met hem is, en
Mclntyre's leven in vele opzichten heel amusant
en aangenaam moet zijn, een soft job", met dage
lijks versche rozen op zijn bureau enz. Maar wie
weet hoe fel en algemeen de anti-Roosevelt stem
ming is op 't oogenblik, en hoe agressief en onaan
genaam Roosevelt zich tegenover de oppositie uit,
vermoedt dat Mclntyre, die meer dan iemand anders
persoonlijk met den President te maken heeft, het
niet bepaald een soft job" vinden zal.
Karakteristiek voor de atmosfeer van Washington
waar alles om macht en protectie (?pull") draait,
en waar ook de man of the streel" geheel van door
drongen is, vond ik tenslotte de opmerking van een
taxichauffeur, die, toen hij op aanwijzing van een
agent een blok moest omrijden, woedend
snauwdeHuh, als ik maar een Congressman of Senator was,
dan zou hij me dat niet durven doen!
E. VAN HALL-NIJHOFF
KUNSTTENTOONSTELLINGEN
Stedelijk Museum, Fransche schilderkunst
(tot 25 Sept.)
Kunsthandel P. de Boer, Heerengracht 474.
Zomertentoonstelling van schilderijen.
Kunsthandel van Wisselingh & Co., RokinyS.
Tentoonstelling van Nederlandsche schilderkunst.
Meesterwerken uit de 196 eeuw (tot 10 Sept.).
BUITEN AMSTERDAM:
Museum Boymans, Rotterdam. Meesterwerken
uit vier eeuwen (1400?1800). Boeren Breugel,
Rembrandt, Vermeer, Rubens, Watteau, Duerer,
Titiaan (tot 15 October).
Firma D. Katz, Dieren. Zomertentoonstelling
van schilderijen (tot en met 15 September).
Kunstcentrum D'Olde Deel", Putten. Per
manente expositie van werken van verschillende
schilders.
PAG. 7 DE GROENE No. 3193