De vier-en-dertigste conferentie van de Interparlementaire Unie Enkele overdenkingen Henry Asselin DE vier-en-dertigste conferentie van de Inter parlementaire Unie heeft de debatten beëindigd; de omstreeks vijfhonderd af gevaardigden, vertegenwoordigende vijf-en-twintig staten benevens den Volkenbond, het Internationaal Arbeidsbureau en het Internationaal Instituut voor Intellectueele Samenwerking zijn huiswaarts ge keerd. Zij hebben de verschillende schoone uitingen van den Hollandschen volksgeest bewonderd, zij hebben in dit evenwichtig, democratisch en vrede lievend land met diepe teugen de traditioneele sfeer van vrijheid ingeademd, zij hebben zulks in hoog gestemde redevoeringen gezegd en herhaald. Zoolang er nog menschen zijn die Leve de vrijheid l" roepen, is nog niet alles verloren op dit ondermaansche. Sceptici zullen zeggen: Alles goed en wel, maar welken zin heeft de Interparlementaire Unie? Welken zin hebben op het oogenblik deze discussies, deze agenda's, deze resoluties? Welken zin hebben in de realiteit van het moment bepaalde redevoe ringen ? Ziet men dan niet in, dat deze uitwisseling van gedachten een volslagen platonisch en nutteloos karakter draagt ? Kan uit deze Babylonische spraak verwarring wel iets van practisch nut geboren worden ?" Sceptische en ironische lieden hebben gemakke lijk spreken. Afbreken is gemakkelijker dan op bouwen. Zij waren het die den Volkenbond ver nietigd hebben; zij zijn het die de democratischparlementaire stelsels in den grond pogen te boren. Steunend op de grondbegrippen kracht", disci pline", eenheid", op kunstmatige nivelleering, nationaal egoïsme en rassentrots, pogen zij de bestaande maatschappelijke orde door een nieuwe te vervangen waarvan zij niet inzien, of vergeten, dat zij gebouwd is op haat en afgunst. In werkelijkheid is de Interparlementaire Unie, die de kinderschoenen reeds lang ontwassen is volgend jaar viert zij haar vijftigsten verjaardag en dus geboren werd lang vóór den Volkenbond, een lichaam dat over belangrijke kracht beschikt. Zij bestrijkt voorshands nog de overgroote meerder heid der volkeren. De Unie heeft een ideaal dat zij niet uit het oog verliest. Moge ook tegenwoordig haar werkzaamheid op zekere grenzen stuiten, moge zij ook hier en daar te vergeefs haar stem verheffen, mogen haar leden het soms ook onderling oneens zijn sommigen ontbraken, anderen waren voortdurend in de oppositie is dit een reden om het hoofd te laten hangen en den aftocht te blazen ? Integendeel. MEN kan zich slechts op n wijze teweer-stellen tegen de vastberadenheid der anderen en de fascistisch-totalitaire principes: inplaats van alles op zijn beloop te laten, inplaats van zich overal bij neer te leggen met de gelatenheid, welke eens wellicht als de grootste misdaad der historie beschouwd zal worden, moet het negen-tiende der menschheid, waarvan president Roosevelt Kunsttentoonstellingen Kunsthandel P. de Boer, Heerengracht 474. Zomertentoonstelling van schilderijen. Kunsthandel van Wisselingh & Co., RokinyS. Tentoonstelling van Nederlandsche schilderkunst. Meesterwerken uit de 196 eeuw (tot 10 Sept.). Kunstzaal van Lier, Rokin 126. Vroege Vóóren Achter-Indische beeldhouwwerken, (tot i Oct.) Kunsthandel Aalderink, Spiegelgracht 15, Ikatweefsels en plastieken uit Nederlandsch Indië. (5-23 Sept.) BUITEN AMSTERDAM: Firma D. Katz, Dieren. Zomertentoonstelling van schilderijen (tot en met 15 September). Kunstcentrum D'Olde Deel", Putten. Per manente expositie van werken van verschillende schilders. onlangs sprak en dat vertrouwen heeft in de demo cratie, in eervolle vrede en vrijheid, op zijn stuk staan, zich aaneensluiten, strijden met man en macht en tot den laatsten druppel bloed, zich ver heffen, front maken tegenover den gemeenschappelijken tegenstander en hem in het gezicht slingeren: Tot hiertoe. ... en niet verder !" Dit negen-tiende moet de grootschheid van zijn beschavings-taak voelen en begrijpen, moet handelend optreden in stee van zich aan een fatalisme over te geven waaruit, ondanks alles wat men zegt, toch wel eens oorlog zou kunnen voortkomen en welke oorlog! Burgeroorlog in het land Europa. DE Interparlementaire Unie nu bevordert de toenadering tusschen de volkeren. Het lag voor de hand dat zij dit werk voortzette in het jaar des Duivels 1938, in Holland, het land waarvan Descartes reeds, driehonderd jaar geleden, ver klaarde dat men er werken en denken kan in een gezonde atmosfeer. De hartelijkheid van de banden die de deelnemers aan de conferentie, gekomen uit Noord en Zuid, Oost en West, verbonden, was niet te loochenen. Op hoffelijke wijze kruisten zij de degens in het debat en wat belangrijker is zij hadden begrip voor eikaars denkbeelden, waardoor er zekere toenadering ontstond. Het is ondanks bepaalde stemmingsuitslagen niet te ontkennen dat sommige parlementsleden, gedwongen om het hoofd te buigen voor zekere noodzakelijkheden, wellicht verplicht om de eenheid in de delegatie niet te ver breken, weer vrije mannen werden in het persoon lijk gesprek. Dan bewezen zij hoe groot de tegen stelling was tusschen de houding die zij in het open baar innamen, en hun werkelijke gevoelens; hoezeer zij er onder leden, niet langer zichzelf te kunnen zijn en voor onbepaalden tijd afgesneden te wezen van hun werkelijke idealen. In dit opzicht vooral, is het persoonlijk contact tusschen de afgevaardigden der Interparlementaire Unie te vergelijken met het contact tusschen de leiders der regeeringen en de ministers van Buitenlandsche Zaken te Genève een gewichtige realiteit. Velen van deze parlements leden zijn gewezen of toekomstige ministers. Allen hebben zij, ter wille van een dieper wederzijdsch begrip, er belang bij elkaar te leeren kennen en toenadering te zoeken. Uit deze onderlinge banden kunnen ook de volkeren, die zij vertegenwoordigen, profijt trekken. HET is boven twijfel verheven dat de conferentie beheerscht werd door deze denkbeelden: liefde voor den vrede, eerbied voor de vrijheid, in het algemeen een zeker liberalisme en de vaste wil om ter wille van de menschheid samen te werken in internationalen geest. Dit onbetwistbare aspect van de bijeenkomsten en werkzaamheden te Den Haag komt ons des te merkwaardiger voor omdat tenslotte alle regeeringsstelsels ter conferentie ver tegenwoordigd waren met uitzondering van het nationaal-socialistische Duitschland en het com munistische Rusland. Zeker, Italiëheef t, samen met Polen, een weliswaar bescheiden oppositie gevoerd of zich afzijdig gehouden, en zoodoende verhinderd dat de Unie zich eenstemmig uitsprak over de verschillende agenda-punten. Maar deze houding was geenszins agressief. Al heeft ook Japan door de redevoeringen der Japansche afgevaardigden een wat extreme politieke houding aangenomen, het heeft zich bij de stemmingen aan de zijde der meerderheid geschaard. Al met al heeft men, althans officieel, op het eenzame eiland der ontevredenen slechts de vlaggen van Italiëen Polen geheschen. Zij staken mager af naast die van de drie-en-dertig andere staten. En al hebben Duitschland en Rusland de Unie verlaten, Bulgarije en Estland zijn weer tot haar teruggekeerd, na zich langen tijd afzijdig te hebben gehouden. TOEGEGEVEN: op de agenda ontbraken de gewetenskwesties die in de tegenwoordige wereld de grootste moeilijkheden opleveren. De werkzaamheden der Unie zijn meer een zaak van beginsel dan van activiteit, hoewel men den invloed van de wetgevende op de uitvoerende macht in democratische landen niet uit het oog moet verliezen. De Conferentie moest zich vóór alles op het gebied der denkbeelden bewegen en uitspreken. Welnu over de vier problemen die bestudeerd werden, heeft de Conferentie zich hetzij unaniem, hetzij met over groote meerderheid uitgesproken op een wijze die aan duidelijkheid niets te wenschen overliet. Wat het koloniale vraagstuk betreft, heeft zij een wijdere deelneming aanbevolen aan de exploitatie van koloniale hulpbronnen op de basis van souvereiniteit van den bezittenden staat en ten bate van individuen of collectiviteiten, vertegenwoordigd door een naamlooze vennootschap. De Conferentie handhaafde met kracht het beginsel der meestbegunstigingsclausule, maar wenschte met speciale gevallen en uitzonderingen in de economie der landelijke groepeeringen rekening te houden. Zij onderstreepte de wenschelijkheid van een geleidelijken terugkeer tot grootere vrijheid bij het ruilverkeer. Het voorstel tot internationale unificatie van de wetgeving op de auteursrechten verwierf alle stemmen. Men zou de Berner Conventie door een geheel nieuw stelsel van overeenkomsten willen vervangen, gegrondvest op de rechtvaardige bescherming van den maker en zijn nakomelingen op de gebieden van litteratuur, muziek, schilderkunst en beeldhouwkunst, maar ook van den uitvoerenden kunstenaar en van den verspreider" (gramofoon, radio, bioscoop, enz.), uitgaande van den eerbied voor den geestelijken eigendom en van het hooge gemeenschapsbelang. Diplomatieke conferenties die dit jaar te Parijs en volgend jaar te Brussel gehouden zullen worden, met de gewaardeerde medewerking van het Inter nationaal Instituut voor Intellectueele Samenwer king een Fransche schepping zullen het terrein voorbereiden binnen het kader der Haagsche resoluties. Wat tenslotte het initiatief tot en het vervaardigen van wetten betreft, heeft de Conferentie hetsouvereine recht erkend van het wetgevend lichaam, van het parlement dat de hoogste verantwoordelijkheid tegenover het land draagt. Zij heeft echter toe gegeven dat samenwerking met parlementaire organen, economische-, sociale-, corporatieve- en beroepsorganisaties, zeer aan te bevelen is en dat het voortaan tot de onmogelijkheden behoort deze en dergelijke lichamen over het hoofd te zien of te verwaarloozen. DE slotsom van dit alles is, dat op deze Confe rentie een merkwaardige eenheid naar voren is gekomen, een opmerkelijk goede wil, het voor nemen de fakkel van het democratisch ideaal hoog te houden en de eischen der ontwikkeling en voor uitgang niet te vergeten. Hier verbonden zich wijs heid en redelijkheid met een waarachtig-idealistische gezindheid. Een der Fransche parlementsleden had gelijk, die zei: moge ook de lijdende en denkende mensch hier en daar menschenmateriaal" geworden zijn er is toch nog n stelsel waaronder hij kan spreken en zijn behoeften en wenschen kan uitdrukken, en dat is het parlementaire stelsel". (lngezonden~mededeeling) JAN HAVICKSZ STEEN 1626?1679 HET GEBED VOOR DEN MAALTIJD. Tentoongesteld Zomertentoonstelling FIRMA D. KATZ - DIEREN TOTEN MET 15 SEPTEMBER. PAG. 9 DE GROENE No. 3196