Chris Lebeau zestig jaar Albert Plasschaert CHRIS Lebeau is in 1878 te Amsterdam ge boren. Hij is dus nu een zestiger, en nog steeds bedrijvig; nog steeds een sokratische natuur, e.i een anarchist; nog steeds vol redeneerlust en neg altijd iemand, die geen dwang verdraagt. Hij zal dat alles wel blijven. Een zeer moeilijke jeugd (hoe lang blijft een jeugd niet nawerken?) Zal hem 't ooit lukken te gaan stilzitten en de waardigheid der bespiegeling te genieten? En dan, hij vindt zich nooit volleerd. Zijn kennis reeds van vele tech nieken en het zijn er inderdaad vele, en hardnekkig, met geduld en toewijding beoefend, bracht hem in deze nog niet het gevoel der voleinding. Het is daarom vanzelfsprekend dat een tentoon stelling van zijn laatste werken, 50 naakten naar een zelfde model, hem als dit alles doet hervinden en hem weer bezig ziet met vele procédés, druk bezig met allerlei papier, met mengingen van materiaal enz. Maar er is nog iets anders vast te stellen, ge vindt hier nog iets nieuws in ruime mate ! En wat is dat nieuws? Ge kunt het eenvoudigweg noemen een winst van dimensie en een nauw keuriger objetiviteit. Lebeau was een kunstnijvere" (wat een woord toch l een vlakversierder en dat beteekent, dat hij gaarne zich zette tot het werken in twee dimensies, hoogte en breedte. Zijne triumphen in dat opzicht zijn ongetwijfeld zijn ontwerpen voor linnen, tafelkleeden, tafellakens en wat daar bij hoort. Wij hebben genoeg pogingen in de later jaren daar gezien en genoeg mislukkingen om dezen blijvenden triumpf te waardeeren. Wij hebben genoeg pogingen gezien, de meest bizarre zelfs meegemaakt en dat, wat zoo alledaagsch leek en zoo gemakkelijk, om te weten hoe moeilijk dat alles was en hoe ver-weg voor een tijd die door 'n gebrek aan algemeen geldend ornament bewees, dat hij geen stijl bezat, dien stijl zeker gedeeltelijk door overhaasting en moedwil niet verwerven kon, noch toonen. Lebeau's linnen is een van de weinige keeren, dat een persoon zoo iets als geslaagd en als eigen kon toonen, terwijl hij toch de machine voor zulk doel gebruikte en als onderdaan gebruikte. Nog moet opgemerkt worden, dat zijn versieringen zelden figuraal, meest eenvoudig geometrisch waren, niet dood werden, niet dood-herhalend waren. Zij hadden dit in deze zaken zeer zeldzame, zij wekten toch dat wat gewoonlijk de speelsche phantaisie alleen kan wekken, zij hebben een bloeiend leven. Daarom geloof ik, dat de werken van Lebeau om hun zeldzaamheid nog steeds onvol doende gewaardeerd zijn. Zij zijn de Lebeau's van twee dimensies op zijn best.... DE naakten van Lebeau zijn de groote winst van Lebeau toen hij zestig was; zij maken de derde dimensie levend. De teekeningen zijn, zooals van hem steeds te verwachten is, eer degelijk, overwogen, eer degelijk dan met charme, respec tabel. Zij hebben natuurlijk geen jaz-sexualiteit, die ge in bepaalde figuren van Sluyters kunt vinden, zoo'n soort uitgesproken sexualiteit ligt Lebeau niet als teekenaar, noch in zijn meeningen. Iedereen weet, dat bij zulke vijftig teekeningen er mindere en meer geslaagde zijn (wie weet dit niet, die zelf wel eens een reeks schreef), maar geen ervan is zoo zeer beneden de norm, dat zij terecht hier zou hinderen. Er zijn er tusschen die 50 integendeel, die door blankheid, door een subtiel teekenen van de handen treffen, waar een sterke hartstocht dooi l beheersching der vormen breekt en waar de psychologie openbaar is waar te nemen. Dit alles maakt de reeks naakten van Lebeau mee te tellen, dat ze meegeteld zullen worden, wanneer de nu nog onbekende eindsom van dit leven op gemaakt zal moeten worden. Winsten na het zes tigste jaar zijn zeldzaam. En nu .... gesanforiseerde overhemden in & mouwleuggteii * Normaal * Kort * Extra-lang Overliemden dus, die niet krimpen en boven dien met een momvlengtc die U past! Van doorgeweven popeline- in streepdessins en in de elfen kleuren grijs, bleu, beige en wit. Met 2 Engelscbe boorden, baleintjes en tabs en 2 paar af knoopbare manchetten. Maten H t/m lö'/2 In fijnere kwaliteit popeline en met trubenijs boorden 4.95 en 3.95 3 95 A F D E E L I N G M E E R E N M O D E PART E K R E deJÉBitenkorf Amsterdam Den Haag Rotterdam Litteratuur Die xiscli iscnmanns H. Marsman H. W. Katz: JMe Fischmanns (Allert de Lange, Amsterdam) HET is voor den tegenwoordigen lezer onmogelijk ge worden een kroniek over het leven eener geëmigreerde Joodsche familie te lezen en te beoordeelen, zonder dat buitenaesthetische motieven meespreken in dit geding. Een zinsnede als: Schuld an unserem Miszerfolg im russisch-japanischen Krieg sind die Juden ! Nur die Juden ! Denn die Juden sind die Feinde unseres Vaterchens, des Zaren also sind sie ja die Verbündeten seiner Fein de, der Gelben!" las men hoogst waarschijnlijk een dertig jaar ge leden met eenige verwondering, terwijl de ervaringen der laatste twee decennia ook den Westeuropeeschen lezer dwingen met den auteur in te stemmen, wanneer hij op deze alinea laat volgen: ,,Es ist ueberall der gleiche Dreck, lieber Leser." Dit document heeft niets van het gebruikelijke mengsel van ver dediging en felle beschuldiging; van beschuldiging is zelfs ueberhaupt geen sprake. De auteur geeft eenvoudig een kort en naakt ver slag van de feiten. Hij moet met een ijzeren zelfbeheersching heb ben gewacht tot hij al zijn overi gens zoo gerechtvaardigden haat had verwerkt alvorens hij aanving het relaas van deze levens te schrijven. Maar hoewel hij dit zeer concies doet en de meeste van zijn figuren zeer scherp zijn geteekend en nergens tot onpersoonlijke, half symbolische typen zijn geworden, krijgt men toch den indruk, dat Katz van de hedendaagsche Joden vervolging in al haar wreedheid een algemeen geldend beeld heeft gegeven. Dit is de groote ver dienste van dit boek, dat terecht met den Heinrich Heine Preis" werd bekroond. H. M. Was DE GROENE juist uitverkocht toen U er naar vroeg ? EEN GOEDE RAAD : NEEMEEN ABOXXEMEXT1 PAG. 10 DE GROENE No. 3201