De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1938 8 oktober pagina 14

8 oktober 1938 – pagina 14

Dit is een ingescande tekst.

UJTHUIZIGHEDEN Toóneel Op Vrije Voeten NV. Het Nederlandsch Toóneel heeft Amsterdam gelukkig gemaakt met de tweede première van het seizoen. Een vriendelijke, tamelijk goed gekleede maar niet zeer volle zaal was er getuige van, hoe de tooneelkunst in Amsterdam op het Leidscheplein onder het nieuwe tooneelregime be oefend wordt. Na de première en een tweede opvoering is het stuk uit de hoofdstad verdwenen, vermoedelijk de provincie" in. Het is voor de hoofdstad niet zoo erg; en voor de provincie ook niet. Want met een beetje goeden wil en wat voorstellingsvermogen behoef je je er niet bij te vervelen. Vooral niet, omdat Theo Frenkel die de rol in Den Haag al speelde alle verveling probeert te verjagen met de vreeselijkste woedeuitbarstingen. Hij speelt een zoo juist uit de gevangenis ontslagen financier die een groot aantal jaren opgeknapt heeft en nu terugkeert in de luxueusen schoot van zijn familie, die met een jacht op de Middellandsche Zee kruist. Het had meer van Zandvoort dan van Cannes. En de gelouter de financier temidden van zijn ongelouterde maar goed gesitueerde bur gerfamilie vindt inderdaad de eenig mogelijke oplossing om er aan te ontkomen: hij springt overboord. Maar hij deed het pas aan het einde van het stuk; wij moesten ons met de garderobe behelpen. Opera Kiet bevredigde nieuwsgierigheid IN het Gemeente Abonnement werd deze week in den Stadsschouwburg gespeeld De nieuwsgierige vrouwtjes" Le Donne Curiose in het Italiaansch. Het Gemeente Abonnement omvat, behalve voorstellingen van het Neder landsch Tooneel ook nog een Fritz Hirsch-avond. Het Gemeente Abonne ment heeft dus veel goeds. Als je van het een niet houdt, houd je wel van het andere. En als je van geen van twee houdt, ben je in ieder geval een avondje gezellig uitgeweest. Deze voorstelling was met zorg voorbereid en met alle kundigheid uitgevoerd. Wolf Ferrari's muziek is liefelijk en luchtig, alles is licht en gracieus en als ik alles maar had kun nen verstaan, zou ik mij uitermate verheugd hebben. Maar ik heb niet alles kunnen verstaan; naar ik vrees de vele gemeentelijk geabonneerden met mij! En daarom bleef ik dien heelen avond, ondanks de mooie muziek, en het goede orkest (concert gebouw), ondanks de zorgvuldige voor bereiding, de decors van Hordijk en alle artistieke en muzikale zorgen een beetje een buitenstaander. Wellicht kan het Gemeente Abonnement een gratis cursus Italiaansch brengen, of anders het programma een uitvoeriger uiteenzetting. Het publiek is dom. Dat weet Fritz Hirsch. En daarom ga ik liever naar Fritz Hirsch. Operette Operette in Plaza : De Bloem van Hawal STEL u voor dat u tusschen de menschen in een zaal zit. Het scherm gaat op, en daarachter komt de heele Stille-Zuidzee tevoorschijn, de Pacific met zijn onpeilbaar verren gezichtseinder. En voor uw voeten voeren twintig Hawaiische meisjes met wiegende heupen en trillende armen hun inlandsche dansen op. We zijn op het wondere eiland, waar men bij de lunch cocosnoot eet, en waar men bij het avondeten cocosnoot eet. We zijn op Hawaii, en in het decor (in de eerste acte) ziet men links de poort van het koninklijk paleis der eiland bewoners, rechts de gevel van de wo ning van den Amerikaanschen gouver neur. De plaats der handeling provo ceert dus conflicten, welke dra ont staan. En we krijgen niet alleen con flicten te zien, maar ook liefdesscènes, maar dat is eigenlijk hetzelfde en dat blijkt ook hier. We zijn in het Plaza Theater. Jelly Staf f el is vanavond de prinses en De Bloem van Hawaii. Jopie Koopman is een van de in landsche danseressen, en ze kan heel wat meer dan alleen dansen. Lies Frank en Sylvain Poons laten ons telkens lachen, ze zijn beiden niet gespeend van gezonden humor. Film Mannequin van was JOAN Crawford en Spencer Tracy onder regie van Frank Borzage in het Amsterdamsche Corso Theater met de film: Mannequin" schijnen in hun rol niet heelemaal te passen. Crawford is niet het onschuldige en sterk levende jonge meisje en Tracy schijnt nauwelijks een selfmade bankier met sterke persoonlijkheid. Liefde en geld komen hier in hun clichéachtige verhouding voor. En dan het zielsmisverstand: juist omdat ik zooveel van hem houd, wil ik niet laten merken, dat ik van hem houd ! Wie bij Mannequin" hoopt op de lagere instincten en zelfkant van de samenleving verwacht, komt bedro gen uit. We zijn allen braaf: ook ban kiers en mannequins ! Raspoetin HARRY Baur speelt de monnik Raspoetin in De Tragedie van een Keizerrijk, een film van Marcel l'Herbier, die deze week te Amsterdam bij Tuschinski draaide. De acteur Baur geeft een prachtig nummer sterk spel weg. Hij is een groot acteur en het besef hiervan is voor den toeschouwer telkenmale nog een reden tot verheugen te meer. In de roerige, emotioneele geschiedenis is de bezeten Raspoetin-Baur het roerige en emotioneele middelpunt. Een boeiend geheel voor acteur en omgeving. Als je uit de bioscoop komt lijkt alles om je heen kleurloos en saai, tot je bedenkt, dat deze tijd ook niet vrij is van emoties.... Pianoavond Peter Stadlen MAANDAG gaf Peter Stadlen in de kleine zaal van het Concert gebouw een pianoavond. Als eerste nummer hoorden we de posthume sonate in A gr. t. van Schubert. Een goed begin, maar geen half werk van den vertolker aan wien het programme hooge eischen stelde. Voor de pauze hoorden we verder nog zes kleine stukjes van Schönberg en de eersta uitvoering van een intermezzo van Apostel. De componist zat in de zaal en nam een bescheiden huldiging in ontvangst. Na de pauze Beethoven's Hammerklavier-sonate, die, gezien het tempo, een technische prestatie was, maar die hier en daar aan innerlijke doorleefdheid te wenschen overliet. Voordracht HET experiment, dat Charlotte Kohier met Shakespeare's dra ma heeft genomen, is in den stadsschouwburg voor een voortdurend geboeid publiek tot een duidelijk succes geworden. Wie Shakespeare zegt, raakt reeds aan een onafzienbare reeks vraagstukken; wie met hem een experiment onderneemt, gelijk hier geschied is, vermenigvuldigt die met aan nog onafzienbaarder serie zeer principieele problemen. Wij zullen deze, hoe belangwekkend ze ook mogen wezen, laten voor wat ze zijn: hier is niet de plaats noch gelegenheid, ons erin te verdiepen. Hier moet, afgezien van alle problematiek, vóór alles worden vastgesteld, dat Charlotte Koh ier een prestatie heeft geleverd, welke groote bewondering afdwingt, een prestatie die op een ongehoorde vita liteit en wilskracht berust en op een verbluffende technische vakkundig heid. In geen stuk van Shakespeare zijn liefde en dood zoo innig van elkander doordrongen als in dit drama der teederste jeugd. Van den aanvang af huivert reeds het beeld van den dood als een nauw zichtbare nevel over de eerste, pas ontwaakte liefdesgevoelens. Deze onheilvolle huivering was steeds in mevrouw Köhler's voordracht aan wezig. Zij maakte bovenal de lyrische elementen van het stuk overtuigend. Hiermede wil niet gezegd zijn, dat de dramatische spanning door Char lotte Kohier verwaarloosd is. Integen deel: in dit veredeld jongejannen werd de scherpe en schokkende be weeglijkheid wel zeer sterk aangezet een onvermijdelijke eisch overigens, wil men het wonder bestaan, een ganschen avond lang moederziel alleen, en vrijwel zonder van zijn zetel af te komen, het groote tooneel te vullen... en inderdaad te vullen! En een groot, gecompliceerd drama, allén tot leven te brengen ! ONS persoonlijk intusschen trof de serene en ingehouden Julia meer dan de forsche uitbundigheid van den b.v. in de verstilde balconscène wel zeer driftigen minnaar Romeo. Dit, en het misschien wat noodeloos char geeren van Julia's ouders en Paris, zal echter wel voortkomen uit de begrij pelijke behoefte, ervoor te waken dat voor een publiek, dat zich in n voordraagster alle personen moet kunnen voorstellen, elke zweem van eentonig heid vermeden worde. Heelemaal zou voor ons gevoel in het monodrama, dat Romea en Julia in deze voordracht geworden was, een meer gestyleerde wijze van zeggen denkbaar zijn geweest dan in de realis tische opvatting van Charlotte Kohier beoogd werd. Maar inderdaad zou daarmede wellicht het gevaar van kleurloosheid en vervlakking niet zoo brillant en letterlijk spelender wijs overmeesterd kunnen zijn gewor den als thans het geval was. De moeilijkheid, de wisselende tafereelen, plaats en tijd en de optredende personen, bij deze voordracht door een enkele persoon, zonder decor, ook naar de atmosfeer voldoende aan te duiden, was niet onverdienstelijk op gelost, door, waar noodig, als inleiding en zonder sterk gemarkeerden over gang, wat korte pretentielooze ver halende tusschenteksten in verzen in te lasschen. Een enkele maal klonken ze iets te mooi" en Nieuwe Gidsachtig naast den authentieken tekst, maar over het geheel was deze uitweg wel bevredigend. Hij getuigt tevens van ontzag tegenover Shakespeare's meesterwerk, want behoudens cou pures gelijk men ook bij elke gewone tooneelvoorstelling vindt, is aan den tekst van het stuk niet gewijzigd of bewerkt". Al klonk dan in de lyrische gedeelten de vertaling van Burgersdijk, of zij af en toe met verzen uit Van Looy's herdichting was gekruid. Dit echter als ons vermoeden juist is lijkt ons artistiek alleszins geoor loofd en verantwoord. Met volledige overgave van haar geheele persoon heeft Charlotte Kohier een innig en tot in elk detail doorleefde vertolking van Romeo en Julia gegeven. Een opgetogen publiek heeft duidelijk doen blijken, hoezeer het gefascineerd en gegrepen is geweest. Opnieuw heeft deze kunstenares getoond, hoe zij in haar werk tegen schier onoverkome lijke moeilijkheden is opgewassen. Haar kunnen dwingt het diepste respect af: en dat zij het in dienst stelt van de schoone taak, een grootmeester der wereldlitteratuur tot in de verste uithoeken van ons land voor een talrijk publiek te brengen, stemt dankbaar. v. V. Dampo geneest alle verkoudheden bij groot en klein, snel en radicaal. Groote doos 3O et. Bij Apothekers en Drogisten. PAG. H DE GROENE No. 3201

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl