SI 1 l N.V. HET NEDERLANDSCH TOONEEL taOSSChOUWDUrg Directeur Cor van der Lugt Melsert ? Zaterdag 29 Oct. 8.15 Dellla v. Molnar. Superieur Tooneel Zondagavond30Oct.8.15 Pater Malachius' Mirakel Het stuk waar overal groote belang stelling voor bestaat. Zaterdagavond 5 Nov. 8 uur Don KUNSTHANDEL SANTEE LANDWEER AMSTERDAM TESTOOWSTEilIWG VA» 8CHIM>EIMJE]V KBIZBRSGR. 463 van Kaslmlr Pacewicz en Stefaan Couwenberg van 22 October?11 November 1988. Werkdagen 10-5 Toegang vrij Kunsthandel de .Drug Prinsengracht 969 bij de Vijzelstraat Telefoon 31663 Amsterdam ? Antiquiteiten: meubelen - koper - tin ceramiek - sieraden ? Moderne gebruiksvoorwerpen: pottenbakkerswerk - sie raden in zilver en half edelsteen - wandversiering Komt U een<> kijken, kijken ko<)t (jeen geld! NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK N.V. AMSTERDAM Heerengr. 495 o GRONDBRIEVEN tegen beurskoers. Hand weef kunst Marg. Roodhart-van Dijk Oud Bussummerweg 43 .?Bussum Producten op gebied van bandweefkunót uit zelf gesponnen wol Telefoon 3005 VERVAARDIGT TEVENS IN OPDRACHT Telefoon 3005 BETTY BOET, Kanonstr. 20, Den Haag, Tel. 113282 WEEFWERK EN HANDGEKNOOPTE KLEEDEN Edelmetaalbewerking J. C, JJ^ienecke J^ermeerLaan 33 BlLthoven Ontwerpt gedenkplaten, medailles en jtetnpeU F. ZWOLLO SR., de Carpentierstraat 150, Den Haag. Atelier van 'Edelsmeedwerk. Lijfsieraden. Jubileumstukken in handgedreven Goud, Zilver en Brons. Telef. 771454 F. ZWOLLO JR., CRONJÉWEG 9, OOSTERBEEK. Tel. 5550. Edelsmid. Emailleur Handgedreven zilverwerk. Gespecialiseerd op bet vervaardigen van portretten in email W. MARCHAL - CROESESTRAAT 56b'» - UTRECHT EDELSMEEDWERK - SIERADEN IN GOUD EN ZILVER - VERBRUIKSVOORWERPEN IN ALLE METALEN - KERKSIERADEN Ceramiek LUIGI EN SOFIA DE LERMA-VAN DER DOES DE WILLEBOIS KASTANJELAAN 4, GROENEKAN BIJ UTRECHT ITALIAANSCH-HOLLANDSCHE CERAMIEK, PERMANENTE EXPOSITIE Gerrit de Blanken - Leiderdorp - Hooge Rijndijk 149 PERMANENTE EXPOSITIE VAN CERAMIEK Binnenhuis-architectuur Paul Bromberg - Botticellistraat 5 - Amsterdam TEL. 24919 - BINNENHUIS-ARCHITECT EEN COSTUUM NAAR MAAT? Wij kunnen het maken (en goed!) .... en U kunt het betalen, want de prijs valt rnee. Laat ons 'n uitmuntend MAATCOSTUUM voor U maken! P.v.d.BRUL ICO V&Vl zwachtelen ZESTIG JAAR Victov E. van Vrïesland gcnoucr /Jcur.s/>assa DINSDAG is Nico van Suchtelen zestig jaar geworden, en Za terdag 29 October onder een voor ons land ten aanzien van litteratoren geheel ongekende belangstelling gehuldigd. Die belangstelling is veel zeggend in een land, waarin van een dichter-alleen, of een romanschrijver alleen, geen sterveling zich ooit iets heeft aangetrokken. Zij vertelt ons, dat, zekere calvinistische tradities getrouw, de gemiddelde Hollander van schoonheid-zonder-meer niet veel heb ben moet, doch kunst slechts consu meert als er iets van religie, bespiege ling of edificatie bij te pas komt; de 29 drukken van De Stille Lach spreken in dit opzicht duidelijke taal. Hiermede is vooral niets ten nadeele van den jubilaris gezegd. Toegegeven dat zijn bekendste en meestgelezen werk niet tot zijn beste behoort zijn wijsgeerigheid is door en door echt, zuiver als goud, natuurlijk als een bloem, en mitsdien wel te onder scheiden van den Brustton" uit domineesland, waar wij hierboven op doelden. Bovendien heeft Van Suchte len in zijn uitgebreid en zoo bizonder veelzijdig oeuvre verscheidene werken, waarvan de onmiskenbare puur-litteraire waarde onmiddellijk treft. Hij heeft gedichten geschreven, welker schoonheid door den tijd niet ver bleekt is; zijn proza bereikte reeds in dien zeer voortreffelijken jeugdroman Quia Absurdum een groote hoogte. Wij kunnen in het korte bestek van deze enkele woorden ter huldiging niet stilstaan bij de afzonderlijke werken van den dichter, psycholoog, wijsgeer, roman- en tooneelschrijver, essayist, socioloog en uitgever, die Nico van Suchtelen is. Zijn figuur is de alles verbindende schakel tusschen deze zoo verscheidene werkzaamheden, en het is bovenal als figuur, dat Van Suchte len ons lief is. Man van wetenschap zonder in een stelsel of specialisme bevangen te zijn; zinnend en zinrijk schrijver die steeds weet, tot anderen te spreken, en zich voortdurend in een corps a corps waagt met de vraag stukken van den tijd, van de menschengemeenschap en van het lever, is zijn gestalte ons vooral dierbaar omdat hij een zoo zuiver mensch en kunstenaar is gebleven. Een humanist is hij te noemen, niet alleen om zijn menschenmin, maar in den waren, ouden zin van iemand wiens belangstelling alle gebieden van wetenschap en leven omvat, gelijk bij Erasmus en Goethe in hun tijd. Maar dank zij zijn volkomen waarachtig heid en oprechtheid behield hij steeds een gezonde dosis humor, ironie, skepsis. Dit heeft hem voor de ver starring behoed van een valsch profetendom gelijk bij den troebeler Van Eeden, wiens invloed hij, overigens niet kritiek loos, eenigen tijd onderging. Eer zou men Van Suchtelen met figuren als Adwaita-Dèr Mouw kunnen vergelij ken. Een prachtig philosophisch werk als Tot het Al-Eene, de belijdenis van een psychisch-monistisch zoeken naar eenheid-zonder-zelfbedrog, heeft een zoo persoonlijk accent en is zoo afkeerig van de plechtstatige vermom ming van het wijsgeerig vakjargon, dat het Der Mouw's zoo brillante boeken op dit gebied nabijkomt. Dit werk zou een groote vermaardheid verdienen (hoe geestdriftig schreef Joop de Haan er in De Beweging over!), en zou deze in landen met een wijder taalgebied ook stellig verworven heb ben. WAT in Van Suchtelen ook zoo aan trekt, is zijn jeugd. Doordat hij zich litterair noch sociologisch noch in zijn levensbeschouwing aan een stelsel bond, bleef zijn geest soepel, en open voor wat nieuw was in de problemen en richtingen om hem heen. Daardoor kwam hij tot de groote denkers als het ware in een persoonlijke verhouding te staan; leest men zijn geschriften, dan krijgt iAen het gevoel of Spinoza en Goethe en Erasmus en Marcus Aurelius zijn vrienden waren: hier beleeft men de confrontatie van mensch tot mensch. Daardoor ook deed hij een soort van pionierswerk door Freud's geniale leer, toen die nog meer om streden was, reeds in '17 te vertolken in Uit de Diepten der Ziel, dat helaas slechts vier drukken beleefde. Geen slaafsch navolgen van een dogma brengt dit merkwaardige boek, maar, zooals bij Van Suchtelen te verwachten was, een eigen ontmoeting met den grooten denker, een persoonlijk ver worven, doorleefde ervaring. Dat is, waardoor zijn stem zooveel vertrouwen wekt, voor wie tegenover elk systeem het recht op een vrij den ken wenscht te behouden. En terloops nog dit: hoe gaarne zouden wij dien fijnen, gevoeligen Tuin der Droomen nog weer eens op de planken zien! Zóó rijk aan vaderlandsche tooneelkunst zijn wij niet, dat we een dergelijk stuk maar kunnen opbergen ! De feest-bloemlezing, door mevrouw van Suchtelen voor de leden der W.B.vereeniging samengesteld, legt getui genis af van den rijken en vollen overvloed van deze persoonlijkheid. Dat Van Suchtelen in zijn romans eer een geestige, satyrische, zuivere, wijsgeerige en ongemeen belangwekkende geest is dan een schepper van levende gestalten, doet daaraan niets af. Het mystieke gevoel van eenheid en ver bondenheid met alles en met het Al is de grondtrek van dien geest. Dat mystieke besef deed hem in Verleden en Toekomst helaas niet in den bundel opgenomen reeds in 1904 uitroepen: Droomgod onder papaveren krone Troon ik te midden mijner gedachten. Eindeloos, eindeloos', komt mijn (geschapenen, Die alle werelden vult met uw (werklijkheid. Men herleze het gansche, zoo ken schetsende en mooie gedicht, en men zal begrijpen wat Verwey ertoe bewoog, Van Suchtelen tot medewerking aan De Beweging te animeeren. (Een deel van Quia Absurdum en Tot het Al-Eene is daarin verschenen.) Deze waarlijk wijze is bescheiden als weinigen; hoewel een onzer meest gelezen auteurs, heeft hij nimmer in het openbaar op den voorgrond willen treden. Maar weerbaar was hij steeds, waar de vrije geest bedreigd werd. En terecht mocht hij in zijn 26 dezer verschenen toespraak Interview ge tuigen: Nooit heb ik mijn woorden vervalst, nooit ermee gegoocheld om iets schoner te doen schijnen." Hoevelen kunnen hem dat nazeggen ? K.unstzaal Van .Lier ROKIN 126 AMSTERDAM Doorloopend Tentoonstellingen PAG. 10 DE GROENE No. 320-t