m- ? s/ KAN TTEEKENINGEN Na den aanslag op von Rath MAANPAG jl. heeft een zeventienjarige Joodsche emigrant een aanslag gepleegd op een ambtenaar van de Duitsche legatie te Parijs. Deze daad is, als iedere uiting van per soonlijke terreur, afkeurenswaardig. Iets anders is echter of zij begrijpelijk is. Het leven van den dader is ons bekend geworden: van zijn twaalfde tot zijn zeventiende jaar heeft hij met zijn ouders geleefd onder een regime waarin hij als paria gold. Daarna woonde hij in het geheim ergens op een dakkamertje in Parijs. Hij krijgt bericht dat zijn ouders, die dertig jaar lang in Duitschland hebben gewerkt, als vee op transport zijn gesteld naar Polen, tezamen met twintigduizend andere Joden van Poolsche nationaliteit, waaronder zieken, zwangere vrouwen en jongens en meisjes die uit de weeshuizen zijn gehaald. Deze duizenden menschen kampeeren nu in honger en kou ergens aan de grens tusschen Polen en het Derde Rijk. Wat hebben zij misdaan? Niets. Zij zijn Joden dat was al voldoende. In wanhoop en verbittering pleegt een eenzame zeventienjarige, om wraak te nemen voor de behandeling, zijn ouders aangedaan, een aanslag.... Onmiddellijk is over geheel Duitsch land een georganiseerde pogrom uitgebroken, die duizenden treft en de Joodsche bedehuizen in vlammen doet opgaan. De nog bestaande Joodsche organisaties zijn practisch opgeheven, hun bladen zijn verboden. Alle Joden hebben hun wapens moeten inleveren. Ruim vijf-en-twintig-honderd wapens om te steken of te houwen" en zeventienhonderd vuurwapens met twintigduizend pa tronen zijn daarbij voor den dag gekomen. Nooit hebben de Duitsche Joden deze wapens tegen hun onderdrukkers gericht. Op het oogenblik dat wij dit schrijven zijn te München alle mannelijke Joden van hun bed gelicht en in barakken opge sloten. Alleen reeds te Weenen zijn 5000 Joden gearresteerd. Hun lot laat zich niet indenken. Hitler en Göbbels e tutti quanti hebben, het spreekt vanzelf, gaarne de gelegenheid aangegrepen om opnieuw te polemiseeren tegen het zg. wereldjodendom annex de Eden's en Churchill's, die de menschheid heeten op te hitsen tegen het onschul dige Duitsche volk. Niet tevreden met de gelijk schakeling in eigen land, eischen zij nu ook openlijk de gelijkschakeling elders. In de verbitterde rede die de Führer" Zondag jl. te Weimar uitsprak, oefende hij druk uit op de Engelsche regeering om de oppositie den mond te snoeren. Parijs tracht men tot een verbod van de emigrantenpers te bewegen. Socialistische moeilijkheden ZOOWEL in Belgiëals in Frankrijk wordt de positie van de socialistische beweging steeds moeilijker. Het is buiten kijf dat zoowel de binnenals de buitenlandsche politiek van de beide genoemde staten zich steeds verder in een zooal niet anti-, dan toch wel a-socialistische richting ontwikkelen. In Frankrijk durft de SrF.I.O. het einde van het Volksfront niet te erkennen. Zij klemt zich kramp achtig vast aan de herinneringen uit 1936. Tegelijk heeft zij nu reeds verklaard dat zij de regeeringDaladier geen verdere volmachten zal verleenen. Breekt hierdoor een regeeringscrisis uit, dan ver wachten wij allerminst dat het politieke zwaarte punt zich weer naar links zal verplaatsen. Een ietwat neutraal kabinet, iets rechtscher georiën teerd dan het huidige, zou nog het waarschijnlijkste zijn. Een versneld afglijden naar rechts zou echter voorkomen kunnen worden, wanneer de republikeinsche regeering in Spanje in serieuze moeilijk heden zou komen. Er wordt aan de Ebro weer hevig gevochten. Dat zou onmiddellijk de stemming tegen Italiëen Duitschland ook bij vele radicaal-socialisten en rechts-geöriënteerden ver sterken. Inmiddels zijn de vijf dagen die Reynaud voor zijn financieel en economisch herstelprogram heeft gevraagd, sinds lang verstreken. Veel nieuws zal dit plan waarschijnlijk niet brengen. Reynaud heeft er in eenzaamheid aan gewerkt. De eenige dien hij geraadpleegd heeft, was de heer Gignoux, secretaris van het Verbond van Werkgevers hetgeen vooreerst weinig goeds voor de werknemers schijnt te voorspellen. In Belgiëis op het laatste moment een regeerings crisis vermeden. De Belgische Werklieden Partij heeft de buitenlandsche politiek van minister Spaak, een politiek die even weinig socialistisch is als die van den Nederlandschen minister van buiten landsche zaken, goedgekeurd. Spaak is er echter niet in geslaagd de vertegenwoordiging te Burgos goedgekeurd te krijgen. Deze precaire quaestie is voor de zooveelste maal op de lange baan geschoven. Dat de spanningen binnen de B.W.P. zullen ver minderen, is weinig waarschijnlijk, Spaak laat zich steeds verder afdringen van het pad van Hendrik de Man waarvan de meerderheid van de B.W.P. stellig vooreerst niet zal willen afwijken. De regeeringscrisis is deswege in Belgiëslechts uit gesteld, niet afgesteld. De Poolsche verkiezingen ZONDAG zijn in Polen verkiezingen gehouden. Incidenten bleven uit. De regeerings-candidaten zijn gekozen en de massa des volks heeft gedaan, alsof er geen verkiezingen bestonden. De kloof tusschen deze massa en de regeering is verbreed. De oppositie, half-en-half gemuilkorfd, wordt steeds roeriger. Het is in Polen alleen de landsverdediging die tot nu toe een basis voor samen werking tusschen regeering en oppositie bleek te zijn en het is dan ook de landsverdediging die door de regeering opnieuw naar voren wordt geschoven om langs dezen weg tot consolidatie te komen. Zoo wel socialisten als boeren zijn het er over eens, dat een sterk militair apparaat de eerste levensvoorwaar de voor Polen is. Op 15 Augustus, den dag der natio nale verdediging, demonstreerden de boeren dan ook voor het leger, doch behalve kreten als leve het leger" en leve Rydz-Smigly", hoorde men ook an dere kreten waarin de eischen van de boerenpartij aan de regeering geuit werden. Er werd dus tevens gedemonstreerd tegen de regeering en de bestaande toestanden,en hieruit vloeiden gewoonlijk allerhande ongeregeldheden voort die door leger en politie zooveel mogelijk onderdrukt werden. Het was tijdens de verkiezingen niet anders: deze zijn door de oppositie-partijen eenvoudig genegeerd. Men zou hieruit kunnen concludeeren dat op een uiterst va derlandslievende bevolking, ook wat de landsver dediging betreft, niet valt te rekenen zoolang de on tevredenheid over het materieele bestaan het hoogere ideaal overheerscht. President Moscicki heeft in gezien dat een regeering van militairen (de zoo genaamde Oversten-regeering) nog geen waarborg voor de veiligheid van den Staat hoeft te bieden en het is zijn verdienste geweest dat hij de regeering heeft aangevuld met enkele bekwame vakmenschen. Vice-premier ir. Kwiatkowski b.v. ontwierp een vierjarenplan voor de industrie. Hij schiep een nieuw industrie-centrum en tracht door industrialiseering van het land de arbeidsmogelijkheden te verruimen (ook deze industrialiseering wordt na tuurlijk in de eerste plaats ten bate van de lands verdediging op touw gezet). Poniatowski, de Minis ter van Landbouw, zelf voortgekomen uit de boerenbeweging, is een zeer bekwaam man die ook in een boerenregeering op zijn plaats zou zijn. Hij tracht de agrarische hervormingen zoo goed en zoo ver mogelijk door te voeren, doch stuit hierbij op een grooten tegenstand van het reactionnaire deel der bevolking. Dit reactionnaire deel zal ook na deze verkiezingen wel voor geruimen tijd het heft in handen houden. De democratiseering van OostEuropa vergt wel langen tijd.... Een nederlaag voor Roosevelt DE verkiezingen voor het Congres die Dinsdag jl. in de Vereenigde Staten werden gehouden, zijn geëindigd met een nederlaag voor president Roosevelt en zijn New Deal". Een nederlaag: de republikeinsche fractie wordt immers belangrijk versterkt. De nederlaag heeft echter in vele staten verwachtingen van de tegenstanders van den president beschaamd. Roosevelt had bij deze ver kiezingen een groot voordeel: in Augustus van het vorig jaar is het bedrijfsleven in de V.S. ineengestort, hetgeen door de reactionnairen in den lande geweten werd aan Roosevelt's economische politiek. De president moest zich daarop niet slechts tegen de republikeinen, maar ook tegen talrijke tegen standers in het eigen kamp verdedigen. Sinds Juni van dit jaar is de economische toestand echter weer geleidelijk verbeterd en is de verbittering tegen den president evenredig gedaald. Zijn ingrijpen in de Europeesche crisis, toen het oorlogsgevaar het hoogtepunt had bereikt, deed zijn populariteit weer toenemen. Vandaar dat deze verkiezingen nog betrekkelijk gunstig voor hem zijn afgeloopen. Het is vooral belangrijk dat de democratische gouver neur van den staat New York, Lehman, tegen wien door den republikeinschen candidaat Dewey, den man die de misdaad met succes heeft bestreden, een niets-ontziende actie is gevoerd hij werd ronduit van corruptie beschuldigd herkozen is, zij het ook met een zeer geringe meerderheid. Dewey zou als gouverneur van New York een gevaarlijker candi daat voor de presidents-verkiezingen in 1940 zijn geweest dan thans het geval is. De verdere voor uitzichten zijn inmiddels vrij onzeker. Men mag verwachten dat Roosevelt zijn politiek in conser vatiever banen zal leiden, om aldus te pogen, aan een deel van zijn machtige oppositie de wind uit de zeilen te nemen. Het is niet uitgesloten dat dan talrijke aanhangers van den president arbeiders, werkloozen, negers overloopen naar het kamp der zelfstandige arbeidersbeweging. Rus tig zal het vooreerst in de Vereenigde Staten niet worden.... De oorlog in China TSJANG-KAI-TSJEK heeft slechts n ant woord gegeven op den val van zoowel Kanton als Hankou: doorvechten !". De Chineesche legers zijn niet vernietigd, zij geven den strijd dan ook niet op. Zij konden integendeel hier-en-daar wederom tot het offensief overgaan. Ten Westen van Kanton werd een belangrijke Japansche troepenafdeeling, die zich te ver vooruit had gewaagd, tot een over haasten terugtocht gedwongen. De beteekenis van deze en dergelijke feiten mag men echter niet over schatten. Dat de Japanners grootere successen hebben behaald dan vrijwel iedereen had verwacht, staat wel vast. Voorloopig is er voor hen nog werk genoeg te doen. Hun troepen hebben Hankou reeds weer achter zich gelaten en rukken verder langs de Jangtse op. Een bezetting van den geheelen spoor lijn Kanton?Hankou is niet onmogelijk. Tegelijk pogen hun vliegtuigen de nog niet bezette, verder in het binnenland gelegen, Chineesche steden met den grond gelijk te maken. Honderden weerlooze burgers werden hiervan wederom het slachtoffer. De groote mogendheden trekken zich steeds verder terug. Japan heeft Frankrijk op de vingers getikt, dat het aan China niet langer wapenen mocht leveren. De Vereenigde Staten hebben een scherpe nota naar Tokio gezonden, waarin de regeering er haar vertrouwen in uitsprak, dat de open deur" in China gehandhaafd zou blijven. De Engelsche regeering heeft nog niet eens haar adhaesie betuigd: hoopt zij nog steeds bij de Japan sche in een goed blaadje te komen, als ze zich maar van elke anti-Japansche actie onthoudt? Het is mogelijk. Al te veel succes voorspellen wij haar niet. Er zal waarschijnlijk met China hetzelfde gebeuren wat zich met Mandsjoerije heeft af gespeeld, toen het tot Mandsjoekwo werd gemaakt: daar is de open deur" ook niet met een klap ge gooid, maar centimeter voor centimeter dicht gedaan, zoodat zij thans nauwelijks op een kier staat voor andere dan Japansche producten. De wilde bussen HET probleem van de wilde bussen heeft zich tot de zooveelste crisis ontwikkeld, zonder dat er uitzicht is dat binnenkort een bevredigende oplossing wordt gevonden. De eene rechter stelt de ondernemers in het gelijk, de ander stelt ze in het ongelijk, bussen gaan aan de ketting en worden geschaduwd", de minister van justitie wordt persoonlijk gedaagd, menschen reden voor niets" van Amsterdam naar Hilversum het geheel maakt een verwarden indruk, te verwarder omdat van de zijde van het rijk en van die der spoorwegen die hier toch naar alle waarschijnlijkheid inspiree rend optreden, niets geschiedt om het groote publiek voor te lichten omtrent de motieven die tot het acuut worden dezer moeilijkheden hebben geleid. Wij betreuren dit. Nu hebben tal van heel- en halfanti-democratische elementen de gelegenheid om door tendentieuze voorlichting en sensatie-makerij de bevolking te suggereeren, dat de ministers, met name de Roomsch-Katholieken onder hen, als tyrannen optreden. Er zitten aan deze wilde-bussen-affaire tal van aspecten. Een aspect dat de gemiddelde kranten lezer niet te zien krijgt en de gemiddelde bus passagier gaarne vergeet, is dat deze wilde diensten veelal slechts kunnen concurreeren op de drukste trajecten de spoorwegen moeten zich dan maar op de stille concentreeren en dan nog slechts dank zij arbeidsvoorwaarden die beneden het normale peil liggen en met materiaal dat de gewone burger bij de openbare diensten van rijk en gemeente niet zou accepteeren. Zoowel het een als net ander is weinig bevorderlijk voor de verkeersveiligheid. Hier vallen de geconcessioneerde busdiensten na tuurlijk buiten. Op grond van deze sociale over wegingen mag men de houding van de regeering naar haar objectieve gevolgen niet voetstoots veroordeelen. Iets anders is, of de wijze waarop, en de middelen waarmee de regeering haar houding heeft uit gewerkt, gerechtvaardigd mogen heeten. De staats macht heeft stellig hier niet het recht, de rechts regels te overtreden, die zij door de onderdanen gerespecteerd wil zien. Of dit is geschied, wordt trouwens betwijfeld. Over het juridisch aspect van deze quaestie willen wij echter geen oordeel uit spreken, zoolang de zaak nog aanhangig is. PAG. 8 DE GROENE Na. 3206