Historisch Archief 1877-1940
an Roosevelt
k'iiiiiiiiiiiiiiiiiniim
Staten Japan, Itali
Amerika te verdrijven ?
plex" , de Japansche koopman is er gewillig en
eerbiedig. Zelf uit een half-feodaal land komend,
weet hij zich uitstekend aan te passen bij de psycho
logische eigenaardigheden van een markt die door
militaire potentaten enpotentaatjes wordt beheerscht.
Slechts een vijfde gedeelte van de tientallen
millioenen menschen die deze markt vormen, is van
zuiver blank ras. Dat zijn de indringers", zegt de
, Japanner, en hij haalt de kaart voor den dag en wijst
aan, hoe de voorouders van de Indo-Latijnen" via
de Behringstraat uit Oost-Aziëzijn gekomen. Wij
zijn eigenlijk van gelijk ras", zegt hij. En intusschen
koopen de toehoorders grif en gaarne zijn producten.
Deze cultureele beïnvloeding is van ontzaglijke
bet eekenis. Het is een teekenend feit, dat het op een
Peruviaansche universiteit tot voor kort een Japan
ner was, die de geschiedenis van de Vereenigde
Staten doceerde....
Italiëgeeft een faculteit cadeau
l l ET is niet alleen Japan geweest, dat de geesten
l l der Latijnsch-Amerikanen voor het totali
tarisme poogde te winnen. Italiëis niet achter
gebleven. Het Braziliaansch Sao Paulo heeft zelfs
enkele jaren geleden een geheele faculteit voor
economische wetenschappen, professoren, lectoren,
privaat-docenten en een bibliotheek incluis, van de
Italiaansche regeering cadeau gekregen. Honderden
Braziliaansche studenten gingen jaarlijks gratis
naar Italiëen keerden als volbloed fascisten terug.
Aan elke universiteit waren professoren verbonden,
die hun salaris uit Rome ontvingen. En niet alleen
in Brazilië, ook in andere Latijnsch-Amerikaansche
staten had Italiëzeer veel invloed. De twee millioen
Italianen die in Argentiniëwoonden, beheerschten
er den landbouw. In Peru was het woord van
Mussolini wet. De dictator van Guatemala nam
slechts van den
Italiaanschen gezant advies aan.
Het is vooral de aan ge
neraal Franco verstrekte
steun geweest, die over
al in Latijnsch-Amerika
Mexico uitgezonderd
de harten warm deed
kloppen voor den edelen
Mussolini die den Chris
ten-generaal" niet in den
steek liet. Dat de Ver
eenigde Staten in het
afgeloopen jaar van alle mo
gendheden het meeste
steun aan Spanje hebben
gegeven, is geen toeval:
in Spanje verdedigen zij
hun Zuid-Amerikaansche belangen. Edelmoedig
heid en liefde voor de democratie is hier waarschijn
lijk minder in het spel dan men wel zou wenschen
-?en dan Washington zélf voorgeeft. Dat Roose
velt en Cordell Huil den invloed van Italiëen
Duitschland fel bestrijden, is boven allen twijfel
verheven maar zij verbinden zich bij dien strijd
helaas steeds meer met de semi-fascistische
heer' schers, die in de staten van Latijnsch-Amerika
den scepter zwaaien. Zij bestrijden buitenlandsche
dictatoren met binnenlandsche. Zij verdedigen niet
zoozeer de democratie, als wel hun strategische
positie.... en zes milliard dollar aan Amerikaansche
beleggingen. Van Japan hebben zij op het oogenblik
weinig te vreezen. Mussolini is meer bij Spanje
geïnteresseerd. De groote strijd wordt door hen
tegen Duitschland 'gestreden.
Het hakenkruis zweeft boven een werelddeel
INDERDAAD is Duitschland er in geslaagd om
tusschen 1933 en 1937 zijn positie in
LatijnschAmerika buitengewoon te versterken. De basis
vormden de Duitschers, die er woonden n
millioen in een land als Brazilië, honderdduizend
in Argentinië, en die straf georganiseerd werden
in semi-militair verband. Dat deze Duitschers vaak
economisch zeer vooraanstaande posities innamen,
vergemakkelijkte het offensief. De groote Duitsche
concerns togen mee ten aanval. In Chili breidde
Krupp zijn munitiefabrieken uit. De Gildermeisters
overschreden de Peruviaansche grens en veroverden
de Chileensche nitraat-productie: Thijssen verwierf
groote delfstoffen-concessies in Paraguay. Het
waren Duitsche ondernemingen die de Braziliaansche
door L. de Jong
DE VISIE. VAN DE V.S. OP DE GEBEUR
TENISSEN IN ZUID-AMERIKA
Mussolini tot Hit/er: Maak jij nou de
linkerhelft bruin, dan maak ik de rechter
helft zwart."
koper-, nikkel- en petroleumvoorraden gingen
ontginnen. Thijssen en Krupp verwierven er
ijzerlagen in concessie die de rijkste heetten van de
geheele wereld. Duitschland kocht van Brazili
katoen en koffie in rechtstreekschen ruil voor
chemicaliën. Het wist Engeland, dat vrijwel alle
Zuidamerikaansche spoorwegen exploiteerde, de
levering van spoorweg-materiaal te ontnemen. De
Britsche handelaren werden uit de markt gedrongen.
Het gunstige effect van de Empire Trade
Exhibition" in Buenos Aires (1931), die den Britschen
belastingbetalers vijf millioen dollar en den
toenmaligen Prins van Wales thans hertog van
Windsor menig uur had gekost om te leeren
Spaansch te spreken en
den tango te dansen, was
Roosevelt steunt Barcelona en werkt l sPoedis verdwenen. De
in Spanje Italiëtegen Roosevelt stuurt j
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiMiHMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiv
i
| scherpe nota s naar Tokio. Roosevelt |
dreigt de betrekkingen met
Duitschi land te verbreken. In hoeverre staat |
dit alles in verband met de grootsche |
actie, die de Vereenigde Staten sinds i
korten tijd voeren tot herovering van |
de Zuid-Amerikaansche markt en |
beveiliging van hun militaire positie? f
l Ziedaar de actueele vraag, die in dit |
i artikel wordt behandeld. l
riiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiinttiiitiiititiiituiiiiiiififiiiiiniiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiuiiiiiniiiiiiiiiiiititiii?
van Engelsch tot verplicht
leervak en binnen kor
ten tijd betrokken Canada,
Peru, Venezuela, Chili,
Columbia en Braziliëmeer
goederen uit Hamburg en
Bremen dan uit Londen
en Liverpool. Van 1933
tot 1936 ver-zes-voudigde
zich de Duitsche export
naar Latijnsch-Amerika.
De cultureele invloed
van het Derde Rijk steeg
met sprongen. Het D.N.B, stelde de
LatijnschAmerikaansche kranten in staat om voor een appel
en een ei de Duitsche radio-telex te koopan. Sinds
dien dicteerde Gó'bbels wat in de Zuid-Ameri
kaansche pers werd gepubliceerd. Het land werd
overstroomd met radio-toestellen, die in werkelijk
heid slechts Duitsche stations behoorlijk ontvingen.
Duitschland veroverde met Italiëhet Zuid-Ameri
kaansche luchtverkeer. De Duitsche vliegmachines
die de hoofdsteden der Zuid-Amerikaansche repu
blieken verbonden, waren allen getooid met het
hakenkruis. Honderden hakenkruisen zweefden
dagelijks boven een werelddeel. De verbindingen
met Europa werden belangrijk verbeterd en ten
slotte reisde men per vliegtuig twee a drie dagen
vlugger van Buenos Aires naar Berlijn dan van
Buenos Aires naar New York. Met deze vliegtuigen
reisden ook de talrijke studenten, die de prestaties
van het Derde Rijk van nabij mochten bewonderen.
Duitsche officieren trainden de legers van Chili,
Argentinië, Braziliëen Mexico. Duitsche diplomaten
haalden tactisch de banden aan met de verschillende
staten tactischer dan vóór den wereldoorlog,
toen het gebeurd is dat de regeering van Nicaragua
officieel haar excuses moest aanbieden voor het
feit dat de Duitsche consul, een Nicaraguaan, een
klap in het gezicht had gekregen van zijn schoon
zoon, óók een Nicaraguaan.
Deze Duitsche invloed wordt door de Vereenigde
Staten langzaam maar gestadig teruggedrongen.
En met succes, getuige bij voorbeeld het recente
verbreken van de diplomatieke betrekkingen tus
schen Duitschland en Brazilië. Dat dit proces nog
bij lange na niet afgeloopen is, spreekt vanzelf.
Fitzpatrick in The St. Louis Post-Dispatch
Wat nu?
WIE zich afvraagt hoe de toekomstige ont
wikkeling van Latijnsch Amerika is, zal op
politiek gebied moeilijker tot een betrouwbare prog
nose komen dan op economisch gebied: Latijnsch
Amerika wacht hetzelfde lot als alle andere vrij
primitieve landbouwgebieden ter aarde: verdergaande
industrialisatie. Zeventiende van de
honderd-vijf-entwintig millioen inwoners van dit werelddeel leven
nog op het land, bakken hun eigen brood en spinnen
en weven vaak nog hun eigen kleeding. Deze indus
trialisatie zal zich in nationaal kader voltrekken.
Met haar gaat ontwaking van het nationaal besef
gepaard. Het buitenlandsch kapitaal dat jarenlang
in dit onontwikkelde gebied ongehoord hooge win
sten heeft behaald de Standard Ou" verkocht in
Mexico jarenlang de petroleum met 600 pCt. winst !
zal bij deze ontwikkeling geen zijde spinnen.
De tijden dat een machtig concern als de United
Fruit Company" in Midden Amerika dictatoren
benoemde en afzette, zijn voorbij. Thans heeft
Mexico het buitenlandsche petroleum-kapitaal ont
eigend, in Boliviëzijn alle bezittingen van de
Standard Oil" geconfisqueerd, in Braziliëis het
niet anders, en de witte schepen van de United
Fruit Company" worden niet langer toegelaten
in de havens van Columbia. Deze tendenz tot
nationalisatie van het economisch leven zal zich
waarschijnlijk in versterkte mate doorzetten. Naar
mate echter deze verschillende kleine en groote
republieken economisch sterker komen te staan,
mag men een verscherping van hun onderlinge
belangentegenstellingen verwachten.
Pais en vree zal het voorloopig wel niet zijn in
deze streken. Teveel dynamische factoren zijn er
aanwezig, teveel brandstof ligt er opgestapeld.
Om slechts op n conflictshaard te wijzen: Argen
tinië, land van koren en bevroren vleesch, werpt
sinds jaar en dag begeerige blikken op het aan
grenzende gedeelte van Brazilië, dat zeer rijk is aan
delfstoffen. Een Franschman heeft den strijd tus
schen Peru en Boliviëom den Chaco eens verge
leken met een gevecht van twee kaalhoofdigen om
een kam. De vergelijking is eerder aardig dan juist,
want deze strijd is afgezien nog van de
petroleumdampen die er om zweven in werkelijkheid tevens
een strijd tusschen Argentiniëen Brazilië. Argen
tiniëheeft zich nu Noordwaarts met Peru verbonden,
het werpt, om zich in den rug te dekken, Chili
vriendelijke blikken toe en wapent zich inmiddels
geducht. Wat dat betreft maakt het echter geen
uitzondering op den onder de staten van Latijnsch
Amerika geldenden regel.
Dit werelddeel zal in de komende jaren niet tot
de rustigste plek ter aarde behooren. Het is inte
gendeel een der punten waar de groote mogend
heden hun satellieten den strijd laten uitvechten
dien zij zelf voorshands niet aandurven.
PAG. 5 DE GROENE No. 3»8