rouwen en vrouwenleven t DE ONGEKROONDE KONINGIN" VAN AMERIKA Carrie Chapman Catt, de stichteres van de Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht :. Of> 9 januari.a.s. hoopt Carrie Chapman Catt haar tachtigsten verjaardag te vieren. Onze landgenoote Rosa Manus zal eind December naar Amerika vertrekken teneinde deze dag bij haar vriendin te vieren; zij verzamelt visitekaartjes met gelukwenschen uit alle landen der wereld. Zij die willen meewerken aan deze gelukwensch op groote schaal aan de vrouw waaraan de vrouwen van vandaag voor een deel hun vrijheid en rechten te danken hebben, kunnen hun kaartjes zenden aan juffrouw Rosa Manus, Jac. Obrechtstraat 67, Amsterdam-Z, en wel vóór 22 Dec. a.s. DE menschen noemen haar Ongekroonde Koningin". Ze is een statige, voorname vrouw met vergrijsd haar en vergeet-me-nietblauwe oogen. Echt Amerikaansch zeggen haar vrienden, wier aantal legio is: Zij is de vrouw, die het ver diende Presidente van de Vereenigde Staten te zijn". Veel te wijs om ijdel te zijn, hoort zij dien lof met de haar eigen waardigheid aan en lacht met een hu mor, die haar diepen ernst verlicht. Toen zij indertijd haar beeltenis op de postzegel zag staan, die de Turksche Regeering ter gelegenheid van het In ternationale Vrouwen Congres in Konstantinopel had uitgegeven, knipte ze sarcastisch met haar oogen en zei: Well.... nu lijk ik wel een keizer !" De levensweg van deze vrouw voerde over veel persoonlijk leed, tweemaal werd ze in haar jonge jaren weduwe, tot een algeheele overgave aan een idee, de idee van de politieke bevrijding van de vrouw. In de laatste halve eeuw zijn twee vrouwen-namen in de Vereenigde Staten als gelijkwaardig genoemd: Die van de voor eenige jaren ge storven Jane Addams, de pionierster van de sociale maatregelen, en die van Carrie Chapman Catt, de leidster in den georganiseerden strijd der vrouwen voor de burgerlijke rechten. De eisch der vrouw tot gelijke politieke rechten gaat terug tot aan het scheppen van de eerste grondwet in de Vereenigde Staten. Onder leiding van Carrie Chap man Catt begon de strijd der vrouwen internationale vormen aan te nemen en steeg hij van succes tot succes. IN 1904 te Berlijn: In de Philharmonie, die reusachtige zaal, houdt voor den eersten keer in de Duitsche geschiedenis een internatio naal Vrouwen Congres zitting, opger Mod e van vandaai L'histoire se repète. Van [het"'grijs verleden tot het hypermoderne, het is slechts n stap, zelfs nog minder. Zoo hebben we op 't oogenblik avond japonnen die geïnspireerd zijn op de mode van 1860. Naast de avondjaponnen met nauwe rokken zien we momenteel het meerendeel met de zeer wijde rokken. Links op de teekening is een rose zijden japon zonder schouderbandjes van Molyneux afgebeeld. De andere japon, van Maggy Rouff, is van verschillende tinten moiré, de stof die tegenwoordig zoo wel bij dag als bij avond veel gedragen wordt. roepen door den Vrouwenbond" die zich reeds over vele landen uitstrekte. De wereld stond zeer sceptisch tegen over die Emancipatiewijven" die daar zitting hielden, maar zij moest haar opinie ten slotte zeer grondig wijzigen. De tegenstanders zwegen. Men voelde bewondering voor de redekunst en het organisatorische talent dezer vrouwen. Men constateerde, dat de zakelijkheid zeer goed met vrouwelijkheid" samen ging. Maar het belangrijkste van dit congres was een gebeurtenis van onge hoorde draagwijdte, die hoewel afge keurd door een groot deel der congressisten, toch plaats had. Men eischte betere meisjesopvoeding, toelating tot de Universiteiten, tot nieuwe beroepen, betere loonen, uit breiding van de sociale maatregelen met medewerking van vrouwen. Als wij dit bereiken willen", meende de minderheid der deelneemsters, dan moeten wij ons internationaal tot den strijd voor het vrouwenkiesrecht organiseeren. Dat moet de basis, niet de top van ons gebouw zijn." De meerderheid schudde vol ontzet ting het hoofd. Deze radicalen wa ren op het punt, het nut van het congres door een belachelijken eisch in gevaar te brengen. Maar zonder zich om de afkeuring van de gematigden" te be kommeren, sloten zich de vertegen woordigsters van negen landen aaneen onder leiding van Carrie Chapman Catt en stichtten den Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht. Tien jaren intensieve arbeid en groeiend succes. Reeds kunnen enkele overwinningen geboekt worden, het aanzien van de vrouwenbeweging groeit, de zittingen worden met spanning ge volgd en de regeeringen heeten de deel neemsters welkom. De Presidente be reist de landen van alle continenten, gedragen door de bewondering en liefde van millioenen vrouwen.... een ongekroonde koningin. De wereldoorlog. Het werk wordt lamgelegd, maar den band tusschen de vrouwen der met elkaar oorlogvoerende landen kan ook de oorlog niet breken. De vereeniging treedt uit deze harde beproeving in sterke solidariteit naar voren en bevestigt deze op de eerste na-oorlogsche zitting te Genève in 1920, die weer onder voorzitterschap van Chapman Catt plaats heeft. De wereld is veranderd. Een en twin tig staten hebben gedurende en na de oorlogsjaren aan de vrouwen gelijke rechten toegekend. In Genève begroet men vrouwelijke afgevaardigden, vrouwelijke senatoren, vrouwelijke regeeringsvertegenwoordigers en stads afgevaardigden. Het gaat in stijgende lijn zoo schijnt het.. . . niemand denkt nog aan tegenslagen. IN 1923 te Rome: Mussolini zelf opent het Congres en houdt naast Carrie Chapman Catt de openingsrede. Vijf en zestig jaar is de stichteres. Twintig jaar van haar leven heeft zij gewijd aan de vrijheid en de onafhan kelijkheid van de vrouw. Ze wil haar ambt neerleggen, ten gunste van een jongere vrouw. Mrs. Corbett Ashby wordt de Presidente van den Wereld bond van Vrouwen, Carrie Chapman Catt treedt af. Maar als eere-voorzitster van den bond rust zij niet. Haar werk staat niet stil. Honderden malen vraagt men haar medewerking, haar naam, haar raad. Zij heeft het inzicht van een staatsman, zij de Ongekroonde Koningin". Haar verstandigheid is wijsheid. Opvoeding in de politiek" Carrie Chapman Catt van het vrouwelijk geslacht is een van haar taken, maar voor alles wijdt zij zich aan het vredesvraagstuk: als Pre sidente der Vereeniging, die zich ten doel stelt oorzaak en genezing" van de oorlogen te vinden (Cause and Cure of War). Voor vijf jaren trad de toen vijfenzeventig-jarige aan het hoofd van een beweging tegen het anti-semitisme. Haar protestoproep werd onder steund door tienduizenden handteekeningen van leidende, christelijke vrou wen uit de Vereenigde Staten. OOK nu, op bijna tachtigjarigen leef tijd heeft Carrie Chapman Catt voor alles nog een levendige belangstelling. En toen voor drie jaren het internatio nale Vrouwen Congres te Konstantinopel plaats had wilde zij er persoonlijk aan deelnemen. Maar ziekte verhin derde haar de reis te maken en dus kon zij slechts een boodschap zenden: een bijzonderen groet aan de politiek vol waardige Turksche vrouwen en de ver maning, hun oude geloof en hun oude idealen hoog te houden, hoog boven alle moeilijkheden van dezen tijd. Deze koningin is nog een strijdende politica; maar haar vrijen tijd wijdt zij nu aan vrouwelijke" liefhebberijen: haar bloemkweekerij in den prachtigen tuin van haar landhuis in de buurt van New York, en vóór alles haar ver fijnde kookkunst, die zij als uitstekende huisvrouw perfect beheerscht. Toen zij haar zeventigsten verjaar dag vierde, wilden de vrouwen van de geheele wereld haar een buitengewoon geschenk geven. Zij konden werkelijk niets beters kiezen, dan dat zij wat zonden. Een geschenk waarmee de ongekroonde koningin" heel erg blij was. De voorzitters en presidenten der vijftig aangesloten nationale bonden zonden haar ieder twee karakteristieke kookrecepten van hun land en ieder een pakje bloemzaden, uit alle conti nenten. De recepten werden in een mooi boek verzameld en aan Carrie Chap man Catt op haar verjaardag overhan digd. De zaden werden in haar tuin te New-Rochelle geplant. Hopelijk zijn zij even schitterend opgekomen als het vrijheidszaad voor het vrouwelijke geslacht, het zaad uitgestrooid door Carrie Chapman Catt, de onvermoei bare. PAG. 12 DE GROENE No. 3210