De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1938 24 december pagina 16

24 december 1938 – pagina 16

Dit is een ingescande tekst.

UITHUIZIGHEDEN Deze winter DEZE winter.... Lang zal hij ons heugen. Wij hebben de troost, dat dit later de strenge winter van '38/'39 is. Onzen kleinkinderen kunnen wij er dan nog van vertellen: dat was de winter, dat opa's linkervoet drie weken niet boven nul kwam!" En onze kleinkindertjes schudden hun pluizebolletjes en stelen ongemerkt in koekje uit het trommeltje. Amsterdam rijdt op de grachten. Dat is het schoonste aspect van de hoofdstad, en het koudste. Het ziet er zoo oud-Hollandsch uit, alles schil derijen. Er breekt iets los in de stede lingen en de dorpelingen. Een heel Holland wordt n witte tuin, een koude wintertuin. Op Kerstmis zullen wij de genoegens van traditioneele tochten kunnen sma ken. En de traditioneele genoegens van aan die traditioneele tochten niet mee te doen. Ik kan maar niet kiezen wat mooier is. Maar mooi is het. Mooi, als het niet zoo koud is. Jan Salie? Goed, liever Jan Salie dan wintervoeten ! ? De kachels en centrale verwarmingen eten maximale hoeveelheden en produceeren minimale hoeveelheden warmte. Deze winter zal ons heugen. En als het alleen maar om de kou is dan is het nog wel door te komen. Tooneel Priestley's Dangerous Corner" in den Stadsschouwburg DE zeer geestige inleiding, die de auteur hield voor deze gala-voor stelling van zijn eerste tooneelstuk (hij schreef er een twaafltal) door het Mask Theatre, een avantgarde-troep van jonge spelers, liet zien, hoezeer hij afstand wist te bewaren tot zijn eigen stuk. Het stuk zelf liet zien, hoezeer hij ook afstand wist te bewaren tot de behandelde stof. Want Dangerous Corner vertoont, al is het dan op vol komen reëele wijze, geen realiteit, maar slechts iets voorwaardelijks: hoe die werkelijkheid zich ontwikkeld zou hebben, als.... alles anders was gegaan. En met een buitengewoon knappe structuur herhaalt dan het slot weer letterlijk de aanvangs-scène, in zoover gewijzigd, dat alles niét anders gaat. Een spel met de werkelijk heid dus, minder speelsch maar wezen lijker en overtuigender dan Pirandello zooiets te .doen placht. Een felle ont maskering van het schijnbaar zóó genoegelijke familie- en society-leven. De voorname en typisch Engelsche gereserveerdheid, welke uit dezen geest spreekt, openbaarde zich ook in den voortreffelijken speelstijl, een geheel andere dan men hier gewoon is. Niets wordt onderstreept; een strakke en bijna al te onbewegelijke schikking legt allen nadruk op den technisch fabelachtig knappen dialoog, die dan ook hoofdzaak is. De sfeer is koel, niets wordt te sterk aangezet; een dronken heer blijft hier een heer, en niet een vulgaire, opzettelijk en on waarschijnlijk druk gebarende man. Een uiterst belangwekkende avond van boeiend tooneel. De Thompson Brothers in den Stadsschou wburg EEN circusspel, met al de roman tische en kleurige aankleeding, waartoe dit onderwerp aanleiding geeft. Maar daar doorheen een ernstig en tragisch conflict: de trapeze-werker Charles, die zijn partner tijdens het luchtnummer mist", waardoor deze zich kreupel valt. De door een vrouwen kwestie gecompliceerde vraag is nu: was hierbij, maar dan volkomen onbe wust, eenige opzet in het spel? Het freudiaansche motief van deze Fehlleistung" heeft de auteur, Serck Roggers, weliswaar in den breede, het heele stuk door, herhaald, maar hij heeft het niet uitgediept. Het was dan ook een fout, dat de regie op dezen kant van het stuk bijna uitsluitend gecon centreerd was. Ondanks de zeer zorg vuldige sfeer in de cors, costuums, tooneelschikking enz. verzwaarde zij daar door de vertooning, en vertraagde haar tot een (vooral in II) veel te langzaam tempo, dat in tegen spraak kwam tot de circusstof en de uiter lijke dramatiek. Ove rigens kreeg men voortreffelijk spel te genieten. De Bree en Frenkel waren prach tig als de Thompson Brothers; vooral De Bree in de hoofdrol gaf een bewon derenswaardige creatie te zien, maar ook Frenkel was precies wat hij zijn moest. Zij droegen het niet onaan vechtbare stuk. Voorbeeldig spel zag men ook van Anton Roemer en Myra Ward in andere figuren uit de cir cuswereld. Evenwel: noch de keuze van dit stuk noch de opvatting der regie kunnen op volledige instemming aanspraak maken. Baletten Yvonne Georgi NIEUW waren voor Amsterdam, althans bij mijn weten de bal letten Goyescas en Schaduwen. Het eerst geïnspireerd op het oeuvre van Goya (muziek van Granados), het tweede ontworpen door Ulco Kooistra met mu ziek van Wolfgang Wijdeveld. Een avond als deze, die bedoeld is als af scheidsavond voordat de balletten Yvonne Georgi hun tournee door Ame rika aanvangen, brengt sinds vele jaren het bewijs dat langzamerhand de dans kunst in het Nederlandsche cultuur leven een volkomen verdiende plaats gaat innemen en voor een deel reeds heeft ingenomen. Want het werk van Yvonne Georgi en hare talentvolle me dewerkers heeft allure. Men beseft, dat men tegenover prestaties zit, die menig maal niet alleen allure bezitten, maar in verband waarmede men ook dik wijls van een bereiken kan spreken. Het groote ballet Goyescas b. v. heeft prachtige, gespannen momenten. Deze geladenheid was er vooral in het samendansen van de leidster en Alfred Hiltman, als de man. Constant Yolas kon mij minder bekoren. Hij is zonder eenigen twijfel voortreffelijk geschoold, maar zijn dansen doet ietwat week aan. Het heeft te weinig spankracht, beter voldeed hij in de Scène lyrique. Het ballet Schaduwen dat qualiteiten heeft, verried in den aanvang eenigen invloed van Jooss' Weltstadt, maar al spoedig weet men zich daaraan te ont trekken en boeit het verhaal van de vrouw zonder schaduw. Op het pro gramma stonden natuurlijk de oudHollandsche dansen. Zij hebben nog niets ingeboet van hun levendigheid, hun bonte bekoorlijkheid, de vreugde van de dans zelve. Film Marie Antoinette ( Alhambra Theater) VIERT uw kerstdagen met het lot dezer ongelukkige vorstin. De film duurt twee uur, en kolen zijn duur. Het is dus een prettige kerstuit gang. Bovendien is het aangenaam je eigen feestelijkheid te verhoogen met het meelijwekkende lot van eenander. Hoewel er in dezen tijd gelegenheid te over toe is, is het toch te prefereeren, dat het in de geschiedenis zij. Norma Shearer beeldt de vorstin uit: eerst als lieftallig maar voor haar leeftijd oud uitziende bakvisch, dan als jonge, stralende schoonheid op bals en in speelholen, dan als Frankrijks lief tallige en intelligente vorstin, ten slotte als moedige en liefhebbende moeder en echtgenoote. De film nam zich zooveel tijd, dat alles uitgebeeld kon worden, ook eerufMdesgeschiedenis, met Tyrone Powê^^ie de roode draad moet zijn. Tusschen de feestelijk heid door gromt de revolutie. Ze dringt binnen in het paleis, en dat is wel het boeiendste moment van de twee uur: het volk en de koninklijke familie van aangezicht tot aangezicht. Het bleef wel een beetjp operette, maar ei school toch iets in dat begrip wekte voor het historische en het onvermij delijke van zulk een tegenoverstaan. Een film van deze lengte, gebouwd op en om de figuur van die ne vrouw, Marie Antoinette gaat wel erg af hangen van de uitbeelding van de hoofdrol. En het kerstpubliek kan er aangenaam over gaan debatteeren, of de creatie geslaagd is. Bankholiday (De Uitkijk) IN de Uitkijk gaat met de feestdagen een verhaal over een anderen feest dag: de jaarlijksche beurs- en zakenvacantiedag in Engeland. Wat kan er in dien enkelen dag veel gebeuren! Een jong echtgenoot hoort in het ziekenhuis, dat zijn jonge vrouw bij geworden voor den door radio en film verwenden uitgaanden man? Het is gebleken dat dit niet het geval is. Am sterdam heeft nu een echt circus met alles wat er bij hoort: gedresseerde tijgers en kegelende en rekenende de bevalling overleden is. Het leven heeft voor hem geen waarde meer. Hij vergeet zijn sigarettenaansteker in het ziekenhuis. Maar het verpleegstertje neemt dien in haar taschje, symbool daarvoor, dat zij den heelen vacantiedag aan dien verlaten man zal blijven denken, hoewel zij met haar aanstaan de een snoepreisje, ik geloof naar Brighton,maakt. De jongen is een beetje onsmakelijk en dat merkt zij zelf ook; zij laat hem in den steek om den ver laten weduwnaar op te zoeken. De jongen vindt troost in de vriendschap van een verhinderde schoonheidskoningin. En het is uit. De scheppers van deze film hebben veel goeden wil gehad. Het Uitkijkpubliek is een groep intelligente menschen, die goe den wil naar waarde weet te schatten. Circus Circusfestival in het Rai-Gebouw RAAKT het circus, evenals de kermis, uit de mode? Zijn deze vormen van amusement te primitief olifanten, een'musiceerenden zeehond, tusschen trapezen vliegende menschen, dansende paarden, vuurvreters, ver bijsterend knappe ruiters en clowns waarom je moet proesten of je wil of niet. Het circusfestival in het RAIgebouw is een gecombineerd optreden van verschillende circusgroepen, o.a. van Sarrasani, Carré, Knie. Daarom kan het programma ook zoo goed ver zorgd zijn. Tentoonstellingen Jubileumtentoonstelling Metro Goldwyn Mayer (Bijenkorf) OP de derde etage van de Bijenkorf u kunt het aan den liftman vragen; hij zet u op de goede verdieping af, wat trouwens zijn vak is heeft de Metro Goldwyn Mayer een jubileum tentoonstelling geopend. De Bijenkorf heeft daar een expositiezaaltje dat door handige verdeeling plotseling uit drie zalen bestaat, sommigen weer onderverdeeld in boxen, waar in een expositie is van alles wat filmfans" belang inboezemt. Ik ben de beschrijving kwijt geraakt en dus moet ik uit mijn hoofd citeeren. Zoo herinner ik mij een tweetal costuums op wassen mannequins, die gedragen zijn door Jeannette Macdonald en Norma Shearer, die uit zeer kostbaar materiaal gemaakt waren. Het ne was gedragen in Marie Antoinette, en bestond uit gele tule, met roze ruches, van voren opgenomen met lichtroze bloemetjes, met décollet en korte mouwen, kortom een aardig middagtoiletje, uit uitstekende stof. Het middel van Jeannette MacDonald is zoo dun, dat er in de Bijenkorf geen manneqiiin (van was) te vinden was die de kleeding uit Het meisje uit het Verre Westen" aan kon. Dat er uit zoo'n smal middel nog zoo veel geluid kan komen ! Alle foto's van alle sterren van de Metro hangen er: intiem en officieel, zei de beschrijving, die ik kwijtraakte. Alles samen maakt een prettigen indruk en is geschapen voor diegenen onzer lezers, die sterren willen plukken. Stadsschouwburg N.V. HET NEDERLANDSCH TOONEEL - Directeur Cor van der Lugt Melsert KERST AGENDA Vrijdag 23 Dec. 8 uur precies DON CARLOS Volksrooratflling Joor Fr. v. Schiller zaterdag 24 Dec. 8 15 uur \ De Thompson Brothers Zondagmiddag 25 Dec. 2 uur j circusspel in 5 bedrijven Zondagavond 25 Dec. 8.15 uur BOhFJ met Annie van der Lu^t Melsert van r.es Maandagmiddag 26 Dec. 2 uur Susan en een betere wereld Een Amerïkaanscn Mijspel Maandagavond 26 Dec- 8.15 uur Pater Malachius' Mirakel Een praclitig Kerststuk PAG. I6DE GROENE No. 3212

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl