EVEN NAAR AMERIKA Edward Starts WE staan tusschen stapels bont beplakte koffers aan dek en turen naar de kust. Amerika. Daar rechts ligt Coney Island met zijn vermaarde Luna Park, New York's playground". Alles ligt nog diep in winterslaap. Het torenhooge wonder-wheel staat stil en het duurt ook nog wel even tot de pijlsnelle wagentjes op de montage russe het plezierverkeer hervatten. Nu komen we door de narrow", den smallen waterweg tusschen het uiteinde van Brooklyn en het tegenovergelegen Staten Island. Driehonderdvijftig jaar geleden kwamen de eerste Hollanders van NieuwAmsterdam hier ovenvippen en werden settlers. Thans is dit eiland tot verdediging van de haven ingericht. Kanonnen staren ons uit de donkere muren van het fort aan en vormen met die van het tegenoverliggende Fort Hamilton een gevaarlijke nijptang voor een mogelijken aanvaller. Maar onze rood, wit en blauw zeilt hier vredig doorheen en enkele oogenblikken later varen wij vlak langs het reuzenfiguur van de beroemde Statue of Liberty". Daar zijn we weer, mevrouw ! How have you been these last 10 years? U hebt toch geen zorgen, of vergis ik me ? Zwijgend houdt zij de vredestoorts ten hemel. Ik krijg geen Anschluss". Dan maar weer naar den anderen kant van de boot. .... Knal! Skyscrapers! De Graalburcht der aoste eeuw! Bankers Trust Building, American Tel. & Tel., Singer, Bell Telephone Building, Whitehall, Flatiron Building, Woolworth och, wat ben je klein geworden Waldorf Astoria, Chrysler Building, Empire State, Rockefeller Center, Radio City cathedrals of business ! 20, 30, 40, 60, 70 verdiepingen hoog, steeds maar grooter, steeds maar hooger, altijd op jacht naar het record: the biggest, the highest, the greatest in the world l" Wij dokken. De gangway ligt er al. Vrienden en kennissen en reporters klauteren aan boord. Van verwachting gespannen gezichten, zoekende oogen, armgezwaai, geroep en gezoen de boot is aan". De musch uit Rotterdam heeft 'm al lang gesmeerd, maar nu gaan ook wij van boord. Wij gaan onder letters staan. Douane. Ik behoor nog altijd onder S. Carmen stast met d'r suikerhoedje nerveus te stampen onder de L. Ze heeft leuke jurken mee en wou het liefst al door dit bagage-examen heen zijn. Een man verkoopt viooltjes. Ik hol ermee naar L. Good bye, Auf wiedersehn, ... .bei mir warst du schön. Taxis, Highways, Skyways, Broadways,.... wij zijn in Manhattan, in New York, in Nieuw Amster dam. Over breede Avenues en daarover loodrecht snijdende cross-streets gaat het enorme verkeer, ondergrondsch, bovengrondsch en boven ons. Stop ! zegt een boom van een agent, die kennelijk van lersche afkomst is, en komt op ons toe: What do you think I am.... an ornament?" Daar lacht 'ie alweer. Doorrijden. Een drukke stad, een uitermate drukke stad, iedereen en alles is altijd in tijdnood, en toch is er altijd nog tijd voor een grap en een smile. HET oorverdoovend lawaai van de met donderend geweld voorbijrazende El" (Elevated trains, de hoogbaan) gaat binnen afzienbaren tijd ver dwijnen, niettegenstaande het feit dat deze luchttrein bij vele New Yorkers een groote populariteit bezit tegenover de heel wat minder luchtige ondergrondsche Subway", die nu al meer dan 3.000.000 menschen per dag vervoert. Toch is de Sub" nog altijd het snelste, veiligste en goedkoopste vervoer middel van little old New York. Wie 't echter hooger op zoekt" en vooral wie enkele jaren niet meer in New York is geweest, moet eens een verticaal ritje maken met de express lifts van de Empire State" of Radio City". Wie gaat er mee naar Rockefeller's laatste creatie, Rockefeller Center, met als middelpunt Radio City ? Natuurlijk, daar heb je de radioman, zult u zeggen. U hebt gelijk, waarde luisteraar, ik bedoel: lezer.... toch is 't wel een leuk beroep. Maar enfin, wie gaat er mee? Eerst heelemaal naar boven om een luchtje te happen en een kijkje te nemen, en als u wilt een rolprent te maken, in uw geheugen of op zoo'n Een imposant Amerikaansch kantoorgebouw celluloid streep. Een beter overzicht van New York bestaat niet. U kunt allemaal mee, want in dit gebouw, neen werkelijk, het is een stad en daarom met recht het woord City" rijden niet minder dan 74 lifts, of, zooals de Amerikanen deze luchttaxi's noemen elevators". All aboard? De hydrau lisch geremde deuren glijden geruischloos dicht. Rainbow Room please. De wit-gehandschoende, café-au-lait geüniformeerde operator knikt zwijgend en het gevaarte zuigt als 't ware met ontzettende snelheid 70 verdiepingen omhoog zonder dat je maag er erg in heeft. Men noemt dit gradual acceleration", geleidelijke acceleratie. Mooi woord, vindt u niet? Waarom ook niet, voor je maag doe je alles. Oh ja, er i:.nog iets. Elke deur van de lift is voorzien van een photoelectrische cel, niet om een opname van je te maken, maar als veiligheidsmaatregel. Zoolang namelijk de zijwaarts uitgezonden straal door de inof uitstappenden wordt onderbroken, kan de liftdeur niet dicht gaan en niemand ten val brengen. Dit blijkt goedkooper te zijn dan de eventueele processen voor schadevergoeding, die gevallen mannetjes of vrouwtjes de company zouden kunnen aandoen. Enfin, wij worden veilig en snel in deze New Yorksche stratosfeer geschoten en landen op de Regenboog". In dit geval is dit geen wasscherij, zooals het hollandsche woord doet vermoeden, maar de fameuze, luxueuze, reuze Rainbow Room" Rainbow Lounge", Rainbow Grill", en andere grilligheden van Amerikaansche architecten. Hier komen we op een avond nog eens terug in de kleur der lichten. Thans gaan we alleen maar een cocktail drinken op het terras van het observation roof. Het is duizelingwekkend. ... het gezicht dan. Zonover goten ligt de onmetelijke grijze huizenzee voor ons. Als een geweldige kattetong strekt zich mid-town en lower Manhattan voor ons uit. Het is een prach tige winterdag en een grootsch en imposant gezicht. Diep snijden de kaarsrechte avenuen door de hooge, massieve steenmassa's. Rechts van ons de van schepen en steigers krioelende Hudson. Daar.... aan den overkant in Hoboken. . . . zie ik nu goed of niet?.... ja, waarachtigst is de Volendam"; 'n klein stukje Holland in deze nieuwe wereld. De groeten thuis, jo ! Het zicht is uitstekend, je kunt tot aan de statue of Liberty en zelfs tot Staten Island kijken. Zeg, geef me 's een kijker. . . . mis schien kan ik bij dit uitzicht nog de blanke top der duinen zien ! BROADWAY at Forty-second Street. The Great White Way". Zij is nog witter, nog brillianter, nog feller ge worden. Millioenen lichten in alle denkbare kleuren dansen den wilden, bonten, fantastischen dans der attractie. Zij dansen op straat, langs de huizen, langs de gevels, op de daken, tegen den donkeren hemel, ja zelfs uit de uitgangen der beneden brui sende Subway. Zij vragen, lokken, bidden, smeeken, eischen, verleiden, suggereeren, komman'n Winter zonder verkoudheden Dit is misschien te veel gezegd, maar het staat vast, dat bij een regelmatige verzorging van den mond met de antiseptische I vorol tandpasta, deze gezuiverd wordt van bacteriën en daardoor het be smettingsgevaar van griep, keelpijn en verkoudheden zeer vermindert. Tube 60, 40, 25 et. Doos 20 et. deeren: Zie mij, hoor mij, beleef mij.... koop mij ! De lokkende stem der lichten kent haar kracht en fascineerenden invloed op den mensch. Dit is de Lorelei der lichten, de Broadway melody. Wij gaan de Rockets" zien! De Rockets" zijn geen gewone tap girls, zij zijn het ballet, de garde van King Tap. Zij zijn de zicht bare vertolking van het verfijnde, gepolijste rythme, dat op de gespleten seconden werkt. De Rockets zijn allen gelijk van maat, zeer jong, zeer aan trekkelijk, zeer zeker van hun zaak. Zij marcheeren recht op uw hart af en bezetten alle kamers. See the Rockets. Als u niet van raketten houdt, dan zijn er nog Women". Women" Het succes-stuk waarin uitsluitend vrouwen optreden. Het zijn er 40. Het is er naar. Clever en tintelend van modernen humor. Parijs heeft dit stuk onmiddellijk geimporteerd. Het vlamt nu als Femmes" in de ville lumière. Wel een titel voor Parijs. Terug naar New York. Father Malachy's miracle" heeft wonderen gedaan op Broad way. Een elegante en sophisticated crowd vulde avond aan avond de zaal. Dat heeft Amsterdam vlug begrepen. Wilt u nog meer zien vanavond ? We kunnen niet op alle plaatsen tegelijk zijn en ik ben ook geen theatergids. We gaan soupeeren in de nifty fifties", er zijn tallooze kleine knusse restaurants boven en beneden de Soste straat, die zich op iederen smaak specialiseeren. Amerikaansche keuken, Fransche keuken, Spaansche keuken, Duitsche keuken, Hongaarsch, Zweedsch, Italiaansch, Chineesch, Indisch, Russisch,.... as you like it. Dutch? Liefst op de Volendam", of thuis. In ieder geval is het thans ook in Amerika weer een plezier om ergens te gaan eten. Na zooveel jaren prohibitie knallen de kurken weer ter begeleiding. En dat is gezellig.... O, u wou graag dansen? Wacht even, dan neem ik mijn girlfriend mee. Mag ik even voorstellen, Mildred, How do you do. How do you do. Mildred, Iets go places. In de Biltmore speelt Horace Heidt, in de Cotton Club Duke Ellington, Kay Kayser speelt in Greenwich Village, Benny Goodman treedt op het oogenblik alleen voor show op, Guy Lombardo is op tournee en Russ Morgan zien we morgen bij N.B.C. Ray Noble, nee, die werkt in Californië. Ik weet 't. We zijn nu toch in Amerika, Iets go to Harlem. Neen, de Duke" speelt daar niet meer, die heeft zich deftig met zijn heele Cotton Club naar Broadway verplaatst en geeft daar van katoen. En trouwens het is nog te vroeg voor Harlem. Dus naar de Duke". Attentie trommelvliezen. The Cotton Club. Harlem on Broadway. Plantation sfeer, Dixie decorations, copper coloured boys and girls. Veel koper, veel geschetter, plenty of brass, white teeth, sparkling eyes, oh mammas, hey hey, swish, swing and sway. . . . everybody gay. Daar is-ie, the king of swing, elegant en joviaal, de Hertog" van Ellington. De blazers blazen met 10 atmosferen druk op het blinkende koper. Je kunt geen woord verstaan, je brult, je zwijgt en kijkt. De jonge paren trotten, big appelen, shaggen, walken en yammen voorbij in een draaikolk van dans delirium. Blue spot. In de maneschijn staat dans dictator Duke, the smiling leader of the band. Ploff.... linker trommelvlies is stuk. So thanks for the memory of swinging Harlem tunes.... give me the rainy afternoons. . . , PAG. 17 DE GROENE K'o. 3212