De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1938 24 december pagina 44

24 december 1938 – pagina 44

Dit is een ingescande tekst.

1938 IN KOFFIEDIK komt. Toch twijfelt hij of de Republiek het jaar 1941 zal overleven. Voor 1938 voorziet hij in ieder geval: versneld afglijden op 't hellend vlak, met het Wat volgens de voorspellingen in het afgeloopen jaar had moeten gebeuren volksfront op het hoogtepunt van zijn macht. WANNEER het nieuwe jaar komt, -kan men twee dingen doen: de komende gebeurte nissen voorspellen of voorspellingen van het vorige jaar critiseeren. Mak kelijker is natuurlijk het tweede.Winstgevender het eerste. Wanneer wij er onzen lezers een ge noegen mee kunnen doen, zouden wij gaarne voorspellen: in Europa verder gaande ontspanning. Rome en Parijs komen, na aanvankelijk nog eenige wrijving, tot een accoord. Een alge: leene opleving zal te constateeren zijn en met name omstreeks 14 Juli reeds groote resultaten te zien geven. Een groot pact in het Oosten maakt aan den oorlog een einde. Overal keert de rijst weer...." Wij houden op, het beeld is te ver leidelijk en bovendien onverantwoord. Ittet hetzelfde recht zouden wij alreeds een oorlog kunnen aankondigen tegen * begin Mei, omdat dan Mars eenb piaalden stand inneemt tegenover Neptunus of Venus of wie dan ook. Maar u gelooft ons niet en dus be indigen wij het consult. HOE was het het vorige jaar? Er zijn altijd een aantal, meest Franiche voorspellers, die hun vizioenen «f astrale begrootingen publiceeren. De eertijds beroemde Madame de Th bes, raadgeefster en, wat belangrijker was, raadkrijgster van de Quai d'Orsay, fe niet meer. Ons restten onder andere eenige voorspellingen van Maurice Privat, van den schrijver Gabriel Trarieux d'Egmont en van een aantal helderziende dames, als madame Speranza, Madame Luce Vidi, e tutti quanti. Het beste heeft het ongeveer Maurice Privat geschoten door den datum van l o Maart belangrijk te achten voor oorlog of vrede. Zoo schrijft deze heer (waarbij wij hem niet overal kunnen volgen): Wat dien datum zoo belangrijk maakt, is dat hij als zoodanig staat aan gegeven in het thema van het jaar zelf, dat van de Fransche Republiek, het mi nisterie Neville Chamberlain, de zonneomwentelingen van Duitschland (l), van Adolf Hitler, Joseph Göbbels, ge neraal Göring, Von Neurath, Oosten rijk, Sowjet-Rusland en Benito Mussolini. Dit maakt het duidelijk dat de verstandige regeerders op dat oogenblik al hun krachten zullen moeten inspannen om den vrede te bewaren, en alle kleine binnenlandsche veeten vergeten moeten. Indien de datum van 10 Maart abso luut fataal ware?zoo voegt de schrij ver hier troostend aan toe en hijzal zóó dreigend zijn dat den uden Maart heel de natie de punt van het zwaard zal voelen, en zijn gemeenschappelijk lan zal zien terugkomen, terwijl enorme bewegingen van gemobiliseerde troepen plaats hebben dan zouden wij er ons wel voor wachten te insisteeren. Maar de overvloed van quinconces", bogen van 150 graden, die de veel beteekenende planeten scheiden, verzekert dat een po ging gedaan kan worden, want de vrij heid van den mensch blijft bestaan, dat die poging niet vergeefsch zal zijn, en dat men erin slagen zal een dam op te werpen." Verbeeldt u niet, dat de loe Maart slechts een alarm zal zijn zooals we er al zooveel gehad hebben. Men heeft de ooren van de wereld nu al zoolang volgepraat met denkbeeldige bedreigingen dat we daar langzamerhand aan gewoon geraakt zijn. Neen, ditmaal is het even ernstig als angstwekkend. De ontsteltenis zal haar hoogtepunt bereiken. En die zal nog vermeerderd worden door een spoor wegongeluk op ii Maart, dat den om vang van een groote ramp zal aannemen". Nu had omstreeks 10 Maart de Anschluss" plaats. Dus daar had Privat gelijk, dat er iets ophanden was. Maar hij vergiste zich met beurspanieken op 4 Februari en 25 Februari en met een verschrikkelijk spoorwegongeluk op n Maart. Maar erger was, dat Privat geen idee gehad heeft, dat het op dien tienden Maart om Oostenrijk zou gaan. Hoort u maar: Het is niet de Oostenrijksche repu bliek, die op 10 Maart bedreigd zal worden: het volk, sympathiek gestemd voor de bedreigde broeders, en voor zichzelf alles vreezende, zal een korten tijd zijn oneenigheid vergeten, maar de gebeurtenis ligt elders: wij hebben gevonden dat ze Dantzig betrof, en als een terugslag Tsjechoslowakije." Ook over Frankrijk is hij flink mis: De sociale problemen zullen geheel en op bevredigende wijze worden opge lost. De tentoonstelling zal weer geopend worden, en veel meer succes hebben dan in 1937.'.' Maar ook voor Engeland heeft hij nci m,,,. 6?^ hekeken: Ook voor dit land geldt het oonogigevaar, dat Frankrijk bedreigt. Het volk zal zich vurig toonen, maar de diplomatie zal met ferm gezag optreden en het Foreign Office, handig optredend, zal den tegenstander doen terugdeinzen. Tegen den vuistslag van Hitler op 10 Maart zal het krachtig positie nemen. In weerwil van den afkeer dien de Engelschen hebben van de conscriptie zal deze door de Kgeering worden voor gesteld, en door htt volk aanvaard. Het koloniale probleemzal in voor Duitsch land gunstigenzin worden beslist, omdat Engeland zich nog niet gereed acht. Daardoor zal Duitschland zonder slag of stoot een nieuwe groote overwinning behalen." Voor Nederland verwachtte Privat: De buitenlandsche betrekkingen zul len onaangenaam worden beinvloed door de ontdekking van geheime vijan den, die gewelddadige plannen smeden. De ontdekking daarvan, den jen Fe bruari 1938, zal een alarmtoestand doen ontstaan, en de regeering versterken. Natuurlijk zal ook Nederland den in vloed van 10 Maart ondergaan. Vrees voor oorlog zal leiden tot het houden van geweldige volksmeetings. Regeering en parlement zullen terstond ernstig de noodige maatregelen nemen. De bond genootschappen zullen op gelukkige wijze verzekerd worden (f), de mobili satie zal methodisch verloopen, de financieele kwesties zullen onmiddellijk wor den opgelost. Niettemin zullen de in de «"? aohmc.hte gemoederen slecht hun eigen belang kunnen onderscheiden. Echter slechts korten tijd. De harten toch zullen tegen de gebeurtenissen op gewassen rijn, hetgeen blijken zal uit de genomen maatregelen." DE heer Gabriel Trarieux d'Egmont vertelt over Frankrijk: dat de politiek van het Volksfront zal uitloopen op een met geweld opgelegde dic tatuur". Van rechtsch of linksch? Dat weet hij niet, zoomin als wanneer ze ZIJN vrouwelijke collega's hebben het hier en daar ook flink mis. Stalin zou een zware ziekte krijgen, Hitler onaangenaamheden, een keeleuvel, een lichte eclips van populari teit". Mussolini wordt voortdurend nerveuzer", terwijl gedeeltelijk juist voorzien is, dat Japan de blanken ver drijft uit China, maar onjuist, dat op den Mikado een aanslag gepleegd wordt. Een mengsel van goed en kwaad, juist en onjuist, voorspelden de Britsche astroloog Asmodel: Frankrijk komt een flink stuk uit de financieele moeilijkheden. Hoewel de Oostelijke Middellandsche Zee veel vrees zal wet tigen, wordt Groot-Brittanniëniet in den smook van den slag gedreven. De ster van Japans keizer blijft stijgen, maar tegen 1939 of 1940 wacht hem een lange crisis. Zonder bepaalde wrijving te hebben, komen Amerika en Engeland elkaar toch niet Commercieel nader, het Empire geeft echter het moederland hechter steun dan ooit te voren". En voor de rest voorziet hij groote Britsche bijdragen op humanitair gebied, en dank zij den invloed van de Maagd in Neptunus, een geweldig veldwinnen der vrouw in 't openbare leven". Men ziet: critiek achteraf is een voudiger dan de kunst van te voren. Misschien maakt zij de voorspellers wat voorzichtiger, het menschdom wat sceptischer aangaande de nieuwe pro fetieën. Hoewel, je kan toch nooit weten H. B. F. ^iiiiiiiimiiiiiiiiiiuiiiiiuiiiHiiikiiimiiiHiim niiiiiiiiiniiiii n f i l | \Vül Weirerman p.f. NIEUWJAAR jerde over de stad; rukte aa uithangborden en lichtreclame; donderde in den schoorsteen en de< vlaggen wap peren en tanden klaperen. Uren en dagen stoven door de :raten; pakten zich samen tot maandi en jaren en vormden weldra een feventer tapijt waar de voetstappen er eeuwen in verzonken. Een oude kleine Ti strompelde beverig over het verlati plein. Hij had het koud en wreef;ijn MiddelEeuwen om ze wat teverwarmen. Het was maar een nieve gestalte, zooals hij daar liep. Hij nakte heelemaal niet den indruk, eeftijd te zijn en de wijze waarop hij zijTwintigste Eeuw vasthield toonde v( aan dat hij er ook geen prijs op elde, dien indruk te wekken. Zoo ,udt men geen Eeuw vast, als Tijd inde, zoo achteloos en alsof men er g*i waarde aan hecht. Nu moet gezegd wordenDit was het heele eieren eten. Dit ou en wat armetierige Tijdje voelde nie^oo veel meer voor zijn laatste eeuw.sn rare situatie. Wat moet dat nou? '. inder daad: Wat moet dat nou? nnpelde de Tijd in zichzelf en besloot,en hij geen antwoord kreeg, op den ek bij Doris een kruidenbitter te gaan iken; het eenige pleziertje dat ze je r. Over lieten. Het was stil in de kosmos varOris. Alleen, in een hoek, met eenrOot glas bier voor zich, zat een raar Steenen Tijdperk. Hij staarde i^ijn glas en zuchtte dat de schuimvlcen door de kosmos stoven. Het oude Tijdje bestelde aatfe toonbank zijn kruidenbitter en .ef wat praten met Doris. Wat .ft hij ?" vroeg de Tijd en wees op;t zwaarmoedige Steenen Tijdperk, ^ voortging zijn bier te verblazen. teuwjaar Hij heb niks omhande", zei Doris zacht; verveelt z'n eigen, zoo'n sterke kerel." De oude Tijd ging naar het Steenen Tijdperk toe en nam de stoel naast hem. Niks te doen, hè?" zei de Tijd. Geen donder," donderde het Tijd perk. Iemand van mijn jaren moet niet niks doen; dat gaat 'm op den duur hiero...." en hij wees op zijn hersenholte. Tja," zei het Tijdje, dat kan ik me nou weer niet indenken. Ik wat mij betreft zou het bijltje er wel bij neer willen gooien...." Hoezoo, moeilijkheden in het be drijf?" Ach", zei de Tijd, dat zal nog wel een poosje meegaan, maar die Twin tigste Eeuw...." Wat is dat dan met die eeuw?" De Tijd sloeg met zijn hand op tafel en zei plotseling luid: Ik mot 'm niet meer; ik vind 'm niet aardig. ... ik begrijp 'm niet. ..." Maar wat mankeert er dan aan?" Ja, het is gek, maar hij begint hoe langer hoe meer te versteenen. Er zijn een paar groote rotsblokken naar voren gedrongen, die helaas nog hoe langer hoe grooter worden. Ze maken een vreeselijk lawaai en probeeren al het andere te vernielen: of ook te ver steenen en rots te maken; en dan zijn zullie weer een stukje grooter ge worden. Er wil bijna niets meer groeien dat de moeite van het leven waard is. En een lawaai dat het geeft. . . . elke dag hoor je weer wat nieuws." De oogen van het Steenen Tijdperk waren gaan glinsteren onder het luisteren. Alle menschen," mompelde hij, aan het versteenen.... wat heer lijk .'" Ja", zei de Tijd, erg is het -niet. Als het allemaal gelijke rots geworden is dan zet ik er een dynamietpatroontje in en alles is weer in orde. Maar dat duurt nog een poosje en al die tijd moet er iemand bij blijven om op te passen." De oude Tijd gluurde met een schuin oogje naar het Steenen Tijdperk. Dat keerde zich juist om naar de toonbank en riep: Doris nog een kruidenbitter voor meneer-hier!" Toen zei hij: Als u nou bij wijze van spreken die eeuw eens aan mij over deed " Aan U?" vroeg de Tijd quasi ver baasd. Ja, ik zou wel weten wat ik er mee beginnen moest.... Laat ze maar rotsje spelen. ... ik zal ze een handje helpen ! Steen zal 't worden, keihard .' Rots !" Tja," zei de Tijd, dat zou niet zoo gek zijn...." Het is geweldig l !" rommelde het Tijdperk. Ik heb wat omhanden, en zullie kunnen d'r gang gaan.... zoo lang als ze willen.... ik kijk niet op een eeuw of wat, of op een stukkie steen. ..." En ik," mijmerde de Tijd, zou dan op m'n gemak een dynamiet patroontje kunnen klaarmaken. . . . Het is nog zoo kwaad niet. Weetje wat? Hier heb je 'm." En de oude Tijd haalde het ratelende Twintigste Eeuwtje tevoorschijn en gaf het aan het Steenen Tijdperk. Die stak het in zijn zak, zwaaide vol blijd schap met zijn armen en riep met een stem als een waterval: Steen zullen we er van maken, niks als kale rotsen zonder een spiertje leven Steen Steen STEEN ! ! !" en hij lachte tegen het nieuwe jaar dat voorbij bulderde en even de deur van de kosmos open rukte. Mag ik de heeren een gelukkig nieuwjaar wenschen...." zei Doris. PAG. 20 No<

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl