De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 28 januari pagina 12

28 januari 1939 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

'rouwen en vrouwenleven DE WENSCHEN DER OUDERS en oe capaciteiten oer kind Wl eren rANNEER een directeur met een der ouders een bespreking heeft over een kind, waar mee het op de H.B.S. niet gaat, dan hoort hij maar al te vaak de uitroep van den vader: Maar ik wil dat mijn zoon de H.B.S. afloopt!" en dat ik wil" hangt samen met heel bepaalde verwachtingen die de vader omtrent zijn kind koestert. De een wil dat zijn kind het in de maatschappij verder zal brengen dan hij zelf, de ander heeft reeds dit of dat beroep op het oog, een derde wil dat de zoon het gemakke lijker en beter zal hebben dan de vader zelf en aan het kind de moeilijkheden zullen worden bespaard, die de vader heeft doorgemaakt. Het is alles zo begrijpelijk en menselijk, een ieder maakt zich nu eenmaal zekere illusies; teleurstellingen blijven echter zelden uit. De ouders mogen wel eens rekening houden met de volgende vier belang rijke feiten: ten eerste dat het kind geen voortzetting is van hen zelf; ten tweede, dat het kind er niet is om hun vreugde te verschaffen; ten derde dat zij hun kinderen hebben te aanvaarden zoals ze zijn, en, ten vierde, dat het kind moet worden opgevoed als een eigen zelfstandig wezen. En wat is nu het conflict van de ouders met de school? Dat is dit, dat de leraren en de directeur deze vier punten veel gemakkelijker kunnen aan vaarden dan de ouders. Zij kunnen gemakkelijker objectief zijn en juist daarom is het de dure plicht van de ouders naar hun raad te luisteren en er naar te handelen, juist en vooral wanneer die raad tegen hun vooropgestelde verwachtingen in gaat. DE beantwoording van de vraag of men een moeilijk lerend kind naar een school van eenvoudiger type zal laten overgaan, hangt ten nauwste samen met de vraag of, door daarmee te wachten, geen andere wegen wor den afgesneden, die op dit moment nog openstaan. Laat ik een voorbeeld noemen: Wanneer een kind op 12-jarige leef tijd in de iste klasse van de H.B.S. moeite heeft met de stof, dan ligt daarin nog geen aanwijzing, dat het kind de H.B.S. niet zal kunnen volgen. Wij zeggen dan, het kind is voor het H.B.S.-onderwijs nog niet rijp en het is zeer wel mogelijk, dat met een klas doubleren de zaak in orde komt. Anders is het geval met den i4-jarigen leerling, die het onderwijs in de iste klasse van de H.B.S. niet volgen kan. Hierbij kan niet worden gezegd, dat de leerling voor dit onderwijs nog niet rijp is. Een leerling, die op 14jarige leeftijd op de H.B.S. komt, heeft in de meeste gevallen zeven jaar over de lagere school gedaan en is de eerste keer voor zijn toelatingsexamen gezakt. Dit op zich zelf vormt reeds een zeer ongunstige prognose voor het volgen van H.B.S. of gymnasium. Komt daar nu nog bij een zeer onvol doend Herfst- of Kerstrapport, dan kan men met bijna mathematische zekerheid zeggen dat zo'n leerling de reis niet halen zal. In zo'n geval aarzele men niet, het kind over te plaatsen op een M.U.L.O.school. Want doet men dit niet vroeg tijdig, en laat men den leerling nog enige jaren op de H.B.S. voortsuk kelen, dan wordt hij gauw te oud voor die overgang en heeft men niets anders dan een verloren en een voor den leer ling zelf en voor het gezin zeer ver drietige tijd te betreuren. In een onderwijsverslag van enige jaren geleden las ik onder het hoofd Het lot der veertienjar gen" de vol gende belangrijke ervaring. Van elk negental candidaten, die op 14-jarige leeftijd of ouder met de praedicaten bekwaam en geschikt" op de H.B.S. komen, weet slechts n zich te handhaven. Dit wijst er op, aldus het verslag, dat bij de overweging of aan een candidaat het zo belangrijke praedicaat geschikt" zal worden toe gekend, de factor van de leeftijd een veel grotere rol heeft te spelen dan gemeenlijk het geval is. ledere niet bepaald domme leerling kan zich, wanneer hij maar volhoudt, zij het dan ook in n of twee jaren meer dan normaal, de leerstof van het toe latingsexamen wel eigen maken. Het praedicaat bekwaam" zal hem dan ook niet onthouden kunnen wor den, met het praedicaat geschikt" is echter noch hij noch de H.B.S. ge diend. Een of meer jaren langer op de lagere school kan een leerling wel bekwamer maken wat betreft het be heersen van de elementaire leerstof, geschikter voor de H.B.S. is hij er echter niet door geworden, wanneer men tenminste aan het praedicaat geschikt" het karakter geestelijkvoorbestemd" toekent. MEN moet zich eens uit het hoofd zetten, dat de weg naar een nuttige werkzaamheid in het maat schappelijk leven alleen langs de H.B.S.-opleiding loopt. Maar ondanks dit alles is het ook weer zo begrijpelijk en menselijk, dat ouders voor hun kinderen de beste opleiding wensen en daar zo lang mo gelijk voor vechten. Ze klampen zich daarmee heel vaak vast aan de mogelijkheid, dat er nog eens een keer een wending in de schoolprestaties komen zal. Ze hebben alle hoop, dat wanneer de moeilijk heden der overgangsjaren achter de rug zijn, het met het werk wel beter zal gaan. Ook die verwachting gaat niet in vervulling, omdat die merk waardige veranderingen nu eenmaal uit blijven. Inderdaad, een kind kan het in de puberteitsjaren zeer moeilijk hebben, het kan vooral veel moeite hebben om zich te concentreeren en ongetwijfeld lijdt het schoolwerk er Stilte voor den storm TN de mode heerscht op het oogenblik de stilte, die aan den] storm voorafgaat. Zoo schijnt het ons vrouwen tenminste toe, als wij de deur van de kleerkast openmaken, en met Argusoogen den lichtelijk verflensten inhoud bezichtigen, of wan neer we met een zucht het wollen jurkje van-alzooveel-dagen maar weer aantrekken. Men kan zich echter troosten met de verheffende gedachte, dat in Parijs al lang weer tientallen meters kap stoklengte volhangen met robes (het woord,, japon" is nu eenmaal onbruikbaar voor datgene, wat men eigenlijk alleen als creaties" betitelen kan) welke tezamen de Nieuwe Voorjaarsmode zullen vormen. In dien tusschentijd korten wij ons het wachten al prutsende met couponnetjes, waarmee de ver gane glorie der oude jurken, met meer of minder succes, eenigszins hersteld wordt; of plannen beramende voor een nieuwe tailleur, misschien ook japon met jasje, zooals het ensemble van de foto, dat zijn cachet aan een nieuwigheidje ont leent: zwart zijden jersey, met een matelasse" garneering aan rok en manteltje, en gedragen o foei l over een pantalonnetje van dezelfde stof met rood fluweelen strikken onder de knie f een soort pendant van de tafzijden onderrok, en lang niet onpractisch in verband met de korte rokken. U mag er ook een ander hoedje bij dragen, daar dit model u waarschijnlijk niet zal staan. onder, maar zakken op een lager intel ligentieniveau doet het zeker niet. Omgekeerd behoeft men ook niet te verwachten, dat wanneer de stormen der puberteit achter de rug zijn, de adolescent op een hogere trap van aanleg en intelligentie komt. De grote omkeer, die vele ouders verwachten bij het aflopen der puberteitsjaren blijft uit. Men verwachte hier evenmin wonderen als na het knippen van de amandelen. Inderdaad, het leren kan een kind nu wat gemakkelijker af gaan, maar een essentiëele wijziging in zijn geestelijke structuur brengt het niet. E ENIGE maanden geleden had ik een gesprek met een vader, dien ik met de grootste belangstelling en sympathie heb aangehoord. Hij zelf was iemand, die een klassieke oplei ding had genoten, had gestudeerd en in de maatschappij een intellectueele functie vervult. Wat is begrijpelijker, dan dat zo iemand de wens koestert, dat ook zijn zoon voor een intellec tueel beroep zal worden opgeleid? De zoon kwam dan ook op de H.B.S. Maar het ging niet. De vader had op gemerkt, dat zijn zoon een sterke nei ging vertoonde voor de techniek, maar uitsluitend van de practische kant er van. Voor theoretische bezigheden, voor hoofdwerk ontbrak de aanleg en de animo. Op grond hiervan voorzag de vader wel, dat ook de middelbaar technische school op een teleurstelling zou uitlopen. En hoewel het niet strookte met de maatschappelijke stand waarin de vader zelf verkeerde, stuurde hij zijn zoon naar de ambachtsschool, omdat deze opleiding nu eenmaal ge heel paste bij diens natuurlijke be stemming. De vader ontveinsde zich niet, dat zijn zoon wel moeilijkheden zou krijgen met sommige ruwe klan ten, die een ambachtsschool bezoeken. Hij bereidde zijn zoon daarop voor en deze sloeg er zich flink door heen. Hij kwam gauw bij zijn klasgenoten in aanzien, omdat hij wat het werk be trof, tot de besten behoorde. Hij be haalde gemakkelijk als n der besten het diploma, wat hem direct een, zij het dan ook bescheiden positie be zorgde bij een zendstation, waar de jongen een werkkring heeft, die bij hem past, en een gelukkig mens is. Ook komt nu de behoefte boven om zijn tekort aan algemeene ontwikke ling aan te vullen en in zijn vrije tijd studeert hij moderne talen, waartoe hij vroeger niet te bewegen was. Ik zeg u, dat ik dezen vader met de grootste belangstelling en sympathie heb aangehoord: zo iemand moest ge ridderd worden. Heel weinig ouders maken zich dui delijk, dat men een gelukkiger mens is, wanneer men een bescheiden be trekking heeft, die men aankan, dan wanneer men geplaatst is op een post, die onze intellectueele krachten te boven gaat. Niet het ambt of de betrek king maakt de maatschappelijke be tekenis en waarde voor een mens uit, maar alleen de wijze waarop hij zijn taak vervult en om die te vervullen is om te beginnen nodig, dat hij er boven staat. Bij de voorbereiding van de kinderen voor het maatschappelijk leven worde dus de richting meer aangegeven door hun natuurlijke bestemming dan door de verwachtingen der ouders, en daarbij moeten zij evenals de vader van zo even gedragen worden door het vertrouwen, dat ook voor hun kind een nuttige taak is weggelegd. En te bedenken valt hierbij, dat het geluk niet zo zeer ligt in het meerdere of mindere aanzien van die levenstaak, dan wel in de voldoening die taak naar behoren te vervullen. De beste oplei ding daartoe is die, welke in harmonie is met de aanleg en de capaciteiten van het kind. Dr. F. GUIDE PAG. 12 DE GROENE No. 3217

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl