KANTTEEKENINGEN Franco erkend Enkele weken lang hebben de Fransche en Engelsche regeering de erkenning-de-j ure van Franco sleepende gehouden. Zij poogden duidelijk deze erkenning van bepaalde voorwaarden afhankelijk te maken. Het heeft niet mogen baten. Franco, die de onderhandelingen aan een zijner ondergeschikten overliet generaal Jordana, die bovendien den Franschen afgevaardigde, Bérard, nog enkele dagen heeft laten wachten om aan de militaire feestelijkheden te Barcelona deel te nemen , heeft Londen en Parijs te verstaan gegeven dat hij van geen voorwaarden wilde weten. Niet zij hebben hem, maar hij heeft hun eisenen gesteld. Frankrijk moest hem de wapens uit het republikeinsche leger, de kunstschatten uit de republikeinsche musea, en het goud van de republi keinsche Bank van Spanje uitleveren. Hetgeen geschieden zal. Een vriendschaps-overeenkomst werd geteekend. Daladier stelde voor, dat de Kamer de erkenning zou goedkeuren. Met een royale meerderheid werd dit voorstel ingewilligd. Maandag volgde officieel de erkenning, zoowel door de Fran sche als door de Engelsche regeering, de ambassa deurs zijn benoemd, kortom: alles loopt van het befaamde leien dakje. De republikeinsche regeering is quantit negligeable" (en méprisable"....) geworden. Nog enkele weken zal het verzet" in Centraal-Spanje duren", profeteerde Daladier. Nog slechts enkele uren l", corrigeerde, Zondag j.l., een conservatief Parijsch blad. Inderdaad, succes kan dr. Negrin op den langen duur niet hebben. Wat dat betreft, heeft Azana, de president die er het bijltje bij neer heeft gelegd, gelijk. Berichten uit Centraal-Spanje die op verslapping van de bereidheid om den oorlog voort te zetten, wijzen, blijven echter uit. Gemeten met den maatstaf van het koele verstand, hebben de legers die daar den ongelijken strijd voortzetten en een wel zeer hachelijke toekomst tegemoetgaan, wellicht ongelijk. Echter, aan den anderen kant: welk een heldhaftigheid toonen niet deze menschen die de democratie willen blijven verdedi gen, ook al kennen zij den te verwachten afloop! en nu Itali Nog steeds speculeeren de Fransche en Engel sche regeering er op, dat generaal Franco zich geheel van zijn Duitsche en Italiaansche helpers zal weten te ontdoen. Triomfantelijk heeft Chamberlain in de Lagerhuiszitting van Dinsdag j.l. een telegram voorgelezen van den overwinnenden generaal waar in deze verklaarde, niet bereid te zijn buitenlandsche inmenging te aanvaarden, welke zijn waardigheid zou kunnen aantasten of inbreuk zou kunnen ma ken op zijn souvereiniteit. Rekbare formules! Trouwens, tegenover deze onzekere formuleeringen staan andere verklaringen, zoo die van Serrano Sufier, den tegenwoordigen minister van binnenlandsche zaken, door velen gedoodverfd als de minister-president van het nieuwe Spanje, die ver zekerd heeft dat Spanje nimmer de door Duitschland en Italiëbewezen diensten zal vergeten en onder scheid zal weten te maken tusschen zijn oude en nieuwe vrienden. Afgezien echter van de vraag of Spanje op den duur zich van de Duitsche en Italiaansche pene tratie zal kunnen bevrijden in dat verband wach ten wij met spanning op de handels-statistieken der volgende jaren , is het op het oogenblik toch wel een ernstige klap, met name voor Frankrijk, dat Franco erkend kon worden, terwijl de Italiaansche troepen nog op het Iberisch schiereiland vertoeven. Het moment breekt aan, waarop Mussolini zijn eerste eisenen zal formuleeren. Eerste eischen: want het is niet uitgesloten dat de Italiaansche dictator, het vorig jaar gegeven voorbeeld van zijn Duitsche collega volgend, zijn eischen phase voor phase zal opschroeven. Dat de in Spanje vertoe vende Italiaansche troepen als drukmiddel tegen Frankrijk zullen worden gebruikt, is maar al te waarschijnlijk. Echter ook in Libye worden de Italiaansche troepen gestadig versterkt. Officieel zijn er reeds zeventig-duizend man, heeft de Itali aansche regeering, trouw aan letter en geest van de met Engeland gesloten overeenkomst, verklaard. Ook wordt in Libye veel materiaal samengetrokken. ?IHIIMMMtlMI» Rondleiding Stadhuistentoonstelling Wegens het groote succes van de eerste rond leiding op de tentoonstelling van de ontwerpen voor het nieuwe Amsterdamsche raadhuis, heeft De Groene" besloten, op Woensdag 8 Maart a.s. wederom een rondgang te houden. Deze staat onder leiding van zijn bouwkundigen medewerker, den heer B. Merkelbach, architect. De rondleiding begint des avonds om half negen. De deelname is geheel vrij en kosteloos. Zij die een deelnemerskaart wenschen te ont vangen, behoeven slechts naam en adres op te geven bij de administratie van De Groene", Keizersgracht 355, Amsterdam C. Op de enveloppe of de briefkaart vermelde men Rondleiding". KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN126 - AMSTERDAM Doorloopend Tentoonstellingen Göbbels heeft in den Völkischer Beobachter" reeds een artikel geschreven onder den titel Oorlog in zicht?" Göring gaat dezer dagen naar Italië. De Relazioni Internazionale" slaan een steeds hoogeren toon aan. Het heet voorts dat binnenkort een Spaansch-Duitsch-Italiaansche conferentie gehou den zal worden. Is het wonder, dat men in Tunis steeds ongeruster wordt, temeer nu maarschalk Badoglio den toestand ter plaatse heeft opgenomen, naar Italiëis teruggekeerd en nu volgens zijn aan wijzingen de Italiaansche voorbereidingen uitgebreid worden? Wij zien voorhands geen reden tot optimisme. De zorgen der kleine mogendheden. Het wordt voor de regeeringen der kleinere mo gendheden in Europa steeds moeilijker om zich tegenover de bedreiging van het buitenlandsche totalitairisme te handhaven. Zij vertoonen neiging, óf zich te redden binnen een zorgvuldige neutraliteits-politiek, óf op beide paarden te wedden. Het laatste geldt met name van Polen. Dit land wringt zich in duizend bochten om zoowel Duitsch land als de Sowjet-Unie te goed vriend te houden. Ciano, die in de afgeloopen week te Warschau ver toefde laat ons niet vergeten te vermelden dat zijn echtgenoote aan wie sommigen het smeden van de as Rome-Berlijn toeschrijven, ter plaatse haar eerste zwijn heeft geveld en den jachtdoop volgens Poolsche tradities heeft ondergaan, hetgeen zeggen wil dat een jachtopziener zijn vinger in het bloed van het slachtoffer heeft gedoopt en daar mee over de wang van Mussolini's dochter heeft ge streken?Ciano dan, heeft gepoogd Polen als bond genoot te winnen. De Poolsche regeering heeft ge aarzeld. De stemming in het land is niet sterk pro de as. Dat bewijzen genoegzaam de felle anti-Duitsche studenten-relletjes. Heeft Ciano soms ook te Warschau beraadslaagd, hoe Polen en Italiëte zamen een absolute overheersching van Duitsch land in Centraal- en Zuidoost-Europa zouden kun nen verhinderen? Het is een mogelijkheid, mér dan 'dat, vermoeden wij zelfs. Men herinnere zich, dat Polen en Italiëin October en November reeds ge probeerd hebben, door het tot stand brengen van een gemeenschappelijke Poolsch-Hongaarsche grens Duitschland voor de voeten te loopen. Dat is toen mislukt, maar het plan kan heel wel weer opduiken. Een van de landen die reeds lang complete neu traliteit t.a.v. Duitschland en Italiëpogen te bewa ren, is Zwitserland. Het uitoefenen van critiek op deze beide mogendheden wordt er in het kleine land niet gemakkelijker op. En hoe is het beloond voor zooveel goeden trouw ? De Italiaansche pers is een heftige anti-Zwitsersche campagne begonnen. De penetratie-pogingen van Duitsche zijde zijn over bekend. Neen, angst is een slechte raadgever. Er is trouwens geen gemoedsgesteldheid waarvoor de dictatoren terecht! zooveel minachting koesteren. Ook Belgiëheeft het moeilijk in deze dagen. Het kabinet-Pierlot was een kort leven beschoren. Dinsdag heeft de gematigde socialist Soudan een nieuwe opdracht ontvangen. Zelfs wanneer hij slaagt, verwachten wij geen blijvend succes. Er is eenvoudig geen werk-meerderheid in het parlement aanwezig, en het is de vraag of zoo'n meerderheid na verkiezingen zou ontstaan. Alles omstandigheden, waarbij de democratie in geen geval zijde spint. Het probleem van het hamsteren Terwijl in Duitschland de regeering reeds jaren lang bezig is met het opslaan van voedselvoorraden ten behoeve van de burgerbevolking in oorlogstijd en daar op het oogenblik om slechts n voorbeeld uit velen te vermelden, enorme graansilo's wor den gebouwd voor het genoemde doel, terwijl ook in Engeland door het parlement groote credieten zijn toegestaan om het land gedurende den eersten oorlogstijd onafhankelijk te maken van den overzeeschen invoer, blijft het in Nederland rustig. Van geconcentreerd opslaan in groote opslagplaatsen is geen sprake. In stee daarvan geeft de regeering de burgerij den raad, zélf voorraden op te slaan. De Vereeniging voor nationale Veiligheid" heeft nu den katholieken hoogleeraar de Quay opge dragen, een brochure te schrijven over de voorraad vorming door particulieren. Deze adviseert den Nederlandschen huismoeders, een geheele reeks artikelen in te koopen, loopende van blikgroenten" tot zout". Aldus zal in elk geval de in Nederland aanwezige voorraad grooter worden. Dat is juist. De vraag is echter niet alleen, of de voorraad groeit, maar ook hoe zij groeit, d.w.z. of zij groeit op de economisch en sociaal meest gewenschte wijze. Dat is hier o. i. niet het geval. Bij centralen inkoop kan de regeering betere prijzen bedingen dan de particulieren. Centraal bewaren is om economische en technische redenen te verkiezen boven het opslaan in particuliere kasten en kelders. En, sociaal bezien, plaatst opslaan door particulieren altijd de minder-bedeelden in een ongunstige positie. Prof. de Quay geeft arbeiders en werkloozen den raad, door middel van een spaarvereeniging per week enkele kwartjes te sparen. Hoe lang zal het niet duren, eer aldus een voorraad bijeengespaard is, voldoende voor enkele gezinnen? Op zichzelf is het natuurlijk te waardeeren, dat particulieren ingrijpen wanneer de regeering achter blijft. Maar inzake de voorraad-vorming van eerste levensmiddelen moet het particuliere initiatief ten allen tijde tekort schieten. Deze zaak is een aange legenheid der regeering. Nederlands volkskracht plan dat de nieuwe stichting Nederlands Volkskracht" heeft opgesteld voor werkverschaffing en opleiding van jongere werkloozen, verdient om meer dan n reden een Kantteekening". Genoem de stichting, ontstaan door samenwerking van de actieve A.M.V.J. te Amsterdam en de Volkshoogeschool Allardsoog" te Bakkeveen, wil om te beginnen vier werkkampen oprichten op verschil lende punten des lands, waarin per jaar zestien duizend jonge werkloozen drie maanden zullen ver toeven' De stichting zal dezen jongen menschen niet slechts arbeid verschaffen, maar ook arbeidsscholing. Allardsoog" wil de zorg voor de op richting van een kader op zich nemen. Het project wordt voor 85 pCt. gefinancierd door den Staat; de rest draagt de Stichting bij. Deze wil, tenslotte, ook nog in Normandiëeen landbouwcentrum vestigen. De activiteit van hen die tot dit uitgebreide plan het initiatief hebben genomen, verdient slechts lof. Doch, ondanks het door de schatkist verstrekte subsidie: welk een stille aanklacht houdt deze nieuwe onderneming niet in tegen de politiek eener regeering, die nu, na bijkans tien jaren van crisis, nog steeds bijna negentig pCt. der jongere werkloozen aan hun lot heeft overgelaten ! En de gevolgen? Wij hadden dezer dagen een gesprek met den heer mr. ir. B. W. Haveman, secretaris der stichting, die ons mede deelde dat Nederlands Volkskracht" slechts de nieuwe generatie jongere werkloozen wilde opvan gen. Onder de oudere generaties waren er, aldus zeide hij op grond van informaties uit deskundigen kring, zeer velen die de geschiktheid tot het ver richten van regelmatigen arbeid volslagen verloren hadden. Wat doet de regeering ten behoeve van deze jongens die door jaren rondslenteren veroor deeld zijn tot een gedeclasseerd bestaan? Niets. Trouwens, de leiders van de nieuwe Stichting zullen de eersten zijn om te erkennen dat ook hun plan onvoldoende is. Zij bereiken voorloopig zestien duizend jongeren, wel te verstaan: drie maanden per jaar. Nederland telde op i Januari j.l. meer dan twee-en-vijftig duizend mannelijke werkloozen beneden de vier-en-twintig jaar. . . . UN VIN EXCELLENT krug brut PAG. i DE GROENE No. 3122