Een verhaal voor De Groene van Tristan Bernard Iste scène. Een taxi. De bankier Rabon, de verzekeringsagent Ludor en de journalist Martin, drie heeren van onge veer vijftig jaar, alle drie tamelijk gezet, zitten, nauw op elkaar gepakt, in het voertuig. Ludor: Ja, ja.... zoo is het goed.... om te spelen kunnen wij het beste bij Dergos terecht.... daar zullen we maar met ons vieren zijn men houdt geen pauzes Rabon: Zeer juist terwijl bij Astolphes minstens zes speeltafeltjes klaargezet zijn, voor dertig per sonen ! Men verliest zijn tijd bij het voortdurende wisselen van tafels.... Martin: Een partij met zijn vieren is pas ideaal.... men speelt opmerkzaam.... hoewel men natuur lijk wel eens een fout maakt.... Rabon: Vergissen is menschelijk.... Ludor: Zeker.... maar men heeft tenminste part ners, die weten te combineeren en meer zien, dan hun dertien kaarten! Rabon: Daar zijn wij al bij Dergos.... 2de scène. Bij het echtpaar Dergos, waarvan de man te bed ligt. Dergos : Oh.... oh.... ik voel me heelemaal niet goed.... ik heb verschrikkelijke pijnen.... Mevrouw Dergos: Waarom stond je mij dan niet toe, je vrienden te telefoneeren ? We hadden dat kaart avond j e gewoon afgezegd. Dergos: Dat was onmogelijk.... ze hadden er al op gerekend.... een bridge-avond kan men niet afzeggen! Mevrouw Dergos: Maar als je nu niet spelen kunt? Dergos: Ik zal het probeeren.... Mevrouw Dergos: Het is waanzin ! Dergos: Daar wordt al gebeld.... zij zijn het! Het is net, of ik me al wat beter voel.... 3de scène. Bij Dergos in den salon de drie kaartvrienden, die door het meisje zijn binnengelaten hebben zich zonder veel omwegen aan de bridgetafel gezet. Als mevrouw Dergos binnenkomt, staan ze langzaam op, met een gebaar van wat schroomvallige beleefdheid. Mevrouw Dergos: Ik had bijna geprobeerd U op te bellen.... mijn man voelt zich heelemaal niet goed.... maar hij weigert hardnekkig spelbreker te zijn.... Alf red komt direct.... Martin: Wat scheelt hem dan? Mevrouw Dergos: Nog altijd zijn nieren.... men weet nooit, hoe lang die aanvallen duren.... soms een half uur.... soms ook een heele week... Rabon: Hij zou beter doen, direct te beginnen dat leidt hem af Mevrouw Dergos: Ik weet het niet.... hij heeft hoofdpijn.... koorts Rabon: Onder het spel zal hij dat wel vergeten.... Ludor: Daar komt hij al.... Dergos: Excuseer, dat ik heb laten wachten, maar mijn nieren spelen mij weer parten.... Rabon: (valt hem in de rede) Ja, ja.... Uw vrouw heeft het ons al verteld.... wij hebben al voor U getrokken wij spelen samen tegen Ludor en Martin.... wij hebben dus twee ge duchte tegenstanders.... let U goed op. (Het spel begint men deelt). Dergos: Sans atout! Ludor: Ik pas.... Rabon: Ik ook.... Martin: Twee harten.... Dergos: Dan kunnen we wel uitscheiden.... Ludor: Dan spelen we dus harten Mevrouw Dergos: (is naast haar man haar zitten en vraagt bezorgd) : Hoe voel je je nu, Alfred ? Rabon (zeer beslist) : oh, het gaat hem al veel beter... twee sans.... Martin: Drie harten.... (Dergos schijnt zeer onoplettend te spelen, zoodot Martin zijn drie harten maakt). Rabon (zeer streng tot Dergos): Zoo, nu we klaar zijn, zou ik nog wel iets willen zeggen.... Ik heb je toch aangeduid, dat je troef moest spelen.... Dat is zeer belangrijk.... Ik zat aan de voorhand en de anderen hadden hun slagen nooit kunnen maken.... Dergos: Vergeef me, beste vriend.... maar ik zie niet zoo goed meer.... Mevrouw Dergos: Je deed veel beter, je bij de heeren te verontschuldigen.... je bent heelemaal niet in orde je kunt het spel niet volgen.... het is toch zeer onaangenaam voor je vrienden, onder deze omstandigheden te moeten spelen.... Rabon: Weineen.... weineen.... Hij zal wel weer opknappen.... Dergos (met klagende stem): Neen het gaat werkelijk niet.... het gaat niet! (Wankelend staat hij op en sleept zich, gevolgd door mevrouw Dergos, naar zijn slaapkamer.... de drie spelers blijven alleen). Rabon (vastbesloten): Zeer eenvoudig.... we gaan direct naar Astolphes ! Martin: Vooruit! Ludor : Ja, vlug.... voor er iemand komt! (Op dit oogenblik verschijnt mevrouw Dergos). Mevrouw Dergos: Oh, ik ben zoo bang.... het gaat heelemaal niet goed met hem hij is zoo rood in zijn gezicht.... dat heeft hij anders nooit. Ludor: Wij zullen U alleen laten, mevrouw dat is beter voor U.... we zouden U maar in den weg loopen.... Mevrouw Dergos: Ach heeren, ik smeek U, wacht U nog even ik heb onzen huisdokter opge beld hij woont vlakbij.... als hij komt, ben ik gerustgesteld, maar zoolang hij er niet is, ben ik bang, om alleen te blijven.... ik zou gek worden.... Rabon: Goed mevrouw, wij zijn geheel tot Uw be schikking. ... (Zij gaan zwijgend zitten). Mevrouw Dergos: Ik dank U, heeren.... (zij gaat de slaapkamer van haar man binnen, dien men hoort steunen). Rabon : Zullen we een partij met zijn drieën spelen? Ludor: Neen, daar is niets aan, dat is geen bridge.... Rabon : Zij heeft toch gezegd, dat de dokter vlakbij woont ? Ludor: Ja, maar het is nog de vraag, of hij thuis is... (Er wordt gebeld). Rabon (tevreden) : Daar is hij al! Martin : Misschien kunnen we nu weggaan ? Ludor: Dat gaat niet.... dat zou onbeleefd zijn.... we moeten afwachten, wat de dokter zegt.... Rabon (berustend) : Dan wachten we af.... (Eenige minuten later. De dokter komt in gezel schap van mevrouw Dergos uit de slaapkamer en mevrouw stel hem aan de drie heeren voor). 4de scène. Mevrouw Dergos: De heeren zijn goede vrienden van mijn man.... zij kwamen hier om te bridgen. De dokter: Dat gaat niet.... hij moet in bed blijven en rust houden.... en het is beter, wanneer er in huis geen lawaai gemaakt wordt.... Rabon: Wij gaan direct weg, dokter.. .. Mevrouw Dergos: Maar heeren, blijft U toch nog een oogenblik ! (Tot den dokter) Gelooft U ook niet, dat het beste is, hem een morfine-injectie te geven ? De dokter: Ik ben een uitgesproken vijand van in jecties, wanneer het niet beslist noodig is. Men weet nooit, welke gevolgen zij later kunnen heb ben .... daarom schrijf ik in dit geval liever warme omslagen voor.... Mevrouw Dergos: Maar dokter. . . . Wilt U al gaan? De dokter: Ja mevrouw, ik moet nog naar een ern stige zieke toe. ... ik wilde juist weggaan, toen U opbelde. . . . enfin, ik zal nog vijf minuten wachten.... 5de scène. Rabon: Het is hopelijk niet ernstig, dokter ? De dokter: Het is niet gevaarlijk. ... op het oogen blik. . . . maar Dergos is een man, die erg moet oppassen. . . . Martin: Men heeft mij verteld, dat zoo'n nierver giftiging wel zeer pijnlijk maar niet gevaarlijk is... De dokter: In principe heeft U gelijk. . . . maar men moet ervoor zorgen, dat er geen complicaties bij komen. (Kijkt nieuwsgierig naar de kaarten). Dergos wilde vanavond met U bridgen? Rabon: Jawel dokter.... Kent U bridge ? De dokter: En of ! ! Tijdens de vier jaar, dat ik ge mobiliseerd was, hebben we in het hospitaal heel wat partijtjes gespeeld ! Een heerlijke tijd ! Rabon: Kent U de nieuwe methode? De dokter: Een nieuwe methode? Rabon: Ja, men telt nu alle slagen, die geboden zijn.... de rest wordt geteld als overslagen.... De dokter: Die manier ken ik niet. . . . Rabon: Die wordt nu zoowat twee jaar gespeeld.... De dokter (enthousiast) : Jaja, ik begrijp het, daar door wordt het spel veel interessanter. . . . Martin: Wilt U het eens probeeren ? De dokter (aarzelend): Ja.... maar ik moest eigenlijk. . . . Ludor: Oh ja, U zei daareven, dat U nog een andere patiënt moest bezoeken. De dokter: Och, zoo belangrijk is het niet. . . . (kijkt begeerig naar de speeltafel) .... Martin (opgewonden) : We spelen om eiken inzet, dien U wenscht, dokter. . . . De dokter: Oh, tijdens den oorlog heb ik wel geleerd, om ook voor den hoogsten inzet niet bang te zijn... Ludor: Zullen wij het ons dan maar gemakkelijk maken ? (Zij gaan zitten en op hetzelfde oogenblik komt mevrouw Dergos binnen). Mevrouw Dergos: Dokter, ik heb alles gereed ge maakt voor de warme omslagen. . . . De dokter: Uitstekend.... begint U maar direct.... ter Uwer geruststelling blijf ik nog even hier. . . . Rabon: Ja mevrouw, wij zullen U niet alleen laten... Ludor: Laat U zich door ons niet ophouden. . . . Rabon: En wanneer U die omslagen gemaakt heeft, gaat U dan rustig even liggen, mevrouw. . . . De dokter: Ja, dat is een goed idee... . gaat U ge rust even liggen. . . . Mevrouw Dergos gaat weer in de slaapkamer. Het kaarten begint. Na een poosje hoort men gedempt steunen. Rabon (die juist gegeven heeft) : Schreeuwt Dergos zoo? De dokter (zijn kaarten rangschikkend, onverschil lig) : Ja, het is nogal pijnlijk. . . . Ludor: (nadat hij zijn kaarten bekeken heeft): Ik pas.... (Men hoort weer steunen, ditmaal harder). Ludor: Zou het niet beter zijn, als wij nasr de stu deerkamer gingen, daar zitten we rustiger, dunkt mij.... Martin: Ik pas ook.... Neen, in de studeerkamer is het licht te zwak. . . . De dokter: Twee ruiten. . . . Rabon: Twee sans.... Ludor: Ik zeg heelemaal niets. ... hij moet wel erg veel pijn hebben.... hoor hem eens tekeer gaan ! (tot den dokter) Zijn morfine-injecties dan heusch zoo gevaarlijk? De dokter: Ze zijn heelemaal niet gevaarlijk.... maar er zijn twee methoden.... Ludor: Het is een weldaad, als men de pijn kan stillen Mevrouw Dergos (komt binnen) : Ach dokter, het wordt steeds minder. . . . De dokter (staat aarzelend op) : Enfin mevrouw, ik zal U dan maar een genoegen doen en hem een injectie geven. . . . (tot de spelers) .... ik heb dus vier ruiten geboden !. . . . Ik ben in een oogen blik terug.... PAG. 16 DE GROENE No. 3223