Historisch Archief 1877-1940
UITHUI2IGHEDËN
Stadsinventaris
Leidscheplein
HET Leidscheplein is de
ChampsElysés van Amsterdam.
Elyseesche velden ook in de werkelijke
beteekenis, omdat er een soort paradijs
achtige sfeer heerscht van zoete rust en
verdraagzaamheid. De burger en de
artist, de zakenman en de geleerde
geven elkaar rendez vous in de café's
en dergelijke rondom dit weinig plein
achtige plein.
Het is een beetje internationaal door
een der groote hotels van Amsterdam
en door het café, dat men wel de
Hollandsche Döme noemt; het heeft te
maken met de kunst, omdat de grootste
schouwburg van de stad en van het land
er staat. Het heeft te maken met
uitgaan, omdat er een correct cabaret
en in de buurt een populaire dancing is,
en omdat er den laatsten tijd luidruch
tige bars verrezen. Het heeft te maken
met schilderkunst, omdat er
artistencafétjes zijn en het heeft te maken met
wereldstad, omdat de taxi-chauffeurs
er hun rendez vous hebben. Vul het
geheel verder op met broodjeswinkels,
van Velleman en Populaire Kootje en
ge hebt het Leidscheplein.
Toch zijn het vele werelden. Er zijn
menschen, die al jaren in n caf
komen, en die voor geen geld het plein
over zouden willen steken om te
profiteeren van het zonnetje van den
eenen kant, of van het orkestje van
den anderen. Men komt elkaar tegen,
maar elke menschensoort heeft zijn
eigen reservaat. Ginds vergaderen de
architecten rondom het bier, in dat
hooggelegen bartje drinken de acteurs
hun glas whisky en om die tafel in dat
caféwordt de moderne schilderkunst
geboren. Daar ontstaat de journalis
tiek en ginds worden dochters uitge
huwelijkt. De eenige zorg zij slechts,
alles uit elkaar te houden. Twee van
Amsterdam's drie nachtclubs zijn hier
te vinden: die der gegoede burgerij en
die der bohémiens. De verdere licht
zinnigheid speelt zich af in de
avondlijke bars.
Een bioscooppaleis en een kleine
schouwburg zijn er verder nog te
vinden. Veel menschen kunnen zich
amuseeren. Maar als je zoo rondkijkt
heb je niet den indruk, dat zij het ook
werkelijk erg doen.
Tooneel
Onze stad
(Nederlandsch Tooneel)
A MSTERDAM is onze stad. En
/"\ tooneel is over het algemeen niet
haar sterkste zijde. In onze stad is een
publiek dat over het algemeen niet dol
is op schouwburgbezoek, is een pre
mière-publiek, dat zich bij
vereenigingsstatuut verbonden heeft, premières te
bezoeken en zijn er een of meer gezel
schappen, die premières geven. Nu is
het maar de vraag, wat onze stad er
van maakt.
In het algemeen niet erg veel. Maar
nu is er weer reden tot juichen, althans
tot bezoek aan den Stadsschouwburg.
Onze Stad'* is een veel kleiner stadje
dan Amsterdam. Het ligt in Amerika
en we zijn er omstreeks 1900 en later.
We beleven de jaren in het stadje. We
zien het leven, onbelangrijk op zich
De verteller" uit Onze Stad: Theo Frenkel
zelf, belangrijk voor wie het leven, be
langrijk voor hen, die er naar kijken,
als.... het spel over dat leven goed ge
speeld wordt.
Thornton Wilder, de schrijver, haalt
het leven uit elkaar. Hij laat het half
expliceeren door een verteller als
in een Chineesch stuk half laat hij
het zien, zonder requisieten of decors,
ook al als in een Chineesch stuk. Het
leven wordt er nog niet belangrijk door.
Op zijn hoogst gaat het ons wat be
lang inboezemen. Het verglijdt voor onze
oogen. De voortreffelijke spelers, onder
regie van Defresne, de boeiende ,,ver
teller" (Theo Frenkel), leggen het leven
voor ons open. Tot in het derde bedrijf
de ontroering komt en onze stad"
in ons hart brengt en het maakt tot
onze" stad en ons" leven: van u en
mij. Dat doet Ank van der Moer, die
haar leven in de stad en dat van haar
verwanten, met haar ontroerende stem
tot midden in het hart van de zaal
brengt: Wat leven de menschen
samen en toch alleen".
Het dubbele leven van meneer
Jourdain (Neder l. Tooneel)
DE BREE en Myra Ward spelen
hoofdrollen in het dubbele leven
van meneer Jourdain. Het Fransche
blijspel werd geregisseerd door Da
Bree. Jos van Gasteren met een grauwe
pruik en veel schmink met moeite
omgetooverd tot de verzuurde echtgenoote
van den kantoorheer De Bree. Zou er
dan werkelijk een tekort aan onaan
trekkelijke vrouwen voor het tooneel
zijn? Myra Ward als ontevreden luxe
vrouwtje, betooverd door den
charDe Bree-charmeur en -huisvader
meur-van-een-avond, en burgerhuis
vader van de overige: de Bree. Paul
Storm als onbeteekenende, correcte
vriend. Alles was goed geweest, indien
meneer Jourdain n leven gehad had.
Alle verwikkelingen waren verre ge
bleven van hem, van den Stadsschouw
burg en van ons. Aan het slot van het
stuk ziet men Jourdain zijn ne leven
(het overcomplete, dubbele) afzweren.
Laten wij hopen, dat hij woord houdt.
Illusies"
(Rika Hopper Theater)
ZEGT u dat wel: illusies. Ze zijn
van Priestley. Maar ook wij heb
ben illusies. Goed tooneel" is er n
van. Het is zelfs een ideaal, misschien
wel een obsessie. Er moet toch eenig
motief zijn voor uithuizigheid, niet?
Deze uithuizigheid heeft hier een
tweede motief noodig. Het stuk op zich
zelf is niet overrompelend. Het lijkt eer
der wat theatraal, traag zonder veel actie.
Het vraagt een zeer kundige voorstel
ling, wil het niet theatraal en traag
schijnen. Ons scheen het theatraal en
traag.
Het Gezelschap De Schakel speelde
het onder regie van Constant van
Kerckhoven. Mien van Kerckhoven en
Tilly Lus spelen twee dochters van den
plattelandsdokter, Anton Ruys. Pierre
Myin is een kasteelbewoner in niet ge
heel daarbij behoorende kleeding. Con
stant van Kerckhoven speelt een
amusanten mislukten acteur. Mevrouw
Marie van Westerhoven is een snoes
van een oude knorrige huishoudster.
En verder Ben Aerden, als jongere
broer, dien ik niet kon bewonderen.
Ja, ja, die illusies....
_ . . . , r,
Maxim Gorki in de film
Film
Maxim Gorki
(Cinema Royal)
DE film begint met de Wolga en
dit is dan de echte na zooveel
imitatie-Wolga's
uit Frankrijk en
Amerika. De
heele film be
houdt die sfeer
van echtheid en
natuurlijkheid
in haar schilde
ring van de vech
tende en
intrigeerende familie
rond Maxim, die tezamen wel zorgt
voor een jeugd-omgeving, waarin men
vroegtijdig ontwaakt". De uitbeelding
der figuren, die de hoofdpersonen vor
men uit Gorki's jeugdherinneringen,
geschiedt met de uitbundigheid der
Russische spelersnatuur, waarvoor het
witte doek bijna te klein lijkt en die
om een spoedige verwezenlijking van
de stereoscopische film vraagt.
Muziek
Rachmaninoff
STAMPVOL was de groote zaal van
het Concertgebouw bij het
Kunstkringconcert, want Rachmaninoff
speelde. Eenzaam zat de groote, wereld
beroemde pianist te midden van de
honderden en honderden onbekenden
die hem goed kenden van hun prille
jeugd af.
Het programma bevatte uitsluitend
klassieke muziek en enkele composities
van Rachmaninoff, een reeds klassiek
componist van een vorige generatie.
Hij kon Rachmaninoff spelen alsof hij
het zelf was. Het was volmaakt. En hij
speelde Chopin alsof hij Chopin was,
en Liszt als Liszt. Bij het daverend ap
plaus verwachtten we bij elk der drie
toegiftjes dat we déprélude te hooren
zouden krijgen. Maar de componist
zal terecht van oordeel zijn geweest,
dat deze vaak genoeg gespeeld is; de
pianist wilde niet.
Operette
De O" van Spruitje
IOPIE KOOPMAN wordt een klein
J operettesterretje. Ze kan zingen en
dansen, ze kan acteeren, ze heeft humor
en temperament en ze ziet er lief uit.
Dat heeft deze operette wel noodig.
Op zich zelf is zij niet overmatig amu
sant ook al, omdat zij tenminste bij
de première tamelijk lang was. In
Joofiie Koopman als onsportieve sf>ort-girl
ieder geval krijgen Kurt Gerron en
Sylvain Poons gelegenheid om hun
lachverwekkende kwaliteiten te
toonen wat zij alleszins doen. Willy van
Hemert, de vertaler en bewerker, speelt
een vriendelijken jongen man, die zoo
heel veel van sportieve meisjes houdt
en Jopie Koopman speelt een
nietsportief meisje, dat omderwille van de
liefde heel sportief doet. Verder treden
er min of meer lieftallige operetsters
en operettiers in op, die in zulk een
operette hooren. Het geheel is niet
onvermakelijk, hoewel niet het beste,
dat wij in den Hollandschen Schouw
burg van dit gezelschap gezien hebben.
OtaossenouwDurg
N.V. HET NEDERLANDSCH TOONEEL - Directeur Cor T«D der Lugt Melsert
ONZE STAD
Zaterdagavond l April 8.15 uur
Gewone prijzen
Zondagmiddag 2 April 2 uur
Ma'inee pr. van F. 2.06 - F. 0.46
Msb. Een tooneeldaad van groote
artistieke waarde
'.i''
Zondagavond 2 April 8.15 uur | H et Chineesche Landhuis
opul. pr. van F. 1.76 - F. 0.46 [ _ met Albert Tap Dalsum
Pop
II
l&
Nergens is het voorjaar zoo mooi als in het
zonnige Zuiden van Zwitserland, waar reeds
in de eerste maanden des jaars een weel
derige plantengroei te bespeuren valt.
LUGANO, LOCARNO en ASCONA
met hunne liefelijke meren en prachtige land
schappen, verzekeren het mooiste en
genotrijkste vacantie-verblijf in de warme zon van
het Zuiden.
De prijzen in het Zuiden van Zwitserland
zijn overal aan de omstandigheden van den
tegenwoordigen tijd aangepast. Op trein en
postauto genieten de buitenlandsche gasten
reducties tot 45 >?toe. Prospectussen en
inlichtingen over
Hotel-Pauschal-arrangementen zijn kosteloos bij de officieele
Verkeers-bureaux in Lugano, Locarno en
Ascona of bij het officieel bureau der
Zwitsersche Bondsspoorwegen, Konings
plein 11 te Amsterdam verkrijgbaar. ^
\\ i ? _ »
\Li 9 l
PAG J M DE GROENE Na. 3176