De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 1 april pagina 6

1 april 1939 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

KANTTEEKENINGEN De coalitie mislukt Vlugger nog dan wij gevreesd hadden, is gebleken dat van het met zoo groot enthousiasme begroete anti-Duitsche coalitie-plan in de practijk niets of weinig terecht zal komen. Het is niet mogelijk ge bleken, een deugdelijke basis voor samenwerking te vinden. Londen en Parijs hebben de schuld daar van op Polen gegooid. Polen, zoo heette het, was niet bereid iets te risqueeren ter wille van een wijdere samenwerking. Laat ons aannemen, dat dat waar is. Kan men Polen dan ongelijk geven? Het kan van n ding zeker zijn: dat het Duitschland wellicht op beslis sende wijze van zich zou vervreemden door aan de op touw gezette coalitie deel te nemen. Maar het kan allerminst zeker zijn van den effectieven steun van Engeland en Frankrijk in geval van nood. Beek had weinig vertrouwen in garanties": was niet Tsjecho-Slowakije ook gegarandeerd? Zou het Ensche volk, indien Duitschland de zaak van den toch ook door Duitschers bewoonden Poolschen corridor op de spits zou drijven, bereid zijn om ter wille van Polen den oorlog in te gaan? En hoe zou de Engelsche vloot in dat geval Polen te hulp moeten komen ? Zou het Fransche leger soms de Siegfried-linie moe ten forceeren, waarvoor het in September van het vorig jaar ook is teruggeschrokken? En wat zou de Engelsche publieke opinie doen indien Duitsch land Opper-Sileziëterug zou eischen dat na den Vrede van Versailles op weinig bewonderenswaardige wijze aan Duitschland is ontfutseld? Of moet Beek samenwerken met de Sowjet-Unie, terwijl hij en de geheele militaire junta" die Polen regeert, de grootste angst hebben voor het communisme? Neen, Beek heeft zich niet laten meesleepen, en daarom viel de coalitie in duigen. Thans verwacht men een Fransch-Engelsche anti-agressie-verklaring. In welke bewoordingen zij gesteld zal zijn, is op het oogenblik nog onbekend. Buitengewoon belangrijk kunnen wij dat trouwens niet achten. Het komt immers niet op woorden aan, maar op de werkelijke bereidheid tot daden. Enge land heeft naar het schijnt, reeds op 20 Januari j.l. aan de Fransche regeering medegedeeld, dat het in elk geval Nederland zou steunen indien dat land aan gevallen werd. Toen deden namelijk geruchten omtrent een Duitschen overval de ronde. De En gelsche regeering verzocht de Fransche om een zelfde verklaring. Op 29 Januari deelde de Fransche regeering mee dat zij Nederland slechts zou bijstaan, indien Engeland Zwitserland te hulp wilde snellen in geval van oorlog; 30 Januari was deze alliantie in kannen en kruiken. De bedoelde Fransch-Engelsche verklaring zal, naar wij verwachten, weinig meer inhouden dan een practische garantie voor West-Europa. En ook dan kunnen wij de Zwitsersche regeering geen on gelijk geven dat zij de voorzorgsmaatregelen neemt die, naar zij meent, geboden zijn. Ook Belgiëmaakt zich ongerust: voor het eerst heeft een Duitsche zender van de Duitschers" in Eupen en Malmédy gesproken. En in het Deensche Sleeswijk woont ook een Duitsche minderheid.... Madrid gevallen Zooals men verwachten kon, heeft de val van Cataloniëpractisch het einde beteekend van den Spaanschen burgeroorlog. Centraal-Spanje, uitge hongerd, van wapenen verstoken, oorlogsmoe, zou zich tegen een offensief van Franco niet kunnen verdedigen. Het is dan ook niet tot dit offensief ge komen. Casado's Nationale Verdedigingsraad heeft wanhopige pogingen gedaan om nog zekere ver zachtende voorwaarden voor de overgave te be dingen. Franco was onvermurwbaar en eischte onvoorwaardelijke overgave. Maandag liet Franco zijn troepen oprukken. Het republikeinsche front werd gladweg opgerold. De soldaten beseften het nuttelooze van den tegenstand. Dinsdag viel Madrid. Woensdag viel Valencia. Republikeinsch Spanje dat zich meer dan twee-eneen-half jaar lang verdedigd heeft tegen een oppermachtigen tegenstander, is niet meer. Wat nu? Wij vreezen dat diegenen in Frankrijk en EngeUW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken nu over meer dan een half millioen gegevens. Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen, stamboomen etc. Zeer billijk. Heraldisch Genealogisch Bureau De Banier, Oranje Nassaulaan 87, Overveen. land die eenige weken geleden hoopten, Franco door zekere concessies los te kunnen maken van de spil Rome-Berlijn, bedrogen uitkomen. Er is in den afgeloopen tijd niets gebeurt dat hun ook maar eenige reden geeft tot optimisme. Integendeel. Maarschalk Pétain, de eerbiedwaardige grijsaard, wiens benoeming tot Fransch gezant Franco zou verteederen naar Bonnet hoopte, en velen met hem, heeft veertien dagen lang als een school jongen te Saint-Sebastien moeten wachten voor de generaal tijd vond om hem te ontvangen. Wel had hij tijd om Hitler te feliciteeren toen deze Tsjechi en Moraviëannexeerde, een beleefdheid die Mussolini overbodig vond. Op het oogenblik onderhandelt Göring, die wederom naar Italiëis vertrokken, met Mussolini over de toetreding van Spanje tot het z.g. Anti-Komintern-Pact. Het is in 't geheel niet on waarschijnlijk dat de Spaansche regeering tot dien stap zal overgaan. Dat het Spaansche volk fel ge kant is tegen de buitenlanders, is aan geen twijfel onderhevig. Maar wat baat het, indien het de machts middelen mist om zich tegen deze buitenlanders te verzetten? Mussolini's eischen Is Mussolini in de redevoering die hij Zondag j.l. voor zijn oud-gedienden heeft gehouden, duidelijk geweest? Het mag betwijfeld worden. Tunis, Dji bouti, het Suez-kanaal", dat waren, aldus de Duce, de Italiaansche eischen. Daarmee zijn echter slechts de gebieden aangegeven waarop zich deze eischen richten, meer niet. Wil hij slechts uitgebreidere rechten voor de Italiaansche minderheid in Tunis, of eischt hij geheel Tunis op? Men weet het niet. Wat men wel weet, is, dat Frankrijk steeds meer troepen naar Noord-Afrika zendt. Men acht een strategischen overval van Tunis van het Italiaansche Libye uit, in beginsel niet uitgesloten, en wil zich daartegen wapenen. Ook in Oost-Afrika worden voorbereidende maatregelen genomen. Onder de factoren, die een gewapend conflict tusschen Italiëen Frankrijk in de naaste toekomst onwaarschijnlijk maken, is in de eerste plaats deze, dat de leidende kringen in Frankrijk liever conces sies doen dan een oorlog risqueeren. Mussolini's tactiek schijnt te zijn, oorspronkelijk vrij bescheiden eischen te stellen (een gedeelte van den spoorweg Djibouti-Addis Abeba, medezeggenschap in het Suez-kanaal, esn ruimer statuut voor de Italianen in Tunis), voor deze eischen de Fransche regeering te winnen, en dan op het laatste oogenblik weer iets meer te eischen dezelfde tactiek die de Duitsche regeering met succes tegen Tsjecho-Slowakije heeft toegepast. Parijs is op het oogenblik zeer zeker tot onderhandelen geneigd. Het is waarschijnlijk dat Bonnet die door een groot gedeelte der Fransche opinie als een louche figuur beschouwd wordt, reeds vrij diep in Fransch-Italiaansche onderhande lingen verstrikt is. De Italiaansche nota van 17 De cember j.l., waarin voor het eerst de Italiaansche eischen zijn gesteld, heeft hij achtergehouden, het geen een uitermate verdachten indruk heeft ge maakt. Ook de onbetrouwbare Laval doet weer van zich spreken. Daladier hield Woensdag een ener gieker redevoering dan men van hem gewend is. Ook hij wil in beginsel wel praten over de Itali aansche eischen. Spanning in Centraal Europa De annexatie van Memel heeft in Polen een groote ongerustheid gewekt. Het land kan iederen dag een stortvloed van Duitsche eischen verwachten. Het is waarschijnlijk slechts een quaestie van tijd voor Duitschland de gebieden terugvraagt die het bij en na het Vredesverdrag aan Polen heeft moeten afstaan. De openbare meening in Polen is intusschen fel anti-Duitsch. De kolonels-regeering die nimmer over een grooten aanhang beschikte, tenzij onder de reactionnairen in den lande, poogt ijlings haar basis te verbreeden. Zij zoekt nu aansluiting bij de democratische boerenbeweging, wier leider Witos acht jaar geleden naar Tsjecho-Slowakije moest vluchten en nu naar zijn vaderland terug mag keeren. In tal van Poolsche plaatsen zijn patriotti sche demonstraties gehouden. De Duitsche pers gaat reeds veel aandacht besteden aan enkele antiDuitsche relletjes in Posen kortom: binnen afzienbaren tijd zal Warschau onder druk worden gezet. De onderhandelingen met Roemeniëhebben tot een groot succes voor Duitschland geleid. Niet alleen dat de handelsbeweging tusschen de beide landen vergroot wordt, Duitschland zal zich ook op veel actiever wijze in het Roemeensche economische Restaurant DORRIUS N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam PLATS DU JOUR EN A LA CARTE leven mengen. Gemeenschappelijke Duitsch-Roemeensche firma's zullen de Roemeensche bodem schatten exploiteeren. Een speciale Duitsche com missie zal zich met deze economische penetratie bezighouden. Voor de exploitatie zal Duitschland ingenieurs en machines leveren. In ruil levert Roe meniëlandbouwproducten en petroleum. Pas over een jaar zal blijken, hoe ontzaglijk de Duitsche macht in Koning Carol's land is toegenomen. En de aangekondigde Britsche handelsmissie is nog niet naar Boekarest vertrokken.... Intusschen beginnen binnenkort uitgebreide be sprekingen tusschen vertegenwoordigers van Duitsch land en van Zuid-Slavië.... Ouitschland's financieele zorgen De enorme uitgaven waarvoor de nationaalsccialistische staat zich, in de eerste plaats door zijn onbeperkt bewapeningsprogramma, geplaatst ziet, hebben er toe geleid dat de begrooting in den loop der laatste jaren met een groeiend tekort sloot. Met zijn ontzaglijke machtsmiddelen viel het den staat echter niet moeilijk om deze tekorten te dekken. Aan den eenen kant werden de belastingen de hoogte in gedreven, aan den anderen kant kon de staat voldoende leeningen opnemen uit de jaarlijksche besparingen van de burgerij. Desondanks bleef een nijpend tekort aan financieele middelen bestaan. De Duitsche staat die verreweg de grootste opdrachtgever in het land is geworden, miste een voudig het bare geld om aan zijn verplichtingen te voldoen. Het nieuwe financieringsplan dat, einde vorige week, te Berlijn werd aangekondigd, poogt in de eerste plaats dat tekort aan liquide middelen te omzeilen. Wie voortaan goederen of diensten aan den staat levert, wordt slechts voor zestig pCt. nor maal betaald". Voor de rest krijgt hij twee soorten belastingbons. De eerste soort belastingbons kan hij zeven maanden na de uitgifte bij de openbare kassen in betaling aanbieden; de tweede soort eerst na drie jaar, waarvoor hem 4 pCt. rente per jaar wordt vergoed. Daar aan het in bewaring houden van de eerste soort belastingbons bepaalde voordeelen verbonden zijn, is het zeer waarschijnlijk dat de Duitsche staat een groot gedeelte daarvan voorloopig niet zal behoeven te betalen. Voor de tweede soort behoeft hij zich in elk geval pas over drie jaar zorgen te maken. Practisch komen deze maatregelen daar op neer, dat de staat een gedwongen leening opneemt bij zijn onderdanen, waarbij nog meer dan bij nor male leeningen geschiedt tegenwoordige lasten naar de toekomst worden afgeschoven. Het lijkt ons echter onjuist om deze maatregelen te zien als een noodsprong, als een gevolg van het feit dat Duitschland op den rand van den economischen afgrond zou staan. Wanneer het Rijk met deze nieuwe methoden zich weer eenige jaren lang op de been kan houden hetgeen alleszins waar schijnlijk is , is al veel gewonnen. Dat de totale schuldenlast buitensporig stijgt, zal den macht hebbers niet deren: après nous Ie déluge !" .... KAMPEERWAGENS hauscar |lng. Hausbrand|«OOK HUUR EN OCCASIONS* BLARICUM |Bui.uinn,erwe9 17J» Vraagt geïllustreerde prospect! PAG. 6 DE GROENE No. 3216

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl