Historisch Archief 1877-1940
rouwen en vrouwenleven
99
Amsterdamsch water" na honderdvijftig jaar
DOOR het geopende raam in het
smalle vertrek va It het heldere
noorderlicht naar binnen. Ver
over de weilanden, die zich voor het
oog uitbreiden, ligt het zonlicht. In de
verte begrenst een gekartelde rand van
havencomplexen, kranen, torens en
gebouwen de groene vlakte.
Langs de muren van het smalle ver
trek verheffen zich rekken en op die
rekken, van den grond tot de zoldering,
van hoek tot hoek, flesschen. Bruine
flesschen, groene flesschen, witte fles
schen met geslepen stoppen,
mandenflesschen met kurken, kleine flesschen
en geweldig groote flesschen. En welk
een geur hangt hier! De etiketten ver
tellen het: Viooltjes", en Ambre",
Tuberoos", Jasmin Blanc",
Mandarine", Roosmarijn",
Rozenolie", Citronella-olie", Thijm",
Patch-olie", alle bloemen, alle
reukverwekkende stoffen dragen er
toe bij.
Hoeveel flesschen het zijn? Het is
niet bij benadering op te geven, 500,
1000? Uit alle werelddeelen en uit alle
landen. Alle bloemen hebben meege
werkt. En in deze zoetgeurende at
mosfeer, met het uitzicht op de wei
landen van Amsterdam's periferie
werkt een rustige onderzoeker. Hij
mengt bloemengeuren, hij verandert
de samenstelling van zijn mengsel. Hij
voegt er een zoete geur aan toe en geeft
het een nieuwe bekoring met iets bit
ters. Zoo ruikt een streek van
bollenvelden. Zoo ruiken de bloementuinen
in Zuid-Frankrijk. Zoo ruikt het
dennenwoud en zoo ruikt de prairie. En
de vindingrijke onderzoeker mengt
verder, hij snuift de geur op, denkt,
keurt en probeert. Net zoo lang, tot hij
tevreden is. Hij lost zijn elixer op in
alcohol en een nieuwe eau de cologne
is geboren.
ZOO ging het ook honderdvijftig
jaar geleden. In een winckel"
aan den N.Z. Voorburgwal mengde en
probeerde de apotheker Jacobus
Cornelis Boldoot zoolang, tot hij een reuk
water had, dat het Keulsche water"
ter zijde streefde. De kundige apothe
ker zal er lange onderzoekingen aan
gewijd hebben, maar toen zijn leerling
tijd voorbij was plukte hij daarvan de
vruchten, zoodat in April 1789 in het
register van h:t Collegium Medicum
ingeschreven werd: J. C. Boldoot
vertoont zijn geprepareerde Chimicalia,
die voldoende zijn. Is hem gepermit
teerd om zijn winckel met primo May
te mogen openen."
1789, honderd vijftig jaar. Welk een
tijdsverschil tusschen toen en nu! Re
volutie, oorlogen, Napoleon, restaura
tie, de Koningen van Holland. Honderd
vijftig jaar. Weinig is gelijk gebleven.
Alleen nog het Keulsche water" van
J. C. Boldoot bleef zichzelf gelijk. De
brave apotheker, de grondlegger van
het bedrijf, bleef zijn Keulsch water
fabriceeren, tot hij in 1830 zijn zaak
naliet aan een neef, die de Apotheek
aan den Voorburgwal mocht overnemen
En nu werd het apothekersbedrijf lang
zamerhand gespecialiseerd op het ver
vaardigen van cosmetische artikelen
en vernis, zooals dat nu nog altijd is.
Groote bloei eischte uitbreiding, eerst
fa
eetett
IS INDERKLEEDING is een
l\, vraagstuk voor moeders,
die zichzelf op dit punt hooge
eisenen stellen. De moeilijkheid
zit hem daar, dat deze kleeren
veel practischer moeten zijn
dan die voor volwassenen en
minstens even flatteus ! Aan
den anderen kant is het veel ge
makkelijker, daar slechts de
striktste eenvoud bij een kin
derfiguurtje past.
Men moge een enthousiast
bewonderaarster zijn van de
Fransche mode de wijze
waarop Fransche moeders haar
kinderen kleeden, ligt ons niet
over 't algemeen. De witte
handschoentjes, de
Zondagsche hoedjes, de mantel
pakjes waarin men te Parijs
zelfs tienjarigen ziet
rondflaneeren wij vinden het opge
dirkt en onnatuurlijk. En toch
worden zóó de grondslagen
gelegd voor den smaak en chic
der Parisienne, en groeien van
onze hoed-looze robbedoezen
slechts weinigen op tot
goedgekleede vrouwen.. ..
Maar natuurlijk is er een
middenweg; het tienjarige
meisje van de foto bleek dien
middenweg te bewandelen,
tijdens een kinder-modeshow
in Los Angeles, waarbij het
publiek bestond uit ouders en
kleedingexperts uit alle deelen
van het land.
Bij een blouse van donker
blauw popeline draagt zij een
kleurig rokje van dezelfde stof;
en aan dit meisje is niets
opgedirkts, met haar vlecht en haar
stoffige schoenen en de
traditioneele wond aan haar knie !
kle
em c
door verbouwing van de apotheek,
daarna door verhuizing naar het
Singel.
Als de zaak steeds blijft groeien,
neemt de vennootschap, die de toen
malige J. C. Boldoot met zijn zoon
aangegaan is, steeds meer huizen voor
zijn bedrijf in beslag. De jonge Boldoot,
die na den dood van zijn vader, het
bedrijf alleen voortzet, beleeft, door
zijn dood in 1898, niet meer de inge
bruikneming in 1902 van de te
Sloterdijk nieuw gestichte fabriek.
1912 en 1922 zagen er nieuwe uitbrei
dingen van. En tenslotte op i Mei 1938
wordt het geheele bedrijf naar de toen
zeer ruim verbouwde fabriekscomplex
en aan den Haarlemmerweg overge
bracht. In die honderdvijftig jaar,
vooral na 1870, werden filialen gesticht
te Parijs, Keulen, Londen en Brussel.
De Keulsche firma Johann Maria
Farina werd in de vennootschap opge
nomen. Vijf hoven benoemden Boldoot
tot hofleverancier. En thans, i Mei
1939, na 150 jaar, is Boldoot een bedrijf
van Nederlandsche en Europeesche ver
maardheid. Is Boldoot" hét begrip
voor Eau de cologne. Zijn de producten
ingeburgerd bij millioenen.
EEN lange weg en een groote ont
wikkeling. En toch niet zoo'n
lange weg van de apotheek naar het
vertrek met de flesschen. De werkwijze
bleef gelijk. De vindingrijkheid der
samenstellers van het product bleef,
De oude productiemethoden, welis
waar vernieuwd door de techniek,maar
niet bedorven door de mechanisatie,
bleven bewaard. Eau de Cologne, alco
hol met een mengsel van bloemengeu
ren, bleef het beroemdste product.
Eau Véritable", Eau de cologne
Impériale". Weet u nog? Het zijn
klanken uit uw kindertijd, en ook nog
uit den kindertijd van uw ouders. En
tegelijk zijn het moderne woorden voor
moderne producten. En daarbij kwa
men aan het eind van de negentiende
eeuw de toiletzeepen, welker belang
steeds toenam.
Nu zijn het toilet- en vlokkenzeepen,
scheerzeep en -crèmes, tandpasta's,
parfums en vele soorten eau de cologne
die de Boldoot-producten uitmaken,
Nu wordt dat alles in het groot gefa
briceerd in de fabrieksruimten van het
groote roode gebouw aan den Haar
lemmerweg. Zeepketels, roerhakken,
walsen en mengmachines doen hier
dag aan dag hun werk. Vul-installaties
voor de eau de cologne- en
parfumflesschen worden er bediend door han
dige meiskes, etiketten worden geplakt,
doozen gesneden en in elkaar gezet,
luxe-verpakkingen ontworpen en uit
gevoerd. Een bedrijf vol leven en groei.
En een bedrijf vol geur en etherische
neusstreelende dampen.
En al ligt de tijd van den
ondernemenden apotheker 150 jaar achter
ons, toch is iets van zijn geest en zijn
tijd blijven hangen in de degelijkheid
van de verzorging van het product, in
de gemoedelijkheid van de verhouding
tusschen de werkers hoog en laag in
dit bedrijf.
De vorm van de flesschen is veran
derd, de etiketten zijn veranderd, de
menschen zijn veranderd, de kleeding
is veranderd. Maar als vandaag J. C.
Boldoot, de apotheker, terugkwam, en
hij zou een fleschje eau de cologne
koopen, dat zijn naam droeg, en hij
zou den inhoud beproeven, dan zou hij
dik tevreden zijn ! Want het
Amsterdamsche Keulsche water is even frisch
en even welriekend als toen het ge
schapen werd. En dat is, na honderd
vijftig jaar, een felicitatie waard !
PAG. 12 DE GROENE No. 3230